خبرگزاری صدای افغان (آوا) –کابل: قالینبافی از صنایع مهم صادراتی افغانستان است. با وجود چالشها، این صنعت همچنان فعال است و بخش عمدهای از قالین تولید افغانستان به خارج از کشور صادر میشود. این صنعت که یکی از صنایع قدیمی افغانستان است، زیربنای اقتصادی هزاران خانواده را در کشور تشکیل میدهد، از این رو توجه حکومت هم به تولید قالین بیشتر شده است.
مسئولان اتحادیه قالینفروشان غرب افغانستان میگویند در ۲۰۲۳ میلادی، روند صادرات قالین افزایش یافته است و ماهانه بین ۸۰ الی ۱۰۰ هزار متر مربع قالین به خارج صادر میشود. با این حال، به گفته رفیع نادری، رئیس اتحادیه قالینفروشان غرب افغانستان، به دلیل نبود بازار مستقیم برای قالین افغانستان، آنان مجبورند قالینهای خود را از طریق کشورهای همسایه به دنیا صادر کنند.
نادری به رسانههای محلی در غرب افغانستان گفته است که بیشتر قالین تولیدشده در افغانستان، به پاکستان میرود و سپس از این کشور به آمریکا و کشورهای اروپایی صادر میشود. بازرگانان افغان هم که پیشتر قالین به کشورهای خارجی صادر میکردند، به دلیل نبود شرکتهای هواپیمایی معتبر و وصل نشدن افغانستان به سیستم ترانزیت بینالمللی، میل چندانی به صدور قالین به بازارهای جهانی ندارند.
در همین حال، بازرگانان قالین افغانستان میگویند که در داخل کشور، بازار قالین راکد است و در حال حاضر افراد کمی به این صنعت میپردازند.
حاجی عبدالله ابراهیمی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان قالین غرب افغانستان که اینک در آلمان اقامت دارد، به ایندیپندنت میگوید که بازار و تقاضای داخلی برای قالین در دو سال گذشته به شدت کاهش یافته است. به گفته ابراهیمی، به همین دلیل، بیشتر کارگاههای تولید قالین در غرب افغانستان از فعالیت بازماندهاند.
او میگوید که شرکتهایی که در گذشته قالین را به صورت کارگو (محمولهای) به اروپا و امریکا انتقال میدادند، دیگر در داخل افغانستان فعالیت ندارند. برای مثال، در آلمان فعلا فقط دو بازرگان افغان همچنان در عرصه قالین به فعالیت مشغولاند، در حالیکه در گذشته فقط در آلمان، دهها بازرگان افغان حوزه قالین فعالیت داشتند.
به گفته عبدالله ابراهیمی، فقط چند گونه قالین شمال افغانستان، از جمله قالین چوبرنگ، محمدخانی و ترکمنی، هنوز به بازارهای جهان صادر میشود. ولی قالین غرب افغانستان که اتفاقا نام و شهرت زیادی هم دارد، مهجور مانده است.
فروشندههای داخلی قالین در شهر هرات نیز تایید میکنند که بازار قالین کساد شده است. عبدالخالق، فروشنده قالین در هرات، میگوید که هیچکس برای خرید قالین به مغازههای آنان نمیآید. آنان هم مجبورند بخشی از قالینهای خود را که بازار بینالمللی دارد، به پاکستان بفرستند و بازرگانان پاکستانی سپس این قالینها را به کشورهای غربی صادر میکنند.
صادرات افغانستان در طول تاریخ بیشتر متکی به صنایع دستی و میوههای تازه و خشک بوده است. ولی تحولات سیاسی در افغانستان در دهههای اخیر، صادرات همین اقلام محدود را نیز با مشکل روبهرو کرده است. پس از سقوط نظام جمهوری، سطح صادرات افغانستان به صورت ناگهانی کاهش یافت زیرا اکثر کشورهای همسایه مرزهای خود را مدت محدودی به روی افغانستان بستند. البته روند صادرات و واردات پس از چندی به حالت عادی برگشت، اما صادرات اقلام مختلف از جمله قالین که از مهمترین اقلام صادراتی افغانستان است دچار اختلال شد.
با این حال، مقامهای امارت اسلامی در وزارت تجارت و صنعت میگویند که عرصه صادرات افغانستان رشد کرده است و تولیدات این کشور به دنیا صادر میشود. بشیر سیرت، رئیس اداره صنعت و تجارت در هرات، میگوید مسئولان این بخش در حال بهبود بستهبندی قالینها برای صادر کردن به کشورهای خارجیاند. مسئلهای که قطعا تاثیر مثبتی بر افزایش صادرات مستقیم قالین افغانستان در بازارهای جهانی خواهد داشت.