جان کری؛ وزیر خارجه امریکا با راحیل شریف؛ رییس ستاد ارتش و سفیر پاکستان در امریکا، در واشنگتن دیدار کرده است.
آقای کری در توییتر، دیدارش را با مقام های پاکستانی در وزارت خارجه امریکا، مؤثر خوانده است.
دو طرف در این دیدار روی مسایل امنیت منطقه ای گفتگو کرده اند.
مقام های پاکستانی گفته اند که راحیل شریف در این دیدار نظر پاکستان را در مورد چالش های امنیتی در منطقه و خروج نیروهای خارجی از افغانستان، ارائه کرده است.
رییس ستاد ارتش پاکستان به منظور گفتگو با مقام های امریکایی به این کشور سفر کرده و این سفر حدود دو هفته ادامه داشته است.
این در حالی است که اخیرا رییس جمهور اشرف غنی هم در سفرش به پاکستان در یک اقدام بی سابقه با مقام های ارشد نظامی پاکستان در لاهور دیدار طولانی داشت.
به دنبال این دیدار، راحیل شریف، راهی امریکا شده است.
این دیدار همچنین به دنبال انتشار گزارش پنتاگون؛ وزارت دفاع امریکا صورت می گیرد که پاکستان را متهم به توسعه دامنه جنگ نیابتی علیه هند در افغانستان کرده بود.
آقای شریف در عین حال، نخستین فرمانده ارتش پاکستان است که پس از ۴ سال به امریکا می رود. این نشان می دهد که در چهار سال گذشته روابط دو کشور، در سطح قابل انتظاری، صمیمانه نبوده است.
به نظر می رسد افغانستان، محور اصلی این تنش هاست؛ میراثی مشترک که به عقیده بسیاری از ناظران و سیاستمداران افغانستان، از جمله حامد کرزی؛ رییس جمهوری پیشین، عامل اصلی وضعیت جاری در کشور ما، امریکا و پاکستان هستند.
اکنون این میراث مشترک، محور اختلاف دو رفیق سابق و دو رقیب کنونی شده است. وزارت دفاع امریکا با انتشار گزارش یادشده به نوعی به پاکستان گوشزد کرد که پس از ۲۰۱۴ روابط دو کشور می تواند دستخوش تغییراتی جدی شود.
این پیام از آنجا جدیت می یابد که امریکا این بار برخلاف اختلافات یکساله ای که در پی حمله کماندوهای نیروی دریایی امریکا به اقامتگاه اسامه بن لادن در نزدیکی اسلام آباد در روابط دو کشور بروز کرد نیاز به ترمیم رابطه اش با اسلام آباد در قبال اعطای امتیازات بیشتر به پاکستان ندارد.
امریکا تلویحا به پاکستان، پیام می دهد که پس از خروج نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان، این کشور دیگر نیاز چندانی به مسیرهای ارزان جاده ای و دریایی پاکستان ندارد؛ بنابراین، در صورت ادامه کژتابی های اسلام آباد در برابر خواسته های واشنگتن، ایالات متحده به راحتی می تواند پاکستان را با یک شریک دیگر در منطقه، جایگزین کند.
سفر دو هفته ای راحیل شریف به امریکا نشان می دهد که پاکستان نیز متوجه حساسیت این مساله هست. پاکستانی ها اما کماکان مشتاق و نیازمند استمرار روابط خود با امریکا به ویژه در ابعاد همکاری های نظامی و دفاعی اند. پاکستان همچنین هراس دارد که اگر امریکا از پاکستان فاصله بگیرد به سرعت جای این کشور را هند خواهد گرفت و این امر، معادلات استراتژیک دو دشمن اتمی را به نفع هند برهم خواهد زد.
در این میان، نباید از یاد برد که پاکستان نیز کارت هایی دارد که با استفاده از آنها می تواند حضور امریکا در افغانستان بدون وابستگی و کمک پاکستان را دچار چالش و آسیب کند.
وضعیت امنیتی جاری در افغانستان، نشان دهنده آن است که پاکستان با اعمال فشار بر دولت کابل و برانگیختن افکار عمومی افغانستان بر علیه دولت متحد و مورد حمایت امریکا در کابل، به صورت غیر مستقیم، در پی اعمال فشار بر امریکاست؛ تا به این ترتیب، بتواند توجه واشنگتن را به اهمیت رابطه آن با اسلام آباد جلب کند.
بربنیاد گزارش ها، حملات انتحاری و انفجاری روزهای اخیر در سراسر افغانستان به ویژه کابل که به امضا و تصویب و توشیح پیمان های امنیتی میان ناتو و امریکا با افغانستان نسبت داده می شود، انتقادها نسبت به امضای پیمان های امنیتی از سوی اداره کابل با ناتو و امریکا را به شدت افزایش داده و نگاه ها را نسبت به ناتو و امریکا، تغییر داده است. استمرار این وضعیت در درازمدت می تواند کلیت حضور امریکا در افغانستان را به چالش بکشد؛ مگر آنکه امریکا اهمیت نقش پاکستان و امتیازهایی که آن کشور انتظار دارد را مورد توجه قرار دهد.
بر این اساس، برای افغانستان، این نگرانی به صورت جدی می تواند مطرح باشد که مبادا افغانستان وجه المعامله روابط امریکا و پاکستان بر سر میراث مشترک قرار گیرد.
