مجلس سنا (مشرانو جرگه)
مِشرانو جرگه مجلس علیای شورای ملی افغانستان است. قوه مقننه افغانستان از دو مجلس تشکیل می‌شود که مجلس سفلی ولسی جرگه و مجلس علیا (معادل مجلس سنا) مشرانو جرگه نام دارد. مشرانو جرگه از واژگان فارسی «مِشر (مشران) و جِرگه» مشتق است که به معنی «شورای بزرگان» است.
مشرانو جرگه ۱۰۲ نماینده دارد که یک‌سوم آن توسط شوراهای ولسوالی‌ها (۳۴ نماینده از ۳۴ ولایت) برای یک دوره سه‌ساله انتخاب می‌شوند. یک‌سوم توسط شوراهای ولایتی (۳۴ نماینده از ۳۴ ولایت) برای یک دوره چهارساله انتخاب شده و یک‌سوم دیگر توسط رئیس‌جمهور انتصاب می‌شوند. نیمی از اعضای انتصابی بایستی زنان باشند. دو نفر نماینده افراد معلول و مجروح و دو نفر هم از بین کوچی‌ها باشند.
مشرانو جرگه بیشتر یک نهاد مشورتی و نظارتی است تا نهاد قانون‌گذاری، هرچند تا حدی حق وتوی قوانین را دارد. بر اساس ماده ۱۰۰ قانون اساسی افغانستان «هرگاه مصوبه یک مجلس از طرف مجلس دیگر رد شود هیئت مختلط به تعداد مساوی از اعضای هر دو مجلس برای رفع اختلاف تعیین می‌گردد. در صورتی‌که اختلاف نظر رفع نگردد، ولسی جرگه می‌تواند در جلسه بعدی آن را با دو ثلث آرای کل اعضا تصویب نماید. این تصویب بدون ارائه به مشرانو جرگه بعد از توشیح رئیس جمهور نافذ شمرده می‌شود».
ریاست این مجلس از سال ۱۳۸۴ تا سال 1389 بر عهده صبغت‌الله مجددی شیخ صوفیه و از رهبران مجاهدین بود.
و از سال 1389 تاکنون بر عهده فضلهادی مسلمیار یکتن دیگر از فرماندهان مجاهدین در ولایت ننگرهار و عضو حزب دعوت اسلامی عبدالرب رسول سیاف می باشد.
اعضای هیئت اداری مشرانوجرگه شورای ملی افغانستان دوره شانزدهم سال هشتم
فضلهادی مسلمیار / رئیس مشرانوجرگه
الحاج محمد علم ایزدیار / نایب اول مشرانوجرگه
داکتر محمد آصف صدیقی / نایب دوم مشرانوجرگه
محمد طیب عطاء / منشی مشرانوجرگه
داکتر محمد فیصل سمیع/ نایب منشی مشرانوجرگه
اعضای انتصابی مشرانوجرگه شورای ملی افغانستان دوره شانزدهم
آمنه افضلی
الله داد اندړ
انارکلی هنریار
بازمحمد زرمتی
پروفیسور حضرت صبغت الله مجددی
حمیرا نعمتی
روشن آراالکوزی
ړنا ترین
سارا سرخابی
سراج الدین صفری
سهیلا شریفی
شفیقه نوروزخیل
شیرمحمد آخندزاده
صالحه مهرزاد
صدیقه بلخی
طیبه زاهدی
عبدالباقی بریال
عبدالشکور شکور
عزیزه مصلح
فریده کوچی
فضل هادی مسلم یار
فوزیه سادات څمکنۍ
گلهار جلال
لیلما احمدی
مرحوم محمداسماعیل منشی
محمد عثمان رحمانی
محمد عوض یاری
محمد حسن هوتک
محمد عیسی خان شینواری
میر بهادر واصفی
میرحسین صادقی پروانی
نثار احمد حارس
نجیبه حسینی
نظر محمد فقیری
نفیسه سلطانی
اعضای انتخابی مشرانوجرگه شورای ملی افغانستان دوره شانزدهم سال ششم
ارزگان: محمد حنیف حنیفی
بامیان: محمد قیس وکیلی
بادغیس: ولی شاه نائب زاده
بدخشان: گلالی اکبری
بغلان: محمد فیصل سمیع
بلخ: غلام عباس اخلاقی
پروان: صالح محمد لالاگل
پکتیا : محمد اجان منگل
پکتیکا: جمعه الدین گیانوال
پنجشیر: محمد علم ایزدیار
تخار: محمد افضل شامل
جوزجان: نبیه مصطفی زاده
خوست: عبداللطیف ژوندی
دایکندی: فاطمه اکبری
زابل: زلمی زابلی
سرپل: محمد عظیم قویاش
سمنگان: سید صفی الله هاشمی
غزنی: محمد رحیم حسن یار
غور: محمد داوود غفاری
فاریاب: گل محمد رسولی
فراه: گل احمد اعظمی
کابل: فرهاد سخی
قندهار: رحمت الله اچکزی
کاپیسا: مولوی غلام محی الدین منصف
قندوز: مولوی عبدالله قرلق
کنر: محمد طیب عطاء
لغمان: میر حاتم تره خیل
لوگر: محمد اصف صدیقی
ننگرهار: لطف الله بابا
نورستان: عبدالطیف نهضت یار
نیمروز: محمد نادر بلوچ
میدان وردک: حسیب الله کلیمزی
هرات: احمد جاوید رووف
هلمند: محمد هاشم الکوزی
مِشرانو جرگه مجلس علیای شورای ملی افغانستان است. قوه مقننه افغانستان از دو مجلس تشکیل می‌شود که مجلس سفلی ولسی جرگه و مجلس علیا (معادل مجلس سنا) مشرانو جرگه نام دارد. مشرانو جرگه از واژگان فارسی «مِشر (مشران) و جِرگه» مشتق است که به معنی «شورای بزرگان» است.
