خطر سوء استفاده از مدارس مذهبی، سفر اردوغان به کابل ، امضای پیمان امنیتی بین کابل و انقره و وضعیت اقتصادی کشور مطالب عمده تعدادی از روزنامه‌های چاپ کابل را تشکیل می‌دهند.
يا تعطيلى مدارس يا مبارزه مشترك
روزنامه انصاف در یادداشت امروز خود نوشته است، حنيف اتمر؛ مشاور امنيت ملى از آنچه سوء استفاده گروه هاى تروريستى از مدارس مذهبى خوانده به شدت اظهار نگرانى كرده و خواستارمسدود شدن تمامى اين مدارس در منطقه شده است.
حنيف اتمر اين موضوع را روز جمعه از طريق ويديو كنفرانس با كارشناسان سياسى و امور استراتژيك در گروه پاليسى دهلى، مطرح كرده است.
حنيف اتمر گفته كه پنج گروه، خطرى جدى در منطقه به حساب مى آيند كه دسترسى آسان به مدارس تندرو مذهبى دارند. او در اين زمينه از طالبان افغانستان، طالبان پاكستان، لشكر طيبه، شبكه القاعده، گروه دولت اسلامى و گروه هاى تندرو آسياى ميانه و گروه هاى چچنى نام برد.
اتمر گفته كه جهان بايد مبارزه مشترك و همزمان را عليه اين گروه ها آغاز كند و مبارزه با يكى از آنها نتيجه بخش نيست.
آقاى اتمر به مكان و محل اين مدارس اشاره نكرده؛ اما پيش از اين دولت افغانستان بارها گفته است كه مدارس دينى در پاكستان تندروى وتروريزم را در منطقه ترويج مى كنند.
از سوى ديگر، با اشاره اى كه او به گروه هاى تروريستى مرتبط با اين مدارس نيز كرده است روشن مى شود كه منظور او تلويحا پاكستان و مدارس مذهبى فعال در آن كشور است.
با اين حال، هنوز در اين خصوص كه آيا مواضع اخير مشاور امنيت ملى رييس جمهور، موضع رسمى دولت افغانستان در
قبال مدارس مذهبى و ارتباط آنها با گروه هاى تروريستى محسوب مى شود يا اين صرفا بيان يك موضع شخصى از سوى شخص آقاى اتمر بوده است، ترديد وجود دارد.
این روزنامه افزوده است: حقيقت در خصوص پيام و ماهيت اين سخنان هرچه باشد، نتيجه اى كه به دست مى آيد اين است كه دولت تازه افغانستان، نسبت به دولت به رهبرى آقاى كرزى، نگاه جدى تر و صريح ترى در قبال مراكز تربيت تروريزم دارد.
اين امر، از نظر كارشناسان مى تواند مبناى يك تغيير اساسى قرار گيرد. پيش از اين دولت آقاى كرزى، تلاش كرد؛ تا به جاى بستن مدارس مذهبى، آنها را دراستخدام و تحت نظارت دولت درآورد و به اين ترتيب، مانع از تبعات ويرانگر ضد
امنيتى ناشى از تربيت تندروها و افراطيون در اين مدارس شود؛ اما اينكه آيا اين سياست تا چه حد توانست تغييرى در وضعيت جارى در اين مدارس، ايجاد كند، هنوز محل بحث و ترديد و تأمل است.
اهمیت سفر اردوغان به کابل
روزنامه ماندگار در شماره امروز خود در رابطه با اهمیت سفر رییس جمهور ترکیه به افغانستان نوشت: در بیش از پنج دهۀ گذشته، اردوغان نخستین رییس جمهوری ترکیه است که به افغانستان سفر می کند. سفر رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه به کابل از چند جهت حایز اهمیت است. ترکیه روابط فرهنگی و سیاسیِ تاریخی با افغانستان دارد. این کشور در بیش از یک قرن گذشته مناسبات گسترده و وسیعی با کابل داشته است.
به دلیل همین مناسبات تاریخی و فرهنگی، نقش ترکیه در راستای صلح، ثبات و آرامش افغانستان با اهمیت و برجسته است.
در این سفر آقای اردوغان توافقنامۀ استراتژیک میان دو کشور را با اشرف غنی احمدزی امضا کرد.
از سوی دیگر، ترکیه یکی از کشورهای تأثیرگذار در منطقه به شمار می رود و این کشور میتواند در سطح بین المللی برای صلح و بازسازی افغانستان، نقش سازنده و اثرگذاری را ایفا کند.
همچنین، ترکیه از متحدان استراتژیک پاکستان در منطقه است. کشور ی که حامی اصلی گروه های دهشت افگن و مخالفان مسلح دولت افغانستان شمرده می شود.
با امضای پیمان راهبردی، سطح مناسبات اقتصادی و سیاسی میان دو کشور بالا میرود و ترکیه متعهد به ادامۀ کمکهایش در زمینۀ آموزش و پرورش و بازسازی افغانستان می شود.
خرابی اقتصاد کشور، جدی گرفته شود
آرمان ملی در سرمقاله خود نوشت: گروه بین‌المللی بحران در گزارشی که تازه به نشر سپرده است به زمامداران افغانستان هشدار داده است که مراقب اوضاع اقتصادی کشور شان باشند زیرا آنگونه که مشهود است وضعیت اقتصادی ما بهتر نیست و می تواند برای ما بحران آفر ینی کند.
ناقوس خطر اقتصادی یکی دوماه پیش نواخته شده است و آن زمانی بود که افشا گردید که در خزانه دولت چیزی نمانده است و دولت به مشکل تأدیه معاشات کارمندان خویش مواجه شده است.
در این روزنامه تاکید شده که باید برای وضعیت آشفته اقتصاد کشور توجه را مبذول بداریم. زمامدار کشور و همه جناح های سازنده دولت باید از همه امکانات دست داشته کار بگیرند تا قادر گردند کشور را از ورطۀ آشوب اقتصادی در امان نگهدارند.
جای دارد که بگوییم امنیت و ثبات در کشور ما در همین ترازوی اقتصادی سبک و سنگین می شود و اگر ما بتوانیم به وضعیت اقتصادی کشور خویش سر وسامان بدهیم، در واقع گامی در راه امنیت و ثبات نیز به پیش نهاده ایم.
آوردن اصلاحات در نهاد هایی که مالیه را فراهم می آورند، یکی از راههایی است که می تواند به اقتصاد کشور رونق بدهد.
روزنامه تصریح نموده است: در حال حاضر گمرکات کشور دچار فساد گسترده اند و باید این تومور سرطانی را یا جراحی کرد و یا با پرتو اصلاحات آن را در بدنه نظم خشکاند.
دریافت هر افغانی مالیات برای حکومت بسیار تعیین کننده است و از این است که ما به دریافت پول های صرفیه برق زورمندان کشور نیز اشاره می کنیم که میلیارد ها افغانی می شود و باید به هر وسیله ممکن استحصال گردد.
فاز تازه سياسي در روابط افغانستان و ترکيه
روزنامه سخن جدید به روابط افغانستان و ترکیه اشاره کرد و نوشت:
رابطه سياسي افغانستان و ترکيه بيشتر معطوف به بلنداي قامت جديد سياسي افغانستان است که پس از استرداد استقلال افغانستان در ۲۸ اسد سال ۱۲۹۸ برميگردد؛ ترکيه پس از اتحاد جماهير شوروي، دومين کشوري بود که به رهبري مصطفي کمال اتاترک استقلال افغانستان را بهرسميت شناخت، سپس شاه تجددگراي افغانستان؛ امان الله خان سند دوستي با ترکيه امضا کرد و ديداري نيز از اين کشور داشت. دراين فرآيند، تجددگرايي شاهان افغانستان، ايران و ترکيه باعث پشت کردن به فرهنگ و سنتهاي ديرين ملي و اسلامي اين کشورها گرديد که با اعلام کشف حجاب در هرسه کشور، عملا زمينه براي ورود به عرصه نوگرايي غربي فراهم آمد.
این روزنامه خاطر نشان کرد: اگر از مسايل داخلي ترکيه و ايران بگذريم، سکولارگرايي اماني اما در افغانستان جواب نداد و باعث زوال حکومت او در کشور شد، با اينحال، رابطه افغانستان و ترکيه طي اين سالهاي متمادي گاهي در اوج و زماني هم در پايينترين حد خود نزول کرد، ولي با ظهور فصل تازه سياسي در افغانستان اين رابطه يکبار ديگر تجديد شد و اينک بعد از حدود شش دهه، عاليترين مقام سياسي ترکها پا به افغانستان ميگذارد. اين کشور در سيزده سال گذشته هم ميزبان چندين نشست مرتبط با مسايل افغانستان در سطح سران بوده و صدها تن از سربازانش در قالب نيروهاي ناتو در افغانستان حضور دارند، در بخش بازسازي و کمکهاي اقتصادي نيز سهم داشته و سرک فيض محمدکاتب درکابل که با پول اين کشور ساخته شده نيز از برنامههاي سفر آقاي اردوغان به کابل بود.
درعرصههاي آموزشهاي نظامي هم کمکهاي اين کشور ازديد افغانستان حايز اهميت تلقي ميگردد و ديروز هم سند استراتيژيک امنيتي با افغانستان امضا کرد که بهنوعي تضمين کنندهي تداوم اين کمکها با افغانستان خوانده ميشود اما پرسش اين است که رئيس جمهورترکيه در سيزده سال گذشته ديداري از افغانستان نداشت و چرا همزمان با آغاز بهکار حکومت جديد، اين عاليترين مقام سياسي ترکيه وارد افغانستان ميشود؟!
شايد اين مسأله از يکسو عادي تلقي شود اما نميتوان رويکردهاي تازه در حکومت افغانستان را ناديده انگاشت؛ رويکردهاييکه بهنوعي دنبالهروي اصلاحات اماني پنداشته ميشود و به نظر ميرسد که سياست غرب نيز بهگونهاي هست که ميخواهد از افغانستان، کشور اسلامي با مدل و الگوي ترکيه بسازد؛ اين مدل، در واقع با الگوهاي برآمده از اسلام سياسي سني و شيعي که در بسياري موارد سر ستيز با فرهنگ سلطهگراي غربي دارد همخواني ندارد و از همين رو، در نوع خود ميتواند باب ميل ناتو و درکل امريکا و غرب باشد.
احتمالا سفر آقاي رجب طيب اردوغان، زياد بي ارتباط به اين مسايل نباشد؛ بخصوص آنکه اين سياست از دير زماني است که با ورود سريالهاي ترکي در افغانستان دنبال ميگردد و از ريشه، فرهنگ، عنعنه و سنتهاي ديني، بومي و ملي مردم افغانستان را نشانه گرفته و به وضوح هيژموني فرهنگ سکولاريستي ترکي بر نظام خانوادهها و جامعه افغاني احساس ميگردد.
اگرچند که کمکهاي مالي و نقش ترکيه در بازسازي و آموزش نيروهاي امنيتي افغانستان که ازين به بعد در چوکات پيمان راهبردي امنيتي خواهد بود، مسايل کلان فرهنگي و سياسي را که در فوق مطرح شد، تحت شعاع خود قرار داده است با اين وجود دور از حقيقت نخواهد بود که زمان براي تجديد رابطه افغانستان و ترکيه همچون دوره امان الله خان و کمال اتاترک فرا رسيده و زمينههاي آن درافغانستان فراهم شده است. لذا نميتوان سفر رئيس جمهور ترکيه به افغانستان را در پيگيري اين هدف ناديده انگاشت.
