به مناسبت فرا رسیدن بیست و هشتمین سالگرد عروج ملکوتی فقیه نو اندیش، فیلسوف معاصر، رهبر کبیر انقلاب اسلامی و منادی وحدت در جهان اسلام امام خمینی(ره) که در مناطق مختلف افغانستان و مخصوصا شهر كابل پایتخت کشور با حضور صدها تن از اقشار مختلف سیمینار و همایش های متعدد برگزار وپیرامون اندیشه های امام خمینی(ره) بحث صورت می گیرد.
مردم افغانستان با برگزاری تجلیل از مقام علمی و سیاسی مرجع دینی حضرت آیت الله العظمی امام خمینی(ره) به دلیل خدماتش به جهان اسلام و نجات امت اسلامی از زیر یوغ ظلم و ستم قدرت های بیگانه، به ویژه حمایت های او از مجاهدین و مهاجرین افغانستان و رد پیشنهاد اتحاد جماهیر شوروی سابق، مبنی بر عدم حمایت از مجاهدین افغانستان از دیگر مسائلی اند که مردم افغانستان آن را هیچگاه فراموش نمی کنند و بدین جهت خودشان را مدیون و مرهون تلاش و زحمات امام خمینی(ره) می دانند.
بی تردید امام خمینی(ره) شخصیت تاریخ ساز و کم نظیر قرن بیستم که با ابتکارات خود مسیر تحولات دینی، سیاسی و فرهنگی، را در دنیا، عوض نمود. تأثیر گذاری افکار امام خمینی(ره) همه جهان را در بر گرفت. از جمله کشورهای که اندیشه های ناب امام خمینی(ره) در آن به سرعت نفوذ کرد، کشور افغانستان بود.
در آغاز جهاد مردم افغانستان، امام جمعه شهر قندهار درباره نهضت امام خميني(ره) و تشكيل حكومت اسلامي سخنراني مي‌كرد؛ از قيام و رهبري قهرمانانه امام خميني(ره) در برابر رژيم پهلوي و مبارزه ايشان با استبداد و بي‌ديني صحبت مي‌كرد و بسيار با احساسات شعار مي‌داد: مذهب من حنفي است، رهبر من خميني است.(۱)
پس از رحلت امام خمینی(ره) مردم مسلمان افغانستان در شهرهاي كابل، هرات، مزارشريف و مناطق مركزي با شنيدن خبر ارتحال او به مساجد و تكايا روي آوردند و با برپايي مجالس عزا، ياد و خاطره رهبر معنوي جهاد مقدسشان را گرامي داشتند و عاشوراي ديگري را در اذهان زنده نمودند. در شهرهاي كابل و مزارشريف كه تحت سيطره دولت كمونيستي بود، عزادران با وجود تدابير شديد امنيتي به سرک ها آمدند و در سوگ عظماي رهبرشان به سر و سينه زدند و شاعران و خطيبان و مداحان در سوگ امام خميني(ره) به شعرخواني و نوحه‌سرايي پرداختند.(۲)
حوزه و مسجدجامع محمدیه حضرت آیت الله العظمی شهید واعظ(ره) که از زمان بقدرت رسیدن کمونیست ها تا سال ۱۳۶۷ خورشیدی مسدود بود، همزمان با ارتحال امام خمینی(ره) در زمان حکومت داکتر نجیب دروازه این مرکز دینی با برگزاری مراسم و تجلیل امام خمینی(ره) بر روی مومنین گشوده شد و اعضای کابینه ی داکتر نجیب با تشریفات خاص در آن مراسم شرکت نموده و اظهار همدردی شان را با ملت مسلمان افغانستان و ایران ابراز داشتند.
همزمان با فرارسیدن «چهاردهم جوزا»، بیست و چهارمین سالروز ارتحال ملکوتی حضرت امام خمینی(ره) اظهار ارادت و دوستی مردم افغانستان ظهور وبروز قابل توجهی پیدا می کند و امسال نیز شورو شوق پرداختن به موضوع امام خمینی(ره) بیش از هرسال دیگری احساس می شود و بدین مناسبت مطالبی را تحت عنوان «حمایت امام خمینی(ره) از ملت مسلمان افغانستان» تهیه و حضور خوانندگان محترم پیش کش می گردد.
شوروی قبل از لشکرکشی علنی به افغانستان، سفیر خود در ایران ماموریت داد تا به دیدار امام خمینی(ره) رفته نظر ایشان را جویا گردد. عکس العمل قاطع امام خمینی(ره)، به روس های متجاوز فهماند که نظام اسلامی سیاست خود را بر اساس اصول اساسی اسلام و ارزش های انقلاب اسلامی تعیین می کند نه بر بنای بازی های عوام فریبانه ی نظام دوقطبی. امام خمینی(ره) خطاب به سفير شوروى در ايران، به صراحت گفتند: ما از شوروى مىخواهيم در افغانستان دخالت نكند. امام با تأكيد بر اسلامى بودن جنبش مردم افغانستان و رد اظهارات سفير شوروى مبنى بر وجود جنبش ضد انقلابى در آن كشور، فرمودند: معلوم مىشود كه شما از اوضاع افغانستان خيلى اطلاع نداريد. در افغانستان حكومت فعلى فشار زيادى به نام كمونيست به مردم وارد مى آورد؛ و به اطلاع ما رسيده كه حدود پنجاه هزار نفر از مردم در افغانستان كشته شدهاند؛ و علماى اسلام را در آنجا دستگير كردهاند.(۳)
امام راحل در یکی دیگر از ارشادات روشن گرایانه ی خویش با تاکید بر این نکته که مردم مسلمان افغانستان با قدرت ايمان و اتكال به خداى بزرگ و اعتماد به خويش، هجوم ناجوانمردانه ارتش قدرتمند و اسطورهاى شوروى را «درهم كوبيد به طورى كه بايد گفت شوروى با پريشانى و پشيمانى از هجوم ظالمانه خود بسر مىبرد؛ و در حيرت است كه چگونه از افغانستان بدون آبرو ريزى جا خالى كند».(۴) آن چريكهاى قدرتمند بودند كه مقابل ايستادند و تو دهنى به آنها زدند و الآن هم دارند مىزنند.(۵) شوروى فهميد كه در افغانستان [نمىتواند كارى بكند.] با اينكه (در) كشور افغانستان، آن هايى كه سركار هستند با شوروى هستند و كمونيست در آن جا هست، مع ذلك، اين عدهاى كه مسلمان هستند در آن جا و اهل اسلام هستند همچو مجال را بر شوروى تنگ كردهاند كه الآن نمىداند چه جورى از اين غائله بيرون برود(۶)
امام در یکی دیگر از بیانات خود - با یادآوری این نکته که استكبار شرق و غرب چون از رويارويى مستقيم با جهان اسلام عاجز مانده است، راه ترور و از ميان بردن شخصيت هاى دينى و سياسى و نفوذ و گسترش فرهنگ گمراهی را به آزمايش گذاشتهاند - آرزو کردند: اى كاش همه تجاوزات جهان خواران همانند تجاوز شوروى به كشور مسلمان و قهرمان پرور افغانستان علنى و رو دررو بود تا مسلمانان ابهت و اقتدار دروغين غاصبين را در هم مىشكستند.(۷) شوروى در افغانستان و هرجا كه بتواند دست درازى مىكند و ملت مظلوم افغانستان را آنطور سركوب مىكند، و بحمداللَّه ملت افغانستان هم مقابله مردانهاى در مقابل آن قدرت بزرگ كردهاند.(۸) ما بار ديگر پشتيبانى بي دريغ خود را از برادران مسلمان و مظلوم افغانى اعلام مىداريم و اشغال اشغال گران را شديداً محكوم مىنماييم. ما مسلمانيم و شرق و غرب برايمان مطرح نيست. ما از مظلوم دفاع مىكنيم و بر ظالم مىتازيم. اين يك وظيفه اسلامى است.(۹)
ارادت و علاقه ی مردم افغانستان به امام خمینی(ره)
ملت مسلمان افغانستان امام خمینی(ره) را به عنوان رهبر و الگوی خویش قرار داده و این رابطه از نوع ارتباط معنوی و نشان دادن محبت به اولیای الهی است. پیروان مذاهب اسلامی اعم از شيعه و سنى با جان و دل امام راحل را دوست می داشتند. به موضع گیری های شجاعانه ایشان در برابر قدرت های سلطه گر، افتخار می کردند. در روند سال های جهاد، رهنمودهای الهی امام را سر لوحه مبارزات خويش قرار می دادند. گوشه ای از این ارادت معنوی را در دوران بیماری و رحلت امام خمینی(ره) می توان دید. در اوایل پیروزی انقلاب، یا در سال ۱۳۶۸ خورشیدی، وقتي حضرت امام خمینی(ره) در بستر بيماري بود، هزاران نفر در مناطق مختلف افغانستان براي سلامتي آن رهبر و انديشمند بزرگ قرن روزه گرفتند.(۱۰) در مساجد و تکیه خانه ها، برای سلامتی آن راد مرد تاریخ دست به دعا برداشتند. هنگامی که از رحلت جانکاه امام بزرگوار، اطلاع یافتند غوغای در جهان برپاشد که تاریخ نظیر آن را به یاد ندارد. مردم مسلمان افغانستان در داخل کشور و مهاجران افغانستانی در خارج، ده ها شبانه روز مجالس ختم قرآن و نذر گرفتند، یاد آوری نمونه های فوق الذکر، قطره ی از دریای بی کران محبت های جامعه ی مسلمان به حضرت امام خمینی(ره) را نشان می دهد و مردم مسلمان افغانستان به خصوص آنانی که بیشتر با اندیشه‌های ملکوتی امام خمینی(ره) آشنایی داشته و دارند، وی را در جایگاهی فرا ملیتی می‌نگرند زیرا امام دغدغه تمامی ملت‌های مسلمان و مستضعف به خصوص مردم مظلوم افغانستان را داشت.
امام خمینی(ره) و مجاهدین افغانستان
یکی از کشورهایی که همواره در مرکز توجه حضرت امام خمینی(ره) بوده، افغانستان و بخشی از پیکره امت اسلامی که به طور مرتب و دایم مورد حمایت آن بزرگوار بوده، شاید در اثبات حمایت امام خمینی(ره) از مردم مجاهد افغانستان، ذکر همین مطلب بس باشد، که زمانی، سفیر شوروی وقت، محضر آن یگانه دوران، حضور به هم می رساند تا تهاجم ارتش سرخ به افغانستان را توجیه نماید، امام خمینی(ره) مخالفت خود را ابراز می دارند. چنانچه که وی می فرمایند: آن روزی که سفیر شوروی آمد پیش من، گفت که دولت افغانستان خواسته است که شوروی، نظامی به آنجا بفرستد، به او گفتم که این اشتباهی است که شوروی می کند، البته دولت شوروی می تواند افغانستان را قبضه کند، ولی نمی تواند در آنجا مستقر شود، اگر شما خیال کرده اید بتوانید افغانستان را بگیرید و آن را آرام کنید، این خیال باطل است. ملت افغانستان مسلم است، ایستاده اند در مقابل حکومت افغانستان، شما هم اگر بروید و هر قدرت دیگر هم برود، آنجا را می گیرد اما نمی‌تواند آنها را آرام کند و بالآخره شکست می‌خورد. یا آن جایی که امام خمینی(ره) به هیچ قیمتی حاضر نمی شوند به پیشنهاد وزیر خارجه وقت شوروی مبنی بر قطع حمایت از مجاهدین، جواب مثبت بدهند. قصه از این قرار است که: در زمان جهاد مردم افغانستان، آن هم در شرایطی که ایران اسلامی، در گیر جنگ نابرابر و تحمیلی با ارتش مجهز و تا به دندان مسلح صدام بود که در حقیت با چراغ سبز استکبار و حمایت همه جانبه کشور های قدرتمند دنیا و حتی برخی کشورهای به ظاهر مسلمان، علیه حکومت اسلامی تحت رهبری امام خمینی(ره) اقدامات جنگ افروزانه را روی دست گرفت، وزیر خارجه وقت اتحاد جماهیر شوروی، خدمت امام خمینی(ره) رسید و از ایشان تقاضا کرد که دست از حمایت جهاد مردم افغانستان بردارند و درعوض، شوروی‌ها، امکانات نظامی به خصوص موشک‌های دوربرد به رژیم صدام نخواهند داد تا بتواند قلب تهران را نشانه بگیرد و پایتخت مورد اقامت آن بزرگوار را تخریب کند؛ اما جواب امام خمینی(ره) چنان دندان شکن بود که باعث حیرت نه تنها وزیرخارجه شوروی که تمام قدرتمندان دنیا شد و آن پاسخ، «نه» بود در برابر بزرگترین قدرت نظامی و اقتصادی دنیا و درنتیجه امام حاضر نشد حتی به خاطر درامان ماندن جان خود و هموطنان شان، ازحمایت مجاهد مردان افغانستان دست بکشند.
