زلمی رسول؛ نامزد ریاست جمهوری افغانستان دیروز در کابل در یک مناظره تلویزیونی با چند تن دیگر از کاندیداها گفت: "شعار من مبارزه با فساد، در نظر گرفتن حقوق زنان و سازندگی است.
او گفت که می خواهد افغانستان مثل کشورهای جهان با رأی دموکراتیک سرپرستی شود و نظام مردم سالاری در این خاک حاکم شود.
به باور رسول، افغان ها حق دارند که رئیس جمهور خود را توسط رای خودشان انتخاب کنند؛ تا بتوانند از حق مدنی خود استفاده کنند و این حق ثمره قربانی های افغان هاست.
به باور رسول، ده سال قبل هیچ کسی فکر این را نمی توانست بکند که افغان ها تفنگ را به زمین بگذارند و به جای تفنگ در حل مشکلات شان از سخن و قلم استفاده کنند؛ اما به این واقعیت رسیدند.
وی افزود: "من خوشحال هستم که در این مناظره اشتراک دارم و می توانم برنامه های خود را به صورت آزادانه به مردم خود بیان کنم".
رسول همچنین ادامه داد:"من هیچ وقت مرد شعار نیستم و جواب های من کوتاه و واضح خواهد بود و آرزو دارم که هموطنان ما به جای سریال و یا فلم، مناظره امشب ما را ببینند که کدام نامزد در مورد کشور ما چه می گوید و چه برنامه ای دارد".
زلمی رسول در رابطه با نظام آینده افغانستان گفت که افغانستان دارای یک قانون اساسی است که از طرف لویه جرگه تصوب شده و تمام انتخابات ها براساس آن صورت می گیرد و نظام ها نیز بر اساس آن تعیین خواهد شد.
زلمی رسول بر این باور است که نظام های سیاسی نظر به شرایط سیاسی کشورها تفاوت دارد. در برخی از کشورهای دنیا نظام پارلمانی نتیجه خوب داده و در برخی دیگر نظام ریاستی موفق بوده است و به همین ترتیب در بعضی از کشورها نظام مختلط کارکرد بهتری داشته است.
اما او گفت که برای داشتن یک نظام پارلمانی ایجاب می کند که پارلمان افغانستان بر اساس احزاب تعیین شود؛ زیرا از لحاظ قانونی انتخابات پارلمانی بر اساس احزاب می باشد.
او گفت که اگر پارلمان براساس احزاب انتخاب نشود در این صورت برای آینده افغانستان ثبات نمی تواند تامین شود.
به عقیده زلمی رسول در ابتدای کار، نظام ریاستی بهتر است. وقتی که سیستم پارلمان بر اساس احزاب صورت گرفت آن وقت می شود که در چوکات قانون اساسی افغانستان نظام را تغییر داد.
به گفته این کاندیدای ریاست جمهوری داشتن نظام ریاستی به این معنی نیست که قدرت متمرکز باشد و مردم به حکومت دسترسی نداشته باشند.
او بر این باور است که در نظام ریاستی باید سیاست و اداره غیر متمرکز باشد؛ تا بتوان در ولایات و ولسوالی ها و در جاهایی که مردم احتیاج دارند خدمات را به آنها ارائه کرد.
به باور وی، در گذشته به دلیل بروکراسی و کاغذپرانی ها به صورت شایسته رسیدگی به مردم در ولایات صورت نگرفته و آنان در تصمیم گیری های توسعه اقتصادی سهمی نداشته اند؛ به این دلیل در نظام ریاستی آینده در مرحله اول، سیاست متمرکز و اداره غیر متمرکز است که می تواند خدماتی را که مردم به آن نیاز دارند، به آنها برساند.
زلمی رسول گفت که تنوع قومی، زبانی و نژادی، زیبایی و قشنگی افغانستان است؛ پس تمام مردم افغانستان در هر جایی که هستند در نظام باید شامل باشند و این کار به مردم افغانستان قوت می دهد و وحدت ملی را تحکیم می بخشد.
به گفته وی باید تمام مردم افغانستان خود را مالک نظام بدانند؛ اما کار باید براساس شایسته سالاری صورت گیرد؛ نه به واسطه و روابط.
او گفت که در افغانستان جوان های تحصیل کرده وجود دارند و آنها می توانند رول مثبتی در نظام آینده افغانستان داشته باشند.
به گفته وی، اگرچه در گذشته مشکلات بوده؛ اما فعلاً بحث گذشته نیست. منظور این است که در آینده چطور ما می توانیم وعده ها را تطبیق نماییم و مردم باید نیز باید روی این موضوع فکر کنند که چه کسی می تواند وعده های خود را عملی بسازد.
زلمی رسول در رابطه با صلح افزود: اولا باید گفت که جنگ راه حل نیست. اگر جنگ راه حل می بود در این 10 سال صلح حاکم می شد و اینکه صلح در افغانستان حاکم شود خواست اکثریت مطلق مردم افغانستان است که امنیت می خواهند؛ اما اینکه چطور ما می توانیم صلح کنیم با آنانی که با ما در جنگ اند راهکارها را باید جستجو کرد.
او گفت که جای شک نیست با تجربه ای که ما داریم در طی چندسال گذشته صلح با طالبان به کلی تئوریک نبوده؛ بلکه شخصیت های کلان طالبان در این فکر هستند که جنگ راه حل نیست و آماده صلح اند.
به این منظور بود که جرگه مشورتی صلح دایر شد که در آن اکثریت مردم افغانستان شرکت کردند به شمول خانم ها و در این جرگه تصویب شد که باید به یک پروسه صلح برسیم و بالاخره به پروسه صلح رسیدند و یک شورا توسط خود جرگه ساخته شد که در راس آن استاد ربانی قرار داشت که جان خود را نیز در این راه از دست داد.
او گفت که شورای عالی صلح آن طور که گفته می شود حکومتی نیست؛ بلکه از طریق یک جرگه به وجود آمده است؛ اما با وجود تمام تلاش های این شورا از هفت سال به اینطرف نتیجه مثبتی در پی نداشته است و این یک واقعیت است و ایجاب می کند که پس از این راه هایی را برای صلح باید جستجو کرد.
به گفته وی، راه آوردن صلح یکی اینکه ما بتوانیم کسانی را که نمی خواهند پروسه صلح پیش برود قانع بسازیم؛ تا کمک ها را زیادتر کنند برای دوام پروسه صلح، تا یک راه معقول پیدا شود.
وی در پاسخ به اینکه قوت های افغانستان تحت قیمومیت قوت های ناتو باشند بهتر است یا اینکه تداوم و تقویت نیروهای افغان با کمک های تعیین شده از طرف جامعه جهانی بهتر خواهد بود؟ گفت: "قوت های افغانستان از لحاظ تعداد کافی است و از لحاظ تعلیم و تربیت نیز خوب است؛ اما از نگاه تجهیزات چون ضعیف است هنوز نیاز به قوت های خارجی است؛ اما ما به مشکل اساسات یک اردو و پولس ملی را در افغانستان گذاشتیم و مشکلات زیادی داشتیم؛ تا اینکه اردو و پولیس تربیت شوند و بسیار به سختی دوستان امریکایی را قانع ساختیم که کمک ها را زیادتر کنند برای تجهیزات اردوی ما".
به این منظور موافقتنامه ای در شیکاگو توافق شد که ۴.۱ میلیارد دالر را جامعه جهانی تا ده سال برای تجهیز نیروهای امنیتی وعده دادند که امیدوار هستیم با تطبیق آن این مشکل حل شود.
وی نیز اظهار امیدواری کرد که در ده سال آینده، توسعه اقتصادی ما به جایی برسد که ما بتوانیم این پول را از دست خود بدهیم و در عین زمان از اوضاع امنیتی، امنیت قسمی تامین شود که ما کمتر نیاز به اردوی بسیار قوی داشته باشیم؛ تا مصرف پایین بیاید و این موضوع پیش بینی شده است.
بنابراین از دید وی، تطبیق موافقتنامه شیکاگو فوق العاده مهم است برای اینکه ما به تجهیزات و تربیت پولیس و اردو ادامه بدهیم.
