مراسم بزرگداشت از سی و نهمین سالگرد قیام مردم کابل در سوم حوت 1358، امروز (6 حوت) ازسوی نهاد "خط کابل" با حضور شماری از شخصیت های جهادی، فرهنگی و مردم کابل در تالار وزارت اطلاعات و فرهنگ برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری آوا، "سید حسین عالمی بلخی" وزیر امور مهاجرین در این مراسم، سوم حوت را یک روز مقدس خوانده گفت: در روز سوم حوت 1357 مردم ولسوالی چهارکنت ولایت بلخ قیام مسلحانه را علیه حکومت کمونیستی و غیر اسلامی آن زمان آغاز کردند و در سوم حوت 1358 مردم کابل با شعار الله اکبر این قیام را گسترده تر کردند.
عالمی بلخی جایگاه سوم حوت کابل را در تاریخ جهاد مردم افغانستان بی بدیل خواند و افزود در اولین شب که ارتش شوروی داخل خاک افغانستان گردید بعضی ها اذعان می کردند که افغانستان بخشی از اقمار شوروی گردید وعلت این ادعای شان را این گونه می گفتند که اردوی سرخ شوروی در هیچ مکان پا نگذاشته مگر اینکه پیروز و کامیاب گردیده است.
وی اضافه کرد که تحلیل آنها این بود که حرکت‌های که تا کنون در افغانستان برعلیه نظام وابسته به اتحاد جماهیرشوروی وجود داشته در اطراف افغانستان و در دهات و مربوط به مردمی بوده که آنها از نظر فرهنگی و پیشرفت های علمی عقب مانده است.
شهرهای بزرگ افغانستان و شخصیت های تحصیل کرده مردم افغانستان و تحلیل گران موضوعات سیاسی افغانستان با ورود اردوی شوروی به این باور رسیدند که در برابر این قدرت دیگر تاب مقاومت نیست و همه باید تسلیم شوند و در نهایت حرکت های که در اطراف و دهات وجود دارد متوقف و نابود خواهد شد.
وی افزود این تحلیل ها در آن زمان ارایه می شد؛ اما در کمتر از سه ماه قیام سوم حوت مردم کابل نشان داد که تمام اقشار مردم افغانستان از گوشه گوشه کشور همه و همه مخالف حضور اتحاد جاهیر شوروی در افغانستان است و از حضور متجاوزانه آنها در افغانستان متنفر هستند و این اتحاد مردم افغانستان به دنیا ثابت کرد که یک ملت متحد در برابر قدرت اشغالگر ایستاده است.
او در ادامه گفت: قیام سوم حوت تحلیل‌ها را عوض کرد و بعد از آن تحلیل ها این بود که اتحاد جماهیر شوروی اشتباه تاریخی را مرتکب شده است و در جایی گام نهاده است که اردوی انگلیس در سه جنگ در انجا کامیاب نشد و در ادامه قیام سوم حوت، اتحاد جماهیر شوروی پیشنهاد مذاکره را داد که ما می‌خواهیم از افغانستان خارج شویم.
آقای عالمی بلخی گفت: با ابراز تاسف در اثر یک اشتباه استراتژیک مذاکرات که در ژنوا آغاز گردید هفت سال حضور آنها دوام کرد تا به یک نتیجه‌ی رسید که نتوانست برای افغانستان مطلوب واقع گردد.
عالمی اضافه کرد که قیام سوم حوت و شعار الله اکبر برای کشته شدن نبود بلکه برای کامیابی بود و طراحی این قیام به گونه‌ی بود که باید در سوم حوت در سراسر افغانستان قیام با شعار الله اکبر آغاز می گردید و وقوت های اشغال گر را ضربه نابود کننده می‌زدند اما بی‌تعهدی و ناجوان مردانگی یک تعداد افراد، سبب گردید که مردم کابل به تنهایی این قیام را آغاز کنند و این بیانگر شهامت، تعهد و مردانگی مردم کابل می‌باشد.
عالمی بلخی افزود که کوچکترین بازی سیاسی در آن زمان موجب سالها بدبختی و جنگ در افغانستان گردید بنابراین ما امید وار هستیم که برنامه های صلح که در این روز ها در جریان است به سمت سازمان دهی شود که بتواند نقطه پایان برای تمام ناهنجاری‌ها در افغانستان شود.
واقعه‌ی سوم حوت 1358 که از سوی برخی با نام شب الله اکبر شناخته می شود به قیام عده ای از مردم شهر کابل بر ضد دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان در زمان ریاست جمهوری ببرک کارمل که تحت تاثیر مستقیم اتحاد جماهیر شوروی قرار داشت، اشاره دارد.
این قیام که حدود 2 ماه پس از ورود شوروی به خاک افغانستان از جانب دولت های خارجی و بیرون آمدن از استعمار آن ها توسط مردم انجام شده بود.
در خود جوش بودن یا نبودن این قیام حرف های ضد و نقیض فراوانی وجود دارد. عده‌ی معتقدند که این حرکت کاملا خود جوش و مردمی بوده هیچ سازمانی در آن نقش نداشته است. از سوی دیگر شماری از سران گروه‌های مجاهدین این روز را وابسته به خود می دانند.
