عطامحمد نور؛ والی بلخ، سرانجام پس از سه ماه تنش و بحران و کشمکش، سمت حساس ولایت بلخ را واگذار کرد.
براساس اطلاعاتی که به بیرون درز کرده در موافقتنامه ارگ با آقای نور، تفاهم دو وزارتخانه، یک مقام دیپلماتیک و تعیینات دلخواه در چند مقام حکومتی در بلخ است؛ اما خواست مذاکره کننده های جمعیت اسلامی شامل ۱۲ ماده بود. یک منبع در ارگ میگوید که مذاکرهکننده های حکومت با آقای نور روی چند مورد دیگر مانند تعدیل قانون هم موافقت کردند که در حال حاضر آنها عملی نیستند.
آقای نور در روز خدا حافظیاش از پست ولایت بلخ گفت، او نظر شورای رهبری جمعیت را در مذاکراتش با ریاست جمهوری در نظر گرفته و با توافق شورای رهبری جمعیت این موافقتامه را امضا میکند. آقای نور گفت، چوکی حکومتی موقتی است و او برنامه طولانیمدت در فضای سیاسی افغانستان دارد.
صرف نظر از آنچه از سوی او مطرح شده، واقعیت این است که در حال حاضر، تنها دستاورد مهم و ملموس این رویداد، پایان سه ماه بحران و تنش است؛ بحرانی که میرفت تا به یکی از دشوارگذارترین بن بست های سیاسی و قومی در ابعاد ملی تبدیل شود.
بدون تردید، مردم افغانستان به ویژه شهروندان مزار شریف، از این پس، نفسی به راحتی خواهند کشید.
اما این پرسش اساسی همچنان وجود دارد که برنده و بازنده بازی با «امپراتور شمال» کیست؟ ارگ ریاست جمهوری، حزب جمعیت اسلامی یا عطامحمد نور به تنهایی؟
بسیاری از منتقدان می گویند که عطامحمد نور در محاسباتش دچار اشتباه شد. او می توانست امتیازهای بزرگتری به دست آورد.
او از قدرت بزرگی به نام مردم و حمایت مردمی برخوردار بود، ضمن آنکه یک طیف قدرتمند از متحدان سیاسی اش که منتقد حکومت نیز هستند، در کنار او بودند؛ از جنرال رازق تا بخش هایی از مهره های سابق حکومت کرزی و...
از سوی دیگر، به عقیده ناظران، امتیازهایی که او در توافق با حکومت به دست آورده، به اندازه ای مهم و چشمگیر نیستند که دادن آنها از سوی ارگ، یک عقب نشینی از موضع خود مبنی بر برکناری آقای نور، محسوب شود.
او می توانست همین موارد را در نخستین روزهای بروز تنش نیز به دست آورد، بدون آنکه مجبور باشد از قدرت و نفوذ سیاسی و ملی خود برای تحت فشار قرار دادن ارگ یا پایداری در برابر فشارهای حکومت و حامیان خارجی و داخلی آن، هزینه کند و بخشی از کارت های مهم خود در این بازی را به کار بگیرد.
از سوی دیگر، اگرچه والی پیشین بلخ، ادعا می کند که موافقتنامه مورد نظر را با تأیید شورای رهبری جمعیت اسلامی، امضا کرده؛ اما آگاهان می گویند که سکوت جمعیت در باره این توافق، نشانگر آن است که این حزب از توافق به دست آمده، راضی نیست. این چیزی است که از موارد توافق شده نیز به درستی قابل دستیابی است؛ خبری از محورهای اساسی ماده های ۱۲ گانه جمعیت اسلامی نیست و این بدان معناست که آقای نور با ارگ، وارد یک تعامل «شخصی» شده؛ هرچند در این زمینه نیز معلوم نیست که تا چه میزان به اهداف اولیه و اصلی خود رسیده است؛ زیرا در گذشته هم افرادی مانند عبدالله عبدالله، جنرال دوستم، احمدضیا مسعود و... با ارگ، وارد تعاملات مشابهی شدند؛ اما هیچیک از آنها به محورهای توافق شده، دست نیافتند و در نهایت، این ارگ بود که همه آنها را دور زد.
