3 میلیارد در برابر 20 میلیون دالر؛ جای خالی واردات از افغانستان به ایران

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) از تهران، عبدالقیوم سلیمانی که عصر روز چهارشنبه گذشته(17 میزان) در مراسم اختتامیه اولین رویداد کارآفرینی در حوزه صادرات میان فعالین اقتصادی جوان افغانستانی، با هدف توسعه صادرات کالا و خدمات از ایران به افغانستان، از سوی مرکز نوآوری و کارآفرینی صادرات(ایدکا) در دانشگاه صنعتی امیر کبیر تهران سخن می‌گفت، خاطرنشان کرد: "ما دو ملت همزمان، هم فرهنگ، همسایه و مسلمان هستیم. دوستان اشاره کردند که ایران سه برابر اتحادیه اروپا به افغانستان صادرات دارد، این به این معنی است که آن‌جا یک تقاضا وجود دارد و مردم افغانستان علاقمند اند که از کشور همسایه‌شان واردات داشته باشند".
 
وی با تقدیر از برنامه مرکز ایدکا با هدف مهارت‌آموزی فعالان جوان افغانستانی برای توسعه صادرات ایران به افغانستان، تصریح کرد که جای یک چیز در جمهوری اسلامی ایران خالی است که دوستان افغانستانی بیشتر آن‌را احساس می‌کنند، و آن، بحث واردات از افغانستان است.
 
سلیمانی خاطرنشان کرد که صادرات ایران به افغانستان، با صادرات افغانستان به ایران اصلا قابل مقایسه نیست؛ "ما در سال سه میلیارد دالر واردات از ایران داریم، اما واردات ایران از ما 20 میلیون دالر است".
 
این در حالی است که به گفته وی، افغانستان در مجموع بالغ بر یک میلیارد دالر به کشورهای منطقه(هند، چین، پاکستان و...) صادرات دارد. به عنوان مثال، ما به پاکستان بیش از 200 میلیون دالر صادرات داریم.
 
معاون سفیر افغانستان در تهران ابراز آمادگی کرد، اگر مرکز ایدکا و فعالان اقتصادی تمایل داشته باشند، سفارت کارشناسانی را می‌تواند در حوزه صادرات افغانستان به ایران معرفی کند؛ "چون ما احساس می‌کنیم که اگر بحث واردات از افغانستان را هم دنبال کنیم، همان طور که شما برای صادرات به افغانستان برنامه برگزار کردید، از آن طرف هم برگشتی داشته باشد، من مطمئن هستم که مورد استقبال قرار می‌گیرد".
 
وی با بیان این‌که افغانستان کنونی با افغانستان 20 سال پیش تفاوت دارد، تأکید کرد که کشور الان در نقطه‌ای است که فقط در ولایت هرات بیش از 800 کارخانه فعال است که با همکاری همین دوستان ایرانی در حال کار می‌باشد.
 
سلیمانی در مورد صادرات اندک افغانستان به ایران تصریح کرد: "من بیشتر فکر می‌کنم این‌ها یک روندهای اداری است که باید شکسته شود، کالاهای افغانستان کیفیت قابل توجهی دارد که به کشورهای مختلف از جمله هند و چین صادر می‌شود. مثلا، جلغوزه افغانستان الان در خود کشور کم‌یاب است، چون چینی‌ها آن را برای سال‌ها قرارداد کرده‌اند".
 
وی در پایان تأکید کرد که اگر دوستان علاقمند باشد، سفارت افغانستان در تهران حاضر است در کنار صادرات از ایران به افغانستان، در بخش واردات از افغانستان که یک حالت دو طرفه باشد، همکاری کند.
 
تصور اشتباه؛ کار اتباع افغانستانی در ایران ارز وارد می‌کند، نه خارج!
اسماعیلی، رییس انجمن دوستی ایران و افغانستان یکی دیگر از سخنرانان نشست اختتامیه رویداد کارآفرینی با هدف توسعه صادرات کالا و خدمات از ایران به افغانستان از سوی مرکز ایدکا بود.
 
