جان کری؛ وزیر خارجه امریکا در دومین مرحله از سفر خود به خاور میانه و شمال آفریقا به قطر رفت تا با همتایان عرب خود، درباره توافق هسته‌ای ایران گفتگو کند.
هم‌زمان با این سفر، محمد جواد ظریف؛ وزیر خارجه ایران در مقاله‌ای که در چهار روزنامه عربی منطقه چاپ شده، اولویت اول ایران را داشتن روابطی "خوب و مستحکم" با همسایگانش عنوان کرده و توافق وین را "دستاوردی برای تمامی منطقه" خوانده است.
کری روز دوشنبه در دوحه؛ پایتخت قطر، با وزرای خارجه شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس دیدار خواهد کرد.
انتظار می‌رود او در این دیدار تلاش کند تا نگرانی‌های اعراب را از توافق هسته‌ای ایران کاهش دهد.
جان کری روز یکشنبه، در قاهره؛ پایتخت مصر هم با دفاع از این توافق گفت:"مطلقا شکی نیست که طرح وین در صورت اجرای کامل، مصر و تمام کشورهای منطقه را امن‌تر خواهد کرد."
او گفت:"ایران در فعالیت‌هایی نقش دارد که منطقه را بی‌ثبات می‌کند. به همین دلیل بسیار مهم است که مطمئن شویم برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز باقی می‌ماند."
آنچه از دید تحلیلگران در اظهار نظرها، موضع گیری ها، نوشته ها و مصاحبه های وزرای امور خارجه ایران و امریکا، جالب توجه است این نکته است که هردو بر صلح و ثبات در خاور میانه تاکید می کنند و هردو برنامه هسته ای ایران را گامی مهم و حیاتی در این راستا ارزیابی می کنند؛ اما آنچه این موضع گیری ها را از هم متفاوت می کند، رویکرد و برداشت دو وزیر امور خارجه از ماهیت صلح و ثبات در خاور میانه و تضمین هایی است که می تواند این مهم را تامین کند.
وزیر خارجه امریکا و همه دیگر مقام های امریکایی چه در دیدارها و برنامه های داخل امریکا و چه در سفرهای منطقه ای خود به کشورهای خاور میانه متحد امریکا، ایران را همچنان «تهدید»ی برای امنیت و ثبات خاور میانه معرفی می کنند و امضای توافقنامه اتمی با این کشور را یک گام در جهت کاهش توانایی نظامی ایران برای بی ثبات سازی خاور میانه، وانمود می کنند.
آنها در عین حال، مسابقه تسلیحاتی در خاور میانه و فروش سلاح های بیشتر به کشورهای عربی و رژیم اسراییل از سوی امریکا را همچنان یکی از راهکارهای برقراری توازن قوا و ایجاد سدی در برابر «نفوذ ایران» می دانند و به این ترتیب، سعی می کنند به رغم از میان برداشتن یک «تهدید بزرگ» در خاور میانه که به زعم آنها «ظهور یک ایران مسلح به سلاح های هسته ای» بود، فضای نامطمئن و ناپایدار امنیتی در خاور میانه را همچنان حفظ کنند تا به این بهانه هم به اعمال سلطه، حضور نظامی و تاراج دارایی های اقتصادی اعراب بپردازند و هم بازار فروش تسلیحات گرانقیمت خود به کشورهای عربی را کماکان گرم و پررونق نگهدارند.
سفر جاری وزیر خارجه امریکا به کشورهای عربی نیز حامل همین پیام و حاوی همین هدف است.
در برابر، این موضع گیری دیپلمات های ایرانی به ویژه محمد جواد ظریف؛ وزیر خارجه ایران و قهرمان قصه توافقنامه هسته ای این کشور قرار دارد که با استفاده از هر فرصتی سعی می کنند تبلیغات منفی واشنگتن بر علیه ایران در کشورهای خاور میانه را منتفی و خنثی سازند و حل صلح آمیز مساله هسته ای این کشور را نقشه راهی کاربردی و مهم برای حل سایر مشکلات و بحران های مبتلابه در خاور میانه و دنیای اسلام معرفی کنند و در برابر تهدیدهایی مانند تروریزم، افراط گرایی و تفرقه افکنی مذهبی که شماری از رژیم های عربی مخالف ایران، متهم به حمایت از آن هستند، با ایجاد صفی واحد متشکل از اعراب و ایران، مقابله کنند.
به باور کارشناسان، پس از عبور از گردونه دشوار و پر دردسر توافقنامه هسته ای، دستگاه دیپلماسی ایران به نحو محسوسی وارد یک رویکرد تعاملی و فعال شده و به قدرت های رقیب در خاور میانه، سیگنال های مثبت مبتنی بر روابط متوازن و دوستانه ارسال کرده است؛ اما آنچه مانع از پاسخگویی و موفقیت این رویکرد در کوتاه مدت خواهد شد، منافع امریکاست.
امریکایی ها همانگونه که در بالا نیز اشاره شد، نمی خواهند ایران به مثابه یک «تهدید» در نزد اعراب، جای خود را به ایرانی اهل صلح و مسامحه و تعامل و همکاری بدهد؛ زیرا در این صورت دیگر امریکا نمی تواند به اعمال سلطه و حضور نظامی و تاراج ثروت های نفتی اعراب در بدل فروش تسلیحات مرگبار مبادرت ورزد.
با این حساب، کاملا روشن است که در ماموریت تازه ایجاد ثبات در خاور میانه از کری تا ظریف، کدامیک صادقانه در پی این هدف هستند و کدامیک، این امر را دستمایه سلطه گری و نفوذ قرار می دهد.