امام خمینی(ره) ومهاجرین افغانستان
امام خمینی(ره) همانگونه که به یاد مردم داخل افغانستان بوده و همیشه در حمایت از حرکت رهایی بخش اسلامی و ملی افغان‌ها، کوشش بی دریغ نموده‌اند از فکر مهاجرین افغانی مقیم ایران که پس از اشغال کشورشان توسط شوروی، به ایران پناه آوردند نیز بیرون نبوده، به مردم ایران توصیه به بر خورد گرم با مهاجرین افغانی و پذیرایی جدی از آنها می‌کنند و هم به مسئولان مملکتی دستور رسیدگی و کمک به این دسته را می‌فرمایند.
چنانچه ایشان در بیانات خود خطاب به اعضای بسیج و سپاه می گویند: آواره هایی که از افغانستان الآن در ایران هستند و مشکلات زیادی دارند... البته ملت خیلی کمک می کند در همه این امور، لکن اینطور نیست که کمک ملت کافی باشد... دولت است که متکفل این امور است و مسول این امور است.
و در جایی دیگر طی فرمایشاتی خطاب به نمایندگان اصناف و بازاریان تهران می فرمایند: ... و همینطور مهمان هایی که داریم، خوب افغانی هستند، مسلمان هستند یا فرض کنید که عراقی هستند یا بیچاره ها را از خانه های شان دور کردند، مال شان را بردند، خودشان را فرستادند اینجا، خوب باید چه کرد با اینها؟ نباید اینها را پذیرایی کرد؟ ما مسلمانیم، آنها هم مسلمانند، ما باید از آن ها پذیرایی کنیم، خدمت کنیم به آنها و این دولت است که دارد این کارها را می کند.
به طور قطع می‌توان گفت که افکار و اندیشه خدایی امام خمینی(ره) نسبت به مردم ، مجاهدین داخل و مهاجرین افغانستانی مقیم جمهوری اسلامی ایران و طرح آن ها در قالب دستورات و یا فرمایشات صریح و مکرر، خطاب به مسولین دولت ایران و مردم این کشور، علاوه بر اینکه خط و جهت عمومی و وظایف اساسی ایرانی‌ها را نسبت به مسایل افغانستان، هم در ابعاد سیاسی و انسان دوستانه و هم در قسمت دینی، روشن ساخته، در سطح منطقه و جهان اثرات شگرف و عمیقی را به جا گذاشت و با توجه به محبوبیت آن بزرگوار در میان ملت ها و اثر گزاری عمده ایشان بر مناسبات جهانی، موضوع افغانستان، مجاهدین این کشور و مردم جهاد پرور آن، در مرکز توجه جهانی قرار گرفت.
امام خمینی نه تنها در دوران اشغال افغانستان توسط شوروی سابق از مردم این سرزمین حمایت نموده که قبل از آغاز جهاد نیز در میان علما و بزرگان این کشور مورد احترام و توجه بوده که در این بخش به دیدگاه برخی از آن بزرگان اشاره می گردد:
وبسیار بسیار به نفع همه جانبه افغانستان تمام گردید.
امام خمینی(ره) از دیدگاه شخصیت های افغانستان
علما و شخصیت های گذشته ای افغانستان در وصف امام خمینی(ره) بسیار سخن گفته و جمله:
حضرت آیت الله العظمی شهید سیدمحمدسرور واعظ(ره) در مباحث عدالت اجتماعی، بارها از امام خمینی(ره) بعنوان شخصیت مبارز علیه صهیونیزم و امپریالیزم و حکام ظالم یاد می کند، او در یکی از خطبه های نماز جمعه که پیرامون حکومت معنوی و مادی صحبت می نماید از تبعیدگاه امام خمینی(ره) وی در ترکیه و شکنجه گاههای که او در راه احیای ارزشهای دینی رنج و مشکلات دیده سخن می گوید.
