رئیس اجرایی حکومت وحدت ملی در یک سفر چهار روزه به هندوستان رفت. مقصد این سفر شرکت در کنفرانس مبارزه با تروریسم است که در هندوستان تدویر می یابد.
در حاشیه نشست مبارزه با تروریسم دکتر عبدالله با نخست وزیر هند نیز دیدار وگفتگو داشته است،و در این دیدار هردو طرف بر اجرای تفاهم نامه استراتژیک میان دو کشور تاکید کرده اند.
موافقت نامه رفع ویزای سیاسی یکی از مواردی دیگری بوده که سند توافق آن میان سفرای دو کشور مبادله شده است.
گفتنی است که اولین معاهده دوستی افغانستان و هند در سال۱۳۲۸ه.خ مطابق ۱۹۵۰م، به امضا رسیده و این یعنی دو سال بعد از استقلال هندوستان از استعمار بریتانیا است .
روابط سیاسی دو کشو گرچه گاهی با فراز و فرودی همراه بوده ولیکن هم چنان ادامه یافته و امروز هم وقتی مقام های دو کشور رو در روی هم قرار می گیرند ،جز این که از روابط نیک دوستی دو کشور در نیم قرن گذشته سخن گویند خاطره بدی را بیاد ندارند.
از ویژگی روابط با هندوستان یکی آنست که هندوستان در روابط خود جانب افراط و تفریط را نگرفته از جناح خاصی حمایت علنی نکرده است و نگاه حکومت هند تقریبا نگاه کل گرا بوده،وحدت و همدلی میان تمام اقشار گوناگون کشور را خواستار بوده و همیشه هم بر وحدت ملی افغان ها تاکید گذاشته است.
می توان بیان داشت که هندوستان همیشه منافع خود را از طریق یک نظام سیاسی قدرتمند پیگیری می کند.
این سیاست بر خلاف سیاست برخی کشورهای منطقه و همسایه افغانستان است که قوت خود را در تضعیف و ناتوانی افغانستان جست و جو می کنند. هندوستان برخلاف برخی سوء ظن ها در داخل افغانستان به دنبال ایجاد شبکه رسمی ای که از آن طریق منافع هند را پی گیری کند نبوده است همیشه در کنار حکومت های افغانستان بوده و امروز هم این نگاه بر سیاست هندوستان حاکم است.
موافقت نامه استراتژیک میان دوکشور درسال ۲۰۱۱ م ،مطابق ۱۳۹۰ه.خ میان نخست وزیر وقت هند آقای «مانموهان سنگه» و رئیس جمهور وقت افغانستان آقای (حامدکرزی) امضا شده است.
تفاهم نامه استراتژیک میان کابل و دهلی نو بر سه محور استوار شده است که در راس آن همکاری های امنیتی و سیاسی قرار دارد. این بخش از پیمان دارای پنج ماده می باشد که هر کدام از اهمیت استراتژیک در روابط میان دو کشور برخوردار است.
دراین فصل از پیمان، هر دو کشور تعهد متقابل سپرده اند که در ایجاد ظرفیت نیروهای امنیتی افغانستان تلاش شود. مشوره های منظم از طریق وزارت های خارجه دو کشور صورت گیرد تا در تصمیم گیری های سازمان ملل متحد هماهنگی لازم میان دو کشور وجود داشته باشد.
محور دوم این تفاهم نامه را همکاری اقتصادی و تجارتی تشکیل می دهد که شامل پنج بند است وآموزش و ظرفیت سازی شامل این قسمت می شود.
بخش سوم این تفاهم نامه عرصه های اجتماعی، فرهنگی، جامعه مدنی و ارتباطات با مردم است.
هندوستان در چهار چوب همکاری های فرهنگی وعده سپرده است که برای ایجاد ظرفیت های لازم فرهنگی به حکومت افغانستان کمک کند و در این رابطه تعدادی از دانشجویان افغانستانی را بورسیه بپذیرد. تا آن زمان که این تفاهم نامه به امضا رسیده است(۱۳۹۰ برابر۲۰۱۱م) گفته شده است ،که سالانه تعداد پنجصد دانشجو از طریق بورسیه های تحصیلی به هند رفته اند و تحصیلات خود را تکمیل کرده و به کشور بازگشته اند.
اگر به مجموع کمک های هندوستان در پانزده سال گذشته توجه شود، نگاه هندوستان به افغانستان و کمک های آن کشور با نگاه استراتژیک انجام گرفته است.
تمام پروژه هایی که از طرف هندوستان در افغانستان اجرا شده با نگاه راهبردی بوده و هندوستان برای بیرون رفت از برخی تنگناها این کمک ها را انجام داده است.
پروژه ساختن سرک زرنج -دلارام که افغانستان را به مرز ایران و در نهایت به بندر چابهار ایران وصل می کند یک نگاه و یک پروژه را هبردی است.
ساخت" بند سلما" در هرات که با هزینه سه صد میلیون دالری هندوستان احداث شده است، یک پروژه ای راهبردی است که می تواند سهمی در خود کفایی انرژی و آب افغانستان ایفا کند.
ساخت ساختمان پارلمان افغانستان به هزینه ۲۲۰ میلیون دالر از دیگر پروژه های آن کشور در افغانستان است. هندوستان در تکمیل راه مهم واستراتژیک زرنج - دلارام علاوه بر آن که گشایشی مهمی در راه تجارت و ترانزیت کالای افغانستان ایجاد کرده است،از فشارهای غیر منطقی حکومت پاکستان بر افغانستان نیز کاسته است. گفته شده است که هندوستان حاضر است برای استفاده از بندر چابهار ایران حکومت افغانستان را یاری رساند.
گشایش راه جدید تجارت و ترانزیت برای کالاهای افغانستان به معنای نفس کشیدن آزاد و توانمند سازی افغانستان در چانه زنی های سیاسی بیشتر با پاکستان است.
قابل ذکر است که هر قدر امکان مانور سیاسی افغانستان بیشتر باشد، و امکان انتخاب بیشتر برای حکومت افغانستان فراهم گردد، راه دست یابی به صلح در کشور نیز بیشتر می شود.
بنابراین همکاری های هندوستان تا هنوز با نگاه راهبردی انجام یافته و تاکید بر اجرای تفاهم نامه راهبردی، دست حکومت افغانستان را گشوده تر و امکان مانور بیشتر را برای حکومت افغانستان بیش از پیش فراهم می آورد.
همین اهمیت رابطه میان دو کشور بوده که حسادت برخی کشورها را بر انگیخته و سبب شده است که در پانزده سال گذشته مراکز مهم سیاسی و فرهنگی هندوستان در ولایت های کشور هدف قرار گیرد. منظور از حملات تروریستی نیز آنست که هندوستان را از همکاری با افغانستان باز دارد.
یکی از عمده فشارهای پاکستان بر حکومت گذشته و اکنون افغانستان، کاستن از میزان این ارتباط است. اما حکومت افغانستان تا هنوز در برابر این گونه فشارها مقاومت کرده و در روابط خود با هندوستان تغییری ایجاد نکرده است.
به هر حال همان گونه که تا هنوز این رابطه منافعی بی شماری برای افغانستان داشته است. اگر این نگاه در روابط میان دو کشور تداوم یابد، بی تردید همکاری میان دو کشور گسترش خواهد یافت و سبب استحکام روابط میان دو کشور خواهد شد.
نکته ای قابل توجهی دیگری که گاهی از زبان و قلم برخی تحلیلگران می تراود آنست که: به حکومت افغانستان توصیه می کنند که برای ایجاد رابطه با پاکستان باید به تعدیل روابط خود با هندوستان بپردازد. این تحلیل گران گویا به این ریسک اهمیت نمی دهند که چه تضمینی وجود دارد که کاستن از روابط با هندوستان به رابطه نیک با پاکستان منجرشود؟
بنابراین هیچ عاقلی در سیاست نقد را به نسیه نمی فروشد و منافع ملی خود را فدای یک ریسک سیاسی نمی کند و حکومت افغانستان نیز به تجربه دریافته است که نمی تواند از دوستی هندوستان صرف نظر کند.
