هجده سال قبل نیروهای نظامی ناتو به رهبری امریکا با پیشرفته‌ترین تجهیزات نظامی روز برای نابودی گروه طالبان وارد خاک افغانستان شدند. این کشورها بدون در نظر گرفتن اندیشه افراطی گروه طالبان، جفرافیای سیاسی افغانستان و حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی این گروه، برای نابودی این گروه آستین بالا زدند و فکر می‌کردند که با حملات نظامی علیه طالبان به پیروزی می‌رسند، اما با گذشت 18 سال، گروه طالبان نابود که نشد، بلکه نسبت به گذشته قوی‌ترهم شد.
جنگ افغانستان برای کشورهای عضوی ناتو یکی از طولانی و پرهزینه‌ترین جنگ‌ها به شمار می‌رود که تاکنون سابقه نداشته است. در این جنگ بر علاوه هزینه‌های هنگفت مالی، بیش از دو هزار سرباز کشورهای عضو ناتو در میدان‌های جنگ کشته و تعداد زیادی با مشکلات روانی گرفتار شده‌اند. قابل یادآوری است که در طول پنج سال حکومت وحدت ملی، بیش از 45 هزار نیروی امنیتی افغانستان نیز در جنگ با طالبان جان‌های‌شان را از دست داده‌اند.
با این وضعیت، مردم بی‌دفاع افغانستان نیز قربانی دو طرف درگیری جنگ شده‌اند؛ طالبان با حملات انتحاری و انفجاری از مردم قربانی گرفته و نیروهای عضو ناتو نیز با حملات هوایی‌شان. با این وجود نیز این جنگ در طول 18 سال گذشته همه روزه افزایش پیدا کرده، چون گروه طالبان برای بقای ایدئولوژی‌شان می‌جنگند و همه روزه به تعداد جنگجویان این گروه افزوده می‌شود.
امریکایی‌ها بیش از یک سال می‌شود که به این موضوع پی برده‌اند که با جنگ نمی‌شود گروه طالبان را نابود کرد؛ به همین اساس تلاش کردند تا با رهبران این گروه از راه دیپلماسی بیش بروند. بعد از آن‌که رهبران طالبان برای گفت‌وگو با امریکایی‌ها آمده شدند، اولین نشست ۱۲ اکتبر سال ۲۰۱۸ در شهر دوحه قطر بین دو طرف برگزار شد که رهبری نمایندگان طالب را عباس استانکزی و رهبری نمایندگان امریکا را زلمی خلیل‌زاد برعهده داشت. این گفت‌وگوها در قالب 9 دور بیش از ده ماه بین دو طرف دوام پیدا کرد. قرار بود که در دور نهم تفاهم‌نامه صلح بین دو طرف به امضا برسد، اما این مذاکرات را رئیس‌جمهور امریکا بدون کدام دست‌آورد لغو کرد.
دونالد ترامپ بعد از آن گفت‌وگوهای صلح را لغو اعلام کرد که در یک حمله انتحاری گروه طالبان در کابل، به شمول 12 فرد ملکی یک سرباز امریکایی نیز کشته شد. رئيس جمهوری آمریکا، در چند توییت متوالی گفت که قرار بوده با رهبران طالبان و رئیس‌جمهور افغانستان به طور جداگانه، در کمپ دیوید دیدار کند، اما تصمیم به لغو این اجلاس گرفته و دستور به توقف گفت‌وگوها میان آمریکا و طالبان داده، چرا که این گروه مسئول حمله انتحاری در کابل بوده است.
ترامپ، پنج روز بعد از لغو مذاکرات صلح، به طالبان هشدار داد که حملات نظامی علیه‌شان به طور بی‌سابقه‌ای شدت خواهد گرفت. وی که در مراسم یادبود ازهجدهمین سالروز حملات یازدهم سپتمبر در وزارت دفاع امریکا صحبت می‌کرد، گفت که ظرف چهار روز گذشته، گروه طالبان شدیدتر از هر زمانی مورد حمله قرار گرفته است. ترامپ هشدار داد که اگر طالبان بار دیگر قصد حمله به امریکا را داشته باشند، با چنان قوتی مورد حمله قرار خواهند گرفت که شبیه آن را هرگز ندیده باشند.
درهمین حال سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر گفته است که این گروه به گونه رسمی از ایالات متحده خواسته است تا درباره لغو این مذاکرات وضاحت بدهد.
حالا سوال این‌جاست که امریکایی‌ها بدون در نظر گرفتن اندیشه طالبان، جفرافیای سیاسی افغانستان و حامیان منطقه‌ای این گروه موفق به سرکوب طالبان خواهد شد؟
در جواب به این سوال باید گفت که امریکایی‌ها اگر اراده‌ای برای نابودی و یا هم سرکوب طالبان در افغانستان دارند، باید بالای حامیان اصلی گروه طالبان فشار وارد کند تا آنان دست از ترویج اندیشه طالبانی بردارند. فعلا بیش از هزارها نفر در مدارس پاکستان برای ترویج اندیشه طالبانی مشغول تدریس اند، سالانه پیش از پنج‌صد نفر بعد از سپری کردن درس وارد افغانستان می‌شوند، این افراد یا به جنگجویان طالبان می‌پیوندند و یا هم مبلغین این گروه در ولایات می‌شوند؛ به همین اساس همه روزه جنگجویان طالب افزایش پیدا می‌کند.
از این‌رو باید گفت که اگر امریکایی‌ها می‌خواهند در جنگ افغانستان پیروز شوند، باید با حامیان اصلی طالبان گفت‌وگو کنند. با فشار نظامی نمی‌شود که یک ایدئولوژی را از بین برد؛ چون همه روز ایدئولوژی طالبانی در مدارس پاکستان تدریس می‌شود. امریکایی‌ها باید بدانند که بخشی از جنگ افغانستان جنگ انگیزه و ایدئولوژی است؛ و تنها از طریق فشار نظامی بر طالبان، بدون توجه به خاستگاه‌های ایدئولوژیک این گروه در پاکستان، نمی‌توانند این گروه را از بین ببرند.
نویسنده: عزیزالله عباسی
جنگ افغانستان برای کشورهای عضوی ناتو یکی از طولانی و پرهزینه‌ترین جنگ‌ها به شمار می‌رود که تاکنون سابقه نداشته است. در این جنگ بر علاوه هزینه‌های هنگفت مالی، بیش از دو هزار سرباز کشورهای عضو ناتو در میدان‌های جنگ کشته و تعداد زیادی با مشکلات روانی گرفتار شده‌اند. قابل یادآوری است که در طول پنج سال حکومت وحدت ملی، بیش از 45 هزار نیروی امنیتی افغانستان نیز در جنگ با طالبان جان‌های‌شان را از دست داده‌اند.
با این وضعیت، مردم بی‌دفاع افغانستان نیز قربانی دو طرف درگیری جنگ شده‌اند؛ طالبان با حملات انتحاری و انفجاری از مردم قربانی گرفته و نیروهای عضو ناتو نیز با حملات هوایی‌شان. با این وجود نیز این جنگ در طول 18 سال گذشته همه روزه افزایش پیدا کرده، چون گروه طالبان برای بقای ایدئولوژی‌شان می‌جنگند و همه روزه به تعداد جنگجویان این گروه افزوده می‌شود.
امریکایی‌ها بیش از یک سال می‌شود که به این موضوع پی برده‌اند که با جنگ نمی‌شود گروه طالبان را نابود کرد؛ به همین اساس تلاش کردند تا با رهبران این گروه از راه دیپلماسی بیش بروند. بعد از آن‌که رهبران طالبان برای گفت‌وگو با امریکایی‌ها آمده شدند، اولین نشست ۱۲ اکتبر سال ۲۰۱۸ در شهر دوحه قطر بین دو طرف برگزار شد که رهبری نمایندگان طالب را عباس استانکزی و رهبری نمایندگان امریکا را زلمی خلیل‌زاد برعهده داشت. این گفت‌وگوها در قالب 9 دور بیش از ده ماه بین دو طرف دوام پیدا کرد. قرار بود که در دور نهم تفاهم‌نامه صلح بین دو طرف به امضا برسد، اما این مذاکرات را رئیس‌جمهور امریکا بدون کدام دست‌آورد لغو کرد.
دونالد ترامپ بعد از آن گفت‌وگوهای صلح را لغو اعلام کرد که در یک حمله انتحاری گروه طالبان در کابل، به شمول 12 فرد ملکی یک سرباز امریکایی نیز کشته شد. رئيس جمهوری آمریکا، در چند توییت متوالی گفت که قرار بوده با رهبران طالبان و رئیس‌جمهور افغانستان به طور جداگانه، در کمپ دیوید دیدار کند، اما تصمیم به لغو این اجلاس گرفته و دستور به توقف گفت‌وگوها میان آمریکا و طالبان داده، چرا که این گروه مسئول حمله انتحاری در کابل بوده است.
ترامپ، پنج روز بعد از لغو مذاکرات صلح، به طالبان هشدار داد که حملات نظامی علیه‌شان به طور بی‌سابقه‌ای شدت خواهد گرفت. وی که در مراسم یادبود ازهجدهمین سالروز حملات یازدهم سپتمبر در وزارت دفاع امریکا صحبت می‌کرد، گفت که ظرف چهار روز گذشته، گروه طالبان شدیدتر از هر زمانی مورد حمله قرار گرفته است. ترامپ هشدار داد که اگر طالبان بار دیگر قصد حمله به امریکا را داشته باشند، با چنان قوتی مورد حمله قرار خواهند گرفت که شبیه آن را هرگز ندیده باشند.
درهمین حال سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر گفته است که این گروه به گونه رسمی از ایالات متحده خواسته است تا درباره لغو این مذاکرات وضاحت بدهد.
حالا سوال این‌جاست که امریکایی‌ها بدون در نظر گرفتن اندیشه طالبان، جفرافیای سیاسی افغانستان و حامیان منطقه‌ای این گروه موفق به سرکوب طالبان خواهد شد؟
در جواب به این سوال باید گفت که امریکایی‌ها اگر اراده‌ای برای نابودی و یا هم سرکوب طالبان در افغانستان دارند، باید بالای حامیان اصلی گروه طالبان فشار وارد کند تا آنان دست از ترویج اندیشه طالبانی بردارند. فعلا بیش از هزارها نفر در مدارس پاکستان برای ترویج اندیشه طالبانی مشغول تدریس اند، سالانه پیش از پنج‌صد نفر بعد از سپری کردن درس وارد افغانستان می‌شوند، این افراد یا به جنگجویان طالبان می‌پیوندند و یا هم مبلغین این گروه در ولایات می‌شوند؛ به همین اساس همه روزه جنگجویان طالب افزایش پیدا می‌کند.
از این‌رو باید گفت که اگر امریکایی‌ها می‌خواهند در جنگ افغانستان پیروز شوند، باید با حامیان اصلی طالبان گفت‌وگو کنند. با فشار نظامی نمی‌شود که یک ایدئولوژی را از بین برد؛ چون همه روز ایدئولوژی طالبانی در مدارس پاکستان تدریس می‌شود. امریکایی‌ها باید بدانند که بخشی از جنگ افغانستان جنگ انگیزه و ایدئولوژی است؛ و تنها از طریق فشار نظامی بر طالبان، بدون توجه به خاستگاه‌های ایدئولوژیک این گروه در پاکستان، نمی‌توانند این گروه را از بین ببرند.
نویسنده: عزیزالله عباسی
