شماری از رهبران و مقام های ارشد گروه طالبان در لیست سیاه شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دارند. به باور برخی مقام های این گروه، این امر مانعی جدی بر سر راه مذاکرات صلح و روند گفتگوها برای صلح دایمی در افغانستان محسوب می شود.
با این حال دولت افغانستان از حدود یکسال پیش، تلاش های گسترده ای را به منظور حذف نام مقام های ارشد طالبان از لیست سیاه شورای امنیت سازمان ملل و نیز آزادی زندانیان این گروه از زندان های بگرام و گوانتانامو به راه انداخته است.
تلاش هایی که به نظر می رسد چندان هم بی نتیجه نبوده است. سال گذشته 14 مقام ارشد طالبان از لیست سیاه سازمان ملل حذف شدند و امسال نیز چندی پیش نام آغاجان معتصم؛ وزیر مالیه و مسئول پیشین کمیته سیاسی "شورای کویته" شورایی که گفته می شود متشکل از اعضای کادر رهبری طالبان به شمول ملاعمر؛ رهبر متواری آن گروه می باشد از لیست سیاه این سازمان حذف شد. اقدامی که بنا بر ادعای مقام های وزارت امور خارجه افغانستان به درخواست دولت انجام شده است.
آغاجان معتصم نیز که اکنون در ترکیه به سر می برد و همچنان عضویت طالبان را دارد، در واکنش به این امر گفته است که لیست سیاه مانع عمده فراراه مذاکرات و دست یافتن به تفاهم برای صلح دایمی و ایجاد وحدت ملی است.
او گفته است:"امریکایی ها و جامعه جهانی در عوض تشدید تحریم ها علیه طالبان، اگر نرمی به کار بگیرند و از لیست سیاه اعضای ارشد طالبان را حذف کنند و دوستان زندانی ما را که مدت هاست بدون سرنوشت در گوانتانامو به سر می برند آزاد کنند و همچنین افراد بی گناهی که در بگرام زندانی هستند، آزاد شوند؛ فکر می‌کنم که این اقدامات می تواند در ایجاد وحدت ملی در افغانستان و ایجاد تفاهم میان افغان ها و خارجی کمک کند".
آغاجان معتصم همچنین از تاکید جامعه بین المللی بر پیش گرفتن راه حل سیاسی در افغانستان به جای جنگ تمجید کرده و می گوید این"امر نتایج خوبی در پی داشته؛ از جمله ایجاد انعطاف پذیری در رهبری طالبان."
با این حال این سخنان اگرچه از سوی برخی ناظران از زبان کسی که همچنان عضویت گروه طالبان را دارد و از افراد نزدیک و مورد اعتماد ملا محمد عمر؛ رهبر آن گروه است، مهم تلقی شده؛ اما با توجه به واقعیت های موجود در این زمینه، نمی توان به آن به عنوان یک چرخش مهم در رویکرد طالبان در قبال روند گفتگو و مذاکره برای مصالحه نگاه کرد.
چنانچه در بالا نیز اشاره شد این نخستین موردی نیست که دولت افغانستان گام های موثر و عملی را برای اعتمادسازی و نشان دادن حسن نیت خود در روند مذاکره برمی دارد؛ اما طالبان تاکنون هیچ گام عملی قابل توجهی در این زمینه برنداشته اند.
15 نفر از اعضای ارشد این گروه با تلاش و درخواست دولت افغانستان از لیست سیاه شورای امنیت حذف شده اند؛ افزون بر آن، تعداد قابل توجهی از زندانیان این گروه نیز از زندان های افغانستان آزاد گردیده و تلاش ها برای آزادی شماری دیگر از اعضای این گروه از زندان های امریکایی در بگرام و گوانتانامو نیز جریان دارد؛ اما در برابر این اقدامات، طالبان تاکنون چه کرده اند؟
آنها همواره با اعمال خشونت باری نظیر ترور مقام های ارشد دولتی افغانستان، ادمه کشتار افراد غیرنظامی، کارمندان محلی دولت، نیروهای ارتش و پولیس و بمب گذاری های مرگبار انتحاری و کنار جاده، روند اعتمادسازی یکجانبه از سوی دولت را دچار اختلال و آسیب کرده اند.
این گروه حتی تاکنون حاضر نشده به صورت مستقیم با دولت افغانستان به عنوان نماینده مشروع مردم این کشور وارد گفتگوهای صلح شود؛ بلکه در مقاطعی تنها به گفتگو با خارجی ها اکتفا کرده است.
از جانب دیگر، پرسش مهم و کلیدی این است که طالبان چرا حذف نام رهبران خود از لیست سیاه و همچنین آزادی زندانیان شان را به عنوان پیش شرط مذاکرات تعیین می‌کنند و چرا آن را به عنوان یکی از محورهای مهم مذاکرات، در گفتگوهای مستقیم خود با دولت افغانستان مطرح نمی کنند؟
این پرسشی است که حسن نیت طالبان در تلاش های صلح را با جدیت زیر سوال می برد و همچنان چشم انداز مبهم این روند را تقویت می کند.
به نظر می رسد آنها با این کار در صدد امتیازگیری یکجانبه از دولت افغانستان هستند؛ بدون آنکه خود را به پاسخ متقابل به این حسن نیت ها ملزم بدانند.
بنابراین، دولت افغانستان و مشخصا شورای عالی صلح باید در قبال امتیازهایی که به طالبان واگذار می کند از آنها نیز بخواهد گام های عملی را برای نشان دادن حسن نیت شان بردارند؛ در غیر آن امیدی به موفقیت این روند وجود نخواهد داشت.
