بر اساس تسلسل زمانی، نخستین علامتی که از علایم حتمی ظهور مبارک امام زمان(عج) رخ میدهد، خروج سفیانی است. شیخ صدوق، با سند صحیح از امام صادق(علیه السلام) روایت کرده که فرمود: «پیش از قیام قائم(عج) پنج نشانة حتمی است: یمانی، سفیانی، بانگ آسمانی، قتل نفس زکیّه و خسف سرزمین بیدا».
حمیری با سند صحیح از امام رضا(علیه السلام) روایت کرده که فرمود: «امر قائم(عج) از سوی خدا حتمی است، خروج سفیانی نیز از سوی خدا حتمی است و هرگز بدون سفیانی قائم(عج) قیام نخواهد کرد».
در این مقاله و مقاله بعد پیرامون جنایات خونبار سفیانی در سرزمین عراق سخن میگوییم.
خروج شیصبانی در پیشقدم خروج سفیانی
از محضر امام صادق (علیه السلام) در مورد خروج سفیانی پرسیدند، فرمود: «سفیانی هرگز خروج نمیکند، جز اینکه پیش از او «شیصبانی»(1) در سرزمین کوفه خروج کند، سپاهیانش همانند آب که از زمین میجوشد، چون مور و ملخ در اطراف او گرد آیند و جمعیّت شما را هلاک کنند. پس از خروج شیصبانی منتظر خروج سفیانی، سپس ظهور قائم(عج) باشید».(2)
عراق، تنها هدف سفیانی
نعمانی با سند صحیح از امام باقر(علیه السلام) روایت کرده که سفیانی پس از کشتن ابقع و اصهب، هدفی جز عزیمت به سرزمین عراق ندارد. سپاه سفیانی در قرقیسیا نبرد سختی کرده، یکصدهزار تن از ستمگران را بر خاک مذلّت انداخته، سپاهی هفتاد هزار نفری به سوی کوفه گسیل میدارد. آنها اهل کوفه را میکشند، به دار میزنند و اسیر میگیرند.
در آن هنگام، پرچمهایی از سوی خراسان شتابان حرکت میکنند که شماری از یاران حضرت(عج) در میان آنهاست. سپس یکی از شیعیان کوفه با جمعی از افراد ناتوان خروج میکند، که در میان کوه و حیره به دست سرلشکر سفیانی کشته میشود؛(3) امام باقر(علیه السلام) در حدیثی، کارکرد سفیانی را شرح میدهد و در فرازی از آن میفرماید: «تنها انگیزة سفیانی و خشم و حرص او شعیان ما میباشد».(4) امیرمۆمنان(علیه السلام) در این رابطه میفرماید: «سپاه سفیانی به جستوجوی اهل خراسان میپردازد، هر کجا شیعهای از شیعیان آلمحمّد(علیهم السلام) را پیدا کند به قتل میرساند».(5)
ویرانی کوفه به دست سفیانی: در ذیل آیة شریفة: «و إن من قریةٍ إلّا نحن مهلکوها» از مقاتل نقل شده که عامل ویرانی هر شهری را بر شمرده، در مورد کوفه میگوید: «امّا ویرانی کوفه به دست سفیانی از تبار عنبسه از آل ابی سفیان میباشد».حذیفه نیز از رسول اکرم(ص) روایت کرده که فرمود: پاه سفیانی به سوی کوفه سرازیر میشوند و اطراف کوفه را ویران میکنند»
از طریق عمّار یاسر روایت شده که سپاه سفیانی چون تاریکی شب پیش میرود، با هر چه مواجه شود در هم میشکند، تا وارد کوفه شده، شیعیان آل محمّد(علیهم السلام) را به قتل برساند. آنها همه جا به جستوجوی اهل خراسان میپردازند.(6)
شاخصترین اقدامات سفیانی در عراق