در رابطه با قرارداد امنیتی نیز زلمی رسول گفت که قرارداد امنیتی جزء یک پیمان است که امضا شده است و در آن مسئله امنیتی این پیمان را تاکید می کند. ما در شورای امنیت ملی مدت یکسال در این رابطه کار کردیم و تا جایی که امکان دارد به این منظور پیمان امنیتی به شکلی که شده را به نفع افغانستان می دانیم؛ اما اینکه این پیمان وقتی امضا می شود آیا صلح نیز در افغانستان خواهد آمد یانه یک سوال است که پیش رییس جمهور است.
او گفت که امضای پیمان باید سبب شود که صلح در افغانستان بیاید و یک ادامه جنگ نباشد.
تجهیزات و تربیت اردوی ملی همه مربوط به پیمان امنیتی است که اگر امضا نشود بسیار مشکل خواهد بود که ما تفاهمنامه شیکاگو را تطبیق کنیم و مشکل خواهد بود که این مقدار پول را از جای دیگر به دست بیاوریم.
اما رییس جمهور به عنوان فرد منتحب مردم تشویش دارد و وظیفه اوست که تصمیم بگیرد.
اما او گفت که امضای پیمان به خیر افغانستان است و امید وار هستیم که امضای این پیمان سبب شود؛ تا صلح پایدار در افغانستان بیاید و قیمت جنگ آهسته آهسته پایین بیاید.
وی در پاسخ به اینکه شما چه ویژگی دارید که خود را نامزد کردید گفت که مدت زیادی در مسایل افغانستان دخیل بودیم. چه در زمان جهاد و چه در زمان مقاومت و از کنفرانس بن تا به مدت هفت سال به حیث مشاور امنیت ملی و سه و نیم سال به حیث وزیر خارجه... فراز و نشیب های افغانستان تجربه زیادی به من داده و من هم خواستم این تجربه ها را با مردم خود شریک بسازم و در عین حال مردم افغانستان ما را به عنوان گذشته ما خواهند شناخت.
او افزود که یکی از مسایل مهم افغانستان آب است که متاسفانه از دست ما می رود و استفاده ای که باید از آن شود نمی شود. مشکل این بوده که ما یک استراتژی آب نداشتیم و مردم از این ناحیه بسیار ترس دارند.
او گفت که یک اندازه کار راجع به مهار کردن آب شده؛ اما مکمل نیست و از پلان هایی که ما داریم این است که یک استراتژی بسیار جدی آب ساخته شود و مشوره دقیق روی آن صورت بگیرد؛ زیرا این یک مساله حیاتی افغانستان است و یک قوه استراتژیک افغانستان است که می توان از آن استفاده کرد.
او گفت که در روابط خارجی خود دستاوردهای کلانی داریم. در سه چهار سال گذشته توانستیم چهار کنفرانس بین المللی را که در تاریخ ما بی نظیر است در افغانستان دایر نماییم؛ یکی کنفرانس بین المللی کابل بود که در آن ۶۰ وزیر خارجه دنیا اشتراک کردند و این بار اول بود که ۶۰ وزیر خارجه به افغانستان می آیند. و دوم کنفرانس بن بود که بیشتر از ۶۵ وزیر کشورهای جهان به شمول بان کی مون شرکت کردند و ما توانستیم طرفداری مطلق دنیا را در این کنفرانس برای افغانستان بعد از ۲۰۱۴ به دست بیاوریم.
بعد از آن کنفرانس کلان شیکاگو بود که در شرایط مشکل اقتصادی دنیا ما توانستیم حدود ۴.۱ میلیارد دالر کمک های جهانی را به دست بیاوریم. و بالاخره کنفرانس دیگر توکیو بود که در شرایط سخت تر اقتصادی توانستیم ۱۶ تا ۱۸ میلیارد دالر را برای پروژه های انکشافی افغانستان در چهار سال آینده به دست بیاوریم.
در این مدت توانستیم زیادتر از ده قرارداد استراتژیک با دنیا امضا کنیم. همه اینها اساسات آینده مناسبات افغانستان را با جامعه بین المللی ساخته و امیدار هستیم براساس همین موافقتنامه هایی که به دست آمده روابط بین المللی افغانستان را از یک رابطه امنیتی تنها به رابطه سیاسی و اقتصادی در آینده تبدیل کنیم.
