چنانچه در خبرها آمده بود مقامات امریکایی از سپردن زندان بگرام به دولت افغانستان سر باز زدند و این امتناع در شرایطی است که چندی پیش مقامات کابل و واشنگتن نسبت به واگذاری این زندان به دولت افغانستان به توافق رسیده بودند.
صرف نظر از آنکه این عمل مقامات امریکایی بر خلاف عرف دیپلماتیک و اخلاق و آداب سیاسی بوده و حیثیت و جایگاه آنان را در انظار جهانیان به انتقاد و پرسش می گیرد، دلیلی که بر این امتناع اقامه شده تا اندازه زیادی مضحک و تعجب آور است.
مقامات امریکایی گفته اند که وضعیت زندانها در افغانستان از نظر معیارها و استندردهای حفاظتی و انسانی و حقوق بشری در حد مطلوب و قابل پذیرش نمی باشد و ترس آنان از این است که در صورت سپردن زندان بگرام به دولت کابل، اولاً حقوق زندانیان در آنجا تضییع شده و در قدم بعدی که از اولی مهمتر است، ممکن است موجبات فرار آنان از زندان فراهم شده و امنیت افغانستان و منطقه با خطر مواجه شود.
جالب است که متعاقب تصمیم مقامات امریکایی در عدم اعطای زندان بگرام به دولت کابل و شاید در فاصله کمتر از یک هفته، سازمان ملل متحد مانند همیشه در قامت سخنگوی ورزیده امریکا و متحدان آن، قد علم کرده و در گزارش بلندبالا و پر آب و تاب، از وجود شکنجه گسترده در زندانهای افغانستان سخن گفته و بدین ترتیب، مهر تایید بر ادعاهای مقامات امریکایی مبنی بر وخامت وضعیت زندانها در افغانستان می گذارد!.
" در این گزارش از ۱۴ شیوه شکنجه و بدرفتاری، از جمله زدن، تهدید به کشتن و سواستفاده جنسی نام برده شده است. همچنین گفته شده در مواردی برای مجبور کردن زندانیان به اعتراف و کسب معلومات، به آنها شوک الکتریکی داده شده است.
براساس این گزارش موارد شکنجه و بدرفتاری در زندانهای مربوط به نیروهای پولیس افغانستان در دوازده ماه گذشته از ۳۵ درصد به ۴۳ درصد افزایش یافته است. اما این موارد در زندانهای مربوط به امنیت ملی افغانستان در همین مدت از ۴۶ درصد به ۳۴ درصد کاهش یافته است.
یوناما گفته با آنکه دولت افغانستان شماری از توصیه‌های گزارش ۲۰۱۱ سازمان ملل در مورد وضعیت زندانیان را عملی کرده است؛ اما در زمینه تعقیب قضایی متخلفان، کاری جدی صورت نگرفته است.
حامد کرزی تاکید داشته که نگهداری زندانیان مساله مربوط به حاکمیت افغانستان است و از ایالات متحده خواسته تا همه زندانیان افغان را به دولت این کشور بسپارد.
اما فرماندهان آیساف هشدار داده‌اند که با توجه به سطح بالای بدرفتاری با زندانیان، عملی شدن این کار به زودی ممکن نیست."
آنچه از متن این گزارش بر می آید، بسیار زیرکانه و رندانه تنظیم شده است. هیچ کسی منکر وجود ستم و شکنجه در زندانهای کشور نیست و اساساً کشوری که تمامی زوایا و شئونات آن دستخوش ناهنجاری و کاستی می باشد، چگونه می توان انتظار داشت تا در زندانهای آن، عدالت و انصاف و حقوق انسانی زندانیانِ در بند رعایت شود؟!
از اینها گذشته و مگر در کشورهای پیشرفته و متمدنی مانند امریکا و اروپا که دهل دوسره دموکراسی و حقوق بشر را پاره کرده اند و گوش جهانیان را کر، کم به زندانیانِ در بند، ستم و جفا می رود که در افغانستان که کپی دست دهم حقوق بشر امریکایی و غربی و دموکراسی است، نرود؟!
مگر جهانیان نمی دانند و یا به همین زودی فراموش کرده اند که در زندانهای تحت اختیار امریکایی ها در گوانتانامو، ابوغریب و در همین بگرام چه می گذرد و این یانکی های به اصطلاح متمدن و تیکه دار حقوق بشر و آزادی بیان با زندانی های در بند در این زندانها، چگونه رفتار کرده و می کنند؟!
