وحید مژده می گوید: حضور پرشور مردم در انتخابات پیامی به طالبان بود که گفته بودند مردم باید انتخابات را تحریم کنند.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، وحید مژده کارشناس سیاسی و آشنا به مسائل مرتبط با گروه طالبان در گفتگو با ایرنا در کابل به بررسی دورنمای سیاسی افغانستان پس از انتخابات و آینده طالبان و حضور نیروهای خارجی در افغانستان پرداخت.
وحید مژده در باره توافق امنیتی افغانستان با امریکا و چشم انداز خروج نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان گفت: خود امریکایی ها بارها گفته اند که نیازی به این قرارداد ندارند زیرا قراردادی قبلا با دکتر عبدالله و یونس قانونی امضا کرده اند، همان قرارداد تاریخی ندارد و می توانند تا هر وقتی بخواهند در افغانستان باقی بمانند.
وی افزود: مساله مهم این است که امریکا واقعا از این قرارداد به دنبال چیست؟ اگر امریکا به دنبال صلح و ثبات در افغانستان است نیازی به چنین چیزی نیست. آقای کرزی هم همین را می گوید. کرزی می گوید اگر در افغانستان صلح برقرار نشود و این قرارداد امضا شود به معنای تداوم جنگ در افغانستان است بنابراین از امریکایی ها خواسته که مذاکرات را قبل از امضای قرارداد با طالبان آغاز کنند.
مژده گفت:اما تعدادی از نامزدها به امید حمایت امریکا پس از به قدرت رسیدن، اعلام کرده اند که این قرارداد را با امریکا امضا می کنند، اما من فکر می کنم که امضای این قرارداد همانطور که کرزی گفته و من هم با آن موافقم ، اگر با یک توافق جمعی نباشد و بخشی از مردم افغانستان به آن راضی نباشد در این صورت این قرارداد جز تداوم جنگ نتیجه دیگری نخواهد داشت.
این کارشناس در باره عملکرد نیروهای امنیتی افغان در جریان انتخابات و لزوم خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان گفت: امریکایی ها در مجموع از ابتدای کار متوجه این مساله بودند که ممکن است افغان ها به این مرحله برسند بنابر این باید نقاط ضعفی برای افغانستان باقی می گذاشتند که افغانستان نگوید ما دیگر به شما نیازی نداریم.
وی افزود: به عنوان مثال اینها نیروی هوایی افغانستان را اصلا ایجاد نکردند. به همین دلیل باید تمام پایگاههای هوایی افغانستان پس از سال ۲۰۱۴ در اختیار امریکا باشد و آنان بگویند که شما نیاز دارید و ما برای حمایت هوایی از شما در اینجا هستیم.
مژده ادامه داد: هدف امریکایی همین بود و الان بعضی از دست نشانده های امریکا در افغانستان می گویند اگر امریکا برود نیروهای ما پشتیبانی هوایی ندارند و بنابر این ما باید پایگاههای امریکا را در افغانستان قبول کنیم.
این کارشناس همچنین در باره فعالیت طالبان در جریان انتخابات و آینده این گروه شورشی گفت: طالبان به عنوان یک نیروی نظامی در افغانستان وجود دارد و به هر حال شکی نیست که در جریان انتخابات بخش هایی از کشور را ناامن ساختند. شکی نیست که انتخابات در تمام نقاط افغانستان انجام نشد و علیرغم تبلیغات، در بخش بزرگی از جنوب افغانستان انتخابات برگزار نشد یا عده زیادی از مردم به دلیل ترس و نگرانی در انتخابات شرکت نکردند.
وی افزود: این انتخابات یک مساله را نشان داد و آن اینکه طالبان باید در روش خود تجدید نظر کند یعنی این را بپذیرند که در آینده اگر بخواهند در فرایند سیاسی گنجانده شوند مجبورند که انتخابات را بپذیرند. اما من در برخی سایت های مرتبط با طالبان مطالبی دیدم که البته نمی دانم این نوشته نمایانگر تفکر و سیاست رهبری طالبان است یا نظرات شخصی برخی اعضای آن است.
وی افزود: آنان در این نوشته ها اصلا انتخابات را خلاف شریعت عنوان کردند که اگر چنین باشد بخشی از افغانستان از رای دادن به این دلیل محروم می شود که از نظر آنان خلاف شریعت است و این یک مساله سیاسی است.
