بیش از چهار دهه از تاسیس سازمان کنفرانس اسلامی می گذرد، سازمانی که روزگاری امیدهای فراوانی به آن بسته شده بود و این امیدواری را به وجود آورده بود که با توجه به پتانسیل و استعدادهای قدرتمندی که کشورهای اسلامی در اختیار دارند، این سازمان بتواند به ایجاد یک بلوک اسلامی قدرتمند در سطح نظام بین الملل منجر شود. اما هم اکنون بعد از گذشت چهل و سه سال از تاسیس این سازمان به جرات می توان اعلام کرد که این سازمان در تحقق بخشیدن به اهداف اولیه خود ناکام بوده است.
سازمان کنفرانس اسلامی که هم اکنون به سازمان همکاری های اسلامی تغییر نام داده است آخرین نشست خود را به شکلی اضطراری اخیرا در شهر مکه عربستان برگزار کرده است. نشستی که قدری با دیگر نشست های گذشته متفاوت بود و دلیل آن هم حضور سیاستمدارانی همچون محمد مرسی، منصف المرزوقی و ... در اجلاس بود که به فضای اجلاس رنگ و بوی دیگری بخشیده بود ولی با وجود این اجلاس راه دیگری را که کاملا دور از انتظار بود طی کرد و بار دیگر بر ناکارآمدی این سازمان در حل معضلات و چالش های دنیای اسلام مهر تایید زد.
مفادی که در بیانیه پایانی اجلاس مکه گنجانیده شده بود برای بسیاری غیر قابل قبول بود. مسئولان این سازمان در جدیدترین اقدام خود عضویت سوریه را در این سازمان به حالت تعلیق درآوردند و در این بین مخالفت بسیاری از کشورهای عضو مانند جمهوری اسلامی ایران و ... نتیجه ای نبخشید و هم اکنون سوریه از این سازمان اخراج شده است.
هر چند مسئولان این سازمان دلیل این اقدام خود را عدم پایبندی دولت سوریه به طرح صلح کوفی عنان اعلام کرده اند ولی به نظر می رسد دلایل دیگری نیز در این میان وجود داشته که از سوی اعضاء متنفذ این سازمان مانند کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس به این سازمان تحمیل شده است.
در واقع دلیل اصلی شکل گیری چنین تشکیلاتی تحت عنوان سازمان کنفرانس اسلامی شکست کشورهای عربی در چند جنگ متعدد با اسرائیل و آتش کشیده شدن مسجد الاقصی در 21 اوت 1969 میلادی بود و انگیزه های ضد اسرائیلی از همان ابتدا مهم ترین دلایل تاسیس این سازمان به شمار می رفتند، لکن تصمیم جدید این سازمان مبنی بر تعلیق عضویت سوریه در نشست اخیر کاملا با آرمان های اولیه این سازمان در تضاد قرار داشت چرا که بر همگان واضح و مبرهن است که سوریه از چه نقش قابل ملاحظه ای در محور مقاومت ضد اسرائیلی در منطقه خاورمیانه برخوردار است، نقشی که بعد از انعقاد قرارداد کمپ دیوید میان مصر و اسرائیل و همچنین قرارداد وادی عربه میان اردن و اسرائیل به مراتب پررنگ تر شد. در واقع بعد از کمپ دیوید و وادی عربه و اشغال بخش هایی از لبنان توسط نیروهای اسرائیلی، مرکز و مقر بسیاری از جنبش های ضد اسرائیلی به سوریه منتقل شد و این کشور به محور اصلی مقاومت ضد اسرائیلی در خاورمیانه مبدل شد.
قاطبه کارشناسان بر این عقیده اند که تعلیق عضویت سوریه در سازمان همکاری های اسلامی کاملا در راستای منافع اسرائیل در منطقه خاورمیانه صورت گرفت. هر چند این اقدام تاثیر چندانی بر وضعیت سوریه نخواهد گذاشت ولی با تمام این ها از منظر روانی بر افکار عمومی منطقه بی تاثیر نخواهد بود.
البته این اولین باری نیست که سازمان همکارهای اسلامی در راستای منویات اسرائیل گام بر می دارد. ملک حسن دوم پادشاه مراکش که یکی از چهره های مهم سازمان به شمار می رفت و ریاست کمیته قدس سازمان را نیز بر عهده داشت از جمله سیاستمدارانی بود که روابط گسترده ای با محافل صهیونیستی داشت و دیگر رهبران عربی مانند انور سادات، حسنی مبارک ، ملک حسین پادشاه اردن و ... نیز همانگونه که در سطور قبل اشاره شد رسما با اسرائیل صلح کردند. تهاجمی که صدام حسین دیکتاتور سابق عراق هم به ایران نمود، کاملا یک پروژه صهیونیستی بود و اعضاء سازمان کنفرانس اسلامی هم در عمل کاملا در صف حامیان صدام قرار گرفتند و تنها معدود کشورهایی مانند سوریه و ... از این امر مستثنی بودند.
به هر حال اقدام اخیر سازمان همکاری های اسلامی به وجهه این سازمان در افکار عمومی دنیای اسلام لطمه خواهد زد و بر شکاف های موجود در درون این سازمان نیز خواهد افزود. این تصمیم قطعا تغییری بر مواضع کشورهایی مانند ایران، عراق، لبنان و ... در قبال بحران سوریه به وجود نخواهد آورد و به برقراری ثبات در سوریه نیز کمک نخواهد کرد بلکه به پیچیده تر شدن کلاف بحران در سوریه منجر خواهد شد.
