خبرگزاری صدای افغان (آوا) -اجتماعی: دنیای کودکان بر اعتماد کامل استوار است و کوچکترین سوءاستفاده از اعتمادشان و وعدۀ بیجا دادن به آنها باعث بیاعتمادی و یادگیری رفتاریهای نامناسب از جمله دروغگویی در کودکان خواهد شد، از این رو والدین و معلمها باید در این زمینه دقت لازم را به خرج دهند.
اطمینان حاصل کنید که آن چه که کودک بیان میکند متناسب با سن او واقعا یک دروغ است، چون در کودکانِ نوپا تخیل یک امر واقعی است و زندگی آنها آمیزهای از تخیل و واقیعت است.
اگر دروغ گفتن مداوم است و توانایی کودک را در عملکرد مؤثر در زندگی روزمره مختل میکند باید با یک متخصص سلامت روان مشورت کنید. همیشه از گفتن حقیقت الگو بگیرید و از دروغهای کوچک خودداری کنید و آموزش راستگویی و عواقب آن در قالب بازی و استفاده از قصهگویی و گفتن حقیقت به عنوان یک ارزش در کودکان نهادینه کنید.
استفاده از بازیها و قصههایی با عواقب مخرب دروغ گفتن برای شخصیتهای داستان میتواند موثر باشد. بهانۀ دروغ گفتن را قبول نکنید، زیرا دروغگویی قابل قبول نیست و کودکان باید عواقب مخرب دروغ گفتن را درک کنند و هر وقت ممکن باشد بایستی از دروغگویی عذرخواهی کنند.
باید عواقب منطقی برای کودکِ دروغگو ایجاد شود. بسیاری از کودکان برای رهایی از مجازاتِ سرزنش دروغ میگویند. همچنین از دشنام دادن خودداری کنید، رفتاری آرام داشته باشید، از بچهها زمانی که حقیقت را گفتند تشکر کنید.
والدین باید بین خودِ کودک و رفتاری که از او سر زده است تمایز قائل شوند و برای کودک توضیح دهند که به خاطر رفتار مشخصی باید عذرخواهی کند یا عواقب آن را جبران کند.
یکی از روشهای مداخلهای کارامد برای کاهش رفتارهای نامناسب از جمله دروغگویی در کودکان استفاده از تکنیک رفتاریِ محروم کردن است. کودک باید از دلیل محرومکردن و مدت زمان آن آگاه باشد. به عنوان مثال، برای دروغگویی یا صحبت بیادبانه ۳ دقیقه محرومکردن کافی است. طول مدت محرومیت باید مختصر و کوتاه باشد، معمولا زمان ۵ دقیقه یا کمتر مناسب خواهد بود.
محروم کردن نباید به کودک این اجازه را دهد که از موقعیتها فرار یا اجتناب کند. برای مثال کودکی که از فعالیتهای مدرسه و انجام کارهای کلاس متنفر است، بیرون انداختن او از کلاسِ درس برای محرومکردن به او این اجازه را میدهد که از تکالیف مدرسه اجتناب کند.
کمال پرهون روانشناس و مشاور خانواده