دیدبان شفافیت افغانستان، حکومت را به ناتوانایی در مدیریت درست عایدات معادن متهم کرده و می گوید: وزارت های مالیه و معادن افزون بر ضعف مدیریت، غرق در فساد هستند.
به گزارش خبرگزاری آوا، دیدبان شفافیت افغانستان هشدار می دهد که خلأها و تناقضات بزرگی در معلومات ارائه شده از سوی دولت برای پنجمین گزارش ابتکار شفافیت صنایع استخراجی، ادعای دولت را برای حفاظت و مصونیت منابع استخراجی کشور به کلی ضعیف نشان می دهد.
سید اکرام افضلی رییس اجرایی دیدبان شفافیت افغانستان که به نمایندگی بیش از ۳۰ نهاد مدنی درخصوص بررسی حکومت از صنایع استخراجی طی کنفرانسی امروز پنج شنبه در کابل صحبت می کرد گفت: پنجمین گزارش ابتکار شفافیت صنایع استخراجی نشان دهنده نظارت و مدیریت ضعیف وزارت مالیه، معادن و پطرولیم از جمع آوری عایدات معادن است.
افضلی افزود: دولت حتی قادر به ارائه معلومات ابتدایی نیست که کدام قراردادها فعال است، چه مقدار تولیدات داشته اند و چه قدر هم عاید به دست آمده است.
به گفته افضلی؛ سهل انگاری و عدم شفافیت سکتورهای معادن، منابع طبیعی کشور را در حال غارت شدن قرار داده است.
افضلی با ابراز اینکه طی دو و نیم سال، سکتورهای معادن به بدترین شکل مدیریت شده است افزود: این وزارت نه تنها ظرفیت پاسخ دهی به مردم و جامعه مدنی را در درون خود ایجاد نکرده است بلکه فاجعه بزرگی برای معادن کشور به شمار می رود.
او همچنان تاکید کرد: با وجود اینکه افغانستان سرشار از منابع طبیعی است، اما بجای اینکه سبب خوشبختی مردم شود باعث بدبختی شده است.
به گفته او، عدم تناسب میان گزارش شرکتها از پرداخت مالیات و دولت از اخذ مالیات، نشان می دهد که از پول ملت و بیت المال به صورت گسترده سوء استفاده ها صورت می گیرد.
او همچنان تاکید کرد: شفافیت زمانی بوجود می آید که شرکتها از مقدار استخراج و پرداخت مالیات و همچنین دولت از مقدار اخذ مالیات به مردم و جامعه مدنی به صورت همسان و بدون تناقض اطلاع دهند.
افضلی با اظهار اینکه فساد گسترده در وزارت مالیه و معادن فلسفه وجودی این دو وزارت را زیر سوال برده است افزود: وقتیکه در یک وزارت سکتوری شفافیت نبود حساب دهی نیز ممکن نیست.
دیدبان شفافیت افغانستان از گزارش اخیر حکومت از ابتکار شفافیت صنایع استخراجی به طور نمونه از مورد خاصی نیز یاد کرد و گفت: در نسخه ابتدایی این گزارش آمده است که عواید حاصله از تصدی ذغال سنگ شمال در سال ۱۳۹۳ مبلغ ۴۴۴ میلیون افغانی بوده است، اما این مقدار در سال ۱۳۹۴ به ۴ ملیون افغانی کاهش یافته است.
در نسخه آخر این گزارش که در اول می سال ۲۰۱۷ به نشر رسیده است عاید حاصله از هیمن شرکت ۷۵۴ میلیون افغانی درسال ۱۳۹۳ و ۲ ملیارد افغانی در سال ۱۳۹۴ به نشر رسیده است.
این درحالی است که به گفته آنان مقدار تولید ذغال سنگ در دو سال متذکره تغییر چندانی نکرده است زیرا یک عشاریه ۵ میلیون تن در سال ۱۳۹۳ و ۱ عشاریه ۴ میلیون در سال ۱۳۹۴ بوده است.
لازم به ذکر است که دیدبان معادن افغانستان و همچنین بسیاری از آگاهان به این باور هستند که حکومت ظاهراً قادر به حساب دهی از عواید و تولید از صدها قرار داد معدن در کشور نیست و حتی نمی تواند بگوید که کدام نقاط معدنی به صورت فعال استخراج می شود.
این درحالی است که روزنامه‌س نیویارک تایمز در گزارشی نگاشته است که میزان ذخایر تازه‌ی کشف شده‌ی لیتیوم، آهن، مس، کوبالت و طلا در جنوب افغانستان به اندازه‌ای است که می‌تواند این کشور فقیر را به یکی از کشورهای مهم جهان تبدیل کند.
به اساس گزارش این روزنامه:
لیتیوم افغانستان برابر با نفت عربستان است.
معدن حاجی گگ دو میلیارد تُن ذخیره آهن دارد.
اورانیوم افغانستان در جهان بی‌نظیر است.
ذخایر مس افغانستان با بزرگترین ذخیره مس چیلی برابر است.
ارزش گاز افغانستان یک تریلیون دالر است.
حتا زمرد افغانستان از زمرد کلمبیا و الماس افغانستان از الماس افریقا هم با کیفیت تر است.