نویسنده: سید محمد رضا موسوی
سازمان کنفرانس اسلامی که هم اکنون به سازمان همکاری های اسلامی تغییر نام داده است آخرین نشست خود را به شکلی اضطراری اخیرا در شهر مکه عربستان برگزار کرده است. نشستی که قدری با دیگر نشست های گذشته متفاوت بود و دلیل آن هم حضور سیاستمدارانی همچون محمد مرسی، منصف المرزوقی و ... در اجلاس بود که به فضای اجلاس رنگ و بوی دیگری بخشیده بود ولی با وجود این اجلاس راه دیگری را که کاملا دور از انتظار بود طی کرد و بار دیگر بر ناکارآمدی این سازمان در حل معضلات و چالش های دنیای اسلام مهر تایید زد.
مفادی که در بیانیه پایانی اجلاس مکه گنجانیده شده بود برای بسیاری غیر قابل قبول بود. مسئولان این سازمان در جدیدترین اقدام خود عضویت سوریه را در این سازمان به حالت تعلیق درآوردند و در این بین مخالفت بسیاری از کشورهای عضو مانند جمهوری اسلامی ایران و ... نتیجه ای نبخشید و هم اکنون سوریه از این سازمان اخراج شده است.
هر چند مسئولان این سازمان دلیل این اقدام خود را عدم پایبندی دولت سوریه به طرح صلح کوفی عنان اعلام کرده اند ولی به نظر می رسد دلایل دیگری نیز در این میان وجود داشته که از سوی اعضاء متنفذ این سازمان مانند کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس به این سازمان تحمیل شده است.
در واقع دلیل اصلی شکل گیری چنین تشکیلاتی تحت عنوان سازمان کنفرانس اسلامی شکست کشورهای عربی در چند جنگ متعدد با اسرائیل و آتش کشیده شدن مسجد الاقصی در 21 اوت 1969 میلادی بود و انگیزه های ضد اسرائیلی از همان ابتدا مهم ترین دلایل تاسیس این سازمان به شمار می رفتند، لکن تصمیم جدید این سازمان مبنی بر تعلیق عضویت سوریه در نشست اخیر کاملا با آرمان های اولیه این سازمان در تضاد قرار داشت چرا که بر همگان واضح و مبرهن است که سوریه از چه نقش قابل ملاحظه ای در محور مقاومت ضد اسرائیلی در منطقه خاورمیانه برخوردار است، نقشی که بعد از انعقاد قرارداد کمپ دیوید میان مصر و اسرائیل و همچنین قرارداد وادی عربه میان اردن و اسرائیل به مراتب پررنگ تر شد. در واقع بعد از کمپ دیوید و وادی عربه و اشغال بخش هایی از لبنان توسط نیروهای اسرائیلی، مرکز و مقر بسیاری از جنبش های ضد اسرائیلی به سوریه منتقل شد و این کشور به محور اصلی مقاومت ضد اسرائیلی در خاورمیانه مبدل شد.
قاطبه کارشناسان بر این عقیده اند که تعلیق عضویت سوریه در سازمان همکاری های اسلامی کاملا در راستای منافع اسرائیل در منطقه خاورمیانه صورت گرفت. هر چند این اقدام تاثیر چندانی بر وضعیت سوریه نخواهد گذاشت ولی با تمام این ها از منظر روانی بر افکار عمومی منطقه بی تاثیر نخواهد بود.
البته این اولین باری نیست که سازمان همکارهای اسلامی در راستای منویات اسرائیل گام بر می دارد. ملک حسن دوم پادشاه مراکش که یکی از چهره های مهم سازمان به شمار می رفت و ریاست کمیته قدس سازمان را نیز بر عهده داشت از جمله سیاستمدارانی بود که روابط گسترده ای با محافل صهیونیستی داشت و دیگر رهبران عربی مانند انور سادات، حسنی مبارک ، ملک حسین پادشاه اردن و ... نیز همانگونه که در سطور قبل اشاره شد رسما با اسرائیل صلح کردند. تهاجمی که صدام حسین دیکتاتور سابق عراق هم به ایران نمود، کاملا یک پروژه صهیونیستی بود و اعضاء سازمان کنفرانس اسلامی هم در عمل کاملا در صف حامیان صدام قرار گرفتند و تنها معدود کشورهایی مانند سوریه و ... از این امر مستثنی بودند.
به هر حال اقدام اخیر سازمان همکاری های اسلامی به وجهه این سازمان در افکار عمومی دنیای اسلام لطمه خواهد زد و بر شکاف های موجود در درون این سازمان نیز خواهد افزود. این تصمیم قطعا تغییری بر مواضع کشورهایی مانند ایران، عراق، لبنان و ... در قبال بحران سوریه به وجود نخواهد آورد و به برقراری ثبات در سوریه نیز کمک نخواهد کرد بلکه به پیچیده تر شدن کلاف بحران در سوریه منجر خواهد شد.
نویسنده: سید محمد رضا موسوی
منبع : خبرگزاری آوا- کابل