و عده‌ی دیگر نقش سازمان‌ها و احزاب اسلامی و ضد دولت را برای پیگیری این قیام، با ارزش می‌دانند. از نظر برخی صاحب نظران افغان، این قیام نشان دهنده یکپارچگی مردم افغانستان بود که ممکن است در هر حالتی دیگر نیز اتفاق بیفتد.
در عین حال شماری از افراد که قیام سوم حوت شرکت داشته اند ابراز می دارند که در آغاز این مردم بودند که به گونه خودجوش در برابر حضور نیروهای شوروی تحریک شده بودند اما در هر حال جریان های چپ گرا در انگیزش هرچه بیشتر مردم برای قیام سوم حوت نقش برازنده‌ی داشتند و به همین سبب افراد متعلق به تنظیم های جهادی پیشین راه اندازی این قیام را به خود نسبت می دهند.
با این حال شماری از نمایندگان مجلس، قیام سوم حوت را یک رویداد خودجوش مردمی دانسته می گویند که قیام دسته جمعی شهروندان کابل برای رژیم وقت و قشون سرخ شوروی قابل تحمل نبود و با بی رحمی زیاد مردم را سر کوب و مانع پیشرفت این قیام عدالت خواهی در کشور شدند.
محمد داوود کلکانی عضو مجلس نمایندگان می‌گوید:" کمونیست ها، خلقی ها، پرچمی ها، و روسها این قیام را تحمل کرده نمی توانستند بخواطر اینکه یگانه قیام بدون سلاح و بدون تجهیزات نظامی با دست خالی با احساسات پاک با احساسات دینی و میهنی مردم بود، آنها برای شان بارگران بود و عکس العمل شدید نشان دادند تا این قیام در سرتاسر افغانستان گسترده نشود.
آرین خیبر فعال سیاسی می گوید:" ما فکر می کنیم این قیام مردمی نبود، تمام مردم کابل در این قیام شرکت نداشته و تعدادی می خواهند که تاریخ را جعل کنند".
در قیام سوم حوت صدها باشنده کابل کشته و یا زخمی شدند و افزون بر آن شمار زیادی آنان از سوی رژیم حاکم به عنوان بغاوت گر روانه زندان شدند که به گفته برخی از کابلیان با گذشت بیش از سه دهه از سرنوشت عزیزان شان که در آن زمان از سوی حکومت زندانی شدند، معلوم نیست. یک سال پیش از قیام مردم کابل، مردم ولسوالی چهارکنت ولایت بلخ و هم چنین مردم ولایت هرات بر ضد حکومت کمونیستی حفیظ الله امین قیام کردند.
به گزارش خبرگزاری آوا، "سید حسین عالمی بلخی" وزیر امور مهاجرین در این مراسم، سوم حوت را یک روز مقدس خوانده گفت: در روز سوم حوت 1357 مردم ولسوالی چهارکنت ولایت بلخ قیام مسلحانه را علیه حکومت کمونیستی و غیر اسلامی آن زمان آغاز کردند و در سوم حوت 1358 مردم کابل با شعار الله اکبر این قیام را گسترده تر کردند.
عالمی بلخی جایگاه سوم حوت کابل را در تاریخ جهاد مردم افغانستان بی بدیل خواند و افزود در اولین شب که ارتش شوروی داخل خاک افغانستان گردید بعضی ها اذعان می کردند که افغانستان بخشی از اقمار شوروی گردید وعلت این ادعای شان را این گونه می گفتند که اردوی سرخ شوروی در هیچ مکان پا نگذاشته مگر اینکه پیروز و کامیاب گردیده است.
وی اضافه کرد که تحلیل آنها این بود که حرکت‌های که تا کنون در افغانستان برعلیه نظام وابسته به اتحاد جماهیرشوروی وجود داشته در اطراف افغانستان و در دهات و مربوط به مردمی بوده که آنها از نظر فرهنگی و پیشرفت های علمی عقب مانده است.
شهرهای بزرگ افغانستان و شخصیت های تحصیل کرده مردم افغانستان و تحلیل گران موضوعات سیاسی افغانستان با ورود اردوی شوروی به این باور رسیدند که در برابر این قدرت دیگر تاب مقاومت نیست و همه باید تسلیم شوند و در نهایت حرکت های که در اطراف و دهات وجود دارد متوقف و نابود خواهد شد.
وی افزود این تحلیل ها در آن زمان ارایه می شد؛ اما در کمتر از سه ماه قیام سوم حوت مردم کابل نشان داد که تمام اقشار مردم افغانستان از گوشه گوشه کشور همه و همه مخالف حضور اتحاد جاهیر شوروی در افغانستان است و از حضور متجاوزانه آنها در افغانستان متنفر هستند و این اتحاد مردم افغانستان به دنیا ثابت کرد که یک ملت متحد در برابر قدرت اشغالگر ایستاده است.
او در ادامه گفت: قیام سوم حوت تحلیل‌ها را عوض کرد و بعد از آن تحلیل ها این بود که اتحاد جماهیر شوروی اشتباه تاریخی را مرتکب شده است و در جایی گام نهاده است که اردوی انگلیس در سه جنگ در انجا کامیاب نشد و در ادامه قیام سوم حوت، اتحاد جماهیر شوروی پیشنهاد مذاکره را داد که ما می‌خواهیم از افغانستان خارج شویم.
آقای عالمی بلخی گفت: با ابراز تاسف در اثر یک اشتباه استراتژیک مذاکرات که در ژنوا آغاز گردید هفت سال حضور آنها دوام کرد تا به یک نتیجه‌ی رسید که نتوانست برای افغانستان مطلوب واقع گردد.
عالمی اضافه کرد که قیام سوم حوت و شعار الله اکبر برای کشته شدن نبود بلکه برای کامیابی بود و طراحی این قیام به گونه‌ی بود که باید در سوم حوت در سراسر افغانستان قیام با شعار الله اکبر آغاز می گردید و وقوت های اشغال گر را ضربه نابود کننده می‌زدند اما بی‌تعهدی و ناجوان مردانگی یک تعداد افراد، سبب گردید که مردم کابل به تنهایی این قیام را آغاز کنند و این بیانگر شهامت، تعهد و مردانگی مردم کابل می‌باشد.
عالمی بلخی افزود که کوچکترین بازی سیاسی در آن زمان موجب سالها بدبختی و جنگ در افغانستان گردید بنابراین ما امید وار هستیم که برنامه های صلح که در این روز ها در جریان است به سمت سازمان دهی شود که بتواند نقطه پایان برای تمام ناهنجاری‌ها در افغانستان شود.
واقعه‌ی سوم حوت 1358 که از سوی برخی با نام شب الله اکبر شناخته می شود به قیام عده ای از مردم شهر کابل بر ضد دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان در زمان ریاست جمهوری ببرک کارمل که تحت تاثیر مستقیم اتحاد جماهیر شوروی قرار داشت، اشاره دارد.
این قیام که حدود 2 ماه پس از ورود شوروی به خاک افغانستان از جانب دولت های خارجی و بیرون آمدن از استعمار آن ها توسط مردم انجام شده بود.
در خود جوش بودن یا نبودن این قیام حرف های ضد و نقیض فراوانی وجود دارد. عده‌ی معتقدند که این حرکت کاملا خود جوش و مردمی بوده هیچ سازمانی در آن نقش نداشته است. از سوی دیگر شماری از سران گروه‌های مجاهدین این روز را وابسته به خود می دانند.
و عده‌ی دیگر نقش سازمان‌ها و احزاب اسلامی و ضد دولت را برای پیگیری این قیام، با ارزش می‌دانند. از نظر برخی صاحب نظران افغان، این قیام نشان دهنده یکپارچگی مردم افغانستان بود که ممکن است در هر حالتی دیگر نیز اتفاق بیفتد.
در عین حال شماری از افراد که قیام سوم حوت شرکت داشته اند ابراز می دارند که در آغاز این مردم بودند که به گونه خودجوش در برابر حضور نیروهای شوروی تحریک شده بودند اما در هر حال جریان های چپ گرا در انگیزش هرچه بیشتر مردم برای قیام سوم حوت نقش برازنده‌ی داشتند و به همین سبب افراد متعلق به تنظیم های جهادی پیشین راه اندازی این قیام را به خود نسبت می دهند.
با این حال شماری از نمایندگان مجلس، قیام سوم حوت را یک رویداد خودجوش مردمی دانسته می گویند که قیام دسته جمعی شهروندان کابل برای رژیم وقت و قشون سرخ شوروی قابل تحمل نبود و با بی رحمی زیاد مردم را سر کوب و مانع پیشرفت این قیام عدالت خواهی در کشور شدند.
محمد داوود کلکانی عضو مجلس نمایندگان می‌گوید:" کمونیست ها، خلقی ها، پرچمی ها، و روسها این قیام را تحمل کرده نمی توانستند بخواطر اینکه یگانه قیام بدون سلاح و بدون تجهیزات نظامی با دست خالی با احساسات پاک با احساسات دینی و میهنی مردم بود، آنها برای شان بارگران بود و عکس العمل شدید نشان دادند تا این قیام در سرتاسر افغانستان گسترده نشود.
آرین خیبر فعال سیاسی می گوید:" ما فکر می کنیم این قیام مردمی نبود، تمام مردم کابل در این قیام شرکت نداشته و تعدادی می خواهند که تاریخ را جعل کنند".
در قیام سوم حوت صدها باشنده کابل کشته و یا زخمی شدند و افزون بر آن شمار زیادی آنان از سوی رژیم حاکم به عنوان بغاوت گر روانه زندان شدند که به گفته برخی از کابلیان با گذشت بیش از سه دهه از سرنوشت عزیزان شان که در آن زمان از سوی حکومت زندانی شدند، معلوم نیست. یک سال پیش از قیام مردم کابل، مردم ولسوالی چهارکنت ولایت بلخ و هم چنین مردم ولایت هرات بر ضد حکومت کمونیستی حفیظ الله امین قیام کردند.
