احمد سعیدی، دیپلمات پیشین افغانستان در پاکستان، به دنبال حمله طالبان بر هوتل اینترکانتیننتال در کابل، در یادداشتی با عنوان "بوی گند ستون پنجم در نظام افغانستان"، تأکید کرده که ستون پنجم داخل نظام و حکومت در این حمله دست داشته و با خاطری آرام، سلاح و مهمات را به محل واقعه انتقال داده است. وی با بیان این که در همه جنایات سازمان یافته در افغانستان دست ستون پنجم داخل نظام حضور فعال دارد، تصریح کرده که حکومت نه تنها قاطعیتی در برابر ستون پنجم ندارد، بلکه گاهی تریبیون دولت نیز برای اعلام نظر در اختیار‌شان گذاشته می‌شود.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، حمله تروریستی ۴ طالب ظهر امروز و پس از ۱۶ ساعت درگیری به پایان رسید. در این حمله ۵ تن به شمول ۴ غیرنظامی داخلی و یک خارجی کشته و ۶ تن دیگر به شمول ۴ نیروی پلیس زخمی شدند. نیروهای ویژه توانستند ۱۶۰ از مهمانان این هوتل به شمول ۴۱ خارجی را نجات دهند.
این کارشناس مسائل سیاسی در این تحلیل خود نوشته است که در همه جنایات سازمان یافته مستقیم یا غیرمستقیم در افغانستان، دست "ستون پنجم" که در "داخل نظام" حضور فعال دارند، دخیل است، اما مسئولیت این جنایات را گاهی به نام داعش و گاهی طالب انعکاس می دهند.
به باور آقای سعیدی، اصطلاح ستون پنجم که چند سالی است در میان تحلیلگران و آگاهان نظامی و سیاسی رایج شده، به گروهی از افراد خائن و مزدور بیگانه گفته می‌شود که از داخل یک دولت ضد آن کار می‌کنند و زمانی که دولت ها با بحران فراگیر روبرو می شوند، ستون پنجم فعالیت خویش را افزایش داده و در مخالفت با عملکردهای دولت، قرار می‌گیرد.
وی با این مقدمه به حمله شب گذشته بر هوتل اینتر کانتیننتال که ۵ تروریست بیش از ۱۵ ساعت با نیروهای داخلی و خارجی جنگنیده سلاح و مهمات فراوانی در دسترس شان قرار داشت، نوشته است: "آیا این قدر سلاح و مهمات همان لحظه منتقل شده که تروریستان وارد هوتل گردیدند؟ خیر! ستون پنجمی بوده که قبلا این برنامه را طراحی و سلاح و مهمات را با خاطر آرام به محل واقعه انتقال داده است".
وی خاطرنشان کرده که متاسفانه با گذشت هر روز در کشور، اصطلاح سیاسی ستون پنجم رنگ و شکل عینی می‌گیرد و تقریبا برای عموم مردم قابل درک و فهم شده است.
این دیپلمات پیشین افغانستان در پاکستان ادامه داده است که وجود ستون پنجم در داخل دستگاه حاکمیت، یک واقعیت انکارناپذیر است که نمی‌شود نسبت به آن با دیده اغماض نگریست.
اما به نوشته وی، اگر اراده ای جهت تصفیه ستون پنجم از داخل نظام وجود داشته باشد، این حاکمیت به یک خانه تکانی جدی و فوری ضرورت دارد.
احمد سعیدی ادامه داده است: "با گذشت هر روز و شدت حملات هدف‌مندانه دشمن به خصوص حوادث شفاخانه چهارصد بستر، قل اردوی ۲۰۹ شاهین، حمله شب گذشته به هوتل اینترکانتیننتال، حمله بر مسجد باقرالعلوم(ع)، حمله به مسجد امام زمان(ع) و حملات انتحاری دیگر در کابل و شهرهای مختلف، مهره های ستون پنجم در درون حکومت وحدت ملی نسبت به هر زمان دیگر فعال تر گردیده و زمینه این حملات را به نفع دشمن فراهم می‌کنند".
وی به حرف های استاد سیاف از رهبران جهادی اشاره می کند که هشدارهایی در رابطه به فعالیت ستون پنجم در دولت داده و نادیده گرفته شد. سیاف به طور علنی گفته بود که افراد انتحارکننده به کمک عناصر مشخصی از اطراف کابل و منطقه بُت‌خاک به داخل شهر آورده شده و به اهداف مشخص حمله می‌کنند. سیاف هم‌چنان گفته بود که اعلامیه‌ها و شب‌نامه‌های طالبان در منطقه وزیر محمد‌اکبر‌خان کابل ترتیب و نشر می‌گردد.
این آگاه مسائل سیاسی و منتقد عملکرد حکومت با بیان این که وظیفه نهادهای امنیتی و استخباراتی و رهبران سیاسی دولت است که با ستون پنجم برخورد کنند، می نویسد: "متأسفانه عوض این که مسئولین توجه جدی به امنیت و آسایش مردم داشته باشند و حکومت پلان و طرحی برای از بین بردن این چالش ها داشته باشد، تا هنوز مشغول تقسیم قدرت و زد و بندهای داخلی خود است. از تعیینات پست‌های بالای حکومتی تا سطح مدیریت‌ها مورد اختلاف رهبران حکومت وحدت ملی است. معرفی افراد در یک مقام دولتی و سپس مخالفت با آن‌ها، تبدیل به یک روند طولانی شده که کارکرد حکومت را آسیب زده است".