مشرانو جرگه ۱۰۲ نماینده دارد که یک‌سوم آن توسط شوراهای ولسوالی‌ها (۳۴ نماینده از ۳۴ ولایت) برای یک دوره سه‌ساله انتخاب می‌شوند. یک‌سوم توسط شوراهای ولایتی (۳۴ نماینده از ۳۴ ولایت) برای یک دوره چهارساله انتخاب شده و یک‌سوم دیگر توسط رئیس‌جمهور انتصاب می‌شوند. نیمی از اعضای انتصابی بایستی زنان باشند. دو نفر نماینده افراد معلول و مجروح و دو نفر هم از بین کوچی‌ها باشند.
مشرانو جرگه بیشتر یک نهاد مشورتی و نظارتی است تا نهاد قانون‌گذاری، هرچند تا حدی حق وتوی قوانین را دارد. بر اساس ماده ۱۰۰ قانون اساسی افغانستان «هرگاه مصوبه یک مجلس از طرف مجلس دیگر رد شود هیئت مختلط به تعداد مساوی از اعضای هر دو مجلس برای رفع اختلاف تعیین می‌گردد. در صورتی‌که اختلاف نظر رفع نگردد، ولسی جرگه می‌تواند در جلسه بعدی آن را با دو ثلث آرای کل اعضا تصویب نماید. این تصویب بدون ارائه به مشرانو جرگه بعد از توشیح رئیس جمهور نافذ شمرده می‌شود».
ریاست این مجلس از سال ۱۳۸۴ تا سال 1389 بر عهده صبغت‌الله مجددی شیخ صوفیه و از رهبران مجاهدین بود.
و از سال 1389 تاکنون بر عهده فضلهادی مسلمیار یکتن دیگر از فرماندهان مجاهدین در ولایت ننگرهار و عضو حزب دعوت اسلامی عبدالرب رسول سیاف می باشد.
اعضای هیئت اداری مشرانوجرگه شورای ملی افغانستان دوره شانزدهم سال هشتم
فضلهادی مسلمیار / رئیس مشرانوجرگه
الحاج محمد علم ایزدیار / نایب اول مشرانوجرگه
داکتر محمد آصف صدیقی / نایب دوم مشرانوجرگه
محمد طیب عطاء / منشی مشرانوجرگه
داکتر محمد فیصل سمیع/ نایب منشی مشرانوجرگه
اعضای انتصابی مشرانوجرگه شورای ملی افغانستان دوره شانزدهم
آمنه افضلی
الله داد اندړ
انارکلی هنریار
بازمحمد زرمتی
پروفیسور حضرت صبغت الله مجددی
حمیرا نعمتی
روشن آراالکوزی
ړنا ترین
سارا سرخابی
سراج الدین صفری
سهیلا شریفی
شفیقه نوروزخیل
شیرمحمد آخندزاده
صالحه مهرزاد
صدیقه بلخی
طیبه زاهدی
عبدالباقی بریال
عبدالشکور شکور
عزیزه مصلح
فریده کوچی
فضل هادی مسلم یار
فوزیه سادات څمکنۍ
گلهار جلال
لیلما احمدی
مرحوم محمداسماعیل منشی
محمد عثمان رحمانی
محمد عوض یاری
محمد حسن هوتک
محمد عیسی خان شینواری
میر بهادر واصفی
میرحسین صادقی پروانی
نثار احمد حارس
نجیبه حسینی
نظر محمد فقیری
نفیسه سلطانی
اعضای انتخابی مشرانوجرگه شورای ملی افغانستان دوره شانزدهم سال ششم
ارزگان: محمد حنیف حنیفی
بامیان: محمد قیس وکیلی
بادغیس: ولی شاه نائب زاده
بدخشان: گلالی اکبری
بغلان: محمد فیصل سمیع
بلخ: غلام عباس اخلاقی
پروان: صالح محمد لالاگل
پکتیا : محمد اجان منگل
پکتیکا: جمعه الدین گیانوال
پنجشیر: محمد علم ایزدیار
تخار: محمد افضل شامل
جوزجان: نبیه مصطفی زاده
خوست: عبداللطیف ژوندی
دایکندی: فاطمه اکبری
زابل: زلمی زابلی
سرپل: محمد عظیم قویاش
سمنگان: سید صفی الله هاشمی
غزنی: محمد رحیم حسن یار
غور: محمد داوود غفاری
فاریاب: گل محمد رسولی
فراه: گل احمد اعظمی
کابل: فرهاد سخی
قندهار: رحمت الله اچکزی
کاپیسا: مولوی غلام محی الدین منصف
قندوز: مولوی عبدالله قرلق
کنر: محمد طیب عطاء
لغمان: میر حاتم تره خیل
لوگر: محمد اصف صدیقی
ننگرهار: لطف الله بابا
نورستان: عبدالطیف نهضت یار
نیمروز: محمد نادر بلوچ
میدان وردک: حسیب الله کلیمزی
هرات: احمد جاوید رووف
هلمند: محمد هاشم الکوزی
