وزیر خارجه ایران گفته است که این کشور توافق "مبهم و ناقص" را نخواهد پذیرفت و در صورت ادامه تحریم‌ها، به دست آمدن توافق "بسیار مشکل" است.
آقای ظریف که برای دیدار با جان کری؛ همتای امریکایی اش به جنوا رفته، گفت که امریکا به تحریم ها به چشم "سرمایه" نگاه می کند و هدفش حفظ فشار بر ایران است.
او گفت:"در حال حاضر به شرایطی در مذاکرات رسیده ایم که بحث های هسته ای نیاز به تصمیم گیری جدی در سطح عالی کشور دارد".
جان کری؛ وزیر خارجه امریکا هم پس از این دیدار گفت که هنوز اختلافات اساسی وجود دارد.
او هشدار داد که دولت امریکا با تمدید مذاکرات موافق نیست و اگر توافق در مهلت مقرر به دست نیاید، امریکا آمادگی دارد که از مذاکرات خارج شود.
ایران و ۱+۵ پیشتر توافق کردند که مذاکرات را تا پایان ماه جون ۲۰۱۵ ادامه دهند؛ اما قرار شد توافق کلی ظرف حداکثر چهار ماه (اواخر ماه مارچ) به دست آید و بقیه فرصت صرف توافق بر سر جزئیات شود.
به این ترتیب به باور کارشناسان، ایران و شش قدرت جهانی در مذاکرات حساس و دامنه دار هسته ای به نقطه حساس و تعیین کننده ای رسیده اند. آنها در این نقطه ناگزیر اند دست به یک تصمیم و انتخاب بزنند؛ تصمیم و انتخابی که بدون شک روند تعامل یا تقابل دوطرف را وارد مرحله تازه ای خواهد کرد.
این تصمیم و انتخاب و مرحله تازه ای که در پی آن شکل خواهد گرفت بدون شک تنها به مساله هسته ای ایران محدود نخواهد ماند؛ بلکه تاثیرات شگرفی بر روابط ایران و غرب نیز خواهد گذاشت و احتمالا بسیاری از معادلات مهم سیاسی، امنیتی و اقتصادی منطقه و جهان را تحت تاثیر قرار داده و دستخوش تغییر و دگرگونی خواهد کرد.
هردو طرف یا به تعبیر بهتر، همه طرف ها نسبت به حساسیت این مرحله اشراف و وقوف دارند و به همین دلیل، تلاش های فشرده ای در جریان است؛ تا نتایجی که به دست می آید با کمترین اشتباه، بیشترین بازدهی را داشته باشد.
حساسیت این دور از مذاکرات از آنجا ناشی می شود که منافع مهمی از همه طرف ها در گرو تصمیم گیری نهایی در این خصوص است.
غرب در این قمار بزرگ، اگر ایران به شرایطی که آنها تعیین کرده است، چراغ سبز نشان دهد و تمکین کند، ناگزیر است، همه تحریم ها را یکجا بردارد و دست از تهدید و زورگویی و تحریم تازه ایران برای همیشه بکشد. این برای کشورهایی که به شدت تحت فشار رژیم اسراییل قرار دارند، تصمیم آسانی نیست.
به همین دلیل، در ایران، گمانه هایی وجود دارد مبنی بر اینکه حتی اگر همه شرایط فراهم باشد و توافق نهایی آماده امضا گردد، بازهم غرب و امریکا همه تحریم ها را برنخواهد داشت و این همان چیزی است که امکان هرگونه توافق را منتفی می سازد و چشم انداز روند تعامل جاری را تیره می نماید.
از سوی دیگر، ایران نیز حاضر نیست بحث های خارج از چارچوب مذاکرات هسته ای را شامل مذاکرات کند. موشک های دوربرد و امکان بازرسی سرزده از مراکز حساس نظامی آن کشور، بخشی از خواسته های مهم غرب است که تحت فشار اسراییل مطرح شده؛ ولی ایرانی ها حاضر به پذیرش آن نیستند.
همزمان، ایران حاضر نیست آن بخش از توانمندی های هسته ای خود را که در طول سال ها به دست آمده و کاربرد صلح آمیز و مسالمت جویانه دارد را کنار بگذارد؛ اما برخی طرف های غربی، به این بهانه که این تکنولوژی ها و توانمندی ها، کاربرد دوگانه نظامی و غیر نظامی دارند، خواستار عقبگرد ایران در این زمینه اند.
نکته مهم دیگر، تاکید مستمر غرب بر از میان برداشتن تدریجی تحریم ها در زمانی نزدیک به یک دهه است؛ اما ایران می گوید هرگونه توافق نهایی در پی انعطاف دو طرف در زمینه عقب نشینی از دستاوردهای هسته ای ایران و لغو کامل و همزمان تحریم های ضد ایرانی غرب، میسر خواهد بود.
همچنین به رغم پافشاری امریکا مبنی بر اینکه همه اعضای ۵+۱ در زمینه مذاکرات هسته ای با ایران «متحد» اند و موضع یگانه دارند؛ اما کارشناسان می گویند که طی ماه های گذشته، سایه روابط تنش آلود روسیه و غرب بر مذاکرات هسته ای ایران نیز مشهود بوده و اکنون که روسیه در آستانه تحریم های تازه از سوی امریکا و اروپا قرار دارد، این نگرانی به مثابه تهدیدی هرچند بعید، فراراه توافق نهایی ایران و غرب، رخ می نماید.
آقای ظریف که برای دیدار با جان کری؛ همتای امریکایی اش به جنوا رفته، گفت که امریکا به تحریم ها به چشم "سرمایه" نگاه می کند و هدفش حفظ فشار بر ایران است.
او گفت:"در حال حاضر به شرایطی در مذاکرات رسیده ایم که بحث های هسته ای نیاز به تصمیم گیری جدی در سطح عالی کشور دارد".
جان کری؛ وزیر خارجه امریکا هم پس از این دیدار گفت که هنوز اختلافات اساسی وجود دارد.
او هشدار داد که دولت امریکا با تمدید مذاکرات موافق نیست و اگر توافق در مهلت مقرر به دست نیاید، امریکا آمادگی دارد که از مذاکرات خارج شود.
ایران و ۱+۵ پیشتر توافق کردند که مذاکرات را تا پایان ماه جون ۲۰۱۵ ادامه دهند؛ اما قرار شد توافق کلی ظرف حداکثر چهار ماه (اواخر ماه مارچ) به دست آید و بقیه فرصت صرف توافق بر سر جزئیات شود.
به این ترتیب به باور کارشناسان، ایران و شش قدرت جهانی در مذاکرات حساس و دامنه دار هسته ای به نقطه حساس و تعیین کننده ای رسیده اند. آنها در این نقطه ناگزیر اند دست به یک تصمیم و انتخاب بزنند؛ تصمیم و انتخابی که بدون شک روند تعامل یا تقابل دوطرف را وارد مرحله تازه ای خواهد کرد.
این تصمیم و انتخاب و مرحله تازه ای که در پی آن شکل خواهد گرفت بدون شک تنها به مساله هسته ای ایران محدود نخواهد ماند؛ بلکه تاثیرات شگرفی بر روابط ایران و غرب نیز خواهد گذاشت و احتمالا بسیاری از معادلات مهم سیاسی، امنیتی و اقتصادی منطقه و جهان را تحت تاثیر قرار داده و دستخوش تغییر و دگرگونی خواهد کرد.
هردو طرف یا به تعبیر بهتر، همه طرف ها نسبت به حساسیت این مرحله اشراف و وقوف دارند و به همین دلیل، تلاش های فشرده ای در جریان است؛ تا نتایجی که به دست می آید با کمترین اشتباه، بیشترین بازدهی را داشته باشد.
حساسیت این دور از مذاکرات از آنجا ناشی می شود که منافع مهمی از همه طرف ها در گرو تصمیم گیری نهایی در این خصوص است.
غرب در این قمار بزرگ، اگر ایران به شرایطی که آنها تعیین کرده است، چراغ سبز نشان دهد و تمکین کند، ناگزیر است، همه تحریم ها را یکجا بردارد و دست از تهدید و زورگویی و تحریم تازه ایران برای همیشه بکشد. این برای کشورهایی که به شدت تحت فشار رژیم اسراییل قرار دارند، تصمیم آسانی نیست.
به همین دلیل، در ایران، گمانه هایی وجود دارد مبنی بر اینکه حتی اگر همه شرایط فراهم باشد و توافق نهایی آماده امضا گردد، بازهم غرب و امریکا همه تحریم ها را برنخواهد داشت و این همان چیزی است که امکان هرگونه توافق را منتفی می سازد و چشم انداز روند تعامل جاری را تیره می نماید.
از سوی دیگر، ایران نیز حاضر نیست بحث های خارج از چارچوب مذاکرات هسته ای را شامل مذاکرات کند. موشک های دوربرد و امکان بازرسی سرزده از مراکز حساس نظامی آن کشور، بخشی از خواسته های مهم غرب است که تحت فشار اسراییل مطرح شده؛ ولی ایرانی ها حاضر به پذیرش آن نیستند.
همزمان، ایران حاضر نیست آن بخش از توانمندی های هسته ای خود را که در طول سال ها به دست آمده و کاربرد صلح آمیز و مسالمت جویانه دارد را کنار بگذارد؛ اما برخی طرف های غربی، به این بهانه که این تکنولوژی ها و توانمندی ها، کاربرد دوگانه نظامی و غیر نظامی دارند، خواستار عقبگرد ایران در این زمینه اند.
نکته مهم دیگر، تاکید مستمر غرب بر از میان برداشتن تدریجی تحریم ها در زمانی نزدیک به یک دهه است؛ اما ایران می گوید هرگونه توافق نهایی در پی انعطاف دو طرف در زمینه عقب نشینی از دستاوردهای هسته ای ایران و لغو کامل و همزمان تحریم های ضد ایرانی غرب، میسر خواهد بود.
همچنین به رغم پافشاری امریکا مبنی بر اینکه همه اعضای ۵+۱ در زمینه مذاکرات هسته ای با ایران «متحد» اند و موضع یگانه دارند؛ اما کارشناسان می گویند که طی ماه های گذشته، سایه روابط تنش آلود روسیه و غرب بر مذاکرات هسته ای ایران نیز مشهود بوده و اکنون که روسیه در آستانه تحریم های تازه از سوی امریکا و اروپا قرار دارد، این نگرانی به مثابه تهدیدی هرچند بعید، فراراه توافق نهایی ایران و غرب، رخ می نماید.
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) - کابل