نظر شما در این باره چیست؟
- آیا توافق به عمل آمده، همه اهداف مورد ادعای آقای نور و حزب جمعیت را در بر می گیرد؟
- چرا خواسته های ۱۲ گانه جمعیت اسلامی از ارگ، در این توافق، نادیده گرفته شد؟
- برنده و بازنده این بازی بحرانآفرین سه ماهه چه کسی است؟ ارگ، جمعیت یا عطامحمد نور؟
براساس اطلاعاتی که به بیرون درز کرده در موافقتنامه ارگ با آقای نور، تفاهم دو وزارتخانه، یک مقام دیپلماتیک و تعیینات دلخواه در چند مقام حکومتی در بلخ است؛ اما خواست مذاکره کننده های جمعیت اسلامی شامل ۱۲ ماده بود. یک منبع در ارگ میگوید که مذاکرهکننده های حکومت با آقای نور روی چند مورد دیگر مانند تعدیل قانون هم موافقت کردند که در حال حاضر آنها عملی نیستند.
آقای نور در روز خدا حافظیاش از پست ولایت بلخ گفت، او نظر شورای رهبری جمعیت را در مذاکراتش با ریاست جمهوری در نظر گرفته و با توافق شورای رهبری جمعیت این موافقتامه را امضا میکند. آقای نور گفت، چوکی حکومتی موقتی است و او برنامه طولانیمدت در فضای سیاسی افغانستان دارد.
صرف نظر از آنچه از سوی او مطرح شده، واقعیت این است که در حال حاضر، تنها دستاورد مهم و ملموس این رویداد، پایان سه ماه بحران و تنش است؛ بحرانی که میرفت تا به یکی از دشوارگذارترین بن بست های سیاسی و قومی در ابعاد ملی تبدیل شود.
بدون تردید، مردم افغانستان به ویژه شهروندان مزار شریف، از این پس، نفسی به راحتی خواهند کشید.
اما این پرسش اساسی همچنان وجود دارد که برنده و بازنده بازی با «امپراتور شمال» کیست؟ ارگ ریاست جمهوری، حزب جمعیت اسلامی یا عطامحمد نور به تنهایی؟
بسیاری از منتقدان می گویند که عطامحمد نور در محاسباتش دچار اشتباه شد. او می توانست امتیازهای بزرگتری به دست آورد.
او از قدرت بزرگی به نام مردم و حمایت مردمی برخوردار بود، ضمن آنکه یک طیف قدرتمند از متحدان سیاسی اش که منتقد حکومت نیز هستند، در کنار او بودند؛ از جنرال رازق تا بخش هایی از مهره های سابق حکومت کرزی و...
از سوی دیگر، به عقیده ناظران، امتیازهایی که او در توافق با حکومت به دست آورده، به اندازه ای مهم و چشمگیر نیستند که دادن آنها از سوی ارگ، یک عقب نشینی از موضع خود مبنی بر برکناری آقای نور، محسوب شود.
او می توانست همین موارد را در نخستین روزهای بروز تنش نیز به دست آورد، بدون آنکه مجبور باشد از قدرت و نفوذ سیاسی و ملی خود برای تحت فشار قرار دادن ارگ یا پایداری در برابر فشارهای حکومت و حامیان خارجی و داخلی آن، هزینه کند و بخشی از کارت های مهم خود در این بازی را به کار بگیرد.
از سوی دیگر، اگرچه والی پیشین بلخ، ادعا می کند که موافقتنامه مورد نظر را با تأیید شورای رهبری جمعیت اسلامی، امضا کرده؛ اما آگاهان می گویند که سکوت جمعیت در باره این توافق، نشانگر آن است که این حزب از توافق به دست آمده، راضی نیست. این چیزی است که از موارد توافق شده نیز به درستی قابل دستیابی است؛ خبری از محورهای اساسی ماده های ۱۲ گانه جمعیت اسلامی نیست و این بدان معناست که آقای نور با ارگ، وارد یک تعامل «شخصی» شده؛ هرچند در این زمینه نیز معلوم نیست که تا چه میزان به اهداف اولیه و اصلی خود رسیده است؛ زیرا در گذشته هم افرادی مانند عبدالله عبدالله، جنرال دوستم، احمدضیا مسعود و... با ارگ، وارد تعاملات مشابهی شدند؛ اما هیچیک از آنها به محورهای توافق شده، دست نیافتند و در نهایت، این ارگ بود که همه آنها را دور زد.
نظر شما در این باره چیست؟
- آیا توافق به عمل آمده، همه اهداف مورد ادعای آقای نور و حزب جمعیت را در بر می گیرد؟
- چرا خواسته های ۱۲ گانه جمعیت اسلامی از ارگ، در این توافق، نادیده گرفته شد؟
- برنده و بازنده این بازی بحرانآفرین سه ماهه چه کسی است؟ ارگ، جمعیت یا عطامحمد نور؟