خبرگزاری صدای افغان (آوا)-کابل: رییس جمهور اسلامی ایران روز گذشته خطاب به مقامات امارت اسلامی گفت که حقابه ایران را از دریای هلمند مطابق توافقنامه آبی سال ۱۳۵۱ تامین کنند. در مقابل امارت اسلامی نیز با صدور بیانیهای در واکنش به سخنان اخیر آیتالله رییسی گفته است که امارت اسلامی به معاهده نیمقرن پیش دربارهی تقسیم آب هلمند متعهد هستند؛ اما بهدلیل خشکسالی آب کافی وجود ندارد.
ریاست الوزرای امارت اسلامی در بیانیهی خود گفته است که در چنین وضعیتی، خواست مکرر ایران برای آب و اظهارات نامناسب در رسانهها را زیانآور میداند.
ریاست الوزرا افزوده: «مقامهای ایرانی ابتدا باید معلومات خود را در مورد آب هلمند تکمیل نمایند و بعد از آن با الفاظ مناسب خواست شان را مطرح کنند، اگر واقعیت درست مطالعه نشود و چنین اظهارات مطرح گردد، میتواند فضای سیاسی میان مردم و کشورهای دو ملت مسلمان را آسیب بزند که به نفع هیچ طرفی نیست و باید تکرار نگردد.»
امارت اسلامی همچنین گفته است که تلاش میکند تا آب تعهدشده به ایران برسد، اما به این شرط که ذخایر آب در افغانستان به اندازهای برسد که با رهاسازی آنها، آب بتواند صدها کیلومتر مسیر را طی کند و به آن کشور برسد.
در مقابل، حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به این بیانیه امارت اسلامی راجع به حقابه ایران از دریای هلمند در توییتی نوشته است که ملاک بود و نبود آب، بازدید فنی و عینی است و نه صدور بیانیه سیاسی که از سوی امارت اسلامی صورت گرفته است.
در این شرایط، حجتالاسلام والمسلمین حسینی مزاری، رییس عمومی مرکز فعالیتهای فرهنگی اجتماعی تبیان با نشر توییتی میگوید که حقابه ایران از دریای هلمند چیزی نیست که عامل ایجاد و تشدید تنش سیاسی میان دو کشور ایران و افغانستان شود.
به گفتهی حسینی مزاری، اینکه ایران حقابه را مطالبه دارد و امارت اسلامی هم ضمن اینکه معترف به این حق است اما میگوید آب نیست. بنابراین راحتترین راه رفع سوءتفاهم ایجاد کارگروه مشترک جهت بررسی موضوع است.
افغانستان و ایران برای تقسیم آب رود هلمند، در سال ۱۳۵۱ خورشیدی معاهدهای را امضا کردهاند.
مقامهای ایرانی میگویند که براساس این معاهده، در سالهای آبی باید سالانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب از افغانستان وارد ایران شود؛ اما آنان مدعی اند که ایران این مقدار آب را دریافت نمیکنند.
حسن کاظمی قمی، سفیر و نمایندهی ویژه ایران در کابل گفته است که ایران در سال گذشته ۲۷ میلیون مترمکعب آب دریافت کرده است.