خبرگزاری صدای افغان (آوا)- سرویس بینالملل: به گفته شاهدان عینی، از اوایل روز شنبه ۲۶ حمل، تیراندازی در خارطوم پایتخت سودان شنیده شد. صدای تیراندازی خصوصا از محوطه کاخ ریاست جمهوری سودان بهطور واضح به گوش میرسید. همچنین دود شدید ناشی از انفجار در محوطه میدان هوایی خارطوم مشاهده شده است.
اتحادیه داکتران سودان اعلام کرده است که در پی درگیریهایی که روز گذشته آغاز شده دستکم ۲۵ تن کشته و ۱۸۳ تن دیگر به شمول غیرنظامیان زخمی شدهاند. اما طرفهای درگیری اخیر این کشور چه کسانیاند و این درگیری بر سر چیست؟
۱- درگیری بین چه طرفهایی رخ داده است؟
درگیریهای روز گذشته در سودان بین نیروهای عبدالفتاح برهان، فرمانده ارتش و رئیس شورای حاکمیت انتقالی سودان و محمد حمدان دقلو معروف به حمیدتی، معاون اول برهان و فرمانده نیروهای واکنش سریع رخ داده است.
۲- علت این درگیریها چیست؟
جنگ قدرت و اختلافات بین حمیدتی و برهان علت اصلی این درگیریها است. طبق توافق گروههای مدنی و شورای حاکمیتی نظامی سودان برای حل و فصل بحران سیاسی این کشور در ۱۴ قوس ۱۴۰۱، تمامی گروههای مسلح به ویژه «نیروهای واکنش سریع» باید در یک دوره زمانی معین در نیروهای مسلح سودان ادغام شده و هیچ گروه شبه نظامی در این کشور تشکیل نشود.
۳- حکومت سودان در کنترل چه کسی قرار دارد؟
در حال حاضر حکومت سودان در کنترل ژنرال عبدالفتاح برهان قرار دارد و دولت انتقالی پس از کودتای دوم ارتش سودان از قدرت خاصی برخوردار نیست.
۴- ریشه بحران سودان در چیست؟
در جریان کودتای سال ۲۰۱۹ میلادی ارتش سودان علیه دولت این کشور، عمر البشیر از قدرت برکنار شد و عبدالله حمدوک به عنوان نخستوزیر دولت انتقالی (به مدت سه سال) انتخاب شد. همچنین شورای انتقالی سودان با ۱۱ عضو از مقامات نظامی و سیاستمداران (همراه با ارتش) تشکیل شد که البته به علت عدم انتخاب نماینده شرق سودان یک کرسی آن خالی مانده است.
دولت انتقالی حمدوک نیز در آگست سال ۲۰۱۹ میلادی، با مشارکت ارتش و ائتلاف سیاسی آزادی و تغییر (الحریه و التغییر) تشکیل شد و در اکتبر سال ۲۰۲۱ با کودتای مجدد ارتش سودان مواجه شد. کودتای دوم ارتش با اعتراض مردم و طرفداران دولت انتقالی مواجه شد اما راه به جایی نبرد تا اینکه گروههای سیاسی و نظامی سودانی در ۱۴ قوس ۱۴۰۱ تحت تاثیر فرماندهان ارشد ارتش بر سر یک دوره انتقالی ۲۴ ماهه توافق کردند که از زمان انتخاب نخست وزیر انتقالی آغاز خواهد شد. اما این فرآیند مجددا با اردوکشی و جنگ قدرت حمیدتی و برهان روبرو شده و سرنوشت سودان همچنان دستخوش تغییرات خواهد بود.
درگیریها بین ارتش سودان و گروه شبهنظامی نیروهای پشتیبانی سریع روز گذشته آغاز شده است. یک منبع آگاه در دولت سودان به الجزیره گفته که قرار بود صبح شنبه نشستی میان البرهان و «محمد حمدان دقلو» مشهور به حمیدتی فرمانده نیروهای پشتیبانی سریع برگزار شود و پیش از برگزاری این دیدار، درگیریها رقم خورد.
در پی درگیری شدید میان ارتش و شبهنظامیان پشتیبانی سریع سودان، میدان هوایی بینالمللی خارطوم، کلیه پروازهای خود را متوقف کرد. این در حالی است که نیروهای پشتیبانی سریع ادعا میکنند که کنترل میدانهای هوایی خارطوم و مروی در شمال سودان نزدیک مرز مصر را به دست گرفتهاند و خسارات سنگینی به ارتش این کشور وارد کردهاند. اما ارتش تصرف میدان هوایی خارطوم از سوی این نیروها را هنوز تایید نکرده است و فرماندهی ارتش سودان تنها اعلام کرد که نیروهای پشتیبانی سریع تلاش دارند تا مقر فرماندهی کل نیروهای مسلح سودان را تصرف کند.
رویترز به نقل از اتحادیه داکتران سودان گزارش داده است که تا کنون مشخص نیست چه تعداد از قربانیان این درگیریها غیرنظامیاند.
با این حال، کشورهای غربی و رهبران منطقه از هر دو طرف خواستهاند که برای تنشزدایی با یکدیگر همکاری کنند و به گفتوگوها به منظور بازگرداندن این کشور به حاکمیت غیرنظامیان، ادامه دهند.
آخرین گزارشها همچنان از تداوم درگیریها میان دو طرف نزدیک کاخ ریاست جمهوری سودان حکایت دارد.