با این حال دولت افغانستان از حدود یکسال پیش، تلاش های گسترده ای را به منظور حذف نام مقام های ارشد طالبان از لیست سیاه شورای امنیت سازمان ملل و نیز آزادی زندانیان این گروه از زندان های بگرام و گوانتانامو به راه انداخته است.
تلاش هایی که به نظر می رسد چندان هم بی نتیجه نبوده است. سال گذشته 14 مقام ارشد طالبان از لیست سیاه سازمان ملل حذف شدند و امسال نیز چندی پیش نام آغاجان معتصم؛ وزیر مالیه و مسئول پیشین کمیته سیاسی "شورای کویته" شورایی که گفته می شود متشکل از اعضای کادر رهبری طالبان به شمول ملاعمر؛ رهبر متواری آن گروه می باشد از لیست سیاه این سازمان حذف شد. اقدامی که بنا بر ادعای مقام های وزارت امور خارجه افغانستان به درخواست دولت انجام شده است.
آغاجان معتصم نیز که اکنون در ترکیه به سر می برد و همچنان عضویت طالبان را دارد، در واکنش به این امر گفته است که لیست سیاه مانع عمده فراراه مذاکرات و دست یافتن به تفاهم برای صلح دایمی و ایجاد وحدت ملی است.
او گفته است:"امریکایی ها و جامعه جهانی در عوض تشدید تحریم ها علیه طالبان، اگر نرمی به کار بگیرند و از لیست سیاه اعضای ارشد طالبان را حذف کنند و دوستان زندانی ما را که مدت هاست بدون سرنوشت در گوانتانامو به سر می برند آزاد کنند و همچنین افراد بی گناهی که در بگرام زندانی هستند، آزاد شوند؛ فکر می‌کنم که این اقدامات می تواند در ایجاد وحدت ملی در افغانستان و ایجاد تفاهم میان افغان ها و خارجی کمک کند".
آغاجان معتصم همچنین از تاکید جامعه بین المللی بر پیش گرفتن راه حل سیاسی در افغانستان به جای جنگ تمجید کرده و می گوید این"امر نتایج خوبی در پی داشته؛ از جمله ایجاد انعطاف پذیری در رهبری طالبان."
با این حال این سخنان اگرچه از سوی برخی ناظران از زبان کسی که همچنان عضویت گروه طالبان را دارد و از افراد نزدیک و مورد اعتماد ملا محمد عمر؛ رهبر آن گروه است، مهم تلقی شده؛ اما با توجه به واقعیت های موجود در این زمینه، نمی توان به آن به عنوان یک چرخش مهم در رویکرد طالبان در قبال روند گفتگو و مذاکره برای مصالحه نگاه کرد.
چنانچه در بالا نیز اشاره شد این نخستین موردی نیست که دولت افغانستان گام های موثر و عملی را برای اعتمادسازی و نشان دادن حسن نیت خود در روند مذاکره برمی دارد؛ اما طالبان تاکنون هیچ گام عملی قابل توجهی در این زمینه برنداشته اند.
15 نفر از اعضای ارشد این گروه با تلاش و درخواست دولت افغانستان از لیست سیاه شورای امنیت حذف شده اند؛ افزون بر آن، تعداد قابل توجهی از زندانیان این گروه نیز از زندان های افغانستان آزاد گردیده و تلاش ها برای آزادی شماری دیگر از اعضای این گروه از زندان های امریکایی در بگرام و گوانتانامو نیز جریان دارد؛ اما در برابر این اقدامات، طالبان تاکنون چه کرده اند؟
آنها همواره با اعمال خشونت باری نظیر ترور مقام های ارشد دولتی افغانستان، ادمه کشتار افراد غیرنظامی، کارمندان محلی دولت، نیروهای ارتش و پولیس و بمب گذاری های مرگبار انتحاری و کنار جاده، روند اعتمادسازی یکجانبه از سوی دولت را دچار اختلال و آسیب کرده اند.
این گروه حتی تاکنون حاضر نشده به صورت مستقیم با دولت افغانستان به عنوان نماینده مشروع مردم این کشور وارد گفتگوهای صلح شود؛ بلکه در مقاطعی تنها به گفتگو با خارجی ها اکتفا کرده است.
از جانب دیگر، پرسش مهم و کلیدی این است که طالبان چرا حذف نام رهبران خود از لیست سیاه و همچنین آزادی زندانیان شان را به عنوان پیش شرط مذاکرات تعیین می‌کنند و چرا آن را به عنوان یکی از محورهای مهم مذاکرات، در گفتگوهای مستقیم خود با دولت افغانستان مطرح نمی کنند؟
این پرسشی است که حسن نیت طالبان در تلاش های صلح را با جدیت زیر سوال می برد و همچنان چشم انداز مبهم این روند را تقویت می کند.
به نظر می رسد آنها با این کار در صدد امتیازگیری یکجانبه از دولت افغانستان هستند؛ بدون آنکه خود را به پاسخ متقابل به این حسن نیت ها ملزم بدانند.
بنابراین، دولت افغانستان و مشخصا شورای عالی صلح باید در قبال امتیازهایی که به طالبان واگذار می کند از آنها نیز بخواهد گام های عملی را برای نشان دادن حسن نیت شان بردارند؛ در غیر آن امیدی به موفقیت این روند وجود نخواهد داشت.
منبع : خبرگزاری آوا- کابل- سرویس تحلیل و پژوهش اخبار
