شکایت از حامیان تروریزم؛ امریکا نگران چیست؟

باراک اوباما؛ رئیس جمهوری امریکا اقدام قانون‌گذاران این کشور در شکستن وتوی مصوبه حق شکایت از حامیان تروریزم را یک "اشتباه" خواند.

سنای امریکا با رای قاطع ۹۷ به یک علیه وتوی باراک اوباما در مورد مصوبه حق شکایت از حامیان تروریزم رای داد که از جمله به خانواده‌های قربانیان ۱۱ سپتامبر امکان می‌دهد از رژيم سعودی شکایت کنند.

اکثریت قاطع مجلس نمایندگان نیز تصمیم سنا را تایید کرد و به این ترتیب وتوی اوباما بی اثر شد.

آقای اوباما گفته است که این طرح می‌تواند باعث مطرح شدن پرونده‌های حقوقی علیه شرکت‌های امریکایی، نیروهای ارتش و مقام‌های این کشور در خارج از امریکا شود.

جان برنان؛ رئیس سیا هم گفته این مصوبه "پیامدهای سنگینی" برای امنیت ملی امریکا به دنبال خواهد داشت.

اوباما در نامه‌ای به رهبران دو حزب در سنا مجددا نسبت به عواقب قانونی شدن این مصوبه هشدار داد و از جمله گفت این مصوبه با "نقض اصل مصونیت دولت‌‎ها" عملیات "ضد تروریستی" امریکا در مناطق مختلف جهان را به خطر می‌اندازد.

کارشناسان می گویند که آنچه کنگره امریکا در برابر تصمیم باراک اوباما انجام داد، بی تردید اقدامی مهم و کم سابقه از سوی قانون گذاران امریکایی محسوب می شود. این اقدام دست کم از دو جهت، اهمیت به سزایی دارد: نخست اینکه نمایندگان هردو اتاق کنگره امریکا به نحو کم سابقه ای، در برابر رژیم سعودی که هم پیمان قدیمی امریکا در خاور میانه و بزرگترین مشتری تسلیحات امریکایی محسوب می شود، ایستاده اند و این یعنی، آنها در این زمینه بدون توجه به زد و بندهای مستحکم و گسترده جاری میان امریکا و رژيم سعودی، منافع ناشی از این امر را نادیده گرفته و به این ترتیب، تلاش کرده اند حق را به قربانیان امریکایی تروریزم مورد حمایت سعودی بدهند.

موضوع مهم دیگر در این اقدام این است که قانون گذاران امریکایی نخستین بار در طول هشت سال ریاست جمهوری باراک اوباما در برابر وتوی او ایستاده و موفق شده اند با رأی قاطع خود، فارغ از تعلقات سیاسی و حزبی، رأی وتوی ریس جمهوری امریکا را بشکنند.

البته در مورد نخست، آگاهان می گویند که نمایندگان کنگره امریکا، در میان دو اولویت در سیاست داخلی و خارجی، حق را به اولویت در سیاست داخلی داده و به این ترتیب، جانب امریکایی های قربانی تروریزم سعودی در ۱۱ سپتامبر را گرفته است؛ چیزی که از نظر کاخ سفید که حق و اولویت را به منافع استراتژیک امریکا در عرصه سیاست خارجی به ویژه تعامل با رژيم سعودی و سود سرشار مالی و اقتصادی و تسلیحاتی و نفتی ناشی از آن می دهد، غیر قابل قبول و به تعبیر باراک اوباما «اشتباه» است.

با این حال، به عقیده تحلیلگران، این همه ماجرا نیست. توجیهی که باراک اوباما و رییس سازمان سیا در رد تصمیم کنگره امریکا مطرح کرده اند، حاوی نکته های قابل تأملی است.

آقای اوباما می گوید که این تصمیم، اصل مصونیت حقوقی دولت ها را زیر سؤال می برد، عملیات «ضد تروریستی» امریکا در سایر مناطق جهان را به خطر می اندازد و باعث مطرح شدن پرونده ‌های حقوقی علیه شرکت‌ های امریکایی، نیروهای ارتش و مقام ‌های این کشور در خارج از امریکا می شود.

این توجیه، نشان می دهد که دولت امریکا، نسبت به تبعات این تصمیم علیه خودش، نگران است. در سوریه، عراق، لیبی، افغانستان، فلسطین، یمن و سایر مناطق، عملکرد امریکا نشان دهنده حمایت وسیع این کشور از برخی جریان های تروریستی یا دولت های حامی تروریزم است.

اینکه باراک اوباما در برابر تصمیم کنگره این کشور، اقدام به استفاده از حق وتو کرد و به این ترتیب، حتی حق شهروندان امریکایی قربانی تروریزم را نیز نادیده گرفت و جانب رژيم تروریست پرور سعودی را گرفت، نشان می دهد که وقتی منافع این کشور، اقتضا کند، نه تنها مردم اش را نادیده می گیرد؛ بلکه آشکارا از تروریزم و رژيم های حامی تروریزم مانند عربستان سعودی که مرکز اصلی تولید تروریزم در منطقه و جهان محسوب می شود، حمایت می کند.

از جانب دیگر، به اعتقاد آگاهان، رییس جمهوری امریکا و رییس سازمان سیا نگران آن هستند که این تصمیم، راه را برای طرح دعاوی حقوقی علیه خود امریکا و نظامیان این کشور که متهم به حمایت از تروریزم در سایر نقاط جهان هستند، باز کند.

پرونده های ناگشوده فراوانی در این زمینه در کشورهای مختلف جهان از جمله افغانستان، عراق، سوریه، پاکستان و... علیه نیروهای نظامی امریکا و دولت آن کشور وجود دارد؛ مواردی که به اصطلاح رییس جمهور امریکا در عملیات های «ضد تروریستی» امریکا به وجود آمده؛ اما در عمل، هیچ فرقی با «عملیات های تروریستی» ندارند و این همان چیزی است که دولت امریکا را نگران می کند.