سال ۱۳۴۶ علامه شهيد سید اسماعيل بلخي(ره) به قصد زيارت عتبات در نجف با امام ديدار كرده بود و بلافاصله پس از بازگشت به افغانستان، فعاليت‌هاي مبارزاتي را در برابر حكومت ظاهرشاه آغاز نموده بود. همينطور حضرت آیت الله العظمی سيد محمد سرور واعظ(ره) يكي از روحانيوني كه در كابل سكونت داشت، حساسيت رژيم‌هاي ايران و افغانستان را در خصوص ارتباطش با امام خميني بر انگيخته بود. در گزارش سفارت ايران در كابل براي ساواك چنين آمده است: «يكي از روحانيون معروف كابل به نام سيد سرور واعظ، به وسيله دولت افغانستان بازداشت گرديده و از وي اسناد و مداركي مبني بر ارسال براي [آيت الله] خميني در نجف به دست آمده است. نام برده تحت باز جويي قرار دارد و ممكن است گروهي از شيعيان باز داشت شوند».(۱۱)
علامه شهید سیدمحمدحسین مصباح(ره) وکیل امام خمینی(ره) در امور شرعیه و حسبیه: .... زعیم بزرگ و مرجع عامه دینی حضرت علامه خمینی یکی از رهبران بزرگ کنونی، اکنون(۱۳۴۹) درخاک پاک عراق اقامت داشته و مجاهدات پیگیرش علیه اسرائیل نیز ادامه دارد. در خطابه ها و مقاله ها و حتی در محاضرات درسی خویش جامعه مسلمین را به اتحاد و جبهه گیری در برابر سرسخت ترین و قدیمی ترین دشمن اسلام یعنی اسرائیل دعوت می کند. (۱۲)
در دهه ای هشتاد و حضور جامعه ای جهانی در افغانستان برخي جریانات وابسته به غربی ها مخصوصا بعضی رسانه های که در مورد امام خمینی(ره) تبلیغات مسموم کننده را داشتند، نگرانی های را به باور آورده بود، اولین سمینار بین المللی به مناسبت نوزدهمین سالروز ارتحال آن شخصیت بزرگ جهان اسلام در عصر حاضر به همت دست اندر کاران بنیاد فرهنگی، تبلیغی پیامبر اعظم(ص) باحضور جمع کثیری از شخصیت های علمی، سیاسی و فرهنگی در پايتخت كشور برگزار گردید و پس از سبب گردید تا دلباختگان امام خمینی(ره) در نقاط مختلف شهرکابل وبرخی ولایات کشور جلساتی پی در پی را برگزار نمایند.
بنياد فرهنگي، تبليغي پيامبر اعظم(ص) در گرامي داشت نوزدهمين سالگرد رحلت امام خميني(ره) فراخواني مقاله نويسي تحت عنوان انديشه هاي امام خميني(ره) اعلام نموده و از محققين و قلم به دستان دعوت گردید تا با گزينش يكي از بيست عنوان داده شده در فراخوان، زواياي انديشه امام خميني(ره) را تبيين نمايند.
نگارنده به عنوان دبیر«سیمینار بین المللی اندیشه های امام خمینی(ره)» با گزینش فرازهای از مقالات برتر و سخنان شخصیت های علمی وسیاسی کشوردر سیمینار بین المللی اندیشه های امام خمینی(ره) مجموعه ای را تحت عنوان «امام خمینی(ره)؛ حقیقت همیشه زنده» در چهار فصل تدوین و از سوی بنیاد فرهنگی، تبلیغی پیامبراعظم(ص) به دست نشر سپرده شد.
به اعتراف خیلی از شخصیت ها و صاحب نظران از کشور های مختلف، امام خمینی(ره) شخصیتی بود که در چارچوب تنگ جغرافیایی و ملی نمی گنجید و متعلق به تمام جهان اسلام است.
در پایان این مطلب از میان نظریات برخی شخصیت ها و اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان کشورهای مختلف که درباره امام خمینی(ره) گفته شده، صرفا بخاطر اثبات مطالب فوق به گوشه ای از دیدگاههای برخی رهبران سیاسی و شخصیت های تاثیر گزار افغانستان پرداخته می شود تا روشن شود که این مرد بزرگ چقدر به سرنوشت مردم افغانستان اهتمام داشته و تقدم منافع دینی و انسانی را بر منافع ملی عملاً به نمایش گذاشته و شخصیت های افغانستان نیز خودشان را مدیون حمایت های امام خمینی(ره) می دانند و از میان گفتار و دیدگاههای شخصیت هایی که در دوران جهاد افغانستان و پس از آن در تحولات سیاسی این کشور حضور داشتند، در این بخش به نظریات و دیدگاههای محدودی از شخصیت ها به عنوان حسن ختام اشاره می شود:
• شهید استاد برهان الدین ربانی؛ رهبر حزب جمعیت اسلامی و اولین رئیس جمهور دولت اسلامی افغانستان و عضو شورای عالی تقریب مذاهب: «امام خمینی(ره) با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران از ملّت های مستضعف و از مجاهدین افغانستان حمایت نمودند، از این جهت شخصیت‌های بزرگ مذهبی و سیاسی در جهان اسلام در حدود مرزهای جغرافیایی کشور و زادگاه خویش محدود باقی نمی‌مانند. آنها مربوط به کل جهان اسلام‌اند.»(۱۳)
امام خمینی(ره) کاپیتالیزم و کمونیزم، هر دو را مردود خواند و راه نجات بشریت را تنها در پیروی از تعالیم والای اسلام می‌دانست. او در برابر مستکبران شرق و غرب، قوی و مقاوم بایستاد و با هرنوع فساد و توطئه پنجه نرم کرد، آزاد و سربلند زیست و با روح آرام و مطمئن قضاء الهی را لبیک گفت.» (۱۴)
آیت الله العظمی محمد آصف محسنی؛ رئیس شورای علمای شیعه و سابق رهبر حزب حرکت اسلامی افغانستان: حضرت امام خمینی (قدس الله نفسه الزکیه) در بین دانشمندان و بزرگان دینی کم‌نظیر است. او متدینی بود که همیشه به مستحبات و مستوجبات عمل می کرد و به همه چیز جز دین مقید بود. او مرد شجاع و اخصی بود که مادیات جهان در نظرش خوار و ذلیل بود و جز از خدا از احدی خوف نداشت. او به آنچه که می گفت، اعتقاد داشت و سخت به آن پایبند بود و خدا هم محبت او را در دل‌ها جا داد. او روح بزرگ و با اطمینانی داشت. او نه تنها از این جهت که انقلاب بزرگی را در یک کشور، با دست خالی به پیروزی رسانید، مورد تقدیر مسلمانان جهان است؛ بلکه بیشتر تقدیر و احترام او به خاطر این است که جان خویش را برای نابودی کفر و الحاد به مادی‌گراها که پهلوی‌ها از آن در ایران نمایندگی می‌کرد، برای رضای خدا نثار نمود. او با معنویت خود فحشا، فساد، تبهکاری را در ایران نابود ساخت و ملت ایران را نجات داد و به آنان شرف و بزرگی داد. انقلاب بزرگ او در ایران به وجود آمد؛ ولی به زودی سراسر جهان را فرا گرفت، و به سرعت تاریخ دین ورق خورد و بشر را متوجه دین و خدا نمود. او نه مرده و نخواهد مرد و یاد و خاطره او در جریده جهان معنویت و تقوا، باقی خواهند ماند.»(۱۵)
• انجنیر گلبدین حکمتیار؛ رهبر حزب اسلامی و صدر اعظم دولت اسلامی افغانستان: «... ملت ایران در رهبری و قیادت قاطع امام، توانست انقلاب خود را به پیروزی برساند، ما خدای رحمان را سپاسگذاریم تا به ملت مؤمن ایران قیادت قاطع عنایت کرد. ما از مواضعی که انقلاب ایران در خط امام اتخاذ کرده دفاع کرده‌ایم و دفاع خواهیم کرد. ما معتقدیم که خط امام، خط اصیل اسلامی است و ما از این خط دفاع می‌کنیم. ما انقلاب اسلامی ایران را مال ملت ایران نمی‌دانیم و به ملت ایران هم این حق را نمی‌دهیم که این انقلاب را در محدودة ایران منحصر بسازد. انقلاب اسلامی ایران متعلق به همة مسلمین است.»(۱۶)
• آیت الله سید محسن حجت؛ خطیب شهیر و استاد حوزه های عملیه کابل: «امام خمینی(ره) به عنوان یک عالم مسلمان در تمام طول عمر مبارزاتی و انقلابی‌اش و قبل از آن دیده نشد حتی به اندازه یک سر مو از آن که از اسلام فهمیده بود عقب گرد بکند یا به خاطر کسی از آن مطلب چشم بپوشد و این خود رمز موفقیت است.»(۱۷)
• مرحوم مولوی نصرالله منصور؛ از رهبران جهادی افغانستان: «امام خمینی الگویی برای ایجاد اتحاد میان مسلمین است که با آگاهی بخشیدن به جوامع اسلامی، مسلمین را متحد کرد.» (۱۸)
• آیت الله شیخ هاشم صالحی مدرس؛ وزیر مشاور رئیس جمهور و معاون اول شورای علمای شیعه افغانستان: «نهضت امام خمینی(ره) یک تکان عجیب در جهان معاصر و در بین ملتها ایجاد کرد و به ملتها خصوصاً نسل جوان تحرک و نیرو و مقاومت و امید به نتیجه را ایجاد کرد.»(۱۹)
• انجنیر احمد شاه احمد زی؛ سابق صدر اعظم دولت اسلامی و رهبر حزب اقتدار ملی اسلامی افغانستان:
بیداری ملت های مسلمان در نهضت امام خمینی(ره) بسیار واضح و آشکار است، ما شاهدیم که در زمان شاهنشاه ایران فاصله بین مذهب تشیع و تسنن ایجاد و این تفرقه افکنی زیاد بود و فکر می کردم که این یک مذهب است که از اسلام و از مسلمانها فاصله دارد وقتی که امام خمینی (ره) می آید فاصله ها را بر می دارد و اصل اسلام و روح اسلام را به مردم تشیع و تسنن اظهار می کند.»(۲۰)
داکتر ایاز نیازی، خطیب مسجد جامع وزیرمحمداکبرخان کابل گفت: امام خميني(ره) بخاطربرخورداري از انديشه جهان شمول؛ متعلق به همه مسلمانان است. امام خميني(ره ) نقش بسيار مهمي در بيداري جهان اسلام علیه سياستهاي خصمانه استكبار جهاني داشته و بيدارگر واقعي جهان اسلام است.(۲۱)
• آيت الله سید حسین ساجدي؛ امام جمعه شهر نیوجر امریکا و استاد حوزه های علمیه کابل:
« امام خمینی(ره) واقعاً اتحاد بین جامعه مسلمین را آورد و امروز هفته ی وحدت، برای همبستگی مسلمانها ایجاد و تمام هم و غم این عالم بزرگوار مساله اتحاد مسلمانها بود.»(۲۲)
