وزارت خارجۀ روسیه می گوید:«...به‌نظر می‌رسد که تأخیر در برگزاری انتخابات به‌دلیل نفوذ ایالات متحده صورت گرفته است که این، فرصت را مهیا می‌سازد تا بربنیاد نسخۀ امریکا این انتخابات برگزار شود. همین‌طور ایالات متحده می‌خواهد روند صلح افغانستان را نیز بربنیاد سناریوی خود شکل بدهد.»
اما حکومت افغانستان این ادعاها را نادرست و شایعه می‌داند و تأکید می‌ورزد که پشتیبانی امریکا از افغانستان در چارچوب تعریف شده است وهیچ کشوری حق ندارد در مسایل داخلی افغانستان مداخله کند.
سفارت امریکا در کابل هم در واکنش، گفته است که تصمیم تأخیر در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان از سوی کمیسیون مستقل انتخابات این کشور گرفته شده تا مشکلات و چالش‌هایی که در انتخابات مجلس نماینده‌گان بودند، برطرف شوند: «ما با افغان‌ها و نهادهای بین‌المللی که باور دارند آوردن اصلاحات جدی در کمیسیون انتخابات ضروری است، هم‌نظر هستیم. این به خود افغان‌ها است که رهبران شان را برگزینند.»
کارشناسان مسایل افغانستان می گویند که بیانیه مسکو حاوی این هشدار ضمنی است که انتخابات آینده ریاست جمهوری افغانستان بیش از هر زمان دیگری در گذشته، عرصه رقابت، تنش و تقابل قدرت های برتری طلب بین المللی خواهد بود.
اگرچه به باور آنها سلطه و نفوذ امریکا در انتخابات افغانستان از ۱۸ سال پیش تاکنون، امری معمول و مشهود و بدیهی بوده است که بارزترین نمونه آن، تشکیل حکومت وحدت ملی با دخالت مستقیم جان کری؛ وزیر امور خارجه وقت امریکا بود. با این حساب، بیانیه وزارت خارجه روسیه، نکته تازه ای را بازگو نمی کند.
از سوی دیگر، این مهم هم برای بسیاری از صاحب نظران و مردم افغانستان، مسلم است که زلمی خلیلزاد، خواستار تعویق و حتی تعلیق انتخابات ریاست جمهوری به منظور رسیدن به چارچوبی برای توافق صلح با طالبان است. این امر بارها در رسانه ها مطرح شده که خلیلزاد می خواهد انتخابات، تعلیق و دولت موقت تشکیل شود؛ اگرچه خود او این خبرها را شایعه می داند و رد می کند. با این حال، او صریحا اعلام کرده است که تلاش می کند روند صلح با طالبان، پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به نتیجه برسد. این درست همان چیزی است که روسیه از آن به عنوان تلاش امریکا برای عملیاتی کردن سناریوی مورد نظر خود در رابطه با انتخابات و صلح در افغانستان یاد می کند و نسبت به آن، هشدار می دهد.
از سوی دیگر، بسیاری از آگاهان بر این نکته متفق القول اند که تعویق انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، تصمیمی نیست که بدون موافقت یا حتی اعمال فشار امریکا و دیگر قدرت های خارجی مسلط بر افغانستان، گرفته شده باشد و هدف از آن، واقعا آنگونه که کمیسیون انتخابات، مدعی شده «اصلاح» و «بهبود» این روند با توجه به تجربیات انتخابات پارلمانی اخیر باشد.
واقعیت این است که غربی ها هیچ علاقه ای به انتخابات ریاست جمهوری ندارند؛ به همین دلیل، نه تاکنون بودجه آن را تأمین کرده اند و نه نسبت به ایجاد اصلاحات بنیادین در قوانین، نظام، مدیریت و دیگر موارد مربوط به روند انتخابات، حساسیت و اصراری به خرج می دهند. آنها اگر دل در گرو انتخابات می داشتند تاکنون با قدرت تمام در برابر فضیحت های شرم آوری که در انتخابات پارلمانی اخیر رخ داد، ایستادگی می کردند و اجازه نمی دادند که یک کمیسیون ناکارآمد، عمیقا فسادزده و به شدت ناتوان و بی ظرفیت، آرای مردم را به گروگان بگیرد و با بازی با سرنوشت سیاسی مردم، جیب اعضای خود را پر کند و حتی کمیشنران آن – با توجه به گزارش تکان دهنده ای که اخیرا منتشر شد - برای کامجویی های ضد اخلاقی کارکنان و مدیران آن، از نامزدهای زن انتخابات پارلمانی، درخواست های نامشروع کنند.
با این حساب، بدیهی است که غرب برای انتخابات، برنامه دیگری دارد و آن، اجرای سناریوی مورد نظر امریکا در روند صلح است که در نتیجه آن، شاید اساسا انتخاباتی برگزار نشود و تمام ارکان نظام و اصول قانون اساسی بر پایه توافق صلح با طالبان، مورد تعریف مجدد قرار بگیرد و تغییر کند.
بنابراین، روسیه با این موضع گیری شدید می خواهد به امریکا هشدار دهد که دوران سلطه یکجانبه واشنگتن به سر آمده و مسکو با تمام توان از افراد، جریان ها و نهادهای تحت پوشش خود برای احراز قدرت و ایفای نقش در آینده سیاسی افغانستان، حمایت خواهد کرد.
این رویارویی دو ابرقدرت، می تواند یکبار دیگر افغانستان را از نقطه تلاقی و همکاری قدرت های متخاصم و رقیب به عرصه تقابل و درگیری آنها تبدیل کند؛ چیزی که بی تردید به زیان مردم افغانستان خواهد بود.
اما حکومت افغانستان این ادعاها را نادرست و شایعه می‌داند و تأکید می‌ورزد که پشتیبانی امریکا از افغانستان در چارچوب تعریف شده است وهیچ کشوری حق ندارد در مسایل داخلی افغانستان مداخله کند.
سفارت امریکا در کابل هم در واکنش، گفته است که تصمیم تأخیر در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان از سوی کمیسیون مستقل انتخابات این کشور گرفته شده تا مشکلات و چالش‌هایی که در انتخابات مجلس نماینده‌گان بودند، برطرف شوند: «ما با افغان‌ها و نهادهای بین‌المللی که باور دارند آوردن اصلاحات جدی در کمیسیون انتخابات ضروری است، هم‌نظر هستیم. این به خود افغان‌ها است که رهبران شان را برگزینند.»
کارشناسان مسایل افغانستان می گویند که بیانیه مسکو حاوی این هشدار ضمنی است که انتخابات آینده ریاست جمهوری افغانستان بیش از هر زمان دیگری در گذشته، عرصه رقابت، تنش و تقابل قدرت های برتری طلب بین المللی خواهد بود.
اگرچه به باور آنها سلطه و نفوذ امریکا در انتخابات افغانستان از ۱۸ سال پیش تاکنون، امری معمول و مشهود و بدیهی بوده است که بارزترین نمونه آن، تشکیل حکومت وحدت ملی با دخالت مستقیم جان کری؛ وزیر امور خارجه وقت امریکا بود. با این حساب، بیانیه وزارت خارجه روسیه، نکته تازه ای را بازگو نمی کند.
از سوی دیگر، این مهم هم برای بسیاری از صاحب نظران و مردم افغانستان، مسلم است که زلمی خلیلزاد، خواستار تعویق و حتی تعلیق انتخابات ریاست جمهوری به منظور رسیدن به چارچوبی برای توافق صلح با طالبان است. این امر بارها در رسانه ها مطرح شده که خلیلزاد می خواهد انتخابات، تعلیق و دولت موقت تشکیل شود؛ اگرچه خود او این خبرها را شایعه می داند و رد می کند. با این حال، او صریحا اعلام کرده است که تلاش می کند روند صلح با طالبان، پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به نتیجه برسد. این درست همان چیزی است که روسیه از آن به عنوان تلاش امریکا برای عملیاتی کردن سناریوی مورد نظر خود در رابطه با انتخابات و صلح در افغانستان یاد می کند و نسبت به آن، هشدار می دهد.
از سوی دیگر، بسیاری از آگاهان بر این نکته متفق القول اند که تعویق انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، تصمیمی نیست که بدون موافقت یا حتی اعمال فشار امریکا و دیگر قدرت های خارجی مسلط بر افغانستان، گرفته شده باشد و هدف از آن، واقعا آنگونه که کمیسیون انتخابات، مدعی شده «اصلاح» و «بهبود» این روند با توجه به تجربیات انتخابات پارلمانی اخیر باشد.
واقعیت این است که غربی ها هیچ علاقه ای به انتخابات ریاست جمهوری ندارند؛ به همین دلیل، نه تاکنون بودجه آن را تأمین کرده اند و نه نسبت به ایجاد اصلاحات بنیادین در قوانین، نظام، مدیریت و دیگر موارد مربوط به روند انتخابات، حساسیت و اصراری به خرج می دهند. آنها اگر دل در گرو انتخابات می داشتند تاکنون با قدرت تمام در برابر فضیحت های شرم آوری که در انتخابات پارلمانی اخیر رخ داد، ایستادگی می کردند و اجازه نمی دادند که یک کمیسیون ناکارآمد، عمیقا فسادزده و به شدت ناتوان و بی ظرفیت، آرای مردم را به گروگان بگیرد و با بازی با سرنوشت سیاسی مردم، جیب اعضای خود را پر کند و حتی کمیشنران آن – با توجه به گزارش تکان دهنده ای که اخیرا منتشر شد - برای کامجویی های ضد اخلاقی کارکنان و مدیران آن، از نامزدهای زن انتخابات پارلمانی، درخواست های نامشروع کنند.
با این حساب، بدیهی است که غرب برای انتخابات، برنامه دیگری دارد و آن، اجرای سناریوی مورد نظر امریکا در روند صلح است که در نتیجه آن، شاید اساسا انتخاباتی برگزار نشود و تمام ارکان نظام و اصول قانون اساسی بر پایه توافق صلح با طالبان، مورد تعریف مجدد قرار بگیرد و تغییر کند.
بنابراین، روسیه با این موضع گیری شدید می خواهد به امریکا هشدار دهد که دوران سلطه یکجانبه واشنگتن به سر آمده و مسکو با تمام توان از افراد، جریان ها و نهادهای تحت پوشش خود برای احراز قدرت و ایفای نقش در آینده سیاسی افغانستان، حمایت خواهد کرد.
این رویارویی دو ابرقدرت، می تواند یکبار دیگر افغانستان را از نقطه تلاقی و همکاری قدرت های متخاصم و رقیب به عرصه تقابل و درگیری آنها تبدیل کند؛ چیزی که بی تردید به زیان مردم افغانستان خواهد بود.