يا تعطيلى مدارس يا مبارزه مشترك
روزنامه انصاف در یادداشت امروز خود نوشته است، حنيف اتمر؛ مشاور امنيت ملى از آنچه سوء استفاده گروه هاى تروريستى از مدارس مذهبى خوانده به شدت اظهار نگرانى كرده و خواستارمسدود شدن تمامى اين مدارس در منطقه شده است.
حنيف اتمر اين موضوع را روز جمعه از طريق ويديو كنفرانس با كارشناسان سياسى و امور استراتژيك در گروه پاليسى دهلى، مطرح كرده است.
حنيف اتمر گفته كه پنج گروه، خطرى جدى در منطقه به حساب مى آيند كه دسترسى آسان به مدارس تندرو مذهبى دارند. او در اين زمينه از طالبان افغانستان، طالبان پاكستان، لشكر طيبه، شبكه القاعده، گروه دولت اسلامى و گروه هاى تندرو آسياى ميانه و گروه هاى چچنى نام برد.
اتمر گفته كه جهان بايد مبارزه مشترك و همزمان را عليه اين گروه ها آغاز كند و مبارزه با يكى از آنها نتيجه بخش نيست.
آقاى اتمر به مكان و محل اين مدارس اشاره نكرده؛ اما پيش از اين دولت افغانستان بارها گفته است كه مدارس دينى در پاكستان تندروى وتروريزم را در منطقه ترويج مى كنند.
از سوى ديگر، با اشاره اى كه او به گروه هاى تروريستى مرتبط با اين مدارس نيز كرده است روشن مى شود كه منظور او تلويحا پاكستان و مدارس مذهبى فعال در آن كشور است.
با اين حال، هنوز در اين خصوص كه آيا مواضع اخير مشاور امنيت ملى رييس جمهور، موضع رسمى دولت افغانستان در
قبال مدارس مذهبى و ارتباط آنها با گروه هاى تروريستى محسوب مى شود يا اين صرفا بيان يك موضع شخصى از سوى شخص آقاى اتمر بوده است، ترديد وجود دارد.
این روزنامه افزوده است: حقيقت در خصوص پيام و ماهيت اين سخنان هرچه باشد، نتيجه اى كه به دست مى آيد اين است كه دولت تازه افغانستان، نسبت به دولت به رهبرى آقاى كرزى، نگاه جدى تر و صريح ترى در قبال مراكز تربيت تروريزم دارد.
اين امر، از نظر كارشناسان مى تواند مبناى يك تغيير اساسى قرار گيرد. پيش از اين دولت آقاى كرزى، تلاش كرد؛ تا به جاى بستن مدارس مذهبى، آنها را دراستخدام و تحت نظارت دولت درآورد و به اين ترتيب، مانع از تبعات ويرانگر ضد
امنيتى ناشى از تربيت تندروها و افراطيون در اين مدارس شود؛ اما اينكه آيا اين سياست تا چه حد توانست تغييرى در وضعيت جارى در اين مدارس، ايجاد كند، هنوز محل بحث و ترديد و تأمل است.
اهمیت سفر اردوغان به کابل
روزنامه ماندگار در شماره امروز خود در رابطه با اهمیت سفر رییس جمهور ترکیه به افغانستان نوشت: در بیش از پنج دهۀ گذشته، اردوغان نخستین رییس جمهوری ترکیه است که به افغانستان سفر می کند. سفر رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه به کابل از چند جهت حایز اهمیت است. ترکیه روابط فرهنگی و سیاسیِ تاریخی با افغانستان دارد. این کشور در بیش از یک قرن گذشته مناسبات گسترده و وسیعی با کابل داشته است.
به دلیل همین مناسبات تاریخی و فرهنگی، نقش ترکیه در راستای صلح، ثبات و آرامش افغانستان با اهمیت و برجسته است.
در این سفر آقای اردوغان توافقنامۀ استراتژیک میان دو کشور را با اشرف غنی احمدزی امضا کرد.
از سوی دیگر، ترکیه یکی از کشورهای تأثیرگذار در منطقه به شمار می رود و این کشور میتواند در سطح بین المللی برای صلح و بازسازی افغانستان، نقش سازنده و اثرگذاری را ایفا کند.
همچنین، ترکیه از متحدان استراتژیک پاکستان در منطقه است. کشور ی که حامی اصلی گروه های دهشت افگن و مخالفان مسلح دولت افغانستان شمرده می شود.
با امضای پیمان راهبردی، سطح مناسبات اقتصادی و سیاسی میان دو کشور بالا میرود و ترکیه متعهد به ادامۀ کمکهایش در زمینۀ آموزش و پرورش و بازسازی افغانستان می شود.
خرابی اقتصاد کشور، جدی گرفته شود
آرمان ملی در سرمقاله خود نوشت: گروه بین‌المللی بحران در گزارشی که تازه به نشر سپرده است به زمامداران افغانستان هشدار داده است که مراقب اوضاع اقتصادی کشور شان باشند زیرا آنگونه که مشهود است وضعیت اقتصادی ما بهتر نیست و می تواند برای ما بحران آفر ینی کند.
ناقوس خطر اقتصادی یکی دوماه پیش نواخته شده است و آن زمانی بود که افشا گردید که در خزانه دولت چیزی نمانده است و دولت به مشکل تأدیه معاشات کارمندان خویش مواجه شده است.
در این روزنامه تاکید شده که باید برای وضعیت آشفته اقتصاد کشور توجه را مبذول بداریم. زمامدار کشور و همه جناح های سازنده دولت باید از همه امکانات دست داشته کار بگیرند تا قادر گردند کشور را از ورطۀ آشوب اقتصادی در امان نگهدارند.
جای دارد که بگوییم امنیت و ثبات در کشور ما در همین ترازوی اقتصادی سبک و سنگین می شود و اگر ما بتوانیم به وضعیت اقتصادی کشور خویش سر وسامان بدهیم، در واقع گامی در راه امنیت و ثبات نیز به پیش نهاده ایم.
آوردن اصلاحات در نهاد هایی که مالیه را فراهم می آورند، یکی از راههایی است که می تواند به اقتصاد کشور رونق بدهد.
روزنامه تصریح نموده است: در حال حاضر گمرکات کشور دچار فساد گسترده اند و باید این تومور سرطانی را یا جراحی کرد و یا با پرتو اصلاحات آن را در بدنه نظم خشکاند.
دریافت هر افغانی مالیات برای حکومت بسیار تعیین کننده است و از این است که ما به دریافت پول های صرفیه برق زورمندان کشور نیز اشاره می کنیم که میلیارد ها افغانی می شود و باید به هر وسیله ممکن استحصال گردد.
فاز تازه سياسي در روابط افغانستان و ترکيه
روزنامه سخن جدید به روابط افغانستان و ترکیه اشاره کرد و نوشت:
رابطه سياسي افغانستان و ترکيه بيشتر معطوف به بلنداي قامت جديد سياسي افغانستان است که پس از استرداد استقلال افغانستان در ۲۸ اسد سال ۱۲۹۸ برميگردد؛ ترکيه پس از اتحاد جماهير شوروي، دومين کشوري بود که به رهبري مصطفي کمال اتاترک استقلال افغانستان را بهرسميت شناخت، سپس شاه تجددگراي افغانستان؛ امان الله خان سند دوستي با ترکيه امضا کرد و ديداري نيز از اين کشور داشت. دراين فرآيند، تجددگرايي شاهان افغانستان، ايران و ترکيه باعث پشت کردن به فرهنگ و سنتهاي ديرين ملي و اسلامي اين کشورها گرديد که با اعلام کشف حجاب در هرسه کشور، عملا زمينه براي ورود به عرصه نوگرايي غربي فراهم آمد.
این روزنامه خاطر نشان کرد: اگر از مسايل داخلي ترکيه و ايران بگذريم، سکولارگرايي اماني اما در افغانستان جواب نداد و باعث زوال حکومت او در کشور شد، با اينحال، رابطه افغانستان و ترکيه طي اين سالهاي متمادي گاهي در اوج و زماني هم در پايينترين حد خود نزول کرد، ولي با ظهور فصل تازه سياسي در افغانستان اين رابطه يکبار ديگر تجديد شد و اينک بعد از حدود شش دهه، عاليترين مقام سياسي ترکها پا به افغانستان ميگذارد. اين کشور در سيزده سال گذشته هم ميزبان چندين نشست مرتبط با مسايل افغانستان در سطح سران بوده و صدها تن از سربازانش در قالب نيروهاي ناتو در افغانستان حضور دارند، در بخش بازسازي و کمکهاي اقتصادي نيز سهم داشته و سرک فيض محمدکاتب درکابل که با پول اين کشور ساخته شده نيز از برنامههاي سفر آقاي اردوغان به کابل بود.
درعرصههاي آموزشهاي نظامي هم کمکهاي اين کشور ازديد افغانستان حايز اهميت تلقي ميگردد و ديروز هم سند استراتيژيک امنيتي با افغانستان امضا کرد که بهنوعي تضمين کنندهي تداوم اين کمکها با افغانستان خوانده ميشود اما پرسش اين است که رئيس جمهورترکيه در سيزده سال گذشته ديداري از افغانستان نداشت و چرا همزمان با آغاز بهکار حکومت جديد، اين عاليترين مقام سياسي ترکيه وارد افغانستان ميشود؟!
شايد اين مسأله از يکسو عادي تلقي شود اما نميتوان رويکردهاي تازه در حکومت افغانستان را ناديده انگاشت؛ رويکردهاييکه بهنوعي دنبالهروي اصلاحات اماني پنداشته ميشود و به نظر ميرسد که سياست غرب نيز بهگونهاي هست که ميخواهد از افغانستان، کشور اسلامي با مدل و الگوي ترکيه بسازد؛ اين مدل، در واقع با الگوهاي برآمده از اسلام سياسي سني و شيعي که در بسياري موارد سر ستيز با فرهنگ سلطهگراي غربي دارد همخواني ندارد و از همين رو، در نوع خود ميتواند باب ميل ناتو و درکل امريکا و غرب باشد.
احتمالا سفر آقاي رجب طيب اردوغان، زياد بي ارتباط به اين مسايل نباشد؛ بخصوص آنکه اين سياست از دير زماني است که با ورود سريالهاي ترکي در افغانستان دنبال ميگردد و از ريشه، فرهنگ، عنعنه و سنتهاي ديني، بومي و ملي مردم افغانستان را نشانه گرفته و به وضوح هيژموني فرهنگ سکولاريستي ترکي بر نظام خانوادهها و جامعه افغاني احساس ميگردد.
اگرچند که کمکهاي مالي و نقش ترکيه در بازسازي و آموزش نيروهاي امنيتي افغانستان که ازين به بعد در چوکات پيمان راهبردي امنيتي خواهد بود، مسايل کلان فرهنگي و سياسي را که در فوق مطرح شد، تحت شعاع خود قرار داده است با اين وجود دور از حقيقت نخواهد بود که زمان براي تجديد رابطه افغانستان و ترکيه همچون دوره امان الله خان و کمال اتاترک فرا رسيده و زمينههاي آن درافغانستان فراهم شده است. لذا نميتوان سفر رئيس جمهور ترکيه به افغانستان را در پيگيري اين هدف ناديده انگاشت.