در حاشیه نشست مبارزه با تروریسم دکتر عبدالله با نخست وزیر هند نیز دیدار وگفتگو داشته است،و در این دیدار هردو طرف بر اجرای تفاهم نامه استراتژیک میان دو کشور تاکید کرده اند.
موافقت نامه رفع ویزای سیاسی یکی از مواردی دیگری بوده که سند توافق آن میان سفرای دو کشور مبادله شده است.
گفتنی است که اولین معاهده دوستی افغانستان و هند در سال۱۳۲۸ه.خ مطابق ۱۹۵۰م، به امضا رسیده و این یعنی دو سال بعد از استقلال هندوستان از استعمار بریتانیا است .
روابط سیاسی دو کشو گرچه گاهی با فراز و فرودی همراه بوده ولیکن هم چنان ادامه یافته و امروز هم وقتی مقام های دو کشور رو در روی هم قرار می گیرند ،جز این که از روابط نیک دوستی دو کشور در نیم قرن گذشته سخن گویند خاطره بدی را بیاد ندارند.
از ویژگی روابط با هندوستان یکی آنست که هندوستان در روابط خود جانب افراط و تفریط را نگرفته از جناح خاصی حمایت علنی نکرده است و نگاه حکومت هند تقریبا نگاه کل گرا بوده،وحدت و همدلی میان تمام اقشار گوناگون کشور را خواستار بوده و همیشه هم بر وحدت ملی افغان ها تاکید گذاشته است.
می توان بیان داشت که هندوستان همیشه منافع خود را از طریق یک نظام سیاسی قدرتمند پیگیری می کند.
این سیاست بر خلاف سیاست برخی کشورهای منطقه و همسایه افغانستان است که قوت خود را در تضعیف و ناتوانی افغانستان جست و جو می کنند. هندوستان برخلاف برخی سوء ظن ها در داخل افغانستان به دنبال ایجاد شبکه رسمی ای که از آن طریق منافع هند را پی گیری کند نبوده است همیشه در کنار حکومت های افغانستان بوده و امروز هم این نگاه بر سیاست هندوستان حاکم است.
موافقت نامه استراتژیک میان دوکشور درسال ۲۰۱۱ م ،مطابق ۱۳۹۰ه.خ میان نخست وزیر وقت هند آقای «مانموهان سنگه» و رئیس جمهور وقت افغانستان آقای (حامدکرزی) امضا شده است.
تفاهم نامه استراتژیک میان کابل و دهلی نو بر سه محور استوار شده است که در راس آن همکاری های امنیتی و سیاسی قرار دارد. این بخش از پیمان دارای پنج ماده می باشد که هر کدام از اهمیت استراتژیک در روابط میان دو کشور برخوردار است.
دراین فصل از پیمان، هر دو کشور تعهد متقابل سپرده اند که در ایجاد ظرفیت نیروهای امنیتی افغانستان تلاش شود. مشوره های منظم از طریق وزارت های خارجه دو کشور صورت گیرد تا در تصمیم گیری های سازمان ملل متحد هماهنگی لازم میان دو کشور وجود داشته باشد.
محور دوم این تفاهم نامه را همکاری اقتصادی و تجارتی تشکیل می دهد که شامل پنج بند است وآموزش و ظرفیت سازی شامل این قسمت می شود.
بخش سوم این تفاهم نامه عرصه های اجتماعی، فرهنگی، جامعه مدنی و ارتباطات با مردم است.
هندوستان در چهار چوب همکاری های فرهنگی وعده سپرده است که برای ایجاد ظرفیت های لازم فرهنگی به حکومت افغانستان کمک کند و در این رابطه تعدادی از دانشجویان افغانستانی را بورسیه بپذیرد. تا آن زمان که این تفاهم نامه به امضا رسیده است(۱۳۹۰ برابر۲۰۱۱م) گفته شده است ،که سالانه تعداد پنجصد دانشجو از طریق بورسیه های تحصیلی به هند رفته اند و تحصیلات خود را تکمیل کرده و به کشور بازگشته اند.
اگر به مجموع کمک های هندوستان در پانزده سال گذشته توجه شود، نگاه هندوستان به افغانستان و کمک های آن کشور با نگاه استراتژیک انجام گرفته است.
تمام پروژه هایی که از طرف هندوستان در افغانستان اجرا شده با نگاه راهبردی بوده و هندوستان برای بیرون رفت از برخی تنگناها این کمک ها را انجام داده است.
پروژه ساختن سرک زرنج -دلارام که افغانستان را به مرز ایران و در نهایت به بندر چابهار ایران وصل می کند یک نگاه و یک پروژه را هبردی است.
ساخت" بند سلما" در هرات که با هزینه سه صد میلیون دالری هندوستان احداث شده است، یک پروژه ای راهبردی است که می تواند سهمی در خود کفایی انرژی و آب افغانستان ایفا کند.
ساخت ساختمان پارلمان افغانستان به هزینه ۲۲۰ میلیون دالر از دیگر پروژه های آن کشور در افغانستان است. هندوستان در تکمیل راه مهم واستراتژیک زرنج - دلارام علاوه بر آن که گشایشی مهمی در راه تجارت و ترانزیت کالای افغانستان ایجاد کرده است،از فشارهای غیر منطقی حکومت پاکستان بر افغانستان نیز کاسته است. گفته شده است که هندوستان حاضر است برای استفاده از بندر چابهار ایران حکومت افغانستان را یاری رساند.
گشایش راه جدید تجارت و ترانزیت برای کالاهای افغانستان به معنای نفس کشیدن آزاد و توانمند سازی افغانستان در چانه زنی های سیاسی بیشتر با پاکستان است.
قابل ذکر است که هر قدر امکان مانور سیاسی افغانستان بیشتر باشد، و امکان انتخاب بیشتر برای حکومت افغانستان فراهم گردد، راه دست یابی به صلح در کشور نیز بیشتر می شود.
بنابراین همکاری های هندوستان تا هنوز با نگاه راهبردی انجام یافته و تاکید بر اجرای تفاهم نامه راهبردی، دست حکومت افغانستان را گشوده تر و امکان مانور بیشتر را برای حکومت افغانستان بیش از پیش فراهم می آورد.
همین اهمیت رابطه میان دو کشور بوده که حسادت برخی کشورها را بر انگیخته و سبب شده است که در پانزده سال گذشته مراکز مهم سیاسی و فرهنگی هندوستان در ولایت های کشور هدف قرار گیرد. منظور از حملات تروریستی نیز آنست که هندوستان را از همکاری با افغانستان باز دارد.
یکی از عمده فشارهای پاکستان بر حکومت گذشته و اکنون افغانستان، کاستن از میزان این ارتباط است. اما حکومت افغانستان تا هنوز در برابر این گونه فشارها مقاومت کرده و در روابط خود با هندوستان تغییری ایجاد نکرده است.
به هر حال همان گونه که تا هنوز این رابطه منافعی بی شماری برای افغانستان داشته است. اگر این نگاه در روابط میان دو کشور تداوم یابد، بی تردید همکاری میان دو کشور گسترش خواهد یافت و سبب استحکام روابط میان دو کشور خواهد شد.
نکته ای قابل توجهی دیگری که گاهی از زبان و قلم برخی تحلیلگران می تراود آنست که: به حکومت افغانستان توصیه می کنند که برای ایجاد رابطه با پاکستان باید به تعدیل روابط خود با هندوستان بپردازد. این تحلیل گران گویا به این ریسک اهمیت نمی دهند که چه تضمینی وجود دارد که کاستن از روابط با هندوستان به رابطه نیک با پاکستان منجرشود؟
بنابراین هیچ عاقلی در سیاست نقد را به نسیه نمی فروشد و منافع ملی خود را فدای یک ریسک سیاسی نمی کند و حکومت افغانستان نیز به تجربه دریافته است که نمی تواند از دوستی هندوستان صرف نظر کند.
مولف : سید مظفر دره صوفی
