خبرگزاری صدای افغان(آوا)– کابل: معاون شرکت چینی «MCC» که مسوولیت استخراج معدن مس عینک را برعهده دارد، اخیراٌ در یک نشست خبری گفته است که برای آغاز کار پروژه معدن مس عینک هنوز مشکلات بسیاری وجود دارد که باید از سوی امارت اسلامی حل شود.
جان جیکوی، معاون شرکت چینی «MCC» با بیاناینکه استملاک زمینها در اطراف معدن مس عینک از موانع عمده آغاز نشدن کار این پروژه است که این شرکت به تنهایی نمیتواند آنرا حل کند، خواستار بازنگری قرارداد مس عینک لوگر شده و از امارت اسلامی خواسته است که با این شرکت گفتوگو کند.
او ابراز امیدواری کرده است که امارت اسلامی و شرکت چینی بتوانند از طریق گفتوگو نقاط مشترک ایجاد کرده، اختلافات را از بین برده و کار عملی پروژه استخراج مس را آغاز کنند.
مولوی شکرالله، رئیس دفتر سرپرست وزارت معادن و پترولیم، اما روز شنبه (3 سرطان) به خبرنگار آوا گفت که این وزارت هر هفته با شرکت چینی و همچنین کمیسیوناقتصادی نشستهای را برای حل این مشکلات برگزار میکند.
بربنیاد گفتههای او؛ آنان تلاش دارند تا کار عملی استخراج معدن مس عینک هرچه زودتر آغاز شود.
با این وجود برخی از کارشناسان میگویند که شرکت چینی تلاش دارد تا قرارداد استخراج معدن مس عینک را به نفع خود تعدیل کند.
عبدالقدیر مطفی، سخنگوی پیشین وزارت معادن و پترولیم به خبرنگار آوا گفت که مشکلات اساسی در عملی نشدن آغاز کار پروژه مس عینک در حکومت گذشته، «آثار تاریخی» نزدیک به معدن بود که نظر به کنوانسیونهای بینالمللی باید به ساحه دیگری انتقال داده میشدند.
او اضافه کرد که اکنون اما جدا از بحث انتقال آثار باستانی، چین میخواهد تا با استفاده از عدم مشروعیت بینالمللی حکومت کنونی افغانستان قرارداد را به نفع خود تعدیل کند و از عملی ساختن بخشهای که به نفع مردم میباشد خود داری کند.
بربنیاد گفتههای مطفی؛ «ایجاد مراکز انرژی و نصب دستگاه 400 میگاوات برق در ساحه»، «ایجاد خط ریل تورخم» «ایجاد فابریکه ذوب مس» و برخی بخشهای دیگر از مواردی میباشند که شرکت چینی تلاش دارد تا آن را عملی نسازد و شرایط را طوری وضع کند تا به نفع شرکت تمام شود.
مطفی خاطر نشان ساخت که افغانستان به دلیل عدم مشروعیت، حتی توان رجوع به محاکم بینالمللی را هم ندارد.
در همین حال عتیقالله عزیزی، معین فرهنگ و هنر وزارت اطلاعاتوفرهنگ، گفته است که طرحی را برای انتقال و استحکام بازماندههای باستانی معدن مس عینک تهیه کرده اند و این وزارت با یک شرکت در حال تفاهم میباشد تا کار انتقال و استحکام اثرهای باستانی معدن مس عینک صورت گیرد.
گفتنی است که شرکت چینی «MCC» در ثور ۱۳۸۷ قرارداد استخراج معدن مس عینک را برنده شده؛ اما از آن زمان تا کنون، به دلیل مشکلات امنیتی و موجودیت آثار باستانی در ساحهی معدن، از استخراج معدن خودداری کرده است.
بر اساس قرارداد، با آغاز کار استخراج این معدن برای ده هزار تن از اتباع کشور زمینهء کاری فراهم می گردد و نیز این کمپنی سالانه چهارصد میلیون دالر برای افغانستان می پردازد.
معدن مس عینک در منطقه «عینک» ولسوالی محمد آغه ولایت لوگر در ۳۰ کیلومتری جنوب غربی کابل و شاهراه بینالمللی تورخم اسلام قلعه یا A۱ قرار دارد.
این معدن بزرگترین معدن مس در افغانستان و دومین معدن مس در سطح جهان میباشد. ذخایر مجموعی این معادن، ۱۱٫۳ میلون تن مس دارای فیصدی ۲٫۳ از مس و مقدار محدودی از طلا میباشد.
استخراج معدن مس عینک یک پروژۀ بزرگ از نظر اشتغالزایی، افزایش درآمد و توسعۀ زیربناها برای افغانستان گفته شده است و انتظار میرود با آغاز کار عملی آن، حداقل ۸۵۰۰ شغل مستقیم و بیش از ۳۰ هزار شغل غیرمستقیم در بخش معدن ایجاد شود.
آگاهان اقتصادی میگویند، استخراج معادن تنها راه برونرفت از بحران اقتصادی و توسعۀ زیربناها در افغانستان است.