علی‌رغم تلاش‌های ناکام نمایندگان امریکا و در رأس آن، زلمی خلیلزاد، مراسم تحلیف ریاست جمهوری محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله و همچنین معاونین‌شان؛ یکی در ارگ ریاست جمهوری و دیگر در کاخ سپیدار برگزار شد.
خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ کابل: بر اساس گزارش‌های تأیید نشده، محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله بر سر چگونگی تقسیم قدرت و جایگاه عبدالله به نتیجه نرسیدند؛ عبدالله عبدالله خواستار پست نخست‌وزیری یا ریاست اجرایی حکومت و 60 درصد قدرت بوده، در حالی که اشرف غنی 40 درصد قدرت و پستی غیر از ریاست اجرایی با نامی دیگر را پیشنهاد داده بوده است.
برخی منابع از برخی پیشنهادهای دیگر نیز خبر داده‌اند که شامل رهبری شورای صلح، رهبری ارشد نیروهای امنیتی و رییس شورای امنیت و داشتن سهم 40 درصدی در کابینه آینده است. گزینه 50 ـ 50 و برگزاری باشکوه تحلیف ریاست جمهوری محمد اشرف غنی نیز روی میز بوده است.
هم‌زمان با به بن‌بست خوردن نتیجه مذاکرات زلمی خلیلزاد، گزارش‌هایی از سفر مایک پمپیو، وزیر خارجه امریکا به کابل منتشر شد؛ گزارشی که بعدا تکذیب گردید.
هنوز جزییات دقیقی از محتوای دیدارها و مذاکرات پی هم زلمی خلیلزاد با محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله منتشر نشده، اما پس از ناکامی این تلاش‌ها، زلمی خلیلزاد، شارژدافیر سفارت امریکا و همچنین فرمانده نیروهای امریکا و ناتو در افغانستان، برای شرکت در مراسم تحلیف ریاست جمهوری محمد اشرف غنی، در ارگ ریاست جمهوری حاضر شدند.
برخی منابع گفته است که محمد اشرف غنی به نوعی برای آزادی 5 هزار زندانی طالبان و هموار کردن مسیر عملی شدن توافقنامه صلح امریکا و طالبان، چراغ سبز نشان داده و حضور مقام‌های امریکایی در مراسم تحلیف او، به نوعی بیان‌گر حمایت از این ریاست جمهوری اوست.
اما عبدالله عبدالله روایت دیگری از ناکامی مذاکرات با امریکا دارد. او در یک توییت در پایان ناکام مذاکرات، با بیان این‌که سابقه او در راستای سازش در انتخابات 2014، نباید سبب شود کسی او را جدی نگیرد، تأکید کرد: "هیچ کسی نباید تعهد او و دسته انتخاباتی ثبات و همگرایی را برای حمایت از دموکراسی واقعی و حاکمیت قانون دست‌کم بگیرد."
او تاکید کرد که تنها راه حل بیرون رفت از تنش‌های انتخاباتی، ابطال آرای تقلبی است.
اگر این‌بار به نام مصلحت نتیجه تقلب را می‌پذیرفتیم، فاتحه دموکراسی در افغانستان خوانده می‌شد
عبدالله در سخنانی پس از مراسم تحلیف ریاست جمهوری نیز با بیان این‌که مردم افغانستان برنده واقعی انتخابات هستند، تأکید کرد: "اگر در سال 2014 به هدف ثبات و وحدت ملی، تن به مصلحت نمی‌دادیم؛ کشور به بحران میرفت، اما اکنون موضوع کاملا برعکس است".
وی تصریح نمود: "اگر این‌بار به نام مصلحت نتیجه تقلب را می‌پذیرفتیم، فاتحه دموکراسی در افغانستان باید خوانده می‌شد و این به مصلحت کشور نبود".
عبدالله که خود را رییس جمهور منتخب می‌خواند، خاطرنشان کرد که تاریخ ورق خورده و در این صفحه جدید "خواست و اراده مردم تعیین کننده است."
تأکید غنی بر وحدت؛ حکومت ما حکومت تمام افغانستان خواهد بود
در مقابل، محمد اشرف غنی، بدون هیچ اشاره به برگزاری مراسم تحلیف ریاست جمهوری توسط عبدالله عبدالله تأکید کرد: "امروز روز تولد حکومت انتخابی برآمده از قانون است. حکومت ما حکومت تمام افغانستان خواهد بود. تیم دولت ساز یک گروه محرک برای بسیج مردم بود، اما حکومتی که قرار است به زودی شکل بدهم، در انحصار دولت ساز نخواهد بود".
رییس‌جمهور غنی خاطرنشان کرد: "امروز من بالای هر فرد افغانستان صدا می‌زنم که حکومت از آن شماست و من خدمت رسان به همه شما هستم؛ چه آنهایی که به من رای دادید و چه آنهایی که به کاندید دیگر رای دادید. روز جدایی‌ها و سلیقه‌ها گذشته است. امروز روز وصل است، روز اتحاد است و روزی است که ما برای آینده و آسایش ملت خویش فکر کنیم".
دو حکومت موازی؛ گام‌های بعدی چه خواهد بود؟
به دنبال برگزاری مراسم تحلیف ریاست جمهوری رهبران حکومت وحدت ملی، عبدالله عبدالله در یک اقدام پیش‌دستانه نسبت به محمد اشرف غنی، معاونین خود را به دفاتر کاری‌شان در کاخ صدارت معرفی کرد تا عملا از فردا کارشان در حکومت همه‌شمول آغاز کنند.
