از تحقق اهداف امریکا در افغانستان تا واقعیت های موجود

جنرال مارک میلی، رییس ستاد مشترک ارتش امریکا با مارک اسپر، وزیر دفاع این کشور، در یک نشست خبری مشترک در پنتاگون، گفته است که حضور نظامی امریکا در افغانستان سبب شده است تا از حمله‌ی مشابه به حمله‌های یازدهم سپتامبر بر امریکا جلوگیری شود.

هجده سال  پیش امریکا در روز هفتم اکتوبر ۲۰۰۱ به افغانستان حمله کرد. در نتیجه این حمله ولایات یکی پی دیگری از کنترول طالبان خارج شد و جریان‌های سیاسی بر سر تشکیل حکومت فراگیر در بن آلمان به توافق رسیدند.

امریکا پس از حمله به برج های دوقلو در یازدهم سپتامبر که شبکه القاعده مسوولیت آن را برعهده گرفت، با هدف مبارزه با تروریزم، جلوگیری از کشت و تولید مواد مخدر و تامین امنیت به افغانستان لشکر کشید.

یکی از اهداف اصلی امریکا از حمله بر افغانستان، سرنگون کردن رژیم طالبان بود؛ زیرا این گروه از شبکه تروریستی القاعده حمایت می‌کرد. شبکه‌ای که در آن زمان متهم اصلی حمله بر برج‌های تجارت جهانی بود. نیروهای ویژه امریکایی بالاخره پس از یک دهه جنگ در افغانستان توانستند اسامه بن لادن رهبر این شبکه را در مخفیگاهش در ابیت آباد پاکستان بکشند.

اما حال پس از هجده سال  از حمله امریکا به افغانستان، طالبان بار دیگر به دروازه‌های کابل رسیده‌اند، جنگجویان این گروه در ولسوالی‌های کابل حضور دارند و حالا می‌توانند شهرها را سقوط دهند و شاهراه‌ها را مسدود کنند و به عنوان یک طرف مذاکره با امریکا ایفای نقش می کنند.

طالبان دولت افغانستان را به عنوان طرف اصلی مذاکرات به رسمیت نمی شناسند و بيشتر بر ادامه مذاكرات با آمريكايي‌ها با محوريت خروج نيروهاي خارجي تأكيد دارند .

در حالی که مقامات دولت افغانستان بارها تأكيد كرده اند که امریکا نمي‌تواند در مذاكرات صلح با طالبان از افغانستان نمايندگي كند.

يك دليل ناكامي مذاكرات امريكا با طالبان خودداري اين كشور براي گفت‌وگو درباره خروج نظاميان خارجي از افغانستان است كه همواره به‌عنوان پيش‌شرط‌هاي اصلي طالبان براي پيوستن به روند صلح مطرح بوده است.

در مبارزه با مواد مخدر هم امریکا ناکام مانده است ، با وجودی که از سال ۲۰۰۲ تاکنون امریکا ۹،۸ میلیارد دالر برای محو کشت خشخاش در افغانستان مصرف کرده، اما هنوز قاچاق و تولید مواد مخدر به شدت در آنجا ادامه دارد.

یافته های واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان نشان می دهند که در بحث های جاری صلح و مصالحه در افغانستان، تولید مواد مخدر و تاثیرات آن به گونه کامل نادیده گرفته شده است.

با آنکه گفتگوهای صلح جریان دارد، معضل تولید مواد مخدر و تاثیرات آن در نظر گرفته نشده است.

بربنیاد آمار این نهاد در سال ۱۳۹۷ خورشیدی در حدود ۲۶۳ هزار هکتار زمین در افغانستان مواد مخدر کشت شده بود که این رقم نسبت به سال ۲۰۰۰ سه برابر افزایش را نشان می دهد.

هرچند از سال ۲۰۱۷ تا ماه می سال ۲۰۱۸ نیروهای امریکایی چندین عملیات برای نابودسازی کشتزارهای کوکنار انجام داده اند. آنها به ارزش ۸۶ میلیون دالر تجهیزات، مواد اولیه و کارخانه های تولید مواد مخدر را از بین برده اند تا این منبع عایداتی طالبان را قطع کنند. اما سیگار گفته که این تلاش ها کافی نبوده اند.