او گفت که می خواهد افغانستان مثل کشورهای جهان با رأی دموکراتیک سرپرستی شود و نظام مردم سالاری در این خاک حاکم شود.
به باور رسول، افغان ها حق دارند که رئیس جمهور خود را توسط رای خودشان انتخاب کنند؛ تا بتوانند از حق مدنی خود استفاده کنند و این حق ثمره قربانی های افغان هاست.
به باور رسول، ده سال قبل هیچ کسی فکر این را نمی توانست بکند که افغان ها تفنگ را به زمین بگذارند و به جای تفنگ در حل مشکلات شان از سخن و قلم استفاده کنند؛ اما به این واقعیت رسیدند.
وی افزود: "من خوشحال هستم که در این مناظره اشتراک دارم و می توانم برنامه های خود را به صورت آزادانه به مردم خود بیان کنم".
رسول همچنین ادامه داد:"من هیچ وقت مرد شعار نیستم و جواب های من کوتاه و واضح خواهد بود و آرزو دارم که هموطنان ما به جای سریال و یا فلم، مناظره امشب ما را ببینند که کدام نامزد در مورد کشور ما چه می گوید و چه برنامه ای دارد".
زلمی رسول در رابطه با نظام آینده افغانستان گفت که افغانستان دارای یک قانون اساسی است که از طرف لویه جرگه تصوب شده و تمام انتخابات ها براساس آن صورت می گیرد و نظام ها نیز بر اساس آن تعیین خواهد شد.
زلمی رسول بر این باور است که نظام های سیاسی نظر به شرایط سیاسی کشورها تفاوت دارد. در برخی از کشورهای دنیا نظام پارلمانی نتیجه خوب داده و در برخی دیگر نظام ریاستی موفق بوده است و به همین ترتیب در بعضی از کشورها نظام مختلط کارکرد بهتری داشته است.
اما او گفت که برای داشتن یک نظام پارلمانی ایجاب می کند که پارلمان افغانستان بر اساس احزاب تعیین شود؛ زیرا از لحاظ قانونی انتخابات پارلمانی بر اساس احزاب می باشد.
او گفت که اگر پارلمان براساس احزاب انتخاب نشود در این صورت برای آینده افغانستان ثبات نمی تواند تامین شود.
به عقیده زلمی رسول در ابتدای کار، نظام ریاستی بهتر است. وقتی که سیستم پارلمان بر اساس احزاب صورت گرفت آن وقت می شود که در چوکات قانون اساسی افغانستان نظام را تغییر داد.
به گفته این کاندیدای ریاست جمهوری داشتن نظام ریاستی به این معنی نیست که قدرت متمرکز باشد و مردم به حکومت دسترسی نداشته باشند.
او بر این باور است که در نظام ریاستی باید سیاست و اداره غیر متمرکز باشد؛ تا بتوان در ولایات و ولسوالی ها و در جاهایی که مردم احتیاج دارند خدمات را به آنها ارائه کرد.
به باور وی، در گذشته به دلیل بروکراسی و کاغذپرانی ها به صورت شایسته رسیدگی به مردم در ولایات صورت نگرفته و آنان در تصمیم گیری های توسعه اقتصادی سهمی نداشته اند؛ به این دلیل در نظام ریاستی آینده در مرحله اول، سیاست متمرکز و اداره غیر متمرکز است که می تواند خدماتی را که مردم به آن نیاز دارند، به آنها برساند.
زلمی رسول گفت که تنوع قومی، زبانی و نژادی، زیبایی و قشنگی افغانستان است؛ پس تمام مردم افغانستان در هر جایی که هستند در نظام باید شامل باشند و این کار به مردم افغانستان قوت می دهد و وحدت ملی را تحکیم می بخشد.
به گفته وی باید تمام مردم افغانستان خود را مالک نظام بدانند؛ اما کار باید براساس شایسته سالاری صورت گیرد؛ نه به واسطه و روابط.
او گفت که در افغانستان جوان های تحصیل کرده وجود دارند و آنها می توانند رول مثبتی در نظام آینده افغانستان داشته باشند.