مژده گفت: به هر حال فکر می کنم این چالش سختی برای طالبان هم خواهد بود . آنان باید یا با شرایط جدید بسازند و کنار بیایند یا جنگی را ادامه بدهند که هیچ ثمری نخواهد داشت و یک گروه شورشی باقی بمانند. پس ما در نتیجه این انتخابات تحولات متعددی را شاهد هستیم.
مژده در ارتباط با احتمال ایجاد دودستگی در طالبان گفت: تا زمانی که نیروهای خارجی در افغانستان باشند ، من چنین احتمالی برای دودستگی و شکاف در طالبان نمی بینم. تنها دلیلی که طالبان را تا کنون متحد نگه داشته، حضور نیروهای خارجی است.
وی افزود: در عین حال نیروهای خارجی در افغانستان بخصوص در جنوب و شرق افغانستان جنایات هولناکی مرتکب شده اند که هنوز یک درصد این جنایات افشا نشده است. کارهای انجام شده، انگیزه ای شده برای اینکه افراد و حتی جوانان کم سن و سال حاضر شوند جان خود را از دست بدهند و خود را منفجر کنند. در این مورد تحقیقی نشده و کسی هم اجازه ندارد تحقیق کند. همواره گفته می شود که مدارس پاکستان است که اینها را شستشوی مغزی می دهند. مسائل پشت پرده زیادی وجود دارد که افشا نشده است و امیدواریم روزی دنیا متوجه شود چه جنایاتی در افغانستان اتفاق افتاده که چنین انگیزه هایی را خلق کرده است.
کارشناس سیاسی افغانستان در بخش دیگری از این گفتگو در خصوص توقف یا تشدید حملات طالبان در صورت خروج کامل نیروهای خارجی گفت: مساله این است که طالبان تجربه جنگ های طولانی را در افغانستان دارند. بر اساس صحبت هایی که با رهبران طالبان داشته ایم می دانیم که آنها از دوران حکومت خود خاطره خوشی ندارند و از خود انتقاد می کنند چنانکه برخی از رهبران آنها در کابل دانشگاه ایجاد کرده اند و دختران و پسران در آنجا درس می خوانند.
وی افزود: همانطور که در ۱۲ سال گذشته افغانستان تغییر کرده، طالبان هم تغییر کرده اند و من فکر می کنم اگر نیروهای خارجی از افغانستان خارج شوند دیگر بهانه ای برای جنگ وجود نخواهد داشت و حتی اگر برخی افراد در طالبان بخواهند جنگ را ادامه دهند در این صورت منزوی می شوند و به گروههای کوچکی تبدیل خواهند شد.
مژده گفت: اگر نیروهای خارجی از افغانستان خارج شوند یا اعلام کنند در فلان تاریخ مثلا سال ۲۰۱۶ خارج می شوند فرصت خوبی است برای آغاز مذاکرات و طالبان هم که به قطر رفتند هدفشان همین بود که قدم هایی برای خروج نیروهای خارجی و آغاز گفتگوهای بین افغانی برداشته شود.
وی در خصوص مطالب منتشر شده در رسانه های غربی مبنی بر احتمال پیشروی طالبان در صورت خروج نیروهای امریکایی، گفت: ما با این سیاست های غرب آشنا هستیم که ایران هراسی هم نمونه ای از این سیاست است که غربی ها دنبال می کنند.
وی افزود: این سیاستی است که ما هم در سطح بین المللی و هم در بعد کوچکتر در افغانستان شاهد آن هستیم. اگر چنین نمی بود چرا وقتی که طالبان برای مذاکرات به قطر رفتند امریکا مذاکرات را متوقف کرد؟.
طالبان به همین شرط رفتند که دولتی مورد قبول همه در افغانستان ایجاد شود. اما امریکایی ها کار را نیمه تمام گذاشتند و دروازه مذاکرات را بستند. آقای کرزی می گوید امریکایی ها هم کلید صلح را در دست دارند و هم کلید جنگ را و حقیقت امر همین است که فرایند صلح را به قطر بردند و در آن را بستند.