مولوی حبیب الله حسام؛ رئیس شورای اخوت اسلامی افغانستان: «نهضت های اسلامی در تاریخ بصورت مختلف ارائه شده ولی در زندگی اسلامی ما کم دیده شده که حرکت اندیشه اسلامی مطرح شده باشد و ما باید به این موضوع به صورت جدی بحث کنیم. «سکولاریسم»، تعدد اقوام، دیکتاتورگرایی و قدرت اقتصادی غرب از جمله چالش‌های روبرو با نهضت اسلامی بوده که امام خمینی(ره) از همه این چالش ها عبور کرد و برای جهان اسلام یک حکومتداری خوب با مدل اسلامی ارائه نمودند.».(۲۳)
• آیت الله شیخ نقی افشار؛ امام جمعه شرق كابل: «امام خميني(ره) چهره انقلابی سده اخیر است که نه تنها در وحدت جهان اسلام بلکه وحدت جهان مستضعفان نقش داشته بزرگترین انقلاب دینی را در دنیای بی دینی و فقدان معنویت پایه ریزی کرد و در عین حال هم آن را به ثمر رسانیده و هم حفظ کرد، ایشان با این اندیشه که عالمان دینی عهده دار نقش انبیاء هستند با ژرف نگری خاص خودش به تحلیل ناکامی های حرکت های انقلابی پرداخته است.»(۲۴)
• سرمحقق، استاد عبدالباري راشد؛ سابق رئيس اكادمي علوم افغانستان: «یاد بود ها و محافل گرامی داشت از شخصیت های بزرگ تاریخ مبنای بسیار بزرگ حق شناسی ملت ها و افراد و اشخاص حق شناس روی زمین دارد، یقیناً این سلسله محافل به منظور دریافت پیام از شخصیت های بزرگ که جهت و مسیر تاریخ را تغیر دادند، می باشد. امام خمینی(ره) علاوه بر زیبایی های علمی، زیبایی های سیاسی، فرهنگی، مدنی و درد بود؛ او نه شیعه بود نه سنی، یک مسلمان کاملاً موحد، یک انسان رهیده از تمامی تنگنا های تعصبات مذهبی بود.»(۲۵)
• محمد اکرام اندیشمند؛ نویسندة مجاهد و مشهور افغانستان: «وفات امام خمینی، شخصیت عظیم عالم اسلام در زمان موجود مایة تأثر و تأسف همة مسلمین به خصوص آن‌هایی می‌گردد که بصیرت عمیق و وسعت نظر و اخلاص راستین بر سرنوشت یک میلیارد مسلمان جهان بدون در نظر داشت اختلافات گروهی و مذهبی و بدون داشتن افکار جاهلانة نشنلیستی، می‌اندیشند و استکبار روس و امریکا را من حیث خطرناک‌ترین و سازش ناپذیرترین دشمن اسلام و مسلمانها تشخیص می‌نمایند. وقتی ما به شخصیت امام خمینی با چنین دید و نگرشی نظر بیفگنیم به حق که او را بزرگترین شخصیت دنیای اسلام در عصر موجود می‌یابیم.» (۲۶)
• آرش ولوالجی؛ از فرهنگیان مجاهد افغانستان: «بزرگی و بلندی مقام امام خمینی را باید در بلندی و شکوه انقلاب اسلامی ایران جستجو کرد و تقلیب نظام پوسیده و فرتوت پهلوی و آنگاه اعلام و اعلان خصومت علنی استکبار و ارتجاع جهانی به سرکردگی امریکا و روسیة جهانخوار، علیه جمهوری اسلامی ایران که تازه تأسیس و تشکیل گردیده بود، خود از علایم و مشخصات بزرگ این انقلاب تواند بود.» (۲۷)
• حاج محمد امین فروتن؛ از شخصیت‌های جهادی و فرهنگی افغانستان: «انصافاٌ جا دارد تا در این محفل [دومین سمینار افغانستان در تهران] دوستانه یاد قلندر بزرگ زمان و درویش جرعه به دستی از مبارزه و عرفان را که به خاطر آبرو و حیثیت اسلام و مسلمین به پا خواست و امت بزرگی از اسلام را آبرو و حیثیت بخشید، گرامی بداریم؛ آری یاد خمینی عزیز، این آزادة بزرگ تاریخ را که پس از نیم قرن مبارزه و کشمکش در قطعة خاکی از بهشت زهرا آرام گرفت.» (۲۸)
• حفیظ منصور؛ از شخصیت‌های فرهنگی جهاد و عضو شورای ملی افغانستان: «امام، یکی از شخصیت‌های بزرگ جهان اسلام بود که رهبری نمونه‌ای داشت... یگانه مسأله‌ای که باعث محبوبیت امام خمینی(ره) در بین ملت‌های ستمدیده گردید این بود که ایشان افسانة رهبری را شکست و مدل‌های حکومتی با قصرهای مجلل و سر به فلک کشیده را دگرگون کرد و نوع دیگری از حکومت را به وجود آورد. امام خمینی از اسلام نظامی ساخت که برخلاف تصور دشمنان اسلام، به پایش ایستاد و تسلیم قدرت‌های شرق و غرب نگردید.» (۲۹)
• حجت الاسلام والمسلمین شیخ نادر علی مهدوی؛ وزیر مشاور رئیس جمهور در امور دینی و قومی و عضو شورای اخوت اسلامی افغانستان: «بسیاری از زمامداران بودند که در جهان اسلام و در عصر امام خميني(ره) در خواب غفلت قرار داشتند و علاقه نداشتند تا اسلام مطرح شود اما، امام خمینی(ره) با این واقعیت که اسلام دین جهان شمول است و اسلام را بار دیگر بصورت اساسی مطرح نمود و به عقیده بنده انقلاب امام خمینی(ره) میراث نهضت امام حسین(ع) و شخصیت او نیزیک شخصیت پاک و ناب اسلامی بوده که خون مبارک حضرت سید الشهداء(ع) در وجوشان جریان داشته است.»
