بیل گیتس بنیانگذار مایکروسافت برای روشن کردن اذهان عموم در مورد دسترسی به واکسن کووید-۱۹ گفت که زودترین زمانی که وی برای تحقق این امر تخمین میزند، ۹ ماه است.
بیل گیتس در پاسخ به سؤالی درباره زمان پایان یافتن بیماری همهگیر کووید-۱۹ گفت: زمانی این اتفاق رخ خواهد داد که یک روش درمانی تقریباً کامل با دارو یا واکسیناسیون تقریباً روی هر انسان در کره زمین در مقابل کروناویروس جدید اعمال شود.
وی ابراز تاسف کرد که یک درمان مستقیم برای کووید-۱۹ به زودی رخ نخواهد داد.
وی نوشت: ما نیاز به یک معجزه درمانی با حداقل ۹۵ درصد اثربخشی برای جلوگیری از پیشرفت شیوع بیماری خواهیم داشت. اغلب داروهای موردنظر کنونی کارایی لازم را ندارند، البته آنها میتوانند جان بسیاری را نجات دهند، اما برای بازگرداندن ما به حالت عادی کافی نیستند و فعلا امیدوار به انتظار نشستهایم.
گیتس تأکید میکند که قبل از اینکه بتوانیم "بازگشت به حالت عادی" داشته باشیم، نیاز به ایجاد ایمنی گسترده در تمامی گونهها است. برای رسیدن به آن نقطه، به یک واکسن ایمن و مؤثر نیاز خواهیم داشت و نه فقط یک نمونه، بلکه باید میلیاردها واکسن در هر گوشه دنیا پراکنده شود و واکسیناسیون خیلی سریع انجام شود.
بیل گیتس میگوید بنیاد خیریه وی بزرگترین سرمایهگذار برای ساخت واکسن و آزمایش آن در سطح جهان است.
وی افزود در حالی که با زمان بندی احتمالی ۱۸ ماهه توسعه واکسن کووید-۱۹ که توسط دکتر "آنتونی فاوسی" مدیر موسسه ملی آلرژیها و بیماریهای عفونی آمریکا(NIAID) تخمین زده شده، موافق است، البته فکر میکند که این زمان ممکن است به ۹ ماه کاهش یا به ۲ سال افزایش پیدا کند.
گیتس میگوید: البته هیچ ضمانتی وجود ندارد که این اتفاق سریع رخ دهد. یک سیستم برای تولید واکسن وجود دارد. اما با حمایت مالی جهانی، معتقدم که ما میتوانیم بعضی از مراحل را به روشهایی که قبلاً نمیتوانستیم، سرعت بخشیم.
مشکل ساخت واکسن کووید-۱۹ بودجه نیست. دولتها در سرتاسر جهان علاوه بر چندین سازمان خیریه مانند بنیاد گیتس به ائتلاف درآمدهاند و متعهد شدهاند که هزینه نهایی تولید واکسن را در اولویت اول خود قرار دهند. این پشتیبانی گسترده به دانشمندان این امکان را میدهد تا به طور همزمان روی چندین مرحله از تولید واکسن کار کنند و در زمان مبارزه با بیماری همه گیر کووید-۱۹ صرفه جویی کنند.
اگرچه تخمین زمان ۱۸ ماه برای تولید واکسن، مدت زمانی طولانی است، اما گیتس تأکید میکند که این مدت، هنوز سریعترین زمانی است که تاکنون یک واکسن ایجاد شده است.
گیتس گفت: تولید واکسنها معمولاً حدود پنج سال طول میکشد. این امر به این دلیل است که واکسنهای زنده ابتدا به آزمایش روی حیوانات نیاز دارند و هنگامی که دیده شود روی حیوانات جواب میدهد، تازه ممکن است آزمایشات انسانی آغاز شود.
در ساخت یک واکسن، ایمنی و اثربخشی به عنوان دو هدف مهم شناخته میشوند. در مبحث ایمنی؛ برخی عوارض جانبی جزئی مانند درد در محل تزریق یا تب خفیف قابل قبول است.
اثر بخشی نیز یک مسئله بدیهی است؛ ما یک واکسن میخواهیم که به طور کامل کار کند و در ۱۰۰ درصد مواقع اثربخش باشد، اما بسیاری از آنها اینطور نیستند. گیتس در این زمینه به واکسن آنفلوانزای سال جاری اشاره کرد که تقریباً فقط ۴۵ درصد مؤثر است.
یک واکسن برای آزمایش اثربخشی و ایمنی، باید سه مرحله آزمایش فشرده را پشت سر بگذارد:
فاز اول برای ایمنی است. به جمع کوچکی از داوطلبان سالم واکسن تزریق میشود. پزشکان برای کاهش قویترین پاسخ ایمنی به کمترین دوز موثر، ضمن کاهش اثرات جانبی، دوزهای مختلفی را امتحان میکنند.
پس از مشخص شدن دوز مناسب، واکسن به مرحله دوم منتقل میشود که عملکرد آن را در افرادی که آن را دریافت میکنند، آزمایش میکنند. اما این بار به جای آزمایش روی یک جمع کوچک، روی صدها نفر آزمایش میشود که از نظر سن و وضعیت سلامتی متفاوت هستند.
مرحله سوم بزرگترین تعداد آزمایش شونده را دارد و همچنین طولانیترین مرحله است. در این مرحله آزمایش واکسیناسیون بر روی هزاران نفر انجام میشود و عوارض آن تحت نظارت قرار میگیرد.
پس از گذر واکسن از هر سه مرحله، واکسن برای تأیید نهایی به سازمان بهداشت جهانی(WHO) و چندین سازمان دولتی دیگر ارائه میشوند و کارخانهها به صورت گسترده شروع به تولید انبوه آن میکنند.
در حالی که اکنون تعداد زیادی از واکسنهای کاندیدا تحت آزمایش هستند، جهان با اضطراب منتظر یک واکسن با اثربخشی و ایمنی بالا است و امیدوارند تا آن زمان در مقابله با این بیماری همه گیر دوام بیاورند.