وی افزود: بدون تردید آنچه روز شنبه در افغانستان اتفاق افتاد حامل پیامی بود مبنی بر اینکه در حقیقت مردم افغانستان با رفتن به پای صندوق های رای نشان دادند که می خواهند دست به دست شدن قدرت در افغانستان دیگر از راه خشونت نباشد و معیار خواست و رای مردم باشد؛ این پیامی بود که به مخالفان مسلح داده شد؛ پیامی به طالبان بود که گفته بودند مردم باید انتخابات را تحریم کنند.
وی افزود: نکته دوم این بود که نیروهای امنیتی افغان نشان دادند توان تامین امنیت را دارند در صورتی که به آنان اعتماد شود ، این مساله نشان می دهد که نیازی نیست افغانستان با امریکا قرارداد امنیتی امضا کند و از امریکا بخواهد که امنیت را تامین کند. این یک پیام است اما این پیام نادیده گرفته شده زیرا امریکایی های و اکثریت تحت نفوذ آنان در افغانستان هم تلاش می کنند این مساله را اصلا مطرح نکنند.
وی می افزاید: به هر حال این انتخابات برگزار شد اما من نگران پس لرزه های انتخابات هستم و اینکه این شور و شوق انتخاباتی بزودی جای خود را به نگرانی ها و چالش های بعدی بدهد.
این کارشناس تاکید می کند: این انتخابات در همین مقطع یک تحول مثبت است . مردم نشان دادند که باید تحولی از راه مسالمت آمیز ایجاد شود و به خشونت نه گفتند. اما مهم این است که بعدا چه روی می دهد. مشکل بزرگ این است که ما از یک مرحله گذشتیم اما وقتی که انتخابات به دور دوم می رود، چهره اصلی این انتخابات مشخص می شود. همان آسیب هایی را داریم که این انتخابات آن را پوشانده بود در مرحله دوم ظاهر می شود و شما می بینید که چطور افغانستان از نگاه قومی به دو طرف تقسیم می شود من حدس می زنم و پیش بینی می کنم که شاید چنین مرحله ای را شاهد باشیم.
وی گفت اگر انتخابات با تخلفات بزرگی همراه باشد و اعلام نتایج تنش هایی ایجاد کند، در این صورت بدون شک احساس یاس بزرگی به مردم دست خواهد داد.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، وحید مژده کارشناس سیاسی و آشنا به مسائل مرتبط با گروه طالبان در گفتگو با ایرنا در کابل به بررسی دورنمای سیاسی افغانستان پس از انتخابات و آینده طالبان و حضور نیروهای خارجی در افغانستان پرداخت.
وحید مژده در باره توافق امنیتی افغانستان با امریکا و چشم انداز خروج نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان گفت: خود امریکایی ها بارها گفته اند که نیازی به این قرارداد ندارند زیرا قراردادی قبلا با دکتر عبدالله و یونس قانونی امضا کرده اند، همان قرارداد تاریخی ندارد و می توانند تا هر وقتی بخواهند در افغانستان باقی بمانند.
وی افزود: مساله مهم این است که امریکا واقعا از این قرارداد به دنبال چیست؟ اگر امریکا به دنبال صلح و ثبات در افغانستان است نیازی به چنین چیزی نیست. آقای کرزی هم همین را می گوید. کرزی می گوید اگر در افغانستان صلح برقرار نشود و این قرارداد امضا شود به معنای تداوم جنگ در افغانستان است بنابراین از امریکایی ها خواسته که مذاکرات را قبل از امضای قرارداد با طالبان آغاز کنند.
مژده گفت:اما تعدادی از نامزدها به امید حمایت امریکا پس از به قدرت رسیدن، اعلام کرده اند که این قرارداد را با امریکا امضا می کنند، اما من فکر می کنم که امضای این قرارداد همانطور که کرزی گفته و من هم با آن موافقم ، اگر با یک توافق جمعی نباشد و بخشی از مردم افغانستان به آن راضی نباشد در این صورت این قرارداد جز تداوم جنگ نتیجه دیگری نخواهد داشت.
این کارشناس در باره عملکرد نیروهای امنیتی افغان در جریان انتخابات و لزوم خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان گفت: امریکایی ها در مجموع از ابتدای کار متوجه این مساله بودند که ممکن است افغان ها به این مرحله برسند بنابر این باید نقاط ضعفی برای افغانستان باقی می گذاشتند که افغانستان نگوید ما دیگر به شما نیازی نداریم.