بربنیاد آمار سیگار تنها در سال ۲۰۱۸ کشاورزان افغانستان در حدود ۶۰۰ میلیون دالر از تولید و کشت مواد مخدر به دست آورده اند که این رقم ۳۰ درصد تمام عواید داخلی افغانستان را تشکیل می دهد.

از سوی دیگر اداره مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد تخمین زده که در سال ۲۰۱۸ در ۲۶۳ هزار هکتار زمین در بیست و چهار ولایت افغانستان ۶۴۰۰ متریک تُن تریاک تولید شده است.
وزیر دفاع امریکا  نیز در این نشست خبری گفت که نظامیان این کشور و متحدان آن در افغانستان هستند تا از تبدیل شدن این کشور به لانه‌های امن هراس‌افگنان جلوگیری شود.

با توجه به آمار و ارقام ارائه شده، امریکا به اهداف اولیه خود از لشکر کشی به افغانستان نرسیده مگر اینکه به اهداف مگوی خود که به خاطر تحقق آنها به افغانستان حمله کرده رسیده باشد.

کارشناسان سیاسی- نظامی روسیه و امریکا، اهداف واشنگتن برای حضور نظامی در افغانستان را مقابله با قدرت نمایی روسیه در منطقه قلب آسیا و تهدیدات ایران علیه رژیم اسراییل در خاورمیانه توصیف کردند.

یک افسر پیشین نیروی هوایی امریکا تصریح کرده است که یکی از دلایل مهم حضور نظامی واشنگتن در افغانستان با هدف تهدید کردن ایران انجام داده است، زیرا این کشور موجب نگرانی اسراییل است.

کارن کویاتکووسکی جنرال متقاعد نیروی هوایی امریکا در گفت‌وگو با راشا تودی گفته است، ایران در هیچ حالت و یا شکلی بطور مستقیم تهدیدی برای امریکا نیست اما ایران مایه نگرانی اسراییل است. برخی می‌گویند که اسراییل از طرف ایران تهدید می‌شود. نگرانی‌هایی در این باره وجود دارد زیرا اسراییل متحد ماست؛ اما باید بر این موضوع تاکید شود که ایران به هیچ عنوان تهدیدی برای امریکا نیست.

کویاتکووسکی ادامه داد که حضور نظامی امریکا در افغانستان بخشی از استراتیژی بزرگتر در خاورمیانه است که لزوماً منافع امریکا، حمایت و تسهیل کردن شرایط برای اسراییل را نیز در برمی‌گیرد.

ایگور کوروتچینکو تحلیلگر نظامی روس نیز با اشاره به نگرانی مسکو از موجودیت چندین پایگاه نظامی نیروهای امریکایی در افغانستان گفت: جنگجویان گروه داعش کوشش دارند تا خود خودشان را به آسیای میانه، روسیه و چین برسانند اما امریکا درپیکار با هراس افگنی در افغانستان عاجز مانده است. ما از افزایش فعالیت‌های داعش در این کشور نگران استیم و روسیه، افغانستان را در مبارزه با هراس افگنی پشتیبانی می‌کند.

این کارشناس روس تصریح کرد: مسکو به حضور امریکا در منطقه بدبین است. چراکه نظامیان امریکا هیچ‌گاه به دنبال حل مشکل تروریزم در افغانستان نبودند. بنابراین کاهش حضور نظامی واشینگتن در این کشور تأثیر مستقیم زیادی روی وضعیت امنیتی کشورهای منطقه از جمله تحرکات تروریستی نخواهد گذاشت. ما میدانیم که هدف از ادامه حضور نظامی امریکا در افغانستان چیست و روسیه هیچگاه آن را حوصله نخواهد کرد.
وی تاکید کرد که امریکا با حضور نظامی اش در خاک افغانستان در تلاش است تا به روسیه، چین، ایران و پاکستان نزدیک باشد.