حجت الاسلام والمسلمین سید محمد هادی«هادی»؛ رهبر حزب حرکت اسلامی ملت و رئیس بنیاد فرهنگی، تبلیغی پیامبر اعظم(ص) : «جایگاه امام خمینی(ره) در ابعاد مختلف ممتاز و منحصر به فرد بود؛ او در حقیقت حکومت دینی و فقه سیاسی را دوباره به جهان اسلام به ارمغان آورد و نقش مساجد و حوزه ها را در متحد سازی مسلمین بر علیه دشمن واحد پررنگ ساخت و در این راه ایشان تلاش ها و فداکاری های بسیاری داشته است.»(۳۰)
• مولوی کمال الدین حامد؛ استاد دار العلوم عالی علوم عربي کابل، معاون مدرسه ابوبکر صدیق و عضو شوراي اخوت اسلامي افغانستان: «جایگاه ویژه ای که امام خمینی(ره) داشته است در وحدت بین کشور های اسلامی بیشتر متبارز است تا در بین مذاهب اسلامی به لحاظ اینکه در قسمت مذاهب اسلامی چون مذاهب اسلامی مختلفی در اسلام داریم و اینها بر مبنای اعتقادات استوار هستند و وحدت آنها زود تر صورت می پذیرد. به این لحاظ اندیشه وحدت اسلامی درمیان کشورهای اسلامی به شکل سیاسی بیشتر در عملکرد های امام خمینی(ره) متبارز است.»(۳۱)
استاد محمد اکبری؛ نماينده مردم بامیان در پارلمان و رهبر حزب حراست اسلامی افغانستان: «امام خمینی(ره) با اندیشه و نظر مبارزاتی و اسلام شناسانه ای که داشت اولین پیام و نظرشان این بود که همه عزت را در اسلام جستجو کنند، اگر ما به اسلام تکیه کنیم، بی نیاز از تکیه بر استبداد هستیم، با تکیه بر اسلام و پیروی از اصولات حیات بخش دین مقدس اسلام می توانیم حکومت تشکیل دهیم و می توانیم حکومت اداره کنیم، می توانیم که مشکلات جامعه خودمان را در پرتو هدایات اسلام حل کنیم و می توانیم دست ابر قدرت ها را از سرزمین ها و ذخائر اسلامی کوتاه کنیم و همه اینها در این نهفته است که ما واقعا تابع اسلام باشیم و تبعیت از دستورات قرآن بکنیم، این بزرگترین پیام اندیشه امام خمینی(ره) برا ی جهان اسلام بود.»(۳۲)
• خانم مسعوده جلال؛ كانديِِِِِِِِِِِِِِِِِداي رياست جمهوري و وزير اسبق وزارت امور زنان جمهوری اسلامی افغانستان: «امام خمینی(ره) موسس و پیشوای جمهوری اسلامی در عصر جدید پیوند نا گسیستنی دارد. انسان فرزانه که برای همیش در قلب ها ی مومنان جاوید خواهد ماند، اندیشه های امام خمینی(ره) درگذر گاهی تاریخ نهصت های اسلامی به مثابه مشعل فروزان بوده که در پرتو دانش الهی که فضیلت و تقوای شان کاروان عدالت و انصاف از تاریکی ظلمات بسوی روشنای رهایی می یابد و به وادی نور گام بر میدارد بدون شک یکی از برجسته ترین چهره های تابناک تاریخ اسلام، تاریخ بشریت در قطار مردان بزرگ جهان حضرت امام خمینی(ره) قرار دارد گفتار شفاف انباشته از معنویت، رفتار و کردار خالصانه ای که اعتقاد به یکتا پرستی در آن موج میزند از خصائل و برجستگی ها فطری او بود که بدون ظاهر سازی، بدون کمترین توجه به زندگی تجملی و مادی به ارزش های جاودانه ای اسلام وبه فروغ جمال الهی عشق میورزید و حیات طیبه اش الگوی مجسم اسلام محمدی(ص) را ارایه نمود.»(۳۳)
• پروفيسور محمد صديق افغان؛ رئيس مركز تحقيقات فلسفي رياضي جهان: «امام خمینی(ره) بعد از پیامبر گرامی اسلام(ص) و اهلبیتش و بعد از خلفای راشدین به ما زندگی با عزت را آموخت.»(۳۴)
استاد شاداب؛ معاون استاد ربانی در حزب جمعیت اسلامی و استاد دانشگاه كابل: « امام خمینی(ره) یک تجربه ی جدیدی را جهان اسلام آموخت، در شرایطی که در بسیاری از کشورها دین در مکتب مار کسیسم بحیث افیون ملت ها عنوان می شد و در جامعه سرمایه داری دین بحیث یکی از پدیده های که باید خلا های روحی انسانها را پر کند یا جواب یا پاسخ به خواسته های معنوی باشد، بیش ازاین نقش ندارد. بنا براین امام خمینی(ره) در چنین شرایطی، بهترین نمونه و الگو برای جوامع اسلامی هست.»(۳۵)
نجم الرحمن مواج؛ عضو شوراي مركزي اتحاديه ژورناليستان: «امام خمینی(ره) فرزند راستین مکتب توحید با طرح ولایت فقیه اسلام را رنگ و جان تازه ای بخشید و او با روشنگری جهان اسلام را در مقابل بیگانگان بیدار کرد و اسلام را جان تازه بخشید و با فریاد نه شرقی و نه غربی، شرق و غرب را شکست داده و به مسلمین آموخت که باید بر پای خویش بایستند.»(۳۶)
• حجت الاسلام والمسلمین قربانعلی عرفانی؛ نماینده مردم در شورای ملی و رهبر حزب وحدت اسلامی ملت: «حرکت امام خمینی(ره) یک حرکت خدایی بود که توانست قلب میلیون ها انسان را جذب کند.»(۳۷)
مولوی مفلح؛ خطیب مسجد شیر شاه مینه: «امام خمینی(ره) با استعداد خدادی خودش در مقابل شرق و غرب ایستادگی نمود. امام خمینی(ره) با شهامت خود رژیم چند هزار ساله و منحط پهلوی را سرنگون و نظامی را پایه گذاری نمود که امروز در مقابل طوفان ها و خطرات استحکام خود را حفظ نمود.»(۳۸)
آیت الله صادقی؛ دبیر شورای مدیریت حوزه علمیه کابل: «تجلیل از امام خمینی(ره) در حقیقت پاسداری از ریشه های آرمانی واحیای فرهنگ اسلامی است، از این رو تمام مسلمانان جهان باید این ابر مرد تاریخ را الگو و سرمشق زندگی خویش قرار دهند.»(۳۹)
حجت الاسلام والمسلمین سید رحمت الله مرتضوی؛ رئیس نمایندگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) درکابل: امام خمینی(ره) «امام خمینی(ره) یک فیلسوف، عارف، فقیه و مفسر به تمام معنا و دارای فضایل و محسنات بود که هرچه نسبت به زندگی ایشان مطالعه شود، فضایل و کمالات او گسترده تر می شود. او زمانی دست به قیام زد که سراسرجهان را دو مکتب مارکسیست و کاپیتالیست فراگرفته بود و هیچ کس به مکتب دیگری فکر نمی کرد. زمانیکه امام راحل مکتب ولایت فقیه را در نجف اشرف تاسیس کرد و در این زمینه کتابهایی نوشت، آنگاه جوانان دنیای اسلام با خواندن این کتاب وآشنایی با طرز تفکر امام خمینی(ره) به این نتیجه رسیدند که تنها راه نجات انسان از بد بختی ها، اسلام و مکتب امام خمینی(ره) می باشد.»(۴۰)
آیت الله العظمی حاج سید روح الله مصطفوی، مشهور به امام خمینی (۱۲۸۱-۱۳۶۸ خورشیدی) در مقام عملی، فقیه، عارف، فیلسوف، مرجع تقلید، نویسنده و شاعر، سیاست مدار و مبارز و رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران بود.
