یک رسانه غربی با اشاره به مجموعه تحولاتی که اخیرا میان ایران و امریکا رخ داده می نویسد که اجرای برجام محدودیت هایی بیشتر از آنچه کنگره تصورش را می کند بر ایالات متحده تحمیل می کند.
بلومبرگ در گزارش خود با اشاره به قانون محدودیت ویزای امریکا می نویسد: کنگره می داند که توافق اتمی با برخی ضمیمه های سخت همراه خواهد بود؛ اما نمی داند که این ضمیمه ها چه میزان است.
در ادامه آمده: زمانی که توافق به کنگره ارائه شد به قانونگذاران گفته شد که اعمال هرگونه تحریم جدید علیه تهران به معنای از بین بردن توافق و زیرپا گذاشتن تعهدات است و اکنون امریکا تلاش می کند تا ایران را از قانون محدودیت ویزا مستثنی کند.
در پایان آمده:...با توجه به آنکه ایران در آستانه برگزاری دو انتخابات مهم است و ممکن است چهره های مخالف برجام، پیروز شوند امریکا نگران آن است که اعمال فشارهای بیشتر بر تهران به کلی موجب فسخ توافق از سوی ایران شود.
کارشناسان هم می گویند که این نگاهی تازه به برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام است که بر پایه آن، تعهداتی که امریکا در قالب توافق هسته ای با ایران پذیرفته، ابعادی وسیع تر از آن چیزی دارد که تندروهای جمهوری خواه و افراطیون همسو با لابی اسراییل در امریکا تصور می کنند.
یکی از نشانه های آشکار این محدودیت ها این است که امریکا از سال ۲۰۱۳ به اینسو، دیگر تحریم جدی و مهمی علیه ایران وضع نکرده است؛ یعنی درست از زمانی که نخستین نشانه ها از آغاز مذاکرات هسته ای میان ایران و غرب با روی کار آمدن دولت اعتدال گرای به رهبری حسن روحانی در ایران، مشاهده شد.
این حرکت پیش از آنکه اقدامی مبتنی بر حسن نیت از سوی امریکایی ها باشد، ناشی از مجبوریت کاخ سفید برای پذیرش محدودیت های جانبی ناشی از نیت و هدف مذاکره و سازش بر سر مساله هسته ای با تهران بود.
پس از برجام نیز به عقیده کارشناسان، ابعاد این محدودیت ها چندین برابر افزایش پیدا کرد؛ زیرا در این سند، امریکا رسما و به صورت مکتوب، تعهداتی را بر عهده گرفت که مجبور و ملزم است به آن عمل کند.
این تعهدات فقط به لغو یا توقف تحریم های ضد ایرانی، خلاصه نمی شود؛ بلکه شامل طیفی از محدودیت هایی نیز می شود که بر اساس آن، ایالات متحده دیگر قادر نیست تحریم های ضد ایرانی تازه ای وضع و آن را اجرا کند.
بنابراین، قانون گذاران امریکا در هردو اتاق کنگره آن کشور، شاید بر پایه همان تعبیر بلومبرگ، هنوز به خوبی نمی دانند که در قالب پذیرش برجام، چه محدودیت های سنگینی را پذیرفته اند.
ناظران می گویند که ابعاد این محدودیت ها را از کنش امریکا در وضع محدودیت های ضد ایرانی بر قانون ویزای امریکا و واکنش شدید ایران به این اقدام و در پی آن، نامه اطمینان بخش وزارت خارجه امریکا به همتای ایرانی اش که از نظر ایرانی ها، تضمینی کتبی و رسمی در این زمینه محسوب می شود و براساس آن، محدودیت های تازه وضع شده بر ویزای ورود به امریکا به گونه ای اجرا خواهد شد که اهداف اقتصادی ایران را آماج قرار نخواهد داد، به خوبی آشکار می شود.
این رویداد به خوبی نشان داد که امریکا در برخورد با ایران پس از امضای توافق هسته ای، کاملا محتاطانه و دست به عصا اقدام می کند و پس از هر اقدامی نیز نسبت به تبعات منفی آن، نگران می شود.
این نگاه دقیقا همان گونه که بلومبرگ اشاره کرده است، در مورد نتایج دو انتخابات پیش رو در ایران – انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری- نیز وجود دارد.
امریکایی ها نگران اند که اگر ایرانی ها تصور کنند که امریکا نسبت به تعهدات خود در برجام، متعهد و صادق نخواهد ماند، ممکن است به چهره ها و جناح های منتقد برجام رای دهند که در آن صورت، کار برای کاخ سفید در بهره گیری مثبت از برجام، سخت تر از همیشه خواهد شد.
در حالی که امریکا بدون شک نمی خواهد برجام را از دست بدهد.
حتی اگر در انتخابات آتی هم چنین اتفاقی نیفتد، کارشناسان می گویند که وجود قدرت مسلطی مانند رهبری در ایران، همیشه مانع از هرگونه خطاکاری امریکا در نقض تعهداتش در برجام خواهد شد و با این حساب، محدودیت های امریکا در برجام، بسیار بیشتر از آن چیزی است که تندروهای جمهوری خواه و لابی اسراییل می پندارند.
بلومبرگ در گزارش خود با اشاره به قانون محدودیت ویزای امریکا می نویسد: کنگره می داند که توافق اتمی با برخی ضمیمه های سخت همراه خواهد بود؛ اما نمی داند که این ضمیمه ها چه میزان است.
در ادامه آمده: زمانی که توافق به کنگره ارائه شد به قانونگذاران گفته شد که اعمال هرگونه تحریم جدید علیه تهران به معنای از بین بردن توافق و زیرپا گذاشتن تعهدات است و اکنون امریکا تلاش می کند تا ایران را از قانون محدودیت ویزا مستثنی کند.
در پایان آمده:...با توجه به آنکه ایران در آستانه برگزاری دو انتخابات مهم است و ممکن است چهره های مخالف برجام، پیروز شوند امریکا نگران آن است که اعمال فشارهای بیشتر بر تهران به کلی موجب فسخ توافق از سوی ایران شود.
کارشناسان هم می گویند که این نگاهی تازه به برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام است که بر پایه آن، تعهداتی که امریکا در قالب توافق هسته ای با ایران پذیرفته، ابعادی وسیع تر از آن چیزی دارد که تندروهای جمهوری خواه و افراطیون همسو با لابی اسراییل در امریکا تصور می کنند.
یکی از نشانه های آشکار این محدودیت ها این است که امریکا از سال ۲۰۱۳ به اینسو، دیگر تحریم جدی و مهمی علیه ایران وضع نکرده است؛ یعنی درست از زمانی که نخستین نشانه ها از آغاز مذاکرات هسته ای میان ایران و غرب با روی کار آمدن دولت اعتدال گرای به رهبری حسن روحانی در ایران، مشاهده شد.
این حرکت پیش از آنکه اقدامی مبتنی بر حسن نیت از سوی امریکایی ها باشد، ناشی از مجبوریت کاخ سفید برای پذیرش محدودیت های جانبی ناشی از نیت و هدف مذاکره و سازش بر سر مساله هسته ای با تهران بود.
پس از برجام نیز به عقیده کارشناسان، ابعاد این محدودیت ها چندین برابر افزایش پیدا کرد؛ زیرا در این سند، امریکا رسما و به صورت مکتوب، تعهداتی را بر عهده گرفت که مجبور و ملزم است به آن عمل کند.
این تعهدات فقط به لغو یا توقف تحریم های ضد ایرانی، خلاصه نمی شود؛ بلکه شامل طیفی از محدودیت هایی نیز می شود که بر اساس آن، ایالات متحده دیگر قادر نیست تحریم های ضد ایرانی تازه ای وضع و آن را اجرا کند.
بنابراین، قانون گذاران امریکا در هردو اتاق کنگره آن کشور، شاید بر پایه همان تعبیر بلومبرگ، هنوز به خوبی نمی دانند که در قالب پذیرش برجام، چه محدودیت های سنگینی را پذیرفته اند.
ناظران می گویند که ابعاد این محدودیت ها را از کنش امریکا در وضع محدودیت های ضد ایرانی بر قانون ویزای امریکا و واکنش شدید ایران به این اقدام و در پی آن، نامه اطمینان بخش وزارت خارجه امریکا به همتای ایرانی اش که از نظر ایرانی ها، تضمینی کتبی و رسمی در این زمینه محسوب می شود و براساس آن، محدودیت های تازه وضع شده بر ویزای ورود به امریکا به گونه ای اجرا خواهد شد که اهداف اقتصادی ایران را آماج قرار نخواهد داد، به خوبی آشکار می شود.
این رویداد به خوبی نشان داد که امریکا در برخورد با ایران پس از امضای توافق هسته ای، کاملا محتاطانه و دست به عصا اقدام می کند و پس از هر اقدامی نیز نسبت به تبعات منفی آن، نگران می شود.
این نگاه دقیقا همان گونه که بلومبرگ اشاره کرده است، در مورد نتایج دو انتخابات پیش رو در ایران – انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری- نیز وجود دارد.
امریکایی ها نگران اند که اگر ایرانی ها تصور کنند که امریکا نسبت به تعهدات خود در برجام، متعهد و صادق نخواهد ماند، ممکن است به چهره ها و جناح های منتقد برجام رای دهند که در آن صورت، کار برای کاخ سفید در بهره گیری مثبت از برجام، سخت تر از همیشه خواهد شد.
در حالی که امریکا بدون شک نمی خواهد برجام را از دست بدهد.
حتی اگر در انتخابات آتی هم چنین اتفاقی نیفتد، کارشناسان می گویند که وجود قدرت مسلطی مانند رهبری در ایران، همیشه مانع از هرگونه خطاکاری امریکا در نقض تعهداتش در برجام خواهد شد و با این حساب، محدودیت های امریکا در برجام، بسیار بیشتر از آن چیزی است که تندروهای جمهوری خواه و لابی اسراییل می پندارند.