به گفته وی، اگرچه در گذشته مشکلات بوده؛ اما فعلاً بحث گذشته نیست. منظور این است که در آینده چطور ما می توانیم وعده ها را تطبیق نماییم و مردم باید نیز باید روی این موضوع فکر کنند که چه کسی می تواند وعده های خود را عملی بسازد.
زلمی رسول در رابطه با صلح افزود: اولا باید گفت که جنگ راه حل نیست. اگر جنگ راه حل می بود در این 10 سال صلح حاکم می شد و اینکه صلح در افغانستان حاکم شود خواست اکثریت مطلق مردم افغانستان است که امنیت می خواهند؛ اما اینکه چطور ما می توانیم صلح کنیم با آنانی که با ما در جنگ اند راهکارها را باید جستجو کرد.
او گفت که جای شک نیست با تجربه ای که ما داریم در طی چندسال گذشته صلح با طالبان به کلی تئوریک نبوده؛ بلکه شخصیت های کلان طالبان در این فکر هستند که جنگ راه حل نیست و آماده صلح اند.
به این منظور بود که جرگه مشورتی صلح دایر شد که در آن اکثریت مردم افغانستان شرکت کردند به شمول خانم ها و در این جرگه تصویب شد که باید به یک پروسه صلح برسیم و بالاخره به پروسه صلح رسیدند و یک شورا توسط خود جرگه ساخته شد که در راس آن استاد ربانی قرار داشت که جان خود را نیز در این راه از دست داد.
او گفت که شورای عالی صلح آن طور که گفته می شود حکومتی نیست؛ بلکه از طریق یک جرگه به وجود آمده است؛ اما با وجود تمام تلاش های این شورا از هفت سال به اینطرف نتیجه مثبتی در پی نداشته است و این یک واقعیت است و ایجاب می کند که پس از این راه هایی را برای صلح باید جستجو کرد.
به گفته وی، راه آوردن صلح یکی اینکه ما بتوانیم کسانی را که نمی خواهند پروسه صلح پیش برود قانع بسازیم؛ تا کمک ها را زیادتر کنند برای دوام پروسه صلح، تا یک راه معقول پیدا شود.
وی در پاسخ به اینکه قوت های افغانستان تحت قیمومیت قوت های ناتو باشند بهتر است یا اینکه تداوم و تقویت نیروهای افغان با کمک های تعیین شده از طرف جامعه جهانی بهتر خواهد بود؟ گفت: "قوت های افغانستان از لحاظ تعداد کافی است و از لحاظ تعلیم و تربیت نیز خوب است؛ اما از نگاه تجهیزات چون ضعیف است هنوز نیاز به قوت های خارجی است؛ اما ما به مشکل اساسات یک اردو و پولس ملی را در افغانستان گذاشتیم و مشکلات زیادی داشتیم؛ تا اینکه اردو و پولیس تربیت شوند و بسیار به سختی دوستان امریکایی را قانع ساختیم که کمک ها را زیادتر کنند برای تجهیزات اردوی ما".
به این منظور موافقتنامه ای در شیکاگو توافق شد که ۴.۱ میلیارد دالر را جامعه جهانی تا ده سال برای تجهیز نیروهای امنیتی وعده دادند که امیدوار هستیم با تطبیق آن این مشکل حل شود.
وی نیز اظهار امیدواری کرد که در ده سال آینده، توسعه اقتصادی ما به جایی برسد که ما بتوانیم این پول را از دست خود بدهیم و در عین زمان از اوضاع امنیتی، امنیت قسمی تامین شود که ما کمتر نیاز به اردوی بسیار قوی داشته باشیم؛ تا مصرف پایین بیاید و این موضوع پیش بینی شده است.
بنابراین از دید وی، تطبیق موافقتنامه شیکاگو فوق العاده مهم است برای اینکه ما به تجهیزات و تربیت پولیس و اردو ادامه بدهیم.
