شماری از اعضای مجلس سنا در نشست روز یکشنبه (۲۶ جدی) گفتند که کارنامه شورای عالی صلح بیدستاورد است و از رییس جمهور خواستند که این شورا را منحل کند.
به باور آنها گفتههای عبدالحکیم مجاهد؛ عضو برکنار شده شورای صلح، غیر مسؤولانه است و او و امثال او باید بازداشت شوند و مورد پیگرد قضایی قرار بگیرند.
رنا ترین؛ عضو سنا گفت:«از سرقوماندان اعلای قوای مسلح میخواهیم که این شورای عالی صلح را ملغا سازد و تمامی مصارف شورای عالی صلح را به نیروهای نظامی کشور اختصاص دهند.»
به گفته سناتوران، ستایش از طالبان، خیانت به خون قربانیان رویدادهای اخیر در ولایتهای کابل، قندهار و هلمند است.
گلالی احمدی؛ دیگر عضو سنا گفت:«این اجیران و نوکران فروختهشده افغانستان که در نهادهای حکومتی، امنیتی در شورای عالی صلح، همچو عبدالحکیم مجاهد، حضور دارند، پاکسازی شوند تا مردم افغانستان نفس تازه ای بکشند.»
عبدالحکیم مجاهد روز پنجشنبۀ هفتۀ گذشته، دو روز پس از حملات خونین کابل، قندهار و هلمند، طالبان را فرشتگان صلح و گروه مقدس خواند.
شورای عالی صلح، نزدیک به ۷ سال پیش و به دنبال تشکیل جرگه مشورتی صلح ایجاد شد و اعضای اصلی آن را اغلب مجاهدین سابق و اعضای گروه طالبان تشکیل می دادند.
یکی از اعضای مهم طالبان در این شورا، عبدالحکیم مجاهد؛ سفیر سابق این گروه در امریکا بوده است؛ کسی که اینک با استفاده از تریبون شورای عالی صلح، به تحسین و تمجید طالبان، تبلیغ برای این گروه و توهین به رهبران جهادی ضد طالبان، اقدام کرده است.
ریاست این شورا در ابتدای تشکیل آن، برهان الدین ربانی؛ رییس جمهور پیشین و رییس حزب جمعیت اسلامی از احزاب فعال مجاهدین واگذار شد. تلاش های این شورا تا زمان حیات آقای ربانی، اغلب بر برخی از فعالیت های یکجانبه و تشویقی دولت افغانستان برای کشاندن طالبان به پای میز مذاکره، متمرکز بود و به همین جهت تا آن زمان تحرک جدی و تعیین کننده ای از سوی این شورا مشاهده نشد.
جدی ترین اقدام و به یک معنا دستاورد این شورا شاید همان چیزی بود که آقای ربانی به نیت رسیدن به آن از دوبی به کابل آمد تا از یک فرستاده طالبان، «پیام مهمی» را دریافت کند و به این ترتیب یکی از اساسی ترین تحولات در عرصه صلح را رقم زند؛ اما این امید نیز با انفجار انتحاری "سفیر مرگ" طالبان به هدف ترور رییس شورای عالی صلح، عملا بی نتیجه ماند.
با ترور آقای ربانی، واکنش ها در قبال نیروهای مسلح مخالف دولت و گروه های تروریستی افزایش یافت. فرماندهان سابق مجاهدین به ویژه چهره های هوادار آقای ربانی مانند عطامحمد نور، امرالله صالح و... شورای عالی صلح را نهادی بی فایده عنوان کردند و ادامه مذاکرات صلح از سوی دولت افغانستان و مراجعی نظیر شورای عالی صلح را منتفی دانستند.
با این حال، به عقیده منتقدان، این تنها آسیب شورای عالی صلح در گذشته، حال حاضر و در آینده نیست و نخواهد بود.
از دید ناظران، یکی دیگر از چالش های شورای عالی صلح، عدم مشارکت فعالانه شماری از اعضای ارشد آن در روند تصمیم گیری های این شورا است.
تعدادی از علما و رهبران سرشناس سیاسی و جهادی، عضویت این شورا را دارا هستند و هدف از گزینش این افراد از سوی رؤسای جمهور پیشین و کنونی، اگر یک بخش آن مصلحتی بوده، بخش دیگری از این اقدام قطعا به منظور ایجاد تعامل بین گروه های متخاصم سابق یعنی طالبان و غیر طالبان بوده است؛ اما عدم شرکت این افراد در روند تصمیم گیری های این شورا و حتی در موضع انتقادی آن بودن، نوعی چالش را برای آن رقم زده و موجب خدشه دار شدن جایگاه و اعتبار مورد انتظار شورای صلح گردیده و در نهایت، نقش آن را به یک نهاد مصلحتی، سمبولیک و تشریفاتی، تقلیل داده است.
افزون بر این، با روی کار آمدن اداره وحدت ملی به رهبری اشرف غنی، صلاحیت های شورای عالی صلح عملا به ریاست جمهوری و شورای امنیت ملی، منتقل شد و وجود این نهاد، بیش از هر زمان دیگری جنبه سمبولیک و تشریفاتی پیدا کرد.
بنابراین، صاحب نظران، با اشاره به مواضع اخیر عبدالحکیم مجاهد می گویند که صرف برکناری آقای مجاهد کافی نیست؛ بلکه این کلیت شورای عالی صلح است که باید منحل شود؛ شورایی که از آن فقط هزینه های سنگین تحمیل شده بر بودجه ملی وابسته به کمک های خارجی باقی مانده؛ اما خود هیچگونه مصرف و کاربردی در جهت ایجاد صلح نداشته و ندارد.