خبرگزاری صدای افغان(آوا) -کابل: حسن کاظمی قمی در یک مصاحبه تازه با خبرگزاری «آخرین خبر» ایران که آخر شب گذشته، (شنبه، 21 اسد) منتشر شد، گفت، کارشناسان ایرانی برای اولین بار از سرچشمههای هلمند / هیرمند در افغانستان بازدید کردند.
کاظمی قمی افزود: هیئت تخنیکی ما در حال حاضر در کابل است بازدید انجام شده و به زودی گزارش آن به دست ما میرسد.
وی افزود این اولین بار است که متخصصان ایرانی از ایستگاه سنجشآب در منطقه "دهراود" بازدید میکنند.
...
ایستگاه آبسنجی دهراوود در بالا دست بند کجکی است که میزان آب وارد شده به دریای هلمند را محاسبه می کند؛ این محاسبه نشان می دهد که امسال سال پرآب یا کم آبی بوده است.
سفیر ایران در افغانستان در ادامه گفت طبق معاهده، ما میتوانیم نسبت به ادعای طرف مقابل مبنی بر کمبود آب تشکیک و ادعا را راستیآزمایی کنیم.
این در حالی است که پیشتر امیرخان متقی، وزیر امور خارجه گفت بود که امارت اسلامی افغانستان به موافقت نامه سال ۱۳۵۱ در پیوند به مسأله حقابه ایران از دریای هلمند متعهد است.
متقی راجع به مشکل کم آبی در سیستان و بلوچستان ایران افزود: «برادران گرامی سیستان و بلوچستان باور کنید که دل ما به همان اندازه که به مردم نیمروز، فراه و هلمند میسوزد، برای شما هم میسوزد و درد شما را درد خود میدانیم.»
معاهده آب هلمند / هیرمند بین دولت ایران و دولت افغانستان مشتمل بر یک مقدمه و دوازده ماده و دو پروتکلضمیمه که در تاریخ بیست و دوم حوت / اسفند ماه ۱۳۵۱ برابر سیزدهم مارچ ۱۹۷۳ در کابل به امضاء رسیده است.
بنا بر ماده پنجم این معاهده، «افغانستان موافقت دارد اقدامی نکند که ایران را از حقابه آن از آب رود هیرمند (هلمند) ..... بعضا یا کلا محروم سازد».
همچنین در ماده نهم آن ذکر شده است که «در صورت بروز اختلاف در تعبیر یا اجرای (تطبیق) مواد این معاهده، طرفین اولا از طریق مذاکرات دیپلماتیک و ثانیا از طریق صرف مساعیجمیله مرجع ثالث برای حل اختلاف سعی خواهند کرد و در حالی که این دو مرتبه به نتیجه نرسد اختلاف مذکور .... به حکمیت محول میشود.»
بر اساس گزارش سازمان بینالمللی نجات، افغانستان سومین کشور آسیبپذیر از تغییرات اقلیم در سطح جهان است و بیشترین اثر مخرب تغییرات اقلیم بالای منابع آبی کشور وارد شده است.