در رابطه با قرارداد امنیتی نیز زلمی رسول گفت که قرارداد امنیتی جزء یک پیمان است که امضا شده است و در آن مسئله امنیتی این پیمان را تاکید می کند. ما در شورای امنیت ملی مدت یکسال در این رابطه کار کردیم و تا جایی که امکان دارد به این منظور پیمان امنیتی به شکلی که شده را به نفع افغانستان می دانیم؛ اما اینکه این پیمان وقتی امضا می شود آیا صلح نیز در افغانستان خواهد آمد یانه یک سوال است که پیش رییس جمهور است.
او گفت که امضای پیمان باید سبب شود که صلح در افغانستان بیاید و یک ادامه جنگ نباشد.
تجهیزات و تربیت اردوی ملی همه مربوط به پیمان امنیتی است که اگر امضا نشود بسیار مشکل خواهد بود که ما تفاهمنامه شیکاگو را تطبیق کنیم و مشکل خواهد بود که این مقدار پول را از جای دیگر به دست بیاوریم.
اما رییس جمهور به عنوان فرد منتحب مردم تشویش دارد و وظیفه اوست که تصمیم بگیرد.
اما او گفت که امضای پیمان به خیر افغانستان است و امید وار هستیم که امضای این پیمان سبب شود؛ تا صلح پایدار در افغانستان بیاید و قیمت جنگ آهسته آهسته پایین بیاید.
وی در پاسخ به اینکه شما چه ویژگی دارید که خود را نامزد کردید گفت که مدت زیادی در مسایل افغانستان دخیل بودیم. چه در زمان جهاد و چه در زمان مقاومت و از کنفرانس بن تا به مدت هفت سال به حیث مشاور امنیت ملی و سه و نیم سال به حیث وزیر خارجه... فراز و نشیب های افغانستان تجربه زیادی به من داده و من هم خواستم این تجربه ها را با مردم خود شریک بسازم و در عین حال مردم افغانستان ما را به عنوان گذشته ما خواهند شناخت.
او افزود که یکی از مسایل مهم افغانستان آب است که متاسفانه از دست ما می رود و استفاده ای که باید از آن شود نمی شود. مشکل این بوده که ما یک استراتژی آب نداشتیم و مردم از این ناحیه بسیار ترس دارند.
او گفت که یک اندازه کار راجع به مهار کردن آب شده؛ اما مکمل نیست و از پلان هایی که ما داریم این است که یک استراتژی بسیار جدی آب ساخته شود و مشوره دقیق روی آن صورت بگیرد؛ زیرا این یک مساله حیاتی افغانستان است و یک قوه استراتژیک افغانستان است که می توان از آن استفاده کرد.
او گفت که در روابط خارجی خود دستاوردهای کلانی داریم. در سه چهار سال گذشته توانستیم چهار کنفرانس بین المللی را که در تاریخ ما بی نظیر است در افغانستان دایر نماییم؛ یکی کنفرانس بین المللی کابل بود که در آن ۶۰ وزیر خارجه دنیا اشتراک کردند و این بار اول بود که ۶۰ وزیر خارجه به افغانستان می آیند. و دوم کنفرانس بن بود که بیشتر از ۶۵ وزیر کشورهای جهان به شمول بان کی مون شرکت کردند و ما توانستیم طرفداری مطلق دنیا را در این کنفرانس برای افغانستان بعد از ۲۰۱۴ به دست بیاوریم.
بعد از آن کنفرانس کلان شیکاگو بود که در شرایط مشکل اقتصادی دنیا ما توانستیم حدود ۴.۱ میلیارد دالر کمک های جهانی را به دست بیاوریم. و بالاخره کنفرانس دیگر توکیو بود که در شرایط سخت تر اقتصادی توانستیم ۱۶ تا ۱۸ میلیارد دالر را برای پروژه های انکشافی افغانستان در چهار سال آینده به دست بیاوریم.
در این مدت توانستیم زیادتر از ده قرارداد استراتژیک با دنیا امضا کنیم. همه اینها اساسات آینده مناسبات افغانستان را با جامعه بین المللی ساخته و امیدار هستیم براساس همین موافقتنامه هایی که به دست آمده روابط بین المللی افغانستان را از یک رابطه امنیتی تنها به رابطه سیاسی و اقتصادی در آینده تبدیل کنیم.
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) - کابل
