حامد کرزی رییس جمهور در مصاحبه با برنامه نیوز نایت بی بی سی، به نکات مهم و اساسی اشاره کرده است. مهمتر از همه سخنان رییس جمهور کرزی در باره پیمان امنیتی با امریکا و امضای آن است. در حالیکه مقامات امریکایی به تسریع در امضای پیمان مذکور تاکید می کنند؛ اما حامد کرزی رییس جمهور کشور و نیز سایر دولتمردان ما به عدم تعجیل در امضای پیمان امنیتی، اصرار می ورزند.
تا کنون چندین بار است که رییس جمهور افغانستان و وزارت امور خارجه کشور، از پیش شرطهایی در امضای پیمان امنیتی با امریکا سخن گفته و آخرین بار در مصاحبه با برنامه نیوزنایت بی بی سی نیز بر آن پیش شرطها تاکید داشته است:
"در عرصه امنیت، عملکرد ناتو باعث رنج افغانستان شد، جانهای بسیاری گرفته شد و نه تنها در کشورهیچ پیشرفتی حاصل نشد، بلکه ناامنی ها افزایش یافت.
تمرکز ناتو بر جنگ در روستاهای افغانستان، به جای هدف قرار دادن پایگاههای امن طالبان در پاکستان، نادرست بوده است. این چیزی نیست که ما به دنبال آن باشیم. آنچه ما میخواستیم امنیت کامل و جنگ مشخص و واضح بر ضد تروریزم بود.
هیچ عجلهای برای امضاء این توافقنامه دوجانبه وجود ندارد.
چنانچه این توافقنامه در درازمدت برای ما مفید نباشد، آنها (امریکاییها) میتوانند افغانستان را ترک کنند. این سند باید برای اهداف و منافع افغانستان مناسب باشد. در صورتیکه امضای این سند برای هیچ کدام از این دو کشور مفید نباشد، طبیعتا هرکدام از طرفین راه جداگانه خویش را پیش خواهند گرفت."
انتقاد نخست رییس جمهور کرزی از نیروهای امریکایی و ناتو نسبت به عملکرد آنان در زمینه عدم تامین امنیت برای کشور و مردم افغانستان است. با آنکه در این انتقاد، حق را به رییس جمهور باید داد اما از سویی نیز بسیاری از تحلیل گران در سطح داخل کشور، از عملکرد حکومت در برخورد با مخالفان مسلح دولت، هیچگاهی راضی نبوده و متقداند که حکومت با علم به آنکه طالبان از بیرون از مرزهای افغانستان، تمویل و تجهیز شده و جهت راه اندازی عملیاتهای تخریبی و حملات انتحاری، وارد این کشور می شوند؛ اما با این حال، پس از انجام برنامه های غیر انسانی شان، از سوی حکومت برادر خطاب شده و دستگیر شدگان آنان دوباره آزاد می شوند!.
آزاد شدگان طالب و مخالفان مسلح دولت نیز به جای آنکه به دامن خانواده و وطن خویش برگشته و زندگی آبرومند را در پیش گیرند، دوباره به سنگرهای دهشت و وحشت بر می گردند.
این دسته از تحلیل گران معتقداند که این برخورد حکومت و رییس جمهور با مخالفان مسلح مردم افغانستان، دست کمی از برخورد نیروهای خارجی در ناامن کردن اوضاع در کشور ندارد. آنان می گویند حتی اگر نیت رییس جمهور و سایر دولتمردان خیر هم باشد و آنان بخواهند تا بدین وسیله، دل طالبان افغان را به دست آورده و آنان را با کشور و مردم شان آشتی بدهند، باز هم راهش این نیست که در پیش گرفته اند؛ چرا که این امر خلاف مقصود رییس جمهور و حکومت وی شده و زمینه ای شده برای سوء استفاده سران طالبان به خصوص پاکستانی ها از نیت خیر حکومت افغانستان!.
موضوع بعدی مورد اشاره رییس جمهور در مصاحبه مذکور، تمرکز حملات ناتو در قرا و قصبات کشور و غفلت و بی اعتنایی نسبت به خاستگاه و پرورشگاه دهشت و ترور یعنی پاکستان!. این واقعیتی است که رییس جمهور به دقت روی آن انگشت انتقاد گذاشته و در واقع چیز تازه ای هم نیست.
همین گزینه هم باعث می شود تا رییس جمهور و دولت افغانستان نسبت به امضای پیمان امنیتی و پس منظر آن به خصوص در مواجهه امریکا با دولت پاکستان، مشوش و نگران باشد. مقامات امریکایی به خوبی می دانند که ریشه ترور و افراطیت نه در افغانستان که در بیرون از مرزهای این کشور و در قلب خاک پاکستان قرار دارد.
اما به دلیل ملاحظاتی که نسبت به پاکستان و دولت آن دارد، از کشاندن مبارزه با ترور و دهشت در مرکز و مقر واقعی آن، طفره می رود.
اما سخن اخیر رییس جمهور کرزی که می گوید:" چنانچه این توافقنامه در درازمدت برای ما مفید نباشد، آنها (امریکاییها) میتوانند افغانستان را ترک کنند. این سند باید برای اهداف و منافع افغانستان مناسب باشد. در صورتیکه امضای این سند برای هیچ کدام از این دو کشور مفید نباشد، طبیعتا هرکدام از طرفین راه جداگانه خویش را پیش خواهند گرفت." به نظر بسیاری از آگاهان خیلی جدی نبوده و بار تبلیغاتی آن بیشتر از وزن واقعی آن است.
چرا که به همان اندازه که امریکایی ها از امضای سند مذکور سود می برند، دولت افغانستان نیز بهره خویش را خواهد برد. آگاهان بر این باوراند که اظهارات و موضع گیری های این چنینی و آنهم در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، می تواند کمپاینی باشد برای آندسته از نامزدان ریاست جمهوری که مورد تائید و حمایت حکومت می باشند. اما هر چه باشد ظاهر موضع گیری رییس جمهور حامد کرزی در اظهارات اخیرش با نیوزنایت، مطابق با واقعیتهای موجود در کشور و بر اساس منافع ملی دولت و مردم افغانستان، تلقی می شود.
تا کنون چندین بار است که رییس جمهور افغانستان و وزارت امور خارجه کشور، از پیش شرطهایی در امضای پیمان امنیتی با امریکا سخن گفته و آخرین بار در مصاحبه با برنامه نیوزنایت بی بی سی نیز بر آن پیش شرطها تاکید داشته است:
"در عرصه امنیت، عملکرد ناتو باعث رنج افغانستان شد، جانهای بسیاری گرفته شد و نه تنها در کشورهیچ پیشرفتی حاصل نشد، بلکه ناامنی ها افزایش یافت.
تمرکز ناتو بر جنگ در روستاهای افغانستان، به جای هدف قرار دادن پایگاههای امن طالبان در پاکستان، نادرست بوده است. این چیزی نیست که ما به دنبال آن باشیم. آنچه ما میخواستیم امنیت کامل و جنگ مشخص و واضح بر ضد تروریزم بود.
هیچ عجلهای برای امضاء این توافقنامه دوجانبه وجود ندارد.
چنانچه این توافقنامه در درازمدت برای ما مفید نباشد، آنها (امریکاییها) میتوانند افغانستان را ترک کنند. این سند باید برای اهداف و منافع افغانستان مناسب باشد. در صورتیکه امضای این سند برای هیچ کدام از این دو کشور مفید نباشد، طبیعتا هرکدام از طرفین راه جداگانه خویش را پیش خواهند گرفت."
انتقاد نخست رییس جمهور کرزی از نیروهای امریکایی و ناتو نسبت به عملکرد آنان در زمینه عدم تامین امنیت برای کشور و مردم افغانستان است. با آنکه در این انتقاد، حق را به رییس جمهور باید داد اما از سویی نیز بسیاری از تحلیل گران در سطح داخل کشور، از عملکرد حکومت در برخورد با مخالفان مسلح دولت، هیچگاهی راضی نبوده و متقداند که حکومت با علم به آنکه طالبان از بیرون از مرزهای افغانستان، تمویل و تجهیز شده و جهت راه اندازی عملیاتهای تخریبی و حملات انتحاری، وارد این کشور می شوند؛ اما با این حال، پس از انجام برنامه های غیر انسانی شان، از سوی حکومت برادر خطاب شده و دستگیر شدگان آنان دوباره آزاد می شوند!.
آزاد شدگان طالب و مخالفان مسلح دولت نیز به جای آنکه به دامن خانواده و وطن خویش برگشته و زندگی آبرومند را در پیش گیرند، دوباره به سنگرهای دهشت و وحشت بر می گردند.
این دسته از تحلیل گران معتقداند که این برخورد حکومت و رییس جمهور با مخالفان مسلح مردم افغانستان، دست کمی از برخورد نیروهای خارجی در ناامن کردن اوضاع در کشور ندارد. آنان می گویند حتی اگر نیت رییس جمهور و سایر دولتمردان خیر هم باشد و آنان بخواهند تا بدین وسیله، دل طالبان افغان را به دست آورده و آنان را با کشور و مردم شان آشتی بدهند، باز هم راهش این نیست که در پیش گرفته اند؛ چرا که این امر خلاف مقصود رییس جمهور و حکومت وی شده و زمینه ای شده برای سوء استفاده سران طالبان به خصوص پاکستانی ها از نیت خیر حکومت افغانستان!.
موضوع بعدی مورد اشاره رییس جمهور در مصاحبه مذکور، تمرکز حملات ناتو در قرا و قصبات کشور و غفلت و بی اعتنایی نسبت به خاستگاه و پرورشگاه دهشت و ترور یعنی پاکستان!. این واقعیتی است که رییس جمهور به دقت روی آن انگشت انتقاد گذاشته و در واقع چیز تازه ای هم نیست.
همین گزینه هم باعث می شود تا رییس جمهور و دولت افغانستان نسبت به امضای پیمان امنیتی و پس منظر آن به خصوص در مواجهه امریکا با دولت پاکستان، مشوش و نگران باشد. مقامات امریکایی به خوبی می دانند که ریشه ترور و افراطیت نه در افغانستان که در بیرون از مرزهای این کشور و در قلب خاک پاکستان قرار دارد.
اما به دلیل ملاحظاتی که نسبت به پاکستان و دولت آن دارد، از کشاندن مبارزه با ترور و دهشت در مرکز و مقر واقعی آن، طفره می رود.
اما سخن اخیر رییس جمهور کرزی که می گوید:" چنانچه این توافقنامه در درازمدت برای ما مفید نباشد، آنها (امریکاییها) میتوانند افغانستان را ترک کنند. این سند باید برای اهداف و منافع افغانستان مناسب باشد. در صورتیکه امضای این سند برای هیچ کدام از این دو کشور مفید نباشد، طبیعتا هرکدام از طرفین راه جداگانه خویش را پیش خواهند گرفت." به نظر بسیاری از آگاهان خیلی جدی نبوده و بار تبلیغاتی آن بیشتر از وزن واقعی آن است.
چرا که به همان اندازه که امریکایی ها از امضای سند مذکور سود می برند، دولت افغانستان نیز بهره خویش را خواهد برد. آگاهان بر این باوراند که اظهارات و موضع گیری های این چنینی و آنهم در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، می تواند کمپاینی باشد برای آندسته از نامزدان ریاست جمهوری که مورد تائید و حمایت حکومت می باشند. اما هر چه باشد ظاهر موضع گیری رییس جمهور حامد کرزی در اظهارات اخیرش با نیوزنایت، مطابق با واقعیتهای موجود در کشور و بر اساس منافع ملی دولت و مردم افغانستان، تلقی می شود.
مولف : سیدفاضل محجوب