بزرگداشت «پیر هرات»، محملی برای گفتگوهای میان فرهنگی

خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ تهران: مراسم بزرگداشت عارف و شاعر بزرگ و از مفاخر بزرگ حوزه تمدنی زبان فارسی، خواجه عبدالله انصاری، ملقب به «پیر هرات»، بعد از ظهر روز سه شنبه، 29 حمل/ فروردین از سوی موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران و همچنین انجمن آثار و مفاخر فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در تهران برگزار شد.
دکتر عابد اکبری، مدیرعامل موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران در حاشیه این مراسم، در مورد اهمیت برگزاری چنین بزرگداشت‌هایی به خبرنگار آوا گفت: بخشی از سیاست‌ها و نگاه‌های رسمی دولت‌ها و حتی ملت‌ها نسبت به یکدیگر برساخته از درک عمومی آنها نسبت به ظرفیت فرهنگی و تمدنی یکدیگر است. مثلا این که کشوری صاحب پیشینه فرهنگی جهانی باشد، زمینه اعتبار و احترام بین‌المللی در نظرگاه سایر ملت‌ها برای آن کشور خواهد بود. در این نظرگاه، پیشینه فرهنگی متشکل از مکتوبات و سنت‌های شفاهی، اندیشمندان، ادیبان، شاعرانی‌ست که نه یک فرهنگ و یک زبان بلکه چندین ملت و چندین زبان را با ایده‌ها و اندیشه‌های خود تحت تاثیر قرار داده و از این منظر ماهیت و شخصیتی بین‌المللی را دارا هستند. این پیشینه و جایگاه فرهنگی می‌تواند زمینه‌ساز گفتگوی میان فرهنگی و بین‌المللی باشد.

وی با مطرح کردن سوال که چرا بر گفتگو و ارتباطات میان فرهنگی تاکید می‌شود؟ گفت: پاسخ در ماهیت این گونه فعالیت‌هاست که علاوه بر فعالیت‌های فرهنگی رسمی دولت‌ها، شامل فعالیت‌های فرهنگی موسسات و نهادهای خصوصی و غیردولتی نیز می‌شود. موسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران نیز به عنوان یک نهاد پژوهشی مدنی در یک اولویت و دغدغه پژوهشی بر این حوزه متمرکز شده است. زیرا در موسسه این باور وجود دارد که هنر ارتباط میان فرهنگی، ما را به این سمت و سو رهنمون می‌کند که منطق گفتگو و مفاهمه مهم‌ترین مولفه‌ای است که منجر به تعاطی فرهنگی می‌شود و از رهگذر ارتباط فرهنگی است که مرزهای تمدنی هم جابه‌جا می‌شود.
دکتر اکبری تأکید کرد: بی‌تردید وجود ارتباطات میان فرهنگی راهبردی و مستمر در چارچوب آیین‌ها و سنت‌های فکری و فرهنگی می‌تواند رافع بسیاری از این اختلالات ارتباطی در روابط بین‌المللی باشد. ارتباطات میان فرهنگی زمینه را برای آشنایی و شناخت مردم کشورها از تاریخ، فرهنگ، آداب و رسوم، اهداف و نیات یکدیگر فراهم کرده و مانع از شکل گیری سوءتفاهم میان آنها می شود، یا سوءتفاهماتی که در گذشته شکل گرفته را رفع می‌کند.
به گفته وی، در ابعاد منطقه‌ای به خصوص در خاورمیانه توجه بیشتر به این ظرفیت‌ها می‌تواند ضرورتی دوچندان داشته باشد. نخبگان خاورمیانه امروز پیش از هر زمان دیگری به سبب وجود چنین ظرفیت‌هایی می‌توانند در کنار یکدیگر قرار گرفته و زمینه گفتگویی در این حوزه را به فرصتی بی‌بدیل برای کشورهای خود و کل منطقه تبدیل کنند. پیش از این فردوسی، مولوی، حکیم نظامی، اقبال لاهوری، ناصر خسرو زمینه گفتگوی میان فرهنگی را در منطقه تمدنی ما فراهم آورده‌اند و با اجرای برنامه‌های فرهنگی از سوی نهادهای غیردولتی تحت عناوین مختلف، بهانه‌ای برای گردهمایی نخبگان کشورهای منطقه و گفتگو درباره میراث مشترک بوده‌اند.
این فعال فرهنگی خاطرنشان نمود: خواجه عبدالله انصاری معروف به پیرهرات یکی از عارفان برجسته که آثارش به زبان فارسی و عربی زمینه و محور گفتگوهای بین فرهنگی است، بار دیگر توجه به ظرفیت‌های فرهنگی در سطح منطقه خاورمیانه را به ما یادآوری می‌کند. این یادآوری برای کشورهای منطقه ‌می‌تواند سبب‌ساز نزدیکی بیشتر و تقویت حس همدلی میان ملت‌ها باشد. علاوه بر این، بازنمایی آن در قالبی نخبگانی می‌تواند پیام فرهنگی جذابی به جهان مخابره کند. پیامی که در آن از مهر و دوستی به واسطه حوزه فرهنگی مشترک مرکزیت دارد.
این در حالی است که در پایان این مراسم، به برخی از شخصیت‌ها و مفاخر ادبی و فرهنگی از افغانستان، ایران، تاجیکستان، هند و قرقیزستان تندیس یادبود «پیر هرات» اهدا گردید. ‌دکتر سرور مولایی و همچنین دکتر سید مسعود حسینی و دکتر داود عرفان از دانشگاه هرات از افغانستان، دکتر مظفر محمدی از تاجیکستان، دکتر باران شکلا از هند، دکتر خسرو ناظری، دبیرکل سازمان همکاری اقتصادی اکو و محمود شالویی، رئیس انجمن مفاخر فرهنگی از ایران و زارکانبک نیازوف از قرقیزستان چهره‌هایی بودند که تندیس یادبود پیر هرات را دریافت کردند.