خبرگزاری صدای افغان (آوا) - سرویس بین الملل: «الهام علیاف» رئیسجمهور جمهوری آذربایجان و «نیکول پاشینیان» نخستوزیر ارمنستان در نشست خود در حاشیه کنفرانس امنیتی «مونیخ» در خصوص منطقه مورد مناقشه «قرهباغ کوهستانی» با یکدیگر جدال کردند.
خبرگزاری رویترز در این خصوص گزارش کرد، رهبران ارمنستان و جمهوری آذربایجان روز گذشته (شنبه،۲۹ دلو)، در خصوص منطقه مورد مناقشه قرهباغ کوهستانی وارد جدال لفظی شدند و هریک بر مواضع متفاوت خود پافشاری کردند و علیرغم نشست آنها در مونیخ، شواهد اندکی از احتمال صلح پایدار بین دو کشور مشاهده شد.
طبق این گزارش، تنش بین دو همسایه سابق شوروی به دلیل محاصره دو ماهه ورودی لاچین توسط باکو، تنها مسیر زمینی که به ارمنستان دسترسی مستقیمی به قره باغ کوهستانی میدهد، تشدید شده است.
اولین دیدار رو در رو بین پاشینیان و علیاف از ماه اکتبر تاکنون با گفتوگوهایی به میزبانی «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه ایالات متحده در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ آغاز شد که به دنبال آن دو طرف گفتند که پیشرفتهایی در زمینه توافق صلح حاصل شده است.
با اینحال، در میزگرد بعدی درباره «ایجاد امنیت در قفقاز جنوبی»، این دو نفر نشان دادند که دو طرف تا چه اندازه در مورد قره باغ کوهستانی، محاصره ورودی لاچین و سمت و سوی مذاکرات آینده از هم فاصله دارند.
قره باغ کوهستانی در سطح بین المللی به عنوان بخشی از آذربایجان شناخته شده است، اما ۱۲۰ هزار نفر از جمعیت آن عمدتاً ارمنی هستند و در اولین جنگ در اوایل دهه ۱۹۹۰ از باکو جدا شد.
جمهوری آذربایجان در یک درگیری شش هفتهای در سال ۲۰۲۰ که منجر به کشته شدن هزاران نفر شد و با آتشبس با میانجیگری روسیه و اعزام نیروهای حافظ صلح روسی پایان یافت، بسیاری از مناطق از دست رفته را پس گرفت.
بنا بر گزارش رویترز، علیاف در جریان میزگردی که به جنجال ختم شد، گفت: «من فکر میکنم (جمهوری) آذربایجان و ارمنستان باید نشان دهند که گذار از بن بست طولانی مدت، نفرت و خصومت متقابل باید پایان یابد.
لحن آشتی جویانه علیاف در حالی از بین رفت که او سپس ارمنستان را به اشغال سرزمینهای جمهوری آذربایجان برای تقریباً ۳۰ سال متهم کرد و از یک مقام ارشد جداییطلب قره باغ کوهستانی انتقاد کرد.
پاشینیان نیز اینگونه پاسخ علیاف را داد: «آذربایجان سیاست انتقامجویی را پیش گرفته است» و گفت که آیا قرار است این نشست مونیخ برای «برانگیختن تعصب، نفرت، لفاظیهای تهاجمی» مورد استفاده قرار گیرد یا بهتر است برای برای بهتر کردن اوضاع باشد.
نخستوزیر ارمنستان تصریح کرد: «البته اکنون میتوانیم (در میزگرد مونیخ) داستانهای زیادی از دشمنی بگوییم. اما معنای رهبری ما چیست؟ برای تعمیق این دشمنی یا برای استفاده از ظرفیتهای خود؟ آیا مقامات ما از وظایف خود به درستی بهره میگیرند؟ من افتخار میکنم که دولت ما حتی پس از جنگ ویرانگر توانست انتخابات آزاد و دموکراتیک در کشورمان داشته باشد.»
رئیسجمهور جمهوری آذربایجان در بخشی از سخنان خود با لحنی تند گفت: «در آذربایجان، هیچ مفهوم قرهباغ کوهستانی وجود ندارد و چنین واحد اجرایی-سرزمینی وجود ندارد.»
پاشینیان به وی پاسخ داد که قره باغ کوهستانی و مرز لاچین وجود دارد و این مرز باید طبق بیانیه سهجانبه ۹ نوامبر ۲۰۲۰ که علیاف نیز آن را امضا کرده است، بازگشایی شود.
نخستوزیر ارمنستان تأکید کرد: «درباره قره باغ کوهستانی، میدانید، رئیس جمهور [علی اف] بیانیه سه جانبه را ذکر کرد، در آن بیانیه سه جانبه ما مفادی داریم و قره باغ کوهستانی را در بیانیه سه جانبه داریم و تحت این سند امضای رئیس جمهور آذربایجان را داریم.»
پاشینیان درباره مرز لاچین نیز اینگونه پاسخ علیاف را داد: «و ما ورودی لاچین را داریم که باید آزادانه قابل بهره برداری باشد و اتفاقاً طبق آن بیانیه سه جانبه خارج از کنترل آذربایجان و طبق امضای رئیس جمهور آذربایجان است.»
وی سپس به اقدامات باکو در محدود کردن مسیر رفت و آمد ارامنه در مرز لاچین اشاره کرد و گفت: « چندی پیش یک بس حامل کودکان ارمنی در تلاش برای عبور از مرز لاچین با افراد نقابدار آذری روبرو شدند که مانع از عبور آنها شدند.»
علیاف پاسخ داد که باکو در حال بررسی پیشنویش پیشنهادات صلح ایروان است و رسانههای روسیه نیز گزارش کردند که علیاف همچنین گفته است که باکو پیشنهاد ایجاد ایستهای بازرسی در مرز با ارمنستان را مطرح کرده است.
گروهی از غیرنظامیان جمهوری آذربایجان که خود را فعالان محیط زیست مینامند از 12 دسامبر سال گذشته میلادی با حافظان صلح روسیه در ورودی لاچین رو در رو شدهاند و ایروان میگوید که معترضان، آشوبگران تحت حمایت دولت باکو هستند.
با اینحال، باکو اتهامات ایروان را رد کرده است و مسدود کردن مرز لاچین را انکار میکند و میگوید که کاروانها و کمکها اجازه عبور از این مرز را دارند.