وی در سخنان به یک پندار نادرست و اشتباه حتی در سطوح تصمیم‌گیری در جمهوری اسلامی ایران در مورد حضور اتباع افغانستانی در این کشور و کارهایی که در ایران انجام می‌دهند، اشاره کرد و گفت که برخی می‌گویند که حضور اتباع افغانستان در ایران موجب شده که مقدار زیادی ارز از این کشور خارج شود، اما به گفته اسماعیلی، این تصور اشتباهی است که متأسفانه حتی در بین نهادهای مسئول و ذیربط که تصمیم‌گیرنده هم هستند، یک امر قطعی تلقی شده بود.
 
رییس انجمن دوستی ایران و افغانستان ادامه داد: "در صورتی که کسانی که در این رشته کار می‌کردند، می‌دانستند که نتیجه زحمت بسیاری از کارگران شریف افغانستانی در ایران، به همین کالاها در ایران تبدیل می‌شود، و به افغانستان صادر می‌گردد؛ از بدل همین پولی که کارگران افغانستانی در ایران کار می‌کردند، کالای ایرانی به افغانستان صادر می‌شد و هم ارز وارد کشور جمهوری اسلامی ایران می‌گردید".
 
وی خواستار شناسایی خلا‌ها و ایجاد یک برنامه نظام‌مند برای توسعه صادرات به افغانستان شد و گفت: "امروز اولویت‌های بازار افغانستان برای تجار مقیم ایران که از اتباع افغانستانی است، روشن است و آ‌نقدر آزمون و خطا و تجربه دارند که بدانند چه چیزی در افغانستان در اولویت بوده و نیاز به صادرات ایران به افغانستان است، اما آنچه مهم است و باید به آن پرداخت شود، یک سلسله برنامه‌ریزی‌های مناسب است که بتواند خلاها را شناسایی کند؛ خلاهایی که موجب کند شدن کار تجار می‌گردد و موجب این می‌شود که تجار ایرانی یا افغانی به خاطر این روندهای ملال‌آور و خسته‌کننده، آن‌‌ها را دور بزند که بسیاری از مشکلات جدی و جدیدی خلق می‌شود. هم از آن طرف به این طرف و هم از این طرف مشکل داریم".
 
البته به گفته اسماعیلی، فکر می‌کند تاجران در داخل افغانستان کمتر با مشکلات مواجه اند، اما بیشتر گرفتاری‌ها در ایران است که باید آن‌را اتاق بازرگانی، وزارت صنایع و استان‌داری‌های این کشور در دستور کار قرار دهند و به آن بپردازند.
 
نیاز به شناسایی و آمارگیری؛ ظرفیت‌های ناشناخته اتباع افغانستانی در حوزه کارآفرینی و سرمایه‌گذاری در ایران
سید مهدی موسوی، مدیرعامل شرکت توسعه گنجینه فارس آرین(تگفا) و فعال اقتصادی افغانستانی در ایران نیز در سخنانی در این مراسم، خاطرنشان کرد که با شناخت و تجاربی که دو ملت دارد و تجربیات خود، یکی از مسائل جدی در ایران این است که ظرفیت کارآفرینان و سرمایه‌گذاران افغانستانی در این کشور به طول کامل و دقیق شناسایی و آمارگیری نشده است، در حالی که هر مجموعه‌ای که معرفی می‌شود، به اندازه 5 درصد ظرفیت کامل اتباع افغانستانی نیست که در ایران از توانامندی‌های بالای کارآفرینی، سرمایه‌گذاری و خلق کالاهایی برخوردارند که در حقیقت باعث تولید کالای ایرانی و رونق تولید در این کشور می‌شود.
 
وی خاطرنشان کرد که نمونه‌های بارزی را می‌شناسد که الان به صورت نامرئی و ناشناخته، صادرات کالاهای تولید شده در ایران را به شکل سنتی کشورهای عربی انجام می‌دهند و هیچ کس خبر ندارد، کالاهای فاخر و ارزشمندی که جزء کالاهای استراتژیک هستند.
 
بر این اساس، موسوی تأکید کرد که اولین قدم، ایجاد یک بانک اطلاعات برای شمارش و شناسایی سرمایه‌گذاران، کارآفرینان و شرکت‌های افغانستانی در ایران است که با هزاران زحمت و مشکلات، به این توانمندی‌ها رسیدند، تا از این ظرفیت آن‌ها به طور کامل استفاده شود.
 
