ویژه ی میلاد حضرت امام حسن مجتبی علیه‌السلام

امام حسن مجتبی علیه السلام که نخستین میوه ی پیوند فرخنده ی حضرت علی علیه السلام با حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بود، در نیمه ی ماه رمضان سال سوم هجرت در شهر مدینه دیده به جهان گشود.

این امام بزرگوار تقریبا هفت سال بیشتر نداشت که پیامبر اسلام بدرود حیات گفت. پس از درگذشت پیامبر ص تقریبا سی سال در کنار پدرش امیرمومنان علیه السلام قرار داشت و پس از شهادت حضرت علی ع به مدت ده سال امامت امت را به عهده داشت و در سال پنجاه هجری با توطئه ی معاویه بر اثر مسمومیت، در سن 48 سالگی به شهادت رسید و پیکر مطهر ایشان در قبرستان بقیع در مدینه به خاک سپرده شد.

امام حسن مجتبی علیه السلام نه تنها از نظر علم، تقوی، زهد و عبادت، مقامی برگزیده و ممتاز داشت، بلکه از لحاظ بذل و بخشش و دستگیری از درماندگان نیز در عصر خود زبانزد خاص و عام بود. وجود گرامی آن حضرت آرام‌بخش دل‌های دردمند، پناهگاه مستمندان و تهیدستان، و نقطه ی امید درماندگان بود. هیچ فقیری از درِ خانه ی آن حضرت دست خالی برنمی گشت. هیچ آزرده دلی شرح پریشانی خود را نزد آن بزرگوار بازگو نمی کرد، جز آن که مرهمی بر دل آزرده ی او نهاده می شد. گاه پیش از آنکه مستمندی اظهار احتیاج کند و عرق شرم بریزد، احتیاج او را برطرف می ساخت و اجازه نمی داد رنج و مذلت سوال را بر خود هموار سازد!
«سیوطی» در تاریخ خود می نویسد: حسن بن علی دارای امتیازات اخلاقی و فضایل انسانی فراوان بود، او شخصیتی بزرگوار، بردبار، با وقار، متین، سخی و بخشنده و مورد ستایش مردم بود.
 
نکاتی آموزنده از زندگی حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام
 
*بخشش بی نظیر:
حسن بن علی علیه‌‌السلام تمامی توان خویش را در راه انجام امور نیک و خداپسندانه به کار می گرفت و اموال فراوانی در راه خدا می بخشید. مورخان و دانشمندان در شرح زندگی پر افتخار آن حضرت، بخشش بی سابقه و انفاق بسیار بزرگ و بی نظیری ثبت کرده اند که در تاریخچه ی زندگانی هیچ کدام از بزرگان به چشم نمی خورد و نشانه ی دیگری از عظمت نفس و بی اعتنایی آن حضرت به مظاهر فریبنده ی دنیا است. نوشته اند:
«حضرت امام حسن مجتبی علیه‌السلام در طول عمر خود دو بار تمام اموال و دارایی خود را در راه خدا خرج کرد و سه بار ثروت خود را به دو نیم تقسیم کرده و نصف آن را برای خود نگه داشت و نصف دیگر را در راه خدا بذل و بخشش کرد»
 
*کمک غیر مستقیم:
همت بلند و طبع عالی حضرت مجتبی علیه السلام اجازه نمی داد کسی از درِ خانه ی او ناامید برگردد و گاه که کمک مستقیم مقدور حضرت نبود، به طور غیر مستقیم در رفع نیازمندی های افراد کوشش می فرمود و با تدابیر خاصی گره از مشکلات گرفتاران می گشود.
چنانکه در دوران جوانی آن حضرت، در زمان حکومت خلیفه ی دوم، روزی مرد فقیری به آن بزرگوار مراجعه کرد و درخواست کمک نمود. اتفاقا در آن هنگام امام حسن ع پولی در دست نداشت و از طرف دیگر از این که فرد تهی‌دستی از درِ خانه‌اش ناامید برگردد، شرمسار بود، لذا فرمود:
-آیا حاضری تو را به کاری راهنمایی کنم که به مقصودت برسی؟
-چه کاری؟
-امروز دختر خلیفه از دنیا رفته و خلیفه عزادار شده است، ولی هنوز کسی به او تسلیت نگفته است، نزد خلیفه می روی و با سخنانی که به تو یاد می دهم، به وی تسلیت می گویی، از این راه به هدف خود می رسی.
-چگونه تسلیت بگویم؟
-وقتی نزد خلیفه رسیدی بگو: «الحمدلله الذی سترها بجلوسک علی قبرها و لا هنکا بجلوسها علی قبرک».
(حاصل مضمون آنکه: حمد خدا را که اگر دخترت پیش از تو از دنیا رفت و در زیر خاک پنهان شد، زیر سایه پدر بود، ولی اگر خلیفه پیش از او از دنیا می رفت، دخترت پس از مرگ تو دربدر می شد و ممکن بود مورد هتک حرمت واقع شود).
مرد فقیر به این ترتیب عمل کرد.
این جمله های عاطفی در روان خلیفه اثر عمیقی بر جای نهاد و از حزن و اندوه وی کاست و دستور داد جایزه ای به وی بدهند.
آنگاه پرسید: این سخن از آنِ تو بود؟
گفت: نه، حسن بن علی ع آن را به من آموخته است.
خلیفه گفت: راست می گویی، او منبع سخنان فصیح و شیرین است.
 
میلاد با سعادت امام حسن مجتبی علیه السلام را محضر همه ی دوستداران خاندان عصمت و طهارت تبریک عرض می کنیم!
 
پی نوشت:
این مطالب از کتاب سیره‌ی پیشوایان اثر مهدی پیشوایی گرفته شده است.