سیطرة سفیانی بر شهر کوفه
پیامبر اکرم(ص) به هنگام شمارش «أشراط السّاعة» یعنی حوادث دهگانهای که باید پیش از رستاخیز رخ دهد، از خروج سفیانی و سیطرهاش بر کوفه سخن گفته است.(7) امیرمۆمنان(علیه السلام) در این رابطه میفرماید: «پسر هند جگرخواره، از تبار ابوسفیان، عثمانْ نام، پسر عنبسه، مردی چهارشانه، بدچهره، سر ستبر، آبلهرو و کورنما از وادی یابس خروج کرده، در سرزمین کوفه فرود آید، بر منبر آن قرار میگیرد».(8) امام باقر(علیه السلام) در این زمینه فرمود: «آنچه انتظار میکشید اتّفاق نمیافتد، جز هنگامی که سفیانی بر فراز منبرِ آن قرار بگیرد. در آن هنگام قائم آل محمّد(عج) از سوی حجاز به طرف شما حرکت میکند».(9)
1ـ1. تقارن خروج سفیانی با یمانی و خراسانی: فضل بن شاذان با سند صحیح از امام صادق(علیه السلام) روایت کرده که فرمود: «خروج سه تن: خراسانی، سفیانی و یمانی، در یک سال، یک ماه، و در یک روز خواهد بود».(10) نظیر همین تعبیر از امام باقر(علیه السلام) نیز روایت شده است.(11) در فرازی از این حدیث آمده است: «سفیانی و خراسانی، یکی از مشرق و دیگری از مغرب، به سوی آنها (بنیالعبّاس) خروج میکند و مانند دو اسب مسابقه، همزمان وارد کوفه شوند و نابودی بنی فلان ـ بنیالعبّاس ـ به دست آنها خواهد بود».(12)
1ـ2. دوازده نیروی مسلّح در کوفه: امام باقر(علیه السلام) میفرماید: «ابقع خروج کرده، با قومی که ابزار و ادوات جنگی دارند میجنگد، سفیانی خروج کرده با هر دو میجنگد. سفیانی اخوَص ملعون (13) بر همة آنها پیروز میشود. آنگاه منصوریان (یمانی پیروز) با سپاهیانش، با شوکت و قدرت، از صنعا خروج کرده، با پرچمهای زرد و جامههای رنگین با سفیانی درگیر شده، آنها را به شیوة عهد کهن از پای در میآورد.
در آن ایّام دوازده پرچم شناخته شده در کوفه نصب میشود. مردی از تبار امام حسن یا امام حسین(علیهما السلام) که به سوی پدرش فرا میخواند، در کوفه کشته میشود و مردی از موالیان خروج میکند که وصفش معلوم است و در کشتار اسراف میکند و به دست سفیانی کشته میشود.(14)
نعمانی با سند صحیح از امام باقر(علیه السلام) روایت کرده که سفیانی پس از کشتن ابقع و اصهب، هدفی جز عزیمت به سرزمین عراق ندارد. سپاه سفیانی در قرقیسیا نبرد سختی کرده، یکصدهزار تن از ستمگران را بر خاک مذلّت انداخته، سپاهی هفتاد هزار نفری به سوی کوفه گسیل میدارد. آنها اهل کوفه را میکشند، به دار میزنند و اسیر میگیرند