بازارهای مختلف در کشورهای منطقه؛ ما جایگاه خود را پیدا کرده‌ایم
محمد حبیب غلامی، مدیرعامل شرکت ATG افغانستان نیز با اشاره به محدودیت‌هایی که به خصوص در بحث صادرات کالاهای مشابه از افغانستان به ایران وجود دارد، خواستار استفاده از ظرفیت‌های ترانزیتی به خصوص در ایران و بندر چابهار، برای صادرات کالاهای افغانستانی به کشورهای مختلف، از جمله هند، چین، ترکیه، آذربایجان و کشورهای عربی شد.
 
وی گفت: "ما الان بازار هند را داریم، کشورهای عربی داریم، ما نخستین‌بار توانستیم میوه تازه افغانستان را به هند برسانیم، جاده لاجورد و جاده ابریشم را هم داریم، ما جایگاه خودمان را پیدا کردیم، ما این نوید را به دانشجویان افغانستان و کارآفرینان می‌دهیم که کالاهای خودمان را به صورت ترانزیت از مسیر ایران به ترکیه رساندیم، به آذربایجان رساندیم، به کشورهای حاشیه خلیج فارس هم رساندیم و الان ما میوه تازه افغانستان را صادر می‌کنیم".
 
اولین رویداد مهارت‌افزایی صادرات ایران به افغانستان
این در حالی است که اولین رویداد کارآفرینی در حوزه صادرات میان فعالین اقتصادی جوان افغانستانی، با هدف توسعه صادرات کالا و خدمات از ایران به افغانستان، از سوی مرکز نوآوری و کارآفرینی صادرات(ایدکا) به مرحله پایانی خود رسیده است. قرار است 3 فعال اقتصادی برتر از میان 18 فعال راه‌یافته به دور نهایی این رویداد، با هدف بازاریابی و فراهم‌سازی زمینه صادرات از ایران، به افغانستان سفر کنند.
 
بهزاد حسن‌نژاد، دبیر اجرایی اولین رویداد مهارت‌افزایی صادرات به افغانستان مرکز نوآوری و کارآفرینی صادرات(ایدکا)، در گفت‌وگو با خبرنگار آوا در مورد برگزاری این دوره تخصصی تربیت و آموزش نیروی متخصص در زمینه تجارت به افغانستان خاطرنشان کرد: "ما گروهی هستیم که کلا در زمینه مهاجران کار می‌کنیم و اعتقاد داریم که ظرفیت‌های متفاوت مهاجران در ایران مغفول مانده است".
 
وی با بیان این‌که رویداد ادیکا دنباله‌دار خواهد بود، گفت: "ما می‌خواهیم اگر نیروی انسانی در ایران بنا به محدودیت‌های متفاوت نتوانسته پیشرفتی داشته باشد، در زمینه مهارت‌افزایی‌شان قدم برداریم تا به سمت جلو حرکت کنند".
 
حسن‌نژاد افزود که این رویداد مهارت‌افزایی صادرات به افغانستان را با حضور 60 نفر از اتباع خارجی آغاز کردند که این 60 نفر در مرحله بعد، به 18 نفر کاهش یافته و از این تعداد، 3 نفر در ماه عقرب به افغانستان فرستاده خواهند شد.
 
وی گفت که تولیدکنندگان ایرانی در حوزه‌های تجهیزات پزشکی، بازی و اسباب بازی، تجهیزات فوتونیک و... به کارآموزان معرفی و وصل شدند تا آن‌ها زمینه بازاریابی و صادرات این محصولات به افغانستان را پیدا کنند.
 
دبیر اجرایی اولین رویداد مهارت‌افزایی صادرات به افغانستان از سوی ایدکا در مورد محتوای آموزشی این دوره گفت: در بخش اول اطلاعات پایه و شناخت بازار، فنون مذاکره، مسائل تجاری و آموزش‌های پایه کسب و کار در 50 ساعت آموزش داده شد و در مرحله دوم، در مورد مسائل، چالش‌ها و فرصت‌های تجاری افغانستان، صادرات به افغانستان، فرهنگ مذاکره با تاجرین افغانستانی، کمبودهای موجود و مسائلی از این دست مورد بررسی قرار گرفت.