تحریم نفتی ایران، اماها و اگرها

آمریکایی ها مدتی است تلاش های خود را بر خریداران نفت ایران متمرکز کرده اند تا آن ها را از خرید نفت ایران منصرف کنند. آمریکایی ها در این مسیر تاکنون موفق شده اند ژاپنی ها را متقاعد کنند که خرید نفت خود را از ایران کاهش دهند و هم اکنون نیز تلاش خود را بر روی کره جنوبی معطوف کرده اند تا شاید کره ای ها را نیز متقاعد کنند که دست از خرید نفت ایران بردارند. چینی ها هم این روزها ظاهرا پنجاه درصد خرید خود را از ایران کاهش داده اند و در این میان برخی کشورهای نفت خیر مانند عربستان سعودی اعلام کرده اند که توان تولید خود را افزایش داده و نفت مورد نیاز این کشورها یعنی چین، ژاپن، کره جنوبی و ... را تامین خواهد کرد. ایران هم در مقابل اعلام کرده است بازارهای جدیدی برای نفت خود پیدا کرده است و عملا از میزان صادرات نفتی خود نکاسته است.
در میان کشورهایی که آمریکایی ها به آن پیشنهاد داده اند که خرید نفت خود را از ایران متوقف کند کشور ترکیه است. ترکیه یکی از کشورهای در حال توسعه است که نیاز مبرمی به انرژی دارد و به این لحاظ تاکنون از دادن پاسخ مثبت به آمریکایی ها خودداری کرده است. ترک ها هم اکنون سی درصد نفت و گاز مورد نیاز خود را از ایران تامین می کنند و هم اکنون یکی از بزرگترین خریداران نفت ایران به شمار می روند. جدای از ترکیه از دیگر کشورهایی که خریدار نفت ایران محسوب می شود و از سوی دیگر به آمریکایی ها در خصوص تحریم نفتی ایران پاسخ منفی داده است سنگاپور می باشد. سنگاپوری ها اعلام کرده اند که این تحریم ها از جمله قوانین داخلی آمریکا به شمار می روند و کاملا یکجانبه به شمار می روند و این کار فراتر از مصوبات تحریمی شورای امنیت سازمان ملل است و برای دولت عضو الزام آور نمی باشد.
جدای از ترکیه و سنگاپور روس ها هم با تحریم نفت ایران مخالفت خود را اعلام کرده اند و در این میان بسیاری از کشورهای غیر متعهد هم با تحریم نفت ایران مخالفت کرده اند.
نشانه های تغییر در مواضع کشورهای اروپایی هم پدیدار شده است. هر چند ویلیام هیگ وزیر خارجه انگلستان چند روز قبل در مصاحبه ای که با تلویزیون بی بی سی فارسی داشت اعلام کرد که فشارهایی از این دست را بر ایران افزایش خواهد داد تا ایران را از مسیر هسته ای که قرار گرفته است منصرف سازد ولی با توجه به وضع نابسامان اقتصادی در بسیاری از کشورهای اروپایی مانند ایتالیا، یونان، اسپانیا و در کل منطقه حوزه یورو، اروپایی ها تصمیم گرفته اند که برنامه تحریم نفتی ایران را به تاخیر بیندازند.
به هر حال اگر وضع به همین منوال ادامه پیدا نماید تنها آمریکا، انگلیس و معدودی از کشورهای طرفدارشان در این میان تنها خواهد ماند و نظریه تحریم نفتی ایران از همین ابتدای طرح شکست خورده تلقی خواهد شد. از منظر زمانی ما در عصری بسر می بریم که نیاز مبرم به انرژی از شاخصه های اصلی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است و آمریکایی ها این طرح را در بدترین شرایط ممکن مطرح کرده اند. آمریکایی ها اگر این طرح را بیست سال قبل مطرح می کردند شاید امکان اجرایی شدن داشت ولی در شرایط فعلی امکان موفقیت این طرح با مشکلات زیادی مواجه هست. کشورهایی مثل عربستان که اعلام کرده اند قادرند نفت خود را بیش از اندازه فعلی تولید کنند هم تا حدی به بلوف سیاسی روی آورده اند چرا که بسیاری از کارشناسان مسائل نفتی بر این باورند عربستان سعودی قادر نیست تولید خود را از میزان فعلی بالاتر ببرد چرا که عربستان هم اکنون با اوج قدرت تولید خود کارمی کند.


نویسنده: سید محمد رضا موسوی