هم‌زمان با این سفر، محمد جواد ظریف؛ وزیر خارجه ایران در مقاله‌ای که در چهار روزنامه عربی منطقه چاپ شده، اولویت اول ایران را داشتن روابطی "خوب و مستحکم" با همسایگانش عنوان کرده و توافق وین را "دستاوردی برای تمامی منطقه" خوانده است.
کری روز دوشنبه در دوحه؛ پایتخت قطر، با وزرای خارجه شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس دیدار خواهد کرد.
انتظار می‌رود او در این دیدار تلاش کند تا نگرانی‌های اعراب را از توافق هسته‌ای ایران کاهش دهد.
جان کری روز یکشنبه، در قاهره؛ پایتخت مصر هم با دفاع از این توافق گفت:"مطلقا شکی نیست که طرح وین در صورت اجرای کامل، مصر و تمام کشورهای منطقه را امن‌تر خواهد کرد."
او گفت:"ایران در فعالیت‌هایی نقش دارد که منطقه را بی‌ثبات می‌کند. به همین دلیل بسیار مهم است که مطمئن شویم برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز باقی می‌ماند."
آنچه از دید تحلیلگران در اظهار نظرها، موضع گیری ها، نوشته ها و مصاحبه های وزرای امور خارجه ایران و امریکا، جالب توجه است این نکته است که هردو بر صلح و ثبات در خاور میانه تاکید می کنند و هردو برنامه هسته ای ایران را گامی مهم و حیاتی در این راستا ارزیابی می کنند؛ اما آنچه این موضع گیری ها را از هم متفاوت می کند، رویکرد و برداشت دو وزیر امور خارجه از ماهیت صلح و ثبات در خاور میانه و تضمین هایی است که می تواند این مهم را تامین کند.
وزیر خارجه امریکا و همه دیگر مقام های امریکایی چه در دیدارها و برنامه های داخل امریکا و چه در سفرهای منطقه ای خود به کشورهای خاور میانه متحد امریکا، ایران را همچنان «تهدید»ی برای امنیت و ثبات خاور میانه معرفی می کنند و امضای توافقنامه اتمی با این کشور را یک گام در جهت کاهش توانایی نظامی ایران برای بی ثبات سازی خاور میانه، وانمود می کنند.
آنها در عین حال، مسابقه تسلیحاتی در خاور میانه و فروش سلاح های بیشتر به کشورهای عربی و رژیم اسراییل از سوی امریکا را همچنان یکی از راهکارهای برقراری توازن قوا و ایجاد سدی در برابر «نفوذ ایران» می دانند و به این ترتیب، سعی می کنند به رغم از میان برداشتن یک «تهدید بزرگ» در خاور میانه که به زعم آنها «ظهور یک ایران مسلح به سلاح های هسته ای» بود، فضای نامطمئن و ناپایدار امنیتی در خاور میانه را همچنان حفظ کنند تا به این بهانه هم به اعمال سلطه، حضور نظامی و تاراج دارایی های اقتصادی اعراب بپردازند و هم بازار فروش تسلیحات گرانقیمت خود به کشورهای عربی را کماکان گرم و پررونق نگهدارند.
سفر جاری وزیر خارجه امریکا به کشورهای عربی نیز حامل همین پیام و حاوی همین هدف است.
در برابر، این موضع گیری دیپلمات های ایرانی به ویژه محمد جواد ظریف؛ وزیر خارجه ایران و قهرمان قصه توافقنامه هسته ای این کشور قرار دارد که با استفاده از هر فرصتی سعی می کنند تبلیغات منفی واشنگتن بر علیه ایران در کشورهای خاور میانه را منتفی و خنثی سازند و حل صلح آمیز مساله هسته ای این کشور را نقشه راهی کاربردی و مهم برای حل سایر مشکلات و بحران های مبتلابه در خاور میانه و دنیای اسلام معرفی کنند و در برابر تهدیدهایی مانند تروریزم، افراط گرایی و تفرقه افکنی مذهبی که شماری از رژیم های عربی مخالف ایران، متهم به حمایت از آن هستند، با ایجاد صفی واحد متشکل از اعراب و ایران، مقابله کنند.
به باور کارشناسان، پس از عبور از گردونه دشوار و پر دردسر توافقنامه هسته ای، دستگاه دیپلماسی ایران به نحو محسوسی وارد یک رویکرد تعاملی و فعال شده و به قدرت های رقیب در خاور میانه، سیگنال های مثبت مبتنی بر روابط متوازن و دوستانه ارسال کرده است؛ اما آنچه مانع از پاسخگویی و موفقیت این رویکرد در کوتاه مدت خواهد شد، منافع امریکاست.
امریکایی ها همانگونه که در بالا نیز اشاره شد، نمی خواهند ایران به مثابه یک «تهدید» در نزد اعراب، جای خود را به ایرانی اهل صلح و مسامحه و تعامل و همکاری بدهد؛ زیرا در این صورت دیگر امریکا نمی تواند به اعمال سلطه و حضور نظامی و تاراج ثروت های نفتی اعراب در بدل فروش تسلیحات مرگبار مبادرت ورزد.
با این حساب، کاملا روشن است که در ماموریت تازه ایجاد ثبات در خاور میانه از کری تا ظریف، کدامیک صادقانه در پی این هدف هستند و کدامیک، این امر را دستمایه سلطه گری و نفوذ قرار می دهد.
