حامد کرزی رییس جمهور کشور در کنفرانس مطبوعاتی روز دوشنبه خویش با خبرنگاران، به بسیاری از موضوعات مختلف اشاره کرد. رییس جمهور پیش از آغاز جلسه پرسش و پاسخ، در سخنان کوتاهی از ره آورد سفرش به ایالات متحده امریکا با خبرنگاران صحبت کرد و پس از آن، این خبرنگاران بودند که با پرسشهای قوی و متوسط و ضعیف شان، رییس جمهور را وادار به اطاله کلام در موضوعات مختلف کردند.
سوالات خبرنگاران اگر چه در لفظ و قالب متفاوت از یکدیگر می نمودند، اما در محتوی و هدف، تقریباً همگی یک سمت و سوی را تعقیب می کردند که منحصراً آن سمت و سوی نیز به روابط راهبردی میان کابل- واشنگتن در پس از ۲۰۱۴ میلادی منوط و مربوط می شد.
اینکه خبرنگاران چه سولاتی داشتند، در جای خودش اهمیت خویش را دارد؛ اما پاسخهایی که از ناحیه رییس جمهور محترم کشور داده می شد، محل بیشتری از دقت و تامل را دارا بود. رییس جمهور در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران زن که به زبان پشتو نیز از ایشان در باره وعده های مقامات امریکایی مبنی بر تجهیز قوای هوایی کشور به وسیله طیارات مناسب سوال کرد و اینکه چگونه در سفر به واشنگتن، روی این موضوع بحث نشد، جواب جالب و قابل توجهی به آن خبر نگار و ملت افغانستان دادند.
رییس جمهور گفتند:" که اولاً ما آمادگی دریافت طیاره های پیشرفته از ایالات متحده امریکا را نداریم؛ چرا که هزینه های پرواز و سوخت و نگهداری آنها را نداریم و نه کادر متخصص و مهندسان فنی را در اختیار داریم و نه هم در نبرد با طالبان و غیر آن، نیازی به این دسته از هواپیماهای پیشرفته و گران قیمت در افغانستان داریم؛ چرا که جنگ طالب با ما در روی زمین است و ما هم با آنان می توانیم در روی زمین بجنگیم.
دوم اینکه این چه روحیه ای است که در میان ما افغانها به وجود آمده است که برآورده شدن هر نیازمندی خویش را از جامعه جهانی و کمکهای آنان می خواهیم؟! ما یک ملت ریشه دار و تاریخی هستیم و باید سعی کنیم تا خود ما بر رفع و دفع نیازمندی های خویش قادر شویم و سخنان دیگری که بیشتر جنبه نصیحت داشت و نیازی به آوردن آنها در این مجال نیست.
تا اینجای سخنان رییس محترم جمهور، از استقلال در فکر و عملِ دولت و ملت افغانستان حکایت داشت و همه می‌دانیم که اگر صداقتِ در گفتار وموضع گیری ها، ملاک و معیار باشد، این سخنان در نوع خودش کم نظیر بوده و نشانگر روح بلند و آزادمنشانه دولت و ملت افغانستان است که باید آن را غنیمت دانست و قدر کرد.
اما فرازهای دیگری از سخنان رییس جمهور، با این دسته از اظهارات ایشان در تفاوت آشکاری قرار دارد. رییس جمهور در بخش دیگری از سخنان و در پاسخ به خبرنگاری که در باره مصونیت قضایی نیروهای امریکایی سوال کرده بود، گفت:" این موضوع برای سران امریکا بسیار اهمیت دارد و امریکا در هر کشوری که نیروی نظامی دارد، نسبت به مصونیت نیروهای خویش کوتاه نیامده است. اهمیت این مساله به حدی است که اگر دولت و کشوری آن را نپذیرد، آنان نیروهای خویش را از آن کشور بیرون کرده و به تعبیر رییس جمهور ما، هر گونه رابطه خویش با آن دولت و ملت را قطع می کنند!".
اگر چه رییس جمهور، هر گونه تصمیم گیری در این موضوع را حق ملت دانسته و قایل بر این است تا لویه جرگه مردم افغانستان در باره آن تصمیم گیری کرده و فیصله نهایی خویش را صادر کند؛ اما آگاهان بر این باوراند که موضع گیری این چنینی رییس جمهور، نوعی زمینه چینی برای آماده کردن افکار عمومی افغانها جهت پذیرش مصونیت قضایی عساکر امریکایی در کشور و به تعقیب آن، امضای توافقنامه امنیتی و در نتیجه، ایجاد پایگاه نظامی دایمی امریکا در خاک افغانستان است.
از دید آگاهان، این موضع رییس جمهور کشور با موضع گیری ایشان در فرازهای قبلی سخنان وی، سازگاری نداشته و حتی همدیگر را نفی می کنند. رییس جمهور در جایی از صحبتهای خویش، سخن از استقلال و عدم اتکای دولت و ملت افغان به قدرتهای خارجی و بیگانه می زند و ملت را نصیحت می کند که روی پای خویش ایستاده شده و چشم امید به کمکهای بیگانگان ندوزند؛ اما از سوی دیگر و با مقدمه چینی برای پذیرش مصونیت قضایی سربازان امریکایی، با اخطار نسبت به خروج آنان و قطع هر گونه روابط با افغانستان، نظام و ملت خویش را تحت فشار قرار می دهد!.
از دید آگاهان، دولتمردان افغان از جمله شخص رییس جمهور، موضع اصلی و سیاسی شان بر پذیرش مواد طرح شده در پیمان امنیتی از جمله شرط مصونیت قضایی نیروهای امریکایی در کشور است؛ اما از آنجا که این ماده و بند، زور بسیاری دارد و نمی شود افکار عمومی در افغانستان را به این آسانی ها و سرعت، آماده پذیرش آن کرد، رییس جمهور و تیم کاری ایشان سعی دارند تا در طول گذر زمان و کار زیاد بر روی فکرها و ذهنهای خواص و عوام ملت افغانستان، زمینه را برای پذیرش این بند آماده سازند.
اظهارات اخیر رییس جمهور در کنفرانس خبری و در پاسخ به پرسشهای خبرنگاران نیز تا حدود بسیاری به همین آماده سازی ذهنی و روانی رسانه ها و مردم افغانستان، تمرکز داشت. حال پرسشی که باقی است و دولتمردان ما برای پاسخ بدان باید خویش را در آینده و به خصوص برای نسل های بعدی این آب و خاک، آماده کنند، این است که ما چه چیزی را برای به دست آوردن چه چیزی، خواهیم پرداخت و آیا چیزی که به دست می آوریم، ارزش آن چیزهایی را دارد که ممکن است در این معامله از دست بدهیم؟!
اگر دولتمردان ما بتوانند پاسخ معقول و خردمندانه به پرسشهایی از این دست بدهند که می توان گفت، دولت و ملت افغانستان، ضرری نکرده و سود هم برده است؛ اما اگر خدای ناخواسته نتوانند پاسخ شایسته و معقول به این گونه سوالات بدهند، باید بنشینند و منتظر شمارش معکوس تباهی و بربادی همه جانبه سرزمین و ملت خویش باشند!.
نویسنده: سید فاضل محجوب
سوالات خبرنگاران اگر چه در لفظ و قالب متفاوت از یکدیگر می نمودند، اما در محتوی و هدف، تقریباً همگی یک سمت و سوی را تعقیب می کردند که منحصراً آن سمت و سوی نیز به روابط راهبردی میان کابل- واشنگتن در پس از ۲۰۱۴ میلادی منوط و مربوط می شد.
اینکه خبرنگاران چه سولاتی داشتند، در جای خودش اهمیت خویش را دارد؛ اما پاسخهایی که از ناحیه رییس جمهور محترم کشور داده می شد، محل بیشتری از دقت و تامل را دارا بود. رییس جمهور در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران زن که به زبان پشتو نیز از ایشان در باره وعده های مقامات امریکایی مبنی بر تجهیز قوای هوایی کشور به وسیله طیارات مناسب سوال کرد و اینکه چگونه در سفر به واشنگتن، روی این موضوع بحث نشد، جواب جالب و قابل توجهی به آن خبر نگار و ملت افغانستان دادند.
رییس جمهور گفتند:" که اولاً ما آمادگی دریافت طیاره های پیشرفته از ایالات متحده امریکا را نداریم؛ چرا که هزینه های پرواز و سوخت و نگهداری آنها را نداریم و نه کادر متخصص و مهندسان فنی را در اختیار داریم و نه هم در نبرد با طالبان و غیر آن، نیازی به این دسته از هواپیماهای پیشرفته و گران قیمت در افغانستان داریم؛ چرا که جنگ طالب با ما در روی زمین است و ما هم با آنان می توانیم در روی زمین بجنگیم.
دوم اینکه این چه روحیه ای است که در میان ما افغانها به وجود آمده است که برآورده شدن هر نیازمندی خویش را از جامعه جهانی و کمکهای آنان می خواهیم؟! ما یک ملت ریشه دار و تاریخی هستیم و باید سعی کنیم تا خود ما بر رفع و دفع نیازمندی های خویش قادر شویم و سخنان دیگری که بیشتر جنبه نصیحت داشت و نیازی به آوردن آنها در این مجال نیست.
تا اینجای سخنان رییس محترم جمهور، از استقلال در فکر و عملِ دولت و ملت افغانستان حکایت داشت و همه می‌دانیم که اگر صداقتِ در گفتار وموضع گیری ها، ملاک و معیار باشد، این سخنان در نوع خودش کم نظیر بوده و نشانگر روح بلند و آزادمنشانه دولت و ملت افغانستان است که باید آن را غنیمت دانست و قدر کرد.
اما فرازهای دیگری از سخنان رییس جمهور، با این دسته از اظهارات ایشان در تفاوت آشکاری قرار دارد. رییس جمهور در بخش دیگری از سخنان و در پاسخ به خبرنگاری که در باره مصونیت قضایی نیروهای امریکایی سوال کرده بود، گفت:" این موضوع برای سران امریکا بسیار اهمیت دارد و امریکا در هر کشوری که نیروی نظامی دارد، نسبت به مصونیت نیروهای خویش کوتاه نیامده است. اهمیت این مساله به حدی است که اگر دولت و کشوری آن را نپذیرد، آنان نیروهای خویش را از آن کشور بیرون کرده و به تعبیر رییس جمهور ما، هر گونه رابطه خویش با آن دولت و ملت را قطع می کنند!".
اگر چه رییس جمهور، هر گونه تصمیم گیری در این موضوع را حق ملت دانسته و قایل بر این است تا لویه جرگه مردم افغانستان در باره آن تصمیم گیری کرده و فیصله نهایی خویش را صادر کند؛ اما آگاهان بر این باوراند که موضع گیری این چنینی رییس جمهور، نوعی زمینه چینی برای آماده کردن افکار عمومی افغانها جهت پذیرش مصونیت قضایی عساکر امریکایی در کشور و به تعقیب آن، امضای توافقنامه امنیتی و در نتیجه، ایجاد پایگاه نظامی دایمی امریکا در خاک افغانستان است.
از دید آگاهان، این موضع رییس جمهور کشور با موضع گیری ایشان در فرازهای قبلی سخنان وی، سازگاری نداشته و حتی همدیگر را نفی می کنند. رییس جمهور در جایی از صحبتهای خویش، سخن از استقلال و عدم اتکای دولت و ملت افغان به قدرتهای خارجی و بیگانه می زند و ملت را نصیحت می کند که روی پای خویش ایستاده شده و چشم امید به کمکهای بیگانگان ندوزند؛ اما از سوی دیگر و با مقدمه چینی برای پذیرش مصونیت قضایی سربازان امریکایی، با اخطار نسبت به خروج آنان و قطع هر گونه روابط با افغانستان، نظام و ملت خویش را تحت فشار قرار می دهد!.
از دید آگاهان، دولتمردان افغان از جمله شخص رییس جمهور، موضع اصلی و سیاسی شان بر پذیرش مواد طرح شده در پیمان امنیتی از جمله شرط مصونیت قضایی نیروهای امریکایی در کشور است؛ اما از آنجا که این ماده و بند، زور بسیاری دارد و نمی شود افکار عمومی در افغانستان را به این آسانی ها و سرعت، آماده پذیرش آن کرد، رییس جمهور و تیم کاری ایشان سعی دارند تا در طول گذر زمان و کار زیاد بر روی فکرها و ذهنهای خواص و عوام ملت افغانستان، زمینه را برای پذیرش این بند آماده سازند.
اظهارات اخیر رییس جمهور در کنفرانس خبری و در پاسخ به پرسشهای خبرنگاران نیز تا حدود بسیاری به همین آماده سازی ذهنی و روانی رسانه ها و مردم افغانستان، تمرکز داشت. حال پرسشی که باقی است و دولتمردان ما برای پاسخ بدان باید خویش را در آینده و به خصوص برای نسل های بعدی این آب و خاک، آماده کنند، این است که ما چه چیزی را برای به دست آوردن چه چیزی، خواهیم پرداخت و آیا چیزی که به دست می آوریم، ارزش آن چیزهایی را دارد که ممکن است در این معامله از دست بدهیم؟!
اگر دولتمردان ما بتوانند پاسخ معقول و خردمندانه به پرسشهایی از این دست بدهند که می توان گفت، دولت و ملت افغانستان، ضرری نکرده و سود هم برده است؛ اما اگر خدای ناخواسته نتوانند پاسخ شایسته و معقول به این گونه سوالات بدهند، باید بنشینند و منتظر شمارش معکوس تباهی و بربادی همه جانبه سرزمین و ملت خویش باشند!.
نویسنده: سید فاضل محجوب
مولف : سیدفاضل محجوب