اگر چه قصد هیچ گونه دفاع از وجود شکنجه در زندانهای افغانستان را نداریم و اساساً ارتکاب اعمال غیر انسانی ولو از ناحیه هر دولت و کشوری باشد، ابداً قابل دفاع و پشتیبانی نیست؛ اما از این واقعیت هم نمی توان گذشت که میزان و کیفیت شکنجه های موجود در زندانهای افغانستان با کمیت و کیفیت شکنجه های جاری در زندانهای تحت اختیار امریکایی ها ابداً قابل اندازه گیری و مقایسه نیست!.
اما در شگفتیم که یک چنین گزارشهای انتقادی و اعتراض آمیز سازمان ملل، چرا هر از گاهی، گریبان مقامات امریکایی و اروپایی را نمی گیرد؟!. البته ناگفته نماند که یک بخشی از نگرانی ذکر شده در گزارش سازمان ملل می تواند محلی از دقت و تامل را دارا باشد و در واقع این فراز، از باب "گفتن کلمه حقی است که از آن اراده باطل شده است" و آن فرار و یا فرار دادن و یا رها کردن زندانی های طالبان و مخالفان از زندانهایی است که زیر نظر دولت افغانستان اداره می شود.
اما آیا این گزینه، در واقع نیز همان چیزی است که موجب نگرانی مقامات امریکایی و در نتیجه عدم اعطای اداره زندان بگرام به دولت افغانستان شده است و یا اینکه این ادعا صرفاً یک بهانه بوده و در اصل، عدم اعطای اداره زندان بگرام به طرف افغانستانی، علاوه بر یک زورگویی آشکار، یکی از اهرمهای فشاری است که علیه دولت کابل به کار گرفته می شود تا در مقاطع لازم از آن استفاده شود؟!
به هر حال، سازمان ملل متحد، با توجه به انگیزه تاسیس و ایجاد آن که همانا حفظ منافع دول متحد می باشد، از آغاز تا امروز ثابت کرده است که آنچه در درجه نخست اهمیت قرار دارد و هیچگاه این سازمان نمی تواند از آن سرپیچی کند، همان اهداف و انگیزه های اولیه است و پس از آن و آنهم در صورت صلاح دید موسسان این نهاد غیر خیریه، به اوضاع و منافع دیگر دولت و کشورها نیز توجهی خواهد شد.
نویسنده: سید فاضل محجوب
صرف نظر از آنکه این عمل مقامات امریکایی بر خلاف عرف دیپلماتیک و اخلاق و آداب سیاسی بوده و حیثیت و جایگاه آنان را در انظار جهانیان به انتقاد و پرسش می گیرد، دلیلی که بر این امتناع اقامه شده تا اندازه زیادی مضحک و تعجب آور است.
مقامات امریکایی گفته اند که وضعیت زندانها در افغانستان از نظر معیارها و استندردهای حفاظتی و انسانی و حقوق بشری در حد مطلوب و قابل پذیرش نمی باشد و ترس آنان از این است که در صورت سپردن زندان بگرام به دولت کابل، اولاً حقوق زندانیان در آنجا تضییع شده و در قدم بعدی که از اولی مهمتر است، ممکن است موجبات فرار آنان از زندان فراهم شده و امنیت افغانستان و منطقه با خطر مواجه شود.
جالب است که متعاقب تصمیم مقامات امریکایی در عدم اعطای زندان بگرام به دولت کابل و شاید در فاصله کمتر از یک هفته، سازمان ملل متحد مانند همیشه در قامت سخنگوی ورزیده امریکا و متحدان آن، قد علم کرده و در گزارش بلندبالا و پر آب و تاب، از وجود شکنجه گسترده در زندانهای افغانستان سخن گفته و بدین ترتیب، مهر تایید بر ادعاهای مقامات امریکایی مبنی بر وخامت وضعیت زندانها در افغانستان می گذارد!.
" در این گزارش از ۱۴ شیوه شکنجه و بدرفتاری، از جمله زدن، تهدید به کشتن و سواستفاده جنسی نام برده شده است. همچنین گفته شده در مواردی برای مجبور کردن زندانیان به اعتراف و کسب معلومات، به آنها شوک الکتریکی داده شده است.
براساس این گزارش موارد شکنجه و بدرفتاری در زندانهای مربوط به نیروهای پولیس افغانستان در دوازده ماه گذشته از ۳۵ درصد به ۴۳ درصد افزایش یافته است. اما این موارد در زندانهای مربوط به امنیت ملی افغانستان در همین مدت از ۴۶ درصد به ۳۴ درصد کاهش یافته است.
یوناما گفته با آنکه دولت افغانستان شماری از توصیه‌های گزارش ۲۰۱۱ سازمان ملل در مورد وضعیت زندانیان را عملی کرده است؛ اما در زمینه تعقیب قضایی متخلفان، کاری جدی صورت نگرفته است.
حامد کرزی تاکید داشته که نگهداری زندانیان مساله مربوط به حاکمیت افغانستان است و از ایالات متحده خواسته تا همه زندانیان افغان را به دولت این کشور بسپارد.
اما فرماندهان آیساف هشدار داده‌اند که با توجه به سطح بالای بدرفتاری با زندانیان، عملی شدن این کار به زودی ممکن نیست."
آنچه از متن این گزارش بر می آید، بسیار زیرکانه و رندانه تنظیم شده است. هیچ کسی منکر وجود ستم و شکنجه در زندانهای کشور نیست و اساساً کشوری که تمامی زوایا و شئونات آن دستخوش ناهنجاری و کاستی می باشد، چگونه می توان انتظار داشت تا در زندانهای آن، عدالت و انصاف و حقوق انسانی زندانیانِ در بند رعایت شود؟!
از اینها گذشته و مگر در کشورهای پیشرفته و متمدنی مانند امریکا و اروپا که دهل دوسره دموکراسی و حقوق بشر را پاره کرده اند و گوش جهانیان را کر، کم به زندانیانِ در بند، ستم و جفا می رود که در افغانستان که کپی دست دهم حقوق بشر امریکایی و غربی و دموکراسی است، نرود؟!
مگر جهانیان نمی دانند و یا به همین زودی فراموش کرده اند که در زندانهای تحت اختیار امریکایی ها در گوانتانامو، ابوغریب و در همین بگرام چه می گذرد و این یانکی های به اصطلاح متمدن و تیکه دار حقوق بشر و آزادی بیان با زندانی های در بند در این زندانها، چگونه رفتار کرده و می کنند؟!
اگر چه قصد هیچ گونه دفاع از وجود شکنجه در زندانهای افغانستان را نداریم و اساساً ارتکاب اعمال غیر انسانی ولو از ناحیه هر دولت و کشوری باشد، ابداً قابل دفاع و پشتیبانی نیست؛ اما از این واقعیت هم نمی توان گذشت که میزان و کیفیت شکنجه های موجود در زندانهای افغانستان با کمیت و کیفیت شکنجه های جاری در زندانهای تحت اختیار امریکایی ها ابداً قابل اندازه گیری و مقایسه نیست!.
اما در شگفتیم که یک چنین گزارشهای انتقادی و اعتراض آمیز سازمان ملل، چرا هر از گاهی، گریبان مقامات امریکایی و اروپایی را نمی گیرد؟!. البته ناگفته نماند که یک بخشی از نگرانی ذکر شده در گزارش سازمان ملل می تواند محلی از دقت و تامل را دارا باشد و در واقع این فراز، از باب "گفتن کلمه حقی است که از آن اراده باطل شده است" و آن فرار و یا فرار دادن و یا رها کردن زندانی های طالبان و مخالفان از زندانهایی است که زیر نظر دولت افغانستان اداره می شود.
اما آیا این گزینه، در واقع نیز همان چیزی است که موجب نگرانی مقامات امریکایی و در نتیجه عدم اعطای اداره زندان بگرام به دولت افغانستان شده است و یا اینکه این ادعا صرفاً یک بهانه بوده و در اصل، عدم اعطای اداره زندان بگرام به طرف افغانستانی، علاوه بر یک زورگویی آشکار، یکی از اهرمهای فشاری است که علیه دولت کابل به کار گرفته می شود تا در مقاطع لازم از آن استفاده شود؟!
به هر حال، سازمان ملل متحد، با توجه به انگیزه تاسیس و ایجاد آن که همانا حفظ منافع دول متحد می باشد، از آغاز تا امروز ثابت کرده است که آنچه در درجه نخست اهمیت قرار دارد و هیچگاه این سازمان نمی تواند از آن سرپیچی کند، همان اهداف و انگیزه های اولیه است و پس از آن و آنهم در صورت صلاح دید موسسان این نهاد غیر خیریه، به اوضاع و منافع دیگر دولت و کشورها نیز توجهی خواهد شد.
نویسنده: سید فاضل محجوب
مولف : سیدفاضل محجوب