این در حالی است که کاخ صدارت محل استقرار معاونین ریاست جمهوری است و انتظار می‌رود از فردا برخوردهایی میان معاونین دو رییس‌جمهور صورت بگیرد.
پیش از این، تیم ثبات و همگرایی والیان ولایت‌های سرپل، جوزجان، سمنگان و پنجشیر را نیز معرفی و مقام‌های وابسته به محمد اشرف غنی را بیرون رانده بودند.
اما با برگزاری مراسم تحلیف امروز، از فردا عملا بن‌بست حکومت‌داری در کشور آغاز خواهد شد و این وضعیت به طور مستقیم روی وضعیت زندگی مردم تأثیر خواهد گذاشت.
اما با توجه به این‌که منابع مالی و همچنین نیروهای امنیتی در اختیار چهره‌های نزدیک به رییس‌جمهور غنی است، به نظر می‌رسد حکومت‌داری عبدالله عبدالله با مشکلات متعددی همراه باشد.
روز ناکامی امریکا و متحدینش؛ حکومتی برای دو ماه
با وجود برگزاری این دو مراسم تحلیف ریاست جمهوری، فشارهای امریکا و دیگر میانجی‌گران برای حل بن‌بست موجود ادامه خواهد داشت. به نظر می‌رسد یکی از دلایلی که موجب ناکامی تلاش‌های خلیلزاد شد، اولویت و نوع رویکرد امریکا در شرایط کنونی است که صلح در اولویت قرار دارد.
همایون همایون، عضو کمیسیون برگزاری مراسم تحلیف داکتر عبدالله، به دنبال تلاش‌های اخیر امریکا به خصوص زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه این کشور برای صلح افغانستان، صبح امروز گفت که وضعیت از کنترل غنی و عبدالله خارج شده و مسأله اساسی این است که رییس‌جمهوری امریکا برای دو ماه حکومت تازه می‌خواهد و بعد از آن، حکومتی با مشارکت طالبان تشکیل شود.
اما رحمت‌الله نبیل، رییس تیم انتخاباتی امنیت و عدالت در واکنش به انجام تحلیف دو رییس‌جمهور در کابل گفته است: "امروز، روز ناکامی امریکا و متحدینش در افغانستان است.
نبیل امروز دوشنبه(۱۹حوت) در توییتر اش نگاشته است: "در حقیقت امروز روز ناکامی امریکا و متحدینش در افغانستان است. مطمئن هستم آن‌ها احساس شرم می‌کنند".
او خطاب به زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان تاکید کرده است: "با این دموکراسی و تکنوکرات‌های تقلبی.. شما(امریکا) مقصر این جنجال بحران هستید، نه فقط افغانستان."
توافق سیاسی جدید و کوتاه‌مدت؛ راه‌حل انتخابات
در چنین شرایطی، احمدولی مسعود در گفت‌وگویی با طلوع نیوز تأکید کرده که امروز کشور و مردم تاوان اشتباهات شش ساله رهبری حکومت وحدت ملی را می‌پردازند.
به گفته وی، بحران موجود قطعا قابل پیش بینی بود و او یک سال تلاش کرده و فریاد زده تا از آن جلوگیری کند، اما متأسفانه امروز در درون بحران دست و پا می زنیم.
مسعود پیش از برگزاری مراسم تحلیف، در مورد راه احتمالی برون رفت از این بحران، یک پیشنهاد سه مرحله‌ای را مطرح کرده بود که بر اساس آن؛
۱- لغو مراسم تحلیف که کشور را بیشتر پارچه و مردم را دشمن هم می‌سازد؛
۲- لغو نتایج انتخابات جعلی که برای کشور به شدت بحران‌آفرین گردید؛
۳- و توافق سیاسی جدید و کوتاه‌مدت، با آرایش جدید قدرت و شورایی ساختن مرجع تصمیم‌گیری تا آمادگی به صلح، حکومت مؤقت و انتخابات گرفته شود.
طالبان: به جای برگزاری دو تحلیف، بر مذاکرات بین‌الافغانی متمرکز شوید
این در حالی است که گروه طالبان هم در سخنانی قبل از برگزاری دو مراسم تحلیف ریاست جمهوری، از این دو رقیب درخواست کرد به جای این کار، بر پایان دادن به جنگ متمرکز باشند.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در صحبت با رویترز گفته است، فکر نمی‌کنیم آنان بتوانند برای مذاکرات میان افغان‌ها آماده شوند، زیرا اختلاف نظرهایی میان این سیاست‌مداران وجود دارد که حتی به برگزاری دو مراسم تحلیف انجامیده است.
وی افزود: "به جای تحلیف، از آنان می‌خواهیم بر مذاکرات بین‌الافغانی متمرکز شوند. ما از آنان می‌خواهیم اختلاف نظرهای داخلی را کنار بگذارند، تحلیف را متوقف کنند و در راستای صلح کار کنند."
سخنگوی طالبان در ادامه گفت، یک مساله دیگر این است که هیچ گام عملی برای اجرای شرط توافق آمریکا و طالبان مبنی بر آزادی 5000 زندانی این گروه از سوی دولت افغانستان صورت نگرفته و اشرف غنی این درخواست را رد کرده است.
مجاهد گفت، دیدار مقامات زندان‌های دو طرف روز شنبه و یکشنبه در دوحه صورت گرفت که نخستین ارتباط مقامات دولت افغانستان و طالبان از زمان امضای توافق خروج در 29 فبروری بود.
سخنگوی طالبان اظهار کرد، در حالی که این مذاکرات، گفتگوهای رسمی بین‌الافغانی نبوده، این نشست‌ها جنبه‌های فنی آزادی زندانیان مانند تهیه لیست اسامی آنان را پوشش داده است.