وی افزود: به عنوان مثال اینها نیروی هوایی افغانستان را اصلا ایجاد نکردند. به همین دلیل باید تمام پایگاههای هوایی افغانستان پس از سال ۲۰۱۴ در اختیار امریکا باشد و آنان بگویند که شما نیاز دارید و ما برای حمایت هوایی از شما در اینجا هستیم.
مژده ادامه داد: هدف امریکایی همین بود و الان بعضی از دست نشانده های امریکا در افغانستان می گویند اگر امریکا برود نیروهای ما پشتیبانی هوایی ندارند و بنابر این ما باید پایگاههای امریکا را در افغانستان قبول کنیم.
این کارشناس همچنین در باره فعالیت طالبان در جریان انتخابات و آینده این گروه شورشی گفت: طالبان به عنوان یک نیروی نظامی در افغانستان وجود دارد و به هر حال شکی نیست که در جریان انتخابات بخش هایی از کشور را ناامن ساختند. شکی نیست که انتخابات در تمام نقاط افغانستان انجام نشد و علیرغم تبلیغات، در بخش بزرگی از جنوب افغانستان انتخابات برگزار نشد یا عده زیادی از مردم به دلیل ترس و نگرانی در انتخابات شرکت نکردند.
وی افزود: این انتخابات یک مساله را نشان داد و آن اینکه طالبان باید در روش خود تجدید نظر کند یعنی این را بپذیرند که در آینده اگر بخواهند در فرایند سیاسی گنجانده شوند مجبورند که انتخابات را بپذیرند. اما من در برخی سایت های مرتبط با طالبان مطالبی دیدم که البته نمی دانم این نوشته نمایانگر تفکر و سیاست رهبری طالبان است یا نظرات شخصی برخی اعضای آن است.
وی افزود: آنان در این نوشته ها اصلا انتخابات را خلاف شریعت عنوان کردند که اگر چنین باشد بخشی از افغانستان از رای دادن به این دلیل محروم می شود که از نظر آنان خلاف شریعت است و این یک مساله سیاسی است.
مژده گفت: به هر حال فکر می کنم این چالش سختی برای طالبان هم خواهد بود . آنان باید یا با شرایط جدید بسازند و کنار بیایند یا جنگی را ادامه بدهند که هیچ ثمری نخواهد داشت و یک گروه شورشی باقی بمانند. پس ما در نتیجه این انتخابات تحولات متعددی را شاهد هستیم.
مژده در ارتباط با احتمال ایجاد دودستگی در طالبان گفت: تا زمانی که نیروهای خارجی در افغانستان باشند ، من چنین احتمالی برای دودستگی و شکاف در طالبان نمی بینم. تنها دلیلی که طالبان را تا کنون متحد نگه داشته، حضور نیروهای خارجی است.
وی افزود: در عین حال نیروهای خارجی در افغانستان بخصوص در جنوب و شرق افغانستان جنایات هولناکی مرتکب شده اند که هنوز یک درصد این جنایات افشا نشده است. کارهای انجام شده، انگیزه ای شده برای اینکه افراد و حتی جوانان کم سن و سال حاضر شوند جان خود را از دست بدهند و خود را منفجر کنند. در این مورد تحقیقی نشده و کسی هم اجازه ندارد تحقیق کند. همواره گفته می شود که مدارس پاکستان است که اینها را شستشوی مغزی می دهند. مسائل پشت پرده زیادی وجود دارد که افشا نشده است و امیدواریم روزی دنیا متوجه شود چه جنایاتی در افغانستان اتفاق افتاده که چنین انگیزه هایی را خلق کرده است.
کارشناس سیاسی افغانستان در بخش دیگری از این گفتگو در خصوص توقف یا تشدید حملات طالبان در صورت خروج کامل نیروهای خارجی گفت: مساله این است که طالبان تجربه جنگ های طولانی را در افغانستان دارند. بر اساس صحبت هایی که با رهبران طالبان داشته ایم می دانیم که آنها از دوران حکومت خود خاطره خوشی ندارند و از خود انتقاد می کنند چنانکه برخی از رهبران آنها در کابل دانشگاه ایجاد کرده اند و دختران و پسران در آنجا درس می خوانند.