1ـ3. نسل کشی سفیانی در کوفه: امیرمۆمنان(علیه السلام) در مورد نسل کشی سپاه سفیانی میفرماید: «لشکر اعزامی سفیانی به شرق، هفتاد هزار نفر را در کوفه میکشد، شکم سیصد زن را میشکافد و به هنگام ورود به کوفه گروه انبوهی را به قتل میرساند».(15) و در حدیث دیگری فرمود: «سپاه اعزامی او به شرق، وارد کوفه شده، چه خونهایی که ریخته شود، چه شکمهایی که دریده گردد، چه اموالی که به یغما رود و چه خونها که هدر شود».(16) و در فرازی از خطبهاش فرمود: «سپاه سفیانی وارد کوفه میشود، کسی را در آنجا فروگذار نمیکند، جز اینکه میکشد، اشیاء قیمتی را میبیند و متعرّض نمیشود، ولی کودکان را دستگیر کرده گردن میزند».(17) از طریق عمّار یاسر روایت شده که سفیانی وارد کوفه شده، دوستان و شیعیان آل محمّد(ص) را به قتل میرساند و شخصیّت معروفی را در آنجا میکشد.(18)
1ـ4. در به در به دنبال شیعیان: امام صادق(علیه السلام) میفرماید: «گویی سفیانی (یا امیر لشکر سفیانی) را میبینم که در رُحْبَة کوفه (19) رحل انداخته، منادیاش فریاد میزند: «به هر کس سر شیعهای را بیاورد، هزار درهم جایزه میدهم». پس همسایه به همسایه یورش برده، گردنش را میزند و میگوید: این نیز از آنها میباشد. پس هزار درهم جایزه میگیرد».(20)
آنگاه از وضع زمامداران سخن میگوید و از جاسوسان ماسکدار خبر میدهد که خود را از پیروان آیین شما نشان میدهند، شما را شناسایی میکنند و از یکایک شما گزارش تهیّه میکنند. چنین افرادی جز، حرامزادگان نخواهند بود. (21)
1ـ5. ویرانی کوفه به دست سفیانی: در ذیل آیة شریفة: «و إن من قریةٍ إلّا نحن مهلکوها»(22) از مقاتل نقل شده که عامل ویرانی هر شهری را بر شمرده، در مورد کوفه میگوید: «امّا ویرانی کوفه به دست سفیانی از تبار عنبسه از آل ابی سفیان میباشد».(23) حذیفه نیز از رسول اکرم(ص) روایت کرده که فرمود: «سپاه سفیانی به سوی کوفه سرازیر میشوند و اطراف کوفه را ویران میکنند».(24)
ادامه دارد ...
پی نوشت ها:
1. شَیصبان معانی مختلفی دارد، از جمله نام شیطان و رئیس گروهی از پریان میباشد. (ابن منظور، لسان العرب، ج 7، ص 111).
2. نعمانی، الغیبـة، ص302.
3. همان، ص280.
4. همان، ص301.
5. سلمی، عقدالدّرر، ص87.
6. مروزی، الفتن، ج1، ص303، ح882.
7. طبری، دلائل الامامـة، ص466، ح450.
8. کمالالدّین، ج2، ص651.
9. مسعودی، اثبات الوصیّـة، ص226.
10. خاتون آبادی، کشف الحقّ، ص173، خ29.
11. نعمانی، الغیبـï¼»، ص255.
12. همان.
13. اخوص، از القاب سفیانی به معنای: چشم ریز، چشمش به گودی نشسته و کسی که یک چشمش کوچکتر از چشم دیگر او باشد. [ابن منظور، لسانالعرب: ج 4، ص244].
14. مروزی، الفتن، ج1، ص291، ج849.
15. عقدالدّرر، ص92.
16. مروزی، الفتن، ج1، ص301، ج878.
17. سیّدابن طاووس، الملاحم و الفتن، ص423، ب157.
18. شیخ طوسی، الغیبـة، ص464، ح479.
19. «رحبه» نام روستایی در یک منزلی کوفه میباشد. [یاقوت، معجم البلدان، ج 3، ص 33].
20. شیخ طوسی، الغیبـة، ص450، ح453.
21. همان.
22. سورة إسراء (17)، آیة 58.
23. مقدسی، البدء و التّاریخ، ج4، ص103.
24. ثعلبی، الکشف، و البیان، ج8، ص95.
منبع: ماهنامه موعود شماره 103 - علی اکبر مهدی پور
منبع : خبرگزاری آوا- مشهد مقدس