در يك دهه گذشته، شاهد رشد بسيار چشم گير كمي رسانه اي در افغانستان بوده ايم كه در طول تاريخ كشور اين بي سابقه بوده، اما با كمال تأسف هنوز اين رسانه ها از نظر كيفي داراي مشكلات و نارسايي هايي مي باشند.
اين مطلب را سيده مژگان مصطفوي استاد دانشكده ژورناليزم دانشگاه كابل و معين مسلكي وزارت امور زنان در مصاحبه اي اختصاصي به خبرگزاري صداي افغان(آوا) گفت.
به گفته خانم مصطفوی، زیاد شدن منابع تمویل کننده یکی از دلایل رشد کمی رسانه ها بوده است. تعدادی از رسانه های کشور از حمایت افراد ثروتمند و قدرتمند برخوردارند و برخی دیگر از سوی كشورهاي خارجي تمويل مي شوند و تنها عده اي محدود، از طريق جذب اعلانات تجارتي، خودكفا شده اند.
استاد دانشگاه کابل علاوه کرد: ما شاهد نظام پيش گیرانه و سخت گیرانه شديد مطبوعات در زمان شوروي سابق در افغانستان بودیم، مردم كشور و رسانه ها نظامی را تجربه كردند كه در آن سانسور قبل از انتشار به صورت رسمي وجود داشت و مطبوعات تحت نظر كمونيست ها چاپ مي شدند. بعد از ایجاد نظام جدید به ریاست آقای کرزی و اعلان نظام آزاد شرايطی فراهم شد كه رسانه های بي شماري بيايند و در کشور عرض اندام كنند.
معین مسلکی وزارت امور زنان، تکنالوژی جدید کامپیوتر و اینترنت را از دیگر عوامل مؤثر در رشد مطبوعات دانسته و گفت: ما نمي توانيم شرايط چاپ و نشر رسانه ها را در 40 سال قبل با امروز همسان بشماريم. روند چاپ نشریات بسيار آسان شده، با تکنالوژی جدید همانند کامپیوتر، ديزاين و طراحي آسان شده و انتقال اطلاعات نیز با وجود اینترنت ساده گردیده است.
به گفته وي، در مجموع افغانستان بعد از استقلال و حكومت جديد، وارد مرحله نوينی از تكنالوژي اطلاعاتي و ارتباطي شد كه اين ها خودش مي تواند عوامل فوق العاده مؤثري در افزايش تعداد رسانه ها باشد.
خانم مصطفوی افزود: نیاز جامعه به رسانه ها، هم مؤثر بوده، با سواد شدن مردم، رفتن دوباره زنان به دانشگاه و مكاتب، همه مي توانند عواملی مثبت در رشد رسانه‌ها باشند.
استاد دانشکده ژورنالیزم کابل تصریح کرد: اي كاش به جاي اين تعداد كثير رسانه ها، ما رسانه هاي محدودتري مي داشتيم، با كيفيت و محتواي بهتر و عدم وابستگي به هر نهاد داخلي و خارجي.
معين مسلكي وزارت زنان با توجه به سير تحول رسانه ها در غرب و كشورهاي منطقه گفت: هميشه به نسبت يك نياز، رسانه به وجود آمده و روزنامه خواني رواج یافته و بعد روزنامه ها به وجود آمده اند. اگر به تاريخ رسانه ها در غرب بنگریم شاهد مطبوعات معروفي در لندن يا پاريس خواهیم بود که اگر مردم ديرتر به غرفه های روزنامه فروشي می رسیدند، نسخه های آنان تمام می شدند.
وی گفت: ما در معرض استفاده از اين رسانه ها به صورت نا آگاهانه قرار گرفتيم، شايد هم وارداتي بود و شايد هم تمويلي بود، يعني به نحوي بود كه نظر به نياز جامعه نبود.
او تصريح كرد: یکی از دلایل کم بودن مخاطب رسانه ها، پایین بودن كيفيت محتواي آنان است. شاید يك دليلش اين باشد كه بيشتر رسانه ها به نحوی پيام رسان گروه و دسته خاصی می باشند.
به گفته معین مسلکی وزارت زنان، اگر به جای كثرت رسانه ها، رسانه های ما ارزشگرا بودند و با خواسته هاي جامعه همنوا، آن وقت شاهد قدرت، اعتبار و تیراژ بالای چاپ مطبوعات می بودیم.
مصطفوي گفت: رقم بالای افراد بی سواد در کشور باعث شده روزنامه ها، هفته نامه ها و بسیاری از مجلاتی که چاپ مي شوند، هرگز خوانده نشوند. بنابراين ما هزينه بسيار كلاني را سالانه در قسمت نشر مطبوعات در كشور پرداخت مي كنيم، در حالي كه ملت ما در عرصه هاي بسيار مهم تر ديگری نيازمند هستند.
وي علاوه کرد: چه قدر خوب بود كه با سياست گذاري مناسب از سوی مسئولين کشور، مي توانستيم رسانه هايی با مخاطب بیشتر داشته و مطبوعاتی با كيفيت بهتر و با تيراژ بالاتری چاپ کنیم.
به گفته این کارشناس رسانه ای، ما شاهد رسانه هایی هستیم که هم اکنون تحت تأثیر فرهنگ كشورهاي بيروني قرار گرفته اند، همچنین برخی از از آن ها از سوی جریان های خاص و یا كشوري خاص تمويل مي شوند. ما به هيچ عنوان نمي توانيم نظام رسانه ای آزاد، مسئوليت پذير و مسئوليت گرا داشته باشيم، تا زماني كه ما استقلال در حوزه رسانه ها نداشته باشيم. به طور مثال برای فردي که در يك روزنامه قلم مي زند و استقلال ندارد، اصلا آزادي بيان برای وی معنا ندارد .
وي تصریح کرد: یکی از چالش های عمده خبرنگاران ما در كشور، عدم يك تضمين شغلي بسيار محكم براي كار آنان است. زیرا مثل ديگر كشورهاي جهان هیچ نوع بيمه شغلي برای آنان وجود ندارد.
به باور خانم مصطفوی، اگر خبرنگار به نفع و سود مالك رسانه صحبت نكند، متأسفانه همان لحظه همان لحظه از دفتر کارش اخراج می شود، که اين هم یک چالش بسيار بزرگ است.
به گفته او، عدم آشنايي خبرنگاران با قوانين و مقررات و همچنین قواعد اخلاقي رسانه ها از دیگر مشکلات رسانه های کشور است.
استاد دانشکده ژورنالیزم گفت: عدم نظارت بر نشر فرهنگ های ضعیف وارداتی که از طریق فیلم ها و سریال های تلویزیونی مردم را مخاطب قرار می دهند از دیگر دلایل کیفیت پایین رسانه ها در کشور است.
به گفته وي، تنها محتواي رسانه ها ضعيف نيست، هنوز هم دانشگاه ها و مکاتب ما از پایین بودن محتواي درسی رنج می برند.
در خاتمه خانم مصطفوي گفت: رسانه هاي ما باید آزاد و مسئوليت پذير باشند، حال هر رژيمي كه بر کشور حاکم باشد. رسانه های کشور در ضمن آزادي، مسئوليت اجتماعي داشته باشند، زیرا من هم به عنوان يك زن مسلمان افغان، طرفدار اين بي بندوباري كه در رسانه ها غوغا می کند نیستیم، به خصوص توهين و تحقيرهایي كه نسبت به زنان با نشر این سریال ها و تبلیغات مي شود.
اين مطلب را سيده مژگان مصطفوي استاد دانشكده ژورناليزم دانشگاه كابل و معين مسلكي وزارت امور زنان در مصاحبه اي اختصاصي به خبرگزاري صداي افغان(آوا) گفت.
به گفته خانم مصطفوی، زیاد شدن منابع تمویل کننده یکی از دلایل رشد کمی رسانه ها بوده است. تعدادی از رسانه های کشور از حمایت افراد ثروتمند و قدرتمند برخوردارند و برخی دیگر از سوی كشورهاي خارجي تمويل مي شوند و تنها عده اي محدود، از طريق جذب اعلانات تجارتي، خودكفا شده اند.
استاد دانشگاه کابل علاوه کرد: ما شاهد نظام پيش گیرانه و سخت گیرانه شديد مطبوعات در زمان شوروي سابق در افغانستان بودیم، مردم كشور و رسانه ها نظامی را تجربه كردند كه در آن سانسور قبل از انتشار به صورت رسمي وجود داشت و مطبوعات تحت نظر كمونيست ها چاپ مي شدند. بعد از ایجاد نظام جدید به ریاست آقای کرزی و اعلان نظام آزاد شرايطی فراهم شد كه رسانه های بي شماري بيايند و در کشور عرض اندام كنند.
معین مسلکی وزارت امور زنان، تکنالوژی جدید کامپیوتر و اینترنت را از دیگر عوامل مؤثر در رشد مطبوعات دانسته و گفت: ما نمي توانيم شرايط چاپ و نشر رسانه ها را در 40 سال قبل با امروز همسان بشماريم. روند چاپ نشریات بسيار آسان شده، با تکنالوژی جدید همانند کامپیوتر، ديزاين و طراحي آسان شده و انتقال اطلاعات نیز با وجود اینترنت ساده گردیده است.
به گفته وي، در مجموع افغانستان بعد از استقلال و حكومت جديد، وارد مرحله نوينی از تكنالوژي اطلاعاتي و ارتباطي شد كه اين ها خودش مي تواند عوامل فوق العاده مؤثري در افزايش تعداد رسانه ها باشد.
خانم مصطفوی افزود: نیاز جامعه به رسانه ها، هم مؤثر بوده، با سواد شدن مردم، رفتن دوباره زنان به دانشگاه و مكاتب، همه مي توانند عواملی مثبت در رشد رسانه‌ها باشند.
استاد دانشکده ژورنالیزم کابل تصریح کرد: اي كاش به جاي اين تعداد كثير رسانه ها، ما رسانه هاي محدودتري مي داشتيم، با كيفيت و محتواي بهتر و عدم وابستگي به هر نهاد داخلي و خارجي.
معين مسلكي وزارت زنان با توجه به سير تحول رسانه ها در غرب و كشورهاي منطقه گفت: هميشه به نسبت يك نياز، رسانه به وجود آمده و روزنامه خواني رواج یافته و بعد روزنامه ها به وجود آمده اند. اگر به تاريخ رسانه ها در غرب بنگریم شاهد مطبوعات معروفي در لندن يا پاريس خواهیم بود که اگر مردم ديرتر به غرفه های روزنامه فروشي می رسیدند، نسخه های آنان تمام می شدند.
وی گفت: ما در معرض استفاده از اين رسانه ها به صورت نا آگاهانه قرار گرفتيم، شايد هم وارداتي بود و شايد هم تمويلي بود، يعني به نحوي بود كه نظر به نياز جامعه نبود.
او تصريح كرد: یکی از دلایل کم بودن مخاطب رسانه ها، پایین بودن كيفيت محتواي آنان است. شاید يك دليلش اين باشد كه بيشتر رسانه ها به نحوی پيام رسان گروه و دسته خاصی می باشند.
به گفته معین مسلکی وزارت زنان، اگر به جای كثرت رسانه ها، رسانه های ما ارزشگرا بودند و با خواسته هاي جامعه همنوا، آن وقت شاهد قدرت، اعتبار و تیراژ بالای چاپ مطبوعات می بودیم.
مصطفوي گفت: رقم بالای افراد بی سواد در کشور باعث شده روزنامه ها، هفته نامه ها و بسیاری از مجلاتی که چاپ مي شوند، هرگز خوانده نشوند. بنابراين ما هزينه بسيار كلاني را سالانه در قسمت نشر مطبوعات در كشور پرداخت مي كنيم، در حالي كه ملت ما در عرصه هاي بسيار مهم تر ديگری نيازمند هستند.
وي علاوه کرد: چه قدر خوب بود كه با سياست گذاري مناسب از سوی مسئولين کشور، مي توانستيم رسانه هايی با مخاطب بیشتر داشته و مطبوعاتی با كيفيت بهتر و با تيراژ بالاتری چاپ کنیم.
به گفته این کارشناس رسانه ای، ما شاهد رسانه هایی هستیم که هم اکنون تحت تأثیر فرهنگ كشورهاي بيروني قرار گرفته اند، همچنین برخی از از آن ها از سوی جریان های خاص و یا كشوري خاص تمويل مي شوند. ما به هيچ عنوان نمي توانيم نظام رسانه ای آزاد، مسئوليت پذير و مسئوليت گرا داشته باشيم، تا زماني كه ما استقلال در حوزه رسانه ها نداشته باشيم. به طور مثال برای فردي که در يك روزنامه قلم مي زند و استقلال ندارد، اصلا آزادي بيان برای وی معنا ندارد .
وي تصریح کرد: یکی از چالش های عمده خبرنگاران ما در كشور، عدم يك تضمين شغلي بسيار محكم براي كار آنان است. زیرا مثل ديگر كشورهاي جهان هیچ نوع بيمه شغلي برای آنان وجود ندارد.
به باور خانم مصطفوی، اگر خبرنگار به نفع و سود مالك رسانه صحبت نكند، متأسفانه همان لحظه همان لحظه از دفتر کارش اخراج می شود، که اين هم یک چالش بسيار بزرگ است.
به گفته او، عدم آشنايي خبرنگاران با قوانين و مقررات و همچنین قواعد اخلاقي رسانه ها از دیگر مشکلات رسانه های کشور است.
استاد دانشکده ژورنالیزم گفت: عدم نظارت بر نشر فرهنگ های ضعیف وارداتی که از طریق فیلم ها و سریال های تلویزیونی مردم را مخاطب قرار می دهند از دیگر دلایل کیفیت پایین رسانه ها در کشور است.
به گفته وي، تنها محتواي رسانه ها ضعيف نيست، هنوز هم دانشگاه ها و مکاتب ما از پایین بودن محتواي درسی رنج می برند.
در خاتمه خانم مصطفوي گفت: رسانه هاي ما باید آزاد و مسئوليت پذير باشند، حال هر رژيمي كه بر کشور حاکم باشد. رسانه های کشور در ضمن آزادي، مسئوليت اجتماعي داشته باشند، زیرا من هم به عنوان يك زن مسلمان افغان، طرفدار اين بي بندوباري كه در رسانه ها غوغا می کند نیستیم، به خصوص توهين و تحقيرهایي كه نسبت به زنان با نشر این سریال ها و تبلیغات مي شود.
منبع : خبرگزاری آوا ـ کابل