وی افزود: همانطور که در ۱۲ سال گذشته افغانستان تغییر کرده، طالبان هم تغییر کرده اند و من فکر می کنم اگر نیروهای خارجی از افغانستان خارج شوند دیگر بهانه ای برای جنگ وجود نخواهد داشت و حتی اگر برخی افراد در طالبان بخواهند جنگ را ادامه دهند در این صورت منزوی می شوند و به گروههای کوچکی تبدیل خواهند شد.
مژده گفت: اگر نیروهای خارجی از افغانستان خارج شوند یا اعلام کنند در فلان تاریخ مثلا سال ۲۰۱۶ خارج می شوند فرصت خوبی است برای آغاز مذاکرات و طالبان هم که به قطر رفتند هدفشان همین بود که قدم هایی برای خروج نیروهای خارجی و آغاز گفتگوهای بین افغانی برداشته شود.
وی در خصوص مطالب منتشر شده در رسانه های غربی مبنی بر احتمال پیشروی طالبان در صورت خروج نیروهای امریکایی، گفت: ما با این سیاست های غرب آشنا هستیم که ایران هراسی هم نمونه ای از این سیاست است که غربی ها دنبال می کنند.
وی افزود: این سیاستی است که ما هم در سطح بین المللی و هم در بعد کوچکتر در افغانستان شاهد آن هستیم. اگر چنین نمی بود چرا وقتی که طالبان برای مذاکرات به قطر رفتند امریکا مذاکرات را متوقف کرد؟.
طالبان به همین شرط رفتند که دولتی مورد قبول همه در افغانستان ایجاد شود. اما امریکایی ها کار را نیمه تمام گذاشتند و دروازه مذاکرات را بستند. آقای کرزی می گوید امریکایی ها هم کلید صلح را در دست دارند و هم کلید جنگ را و حقیقت امر همین است که فرایند صلح را به قطر بردند و در آن را بستند.
وی افزود: بدون تردید آنچه روز شنبه در افغانستان اتفاق افتاد حامل پیامی بود مبنی بر اینکه در حقیقت مردم افغانستان با رفتن به پای صندوق های رای نشان دادند که می خواهند دست به دست شدن قدرت در افغانستان دیگر از راه خشونت نباشد و معیار خواست و رای مردم باشد؛ این پیامی بود که به مخالفان مسلح داده شد؛ پیامی به طالبان بود که گفته بودند مردم باید انتخابات را تحریم کنند.
وی افزود: نکته دوم این بود که نیروهای امنیتی افغان نشان دادند توان تامین امنیت را دارند در صورتی که به آنان اعتماد شود ، این مساله نشان می دهد که نیازی نیست افغانستان با امریکا قرارداد امنیتی امضا کند و از امریکا بخواهد که امنیت را تامین کند. این یک پیام است اما این پیام نادیده گرفته شده زیرا امریکایی های و اکثریت تحت نفوذ آنان در افغانستان هم تلاش می کنند این مساله را اصلا مطرح نکنند.
وی می افزاید: به هر حال این انتخابات برگزار شد اما من نگران پس لرزه های انتخابات هستم و اینکه این شور و شوق انتخاباتی بزودی جای خود را به نگرانی ها و چالش های بعدی بدهد.
این کارشناس تاکید می کند: این انتخابات در همین مقطع یک تحول مثبت است . مردم نشان دادند که باید تحولی از راه مسالمت آمیز ایجاد شود و به خشونت نه گفتند. اما مهم این است که بعدا چه روی می دهد. مشکل بزرگ این است که ما از یک مرحله گذشتیم اما وقتی که انتخابات به دور دوم می رود، چهره اصلی این انتخابات مشخص می شود. همان آسیب هایی را داریم که این انتخابات آن را پوشانده بود در مرحله دوم ظاهر می شود و شما می بینید که چطور افغانستان از نگاه قومی به دو طرف تقسیم می شود من حدس می زنم و پیش بینی می کنم که شاید چنین مرحله ای را شاهد باشیم.
وی گفت اگر انتخابات با تخلفات بزرگی همراه باشد و اعلام نتایج تنش هایی ایجاد کند، در این صورت بدون شک احساس یاس بزرگی به مردم دست خواهد داد.