یاد آن امام مداوم، روحش شاد و راهش پر رهرو باد.
پى نوشتها:
۱. به نقل از نشريه اخوت، دبيرخانه مجمع علماي شيعه و سني افغانستان، ص۳۲ .
۲. امام خميني در حديث ديگران، علي‌اكبر مرتضايي، صص۱۵۱ و ۱۵۲ و ۱۵۳.
۳. صحيفه امام، ج۸، ص: ۱۱۴
۴. همان، ج۱۸، ص: ۹۳
۵. همان، ج۱۸، ص: ۱۴۰
۶. همان، ج۲۰، ص: ۲۴۳
۷. همان، ج۲۱، ص: ۱۲۰
۸. همان، ج۱۸، ص: ۵۱
۹. همان، ج۱۲، ص: ۱۳۸
۱۰. آیت الله محسنی، بيست و يكمين سالگرد ارتحال امام خميني، افغانستان، تالار اجتماعات موسسه خاتم النبيين(ص) - كابل. به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي ایران، ۱۵/۳/۱۳۸۹.
۱۱. ظهيري نژاد، مهناز، «مناسبات امام با حركتها و مبارزان اسلامي»، سند شماره ۲۹، تهران، مركز اسناد انقلاب اسلامي، ۱۳۸۲.
۱۲. جریده پکتیکا، ۲۴/۹/۱۳۴۹، ص ۴، و نیزکیهان اندیشه، شماره ۲۹ فروردین و اردیبهشت ۱۳۶۹، ص۱۹۸-۱۹۹ .
۱۳. امام خمینی حقیقت همیشه زنده، ص ۲۵۳، نویسنده: سید جعفرعادلی«حسینی».
۱۴. از پیام تسلیت پروفسور ربانی به آیت الله خامنه‌ای به مناسبت رحلت امام خمینی(ره)، مجلة میثاق خون، سال چهارم، شمارة(۲-۳)۱۳۶۸، ص۶.
۱۵. در بخش از پیام آیت الله محسنی به مناسبت بیست و چهارمین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) در سمیناری تحت عنوان: «امام خمینی(ره) و نهضت اسلامی» ۹ جوزا ۱۳۹۱ خورشیدی در کابل از سوی بنیاد فرهنگی و اجتماعی راه امین.
۱۶. از سخنان حکمتیار در دفتر مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به نقل از نشریه راه حق، شماره هفدهم، سال سوم، ۳۰ آذر(قوس)۱۳۶۰.
۱۷. امام خمینی حقیقت همیشه زنده، ص ۲۴۱، نویسنده: سید جعفرعادلی«حسینی».
۱۸. از سخنان منصور در مراسم تجلیل از نوزدهمین سالگرد رحلت امام خمینی(ره)، به نقل از هفته نامة انصاف، شمارة ۶۶، شنبه ۱۸ جوزای ۱۳۸۷.
۱۹. امام خمینی حقیقت همیشه زنده، ص ۲۴۱، نویسنده: سید جعفرعادلی«حسینی».
۲۰. همان، ص ۲۵۶ .
۲۱. طی مصاحبه ای با رادیو دری .
۲۲. امام خمینی حقیقت همیشه زنده، ص ۲۰۶، نویسنده: سید جعفرعادلی«حسینی».
۲۳. به مناسبت بیست وپنجمین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) در سمیناری تحت عنوان: «امام خمینی(ره) و حکومت اسلامی» ۱۳ جوزا ۱۳۹۲ خورشیدی در کابل از سوی بنیاد فرهنگی، تبلیغی پیامبراعظم(ص).
۲۴. امام خمینی حقیقت همیشه زنده، ص ۲۶۷، نویسنده: سید جعفرعادلی«حسینی».
۲۵. همان، ص ۲۱۰ .
۲۶. مجلة میثاق خون، سال چهارم، شمارة(۲-۳)، ص ۱۶.
۲۷. همان، ص ۱۹.
۲۸. از سخنان الحاج فروتن در دومین سمینار افغانستان در تهران در تاریخ (۱۰/۷/۶۸).
۲۹. امام خمینی حقیقت همیشه زنده، ص ۲۶۴، نویسنده: سید جعفرعادلی«حسینی».
۳۰. همان، ص ۲۳۷ .
۳۱. همان، ص ۲۳۳ .
۳۲. همان، ص ۲۱۵ .
۳۳. همان، ص ۲۲۰ .
۳۴. همان، ص ۲۲۶ .
۳۵. همان، ص ۲۳۶ .
۳۶. به مناسبت بیست و چهارمین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) در سمیناری تحت عنوان: «امام خمینی(ره) و نهضت اسلامی» ۹ جوزا ۱۳۹۱ خورشیدی در کابل از سوی بنیاد فرهنگی و اجتماعی راه امین.
۳۷. به مناسبت بیست وپنجمین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) در سمیناری تحت عنوان: «امام خمینی(ره) و حکومت اسلامی» ۱۳ جوزا ۱۳۹۲ خورشیدی در کابل از سوی بنیاد فرهنگی، تبلیغی پیامبراعظم(ص).
۳۸. همان .
۳۹. ۱۴ جوزا ۱۳۹۲ خورشیدی در همایشی از سوی شورای مدیریت در کابل به مناسبت بیست و چهارمین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) .
۴۰. همان .
نویسنده: سیدجعفرعادلی«حسینی»