وی خاطرنشان کرد که حکومت از اولویت‌های اصلی خود چون تمرکز بر امنیت، پیگیری پروسه صلح، اصلاح نظام انتخاباتی، توزیع تذکره‌های الکترونیک، بهبود وضعیت اقتصادی مردم، مبارزه جدی با فساد اداری و مبارزه با مواد مخدر، منحرف شده و به مسایل شخصی و کوچک تمرکز کرده است. این وضعیت، یک خلای پاسخ‌گویی را به‌وجود آورده و میزان باورمندی مردم به حکومت را به شدت کاسته است.
از سوی دیگر، به باور احمد سعیدی، جنگ و صلح با طالبان در چارچوب یک استراتژی واضح برای مردم توضیح داده نمی‌شود؛ علاوه بر این، سرمایه‌ها در حال فرار از کشور است، حکومت برنامه‌ای برای بهبود وضعیت اقتصادی و امنیتی مردم ندارد و فقر و بی‌کاری بیداد می‌کند. بر این اساس، از نظر مشروعیت، پایه‌های نظام، انتخابات مجلس نمایندگان و حکومت لرزان است. مجموعه این فاکتورها زمینه را برای فعالیت قوی دشمن فراهم ساخته و حکومت نه تنها هیچ قاطعیتی در برابر ستون پنجم ندارد، بلکه گاهی تریبیون دولت نیز برای اعلام نظر در اختیار‌شان گذاشته می‌شود که بگویند "هیچ طالبی در پاکستان وجود ندارد؛ همه در داخل افغانستان اند" .
وی تصریح می کند که در نتیجه این بی‌برنامگی‌ها، هر روز به درد و رنج مردم افزوده می شود؛ تلفات سنگین نیروی‌های امنیتی، فقر، افزایش جرایم و فرار و مهاجرت‌های دسته‌جمعی . این وضعیت سبب ایجاد فضای مناسب برای فعالیت‌های جسورانه ستون پنجمی‌ها شده است. فضا برای کسانی مساعد شده که از داخل و بیرون حکومت، از طالبان و گروه های تروریستی دیگر حمایت می‌کنند؛ عده ای به این باور اند که تعدادی از ستون پنجمی ها در شهر کابل بعد از مرگ ملا محمدعمر، برایش مراسم فاتحه برگزار کردند، اما هیچ کس نگفت که چرا شما برای سربازانی که در راه وطن شهید می شوند، مراسم فاتحه برگزار نمی کنند!.
در چنین شرایطی، احمد سعیدی می نویسد که عده ای بدبختانه آگاهانه و به اشاره اربابان قدرت، تعصبات قومی و زبانی را در افغانستان دامن می زنند؛ پروسه‌های ملی را سبوتاژ نموده و ارزش های مردمی را به گروگان گرفته اند.
وی تصریح کرده است، تا زمانی‌که رهبران حکومت وحدت ملی به این مسایل اولویت ندهد و هرچه زودتر خود را از قید و بند تقسیم قدرت و دامن زدن به تعصبات قومی و زبانی ـ که بنیاد اختلاف میان سران حکومت را می سازد، نرهاند؛ و برای شناسایی و سرکوبی ستون پنجم که خطر بالقوه برای حکومت می‌باشد، به شدت وارد عمل نشوند، احتمال سقوط حکومت دور از تصور نبوده و در آینده شاهد جنایات هولناک تر نیز در مناطق مختلف به دست دشمن خواهیم بود.
این کارشناس مسائل سیاسی تأکید کرده که تاریخ افغانستان و منازعات سایر کشورها نشان می‌دهد که فعالیت قوی "ستون پنجم" در درون نظام، حتی سبب فروپاشی حکومت‌ها شده و این حاکمیت نیز مجزا نیست، بنابراین بهتر است رهبران حکومت وحدت ملی وقت‌شان را بیشتر به مسایل کلان امنیتی و سیاسی صرف کنند و با ایجاد استراتژی قوی امنیتی و تحلیل از جامعه سیاسی افغانستان، طرحی اساسی را برای مقابله با دشمن و عوامل مخرب در درون نظام(ستون پنجم)، پی‌ریزی و به منصه اجرا بگذارند تا از خطر بالقوه سقوط، جلوگیری و نگرانی مردم را نسبت به آینده رفع کنند.
وی با بیان این که زدودن ستون پنجم از داخل نظام کار آسانی نخواهد بود، نوشته است که این حقله کثیف چه به صورت جمعی و چه فردی، به شکل دینامیک گرایش جدی به طرف مخالفان مسلح و منافع بیگانگان دارد. اما بدبختانه برخورد متسامحانه‌ی حکومت در برابر ستون پنجمی‌ها، ناشی از اجبارهای دست و پاگیر زمامدارانی است که در این هاون مخلوط، کوبیده شده اند.
احمد سعیدی در نتیجه گیری تحلیل خود تصریح کرده است: "به باور من عمق ریشه ستون پنجم فراتر از آن است که با ساده‌انگاری بتوان با آن مبارزه کرد. ستون پنجم صرفا یک نیروی محلی داخل نظام نیست، بل یک مجموعه از نیروهای مخرب داخل نظام، سازمان‌های اطلاعاتی منطقه‌یی و هم‌کاران بین‌المللی یاری‌رسان آن ها است".
وی در ادامه تأکید کرد: " تا زمانی که مداخله مستقیم سازمان‌های اطلاعاتی منطقه و همسایگان به خصوص پاکستان ادامه داشته باشد و بازی دوگانه حامیان بین‌المللی افغانستان و عدم صداقت آنان در سرکوب کامل دشمنان مردم افغانستان و دامن زدن زمامداران به تعصبات قومی و زبانی ادامه داشته باشد، متاسفانه همین روز و روزگار تلخ ادامه خواهد داشت".
