کنفرانس بُن بر خلاف مسیر جهاد و وحدت مردم افغانستان، قومی سازی را در دستور کار قرار داد و فیصله کرد که توزیع قدرت بر اساس قومیت صورت گیر و این امر بستر و زمینه بحران را در افغانستان فراهم نمود.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) در آستانه ی ۲۸ اسد، سالروز استرداد استقلال افغانستان مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در مشهد مقدس گفتمان و هم اندیشی حوزویان و دانشگاهیان را تحت عنوان «استقلال افغانستان؛ دستاوردها و چالش ها» برگزار کرد.
در این گفتمان که با حضور فضلای حوزه، طلاب علوم دینی، فرهنگیان و دانشجویان مهاجر برگزار شد داکتر محمدهاشم عصمت الهی؛ استاد دانشگاه و مشاور سابق رییس جمهور افغانستان و حجت الاسلام والمسلمین موسی رضایی؛ رییس شورای علمای شیعه در هرات به عنوان کارشناسان این گفتمان پیرامون «استقلال افغانستان و عملکرد حاکمان در تحکیم استقلال یا تضعیف آن»، «استقلال افغانستان، دوستان و دشمنان»و «روهای خارجی عامل تحکیم استقلال یا تهدید آن» صحبت کردند.
داکتر عصمت اللهی در ابتدای صحبت های خود گفت: به نظر من افغانستان در دو مقطع تاریخی استقلال خود را کسب کرد یکی در سال 1919 و دیگر در یک اقدام سترگ در برابر شوروی سابق با همت و اراده ملت افغانستان که جای بسی افتخار برای جامعه ماست، ولی متاسفانه این استقلال دستاوردهای چندانی در پی نداشت.
وی گفت یک نفر از منظر دین به واژه استقلال نگاه میکند دیگری از دید جامعه شناسی به آن می پردازد و این می شود گفتمان! و از مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان که به این مسله نگاه روشنی دارد، سپاسگزارم.
حجت الاسلام و المسلمین سید علی حسینی سولج با قرار گرفتن در پشت تریبون در بخش بحث آزاد گفتمان، افزود که استقلال در لغت به معنی کار خود را بدون دخالت دیگران انجام دادن آمده است اما امروز شکل دیگری از استعمار دیده می شود به نوعی که دیگر لشکرکشی و نیروی نظامی در آن کاربرد ندارد بلکه توسط خود مردم آن سرزمین صورت می گیرد.
وی گفت استعمار امروز در افغانستان توسط رسانه هایی که به غرب گرایش دارند صورت می گیرد طوری که مردم را از استقلال اصیل ملی متکی بر دین درو کرده ، زنان بد حجاب و جوانان آرمان خود را گم کرده اند.
حجت الاسلام والمسلمین شیخ موسی رضایی، رئیس شورای علمای شیعه ولایت هرات نیز اظهار داشت: در این وابستگی سخن گفتن از استقلال خنده دار است از هر منظری نگاه کنیم استقلال ما خدشه دارد شده ، استقلال افغانستان در سال ۱۹۱۹ توسط نیاکان ما صورت گرفت، اما امروز ما فرزندان ناخلف آن پدران چه کردیم، همه ساکت شدیم و همه چیز را هم فراموش کرده ایم.
در این قسمت از گفتمان مجری از داکتر عصمت اللهی پرسید، آیا رفتار و کردار حاکمان گذشته در راستای تحکیم استقلال بوده یا خیر که ایشان در پاسخ گفت: استقلال افغانستان اقتدار بریتانیای آن زمان را شکست داد اما حاکمان عملا در راستای وابستگی کار کردند.
وی اظهار داشت: ما با جهاد علیه کمونیزم نجات پیدا کردیم و اما به دام امپریالیزم غرب گرفتار شدیم طوری که در کنفرانس بُن بیش از ۸۰ نفر از جامعه مدنی و ۴ گروه از سیاسیون از چهار طرف جمع شدند و در آن خلاف مسیر جهاد و وحدت مردم افغانستان، قومی سازی را در دستور کار قرار دادند و فیصله کردند که توزیع قدرت بر اساس قومیت صورت بگیرد و این امر بستر و زمینه بحران را در افغانستان فراهم کرد.
وی در تشریح این طرح غرب گفت: مردم افغانستان متشکل از ۱۵ قوم می باشد اما گفته شد که ۴ قومِ پشتون، تاجیک، ازبک و هزاره و توزیع قدرت هم بر همان اساس صورت گرفت این درحالی بود که پیش از آن و در طول تاریخ حرفی از قومیت نبود و همه زیر لوای اسلام زندگی می کردند.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان این که استراتیژی غرب در مدیریت بحران افغانستان و توزیع قدرت بر اساس قومیت، ما را از داشتن یک حکومت مقتدر محروم ساخت و می بینیم که امروز هم اراده مردم محقق نشده است و همیشه با چالش مواجه هستیم.
وی تصریح کرد: مردم افغانستان با اهدای میلیون ها شهید به دنبال افغانستانی با عزت و با اقتدار بودند اما کسی نبود که بگوید این نسخه ای که برای ما تجویز کردید، نسخه ما نبود این نسخه را چرا برای امریکایی ها تجویز نکردید چرا قومی سازی سیاست در دست کشور های اروپایی نیست چرا در افغانستان هست.
عصمت اللهی با بیان اینکه در حال حاضر اقوام برای کسب قدرت در حکومت در حال کشمکش هستند، خاطر نشان کرد: وقتی افغانستان پیمان استراتژیک با امریکا را امضاء کرد بدین معناست که ما استقلال و حاکمیت نداریم که رهبران ماهم قبول کردند.
وی تصریح کرد: "حاکمان افغانستان همواره رویکرد وابستگی را دنبال می کردند حتی در دوران مجاهدین هم بر مبنای وابستگی بوده، یعنی بر اساس اراده و خواست مردم صورت نگرفت به نحوی که یک جور تجزیه طلبی در فضای سیاسی افغانستان شکل گرفت که امروز ما را به این چهار دیواری محدود کرد و اگر امروز را با افغانستان ۲۰۰ سال قبل مقایسه نماییم، هیچی نمانده است، ما محدود شده ایم، اگر بخواهیم دوستان و دشمنان را دسته بندی کنیم مشاهده می کنیم، حتی کشورهای همسایه هم در ایجاد و مدیریت بحران بر اساس منافعی که در کشور دارند، نقش دارند.
داکتر عصمت اللهی در پاسخ به سوال مجری که از وی پرسید آیا حضور نیروهای خارجی را در راستای استقلال افغانستان می بینید، گفت: تا زمانی که ما استقلال دینی و سیاسی نداشته باشیم روزگار ما بدتر از این خواهد شد مگر این که یک قیام فکری و علمایی ایجاد کنیم تا فرهنگ عوض شود، آمریکا و انگلیس خودشان در افغانستان زندان های خصوصی داشته اند، این یعنی نادیده گرفتن پولیس، نیروهای اردو و ...
وی به برنامه ریزی های غرب برای افغانستان اشاره کرد و گفت که مدل اقتصادی افغانستان را بر مبنای بازار آزاد یا فری مارکتینگ بنا نهادند، وقتی که ما در افغانستان به تعداد انگشتان دست فابریکه نداریم این اقتصاد بازار آزاد که نه توان تولید و نه توان رقابت دارد به درد افغانستان نمی خورد.
داکتر عصمت اللهی یادآور شد، مهندسان برق افغانستان پیشنهاد کردند ما با ساخت بند می توانیم خودمان برق تولید کنیم تا از واردات بی نیاز شویم اما آمریکا گفت نمی خواهد، ما خودمان پول می دهیم شما برق بخرید این طوری هم منافع آسیای میانه را در دست گرفته اند و هم ما را محدود و وابسته کرده اند.
وی به امضای پیمان استراتیژیک با امریکا که یک عهد نظامی است اشاره کرد و گفت: در ماده ۱۳ پیمان نظامی آمده که اگر یک شهروند امریکایی مرتکب هر خلافی شود هیچ مرکز قضایی و عقلی افغانستان حق ندارد او را مورد پیگرد قرار دهد ، تجاوز کرد اگر بی ناموسی کرد کسی حق ندارد چیزی بگوید، معنی این پیمان این است، ما استقلال نداریم ما حاکمیت نداریم هر کار امریکایی ها، را متاسفانه رهبران قبول کردند ،
در قسمت سوال از کارشناسان حجت الاسلام و المسلمین سید علی حسینی سولیج پرسید که چشم انداز آینده افغانستان را چگونه می بینید که شیخ موسی رضایی، گفت: با وضعیت فعلی چشم انداز تاریک است.
وی در تشریح مطلب فوق گفت: امروز، مردم بی تفاوت شده اند و رهبران هم معامله گر شدند معامله قدرت و ثروت، به همین دلیل موج سوم مهاجرت پس از دوران جهاد و اشغال کشور و زمان حاکمیت طالبان در یک سال اخیر در حکومت وحدت ملی رخ داده است.
شیخ موسی رضایی ابراز امبدواری کرد که جنایات گروه های مسلح اعم از داعش و طالبان مردم را بیدار و وادار به قیام نموده و اگر مردم تصمیم بگیرند و هسته های مقاومت شکل بگیرد حکومت وحدت ملی در اندیشه مردم جایگاهی نخواهد داشت.
رئیس شورای علمای شیعه ولایت هرات گفت: برخی از رسانه ها با ترویج مدرنیزم به یک بلای خانمان سوز تبدیل شده اند و تا زمانی که مدرنیزم را در افغاسنتان، بدیل دینداری تبلیغ می کنند، وضع موجود ما خیلی تغییر نخواهد کرد.
او گفت که برای انتقال از وضع موجود به وضع مطلوب، باید تغییر در سطح کلان را مورد توجه قرار دهیم.
آقای رضایی در مورد چگونگی نگهداری از دستاوردها و داشته ها گفت: برای برون رفت از وضعیت فعلی یکی از اولویت های مهم این است که در مراکز علمی و فرهنگی نیروهای متعهد و متدین تربیت شوند تا در صورت تشکیل هسته های مقاومت این نیروها کنترل اوضاع را در دست بگیرند.
گفتمان با طرح سوال از سوی خانم کاظمی مبنی بر اینکه وقتی شیعیان در میان خودشان اختلاف دارند، چرا از نیروهای خارجی شکایت می کنیم ادامه یافت که آقای رضایی رئیس شواری علمای شیعه هرات گفت: با قسمتی از صحبت های شما موافق هستم امروز شیعیان هم در بدترین وضع موجود قرار دارند و گروه ها و نهادها هیچ کدام با هم نیستند
در سال ۸۰ همه را در هرات جمع کردیم و گفتیم بیایبد با هم کار کنیم اگر منافع است برای همه باشد و اگر مسولیت است هم برای همه باشد.
وی خاطر نشان کرد: یکی از گرفتاری های ما سرگردانی میان قومیت و مذهب است و اما در رابطه با قسمت دوم حرف های شما، نیرو های خارجی جریان سازی می کنند و موج ایجاد می کنند و این بستر اختلاف تفرقه و وابستگی را ایجاد می کند، پس نمی توانیم بگوییم نیروهای خارجی هیچ نقشی ندارند.
در این قسمت از گفتمان آقای عصمت اللهی تصریح کرد: امروز سیاست غرب در افغانستان متشکل از ارتباطات، کنترول و دستور می باشد به نحوی که با استفاده از هزینه هایی که می کنند و سازمان هایی که تشکیل می دهند با مردم و سازمان های حکومتی ارتباط می گیرند و وقتی کنترول اوضاع را بدست گرفتند هر طور که دلشان خواست فرمان می دهند.
این استاد دانشگاه گفت: در قانون اساسی افغانستان آمده است که یک رئیس جهمور داریم اما آن ها {غربی ها} می گویند دو رئیس جهمور باید باشد، قانون اساسی می گوید رای مستقیم مردم ملاک انتخاب است اما آمریکا می گوید آنکه من می گویم رئیس جمهور است.
داکتر عصمت اللهی یادآور شد وقتی که در دانشگاه تئوری وابستگی را می خواندیم برایمان سوال بود که چطور ممکن است یک حکومتی خودش دوست داشته باشد که وابسته باشد اما در این سال ها که وضعیت افغانستان و حکومت آن را می بینم، می فهمم که تئوری وابستگی یعنی چه!
این گفتمان با جمع بندی حجت الاسلام والمسلمین سید عیسی حسینی مزاری رئیس مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان پایان یافت.
