افغانستان، پاکستان، چین و ایالات متحده امریکا ششمین نشست را در مورد امنیت افغانستان پس از یک سال تأخیر، روز دوشنبه هفته جاری در مسقط، پایتخت کشور شاهی عمان از سر گرفتند. در این نشست معینان سیاسی چهار کشور در مورد چگونگی عملی شدن تعهدات پاکستان در امر مبارزه با تروریسم به گفتگو و مذاکره پرداختند.
نسبت به نشست های معمول در باره افغانستان و اوضاع آن و به خصوص پنج نشست قبلی و نشست اخیر که از سوی چهار کشور در پایتخت کشور عمان برگزار شده است، در میان آگاهان سیاسی آرا و نظریات متفاوتی وجود دارد.
تعدادی این جلسات به خصوص نشستهای چهارجانبه و به گونه خاص نشست اخیر را بی تاثیر در بهبود اوضاع کشور نمی دانند و معتقدند که این بار پاکستان به دلیل فشارهای ایالات متحده امریکا، به مسئله امنیت افغانستان بیشتر توجه خواهد کرد.
از نظر این دسته از آگاهان، پاکستان در وضعیت قبلی خود نیست و به دلیل فشارهای ایالات متحده امریکا، احتمال می‌رود که پاکستانی‌ها حتی به صورت تاکتیکی، یک مقدار بیشتر نسبت به مسئله امنیت در افغانستان توجه کنند.
نظر به این که یک بخش کلان ناامنی افغانستان مربوط پاکستان می‌شود؛ احتمال دارد که با تغییر عملکرد این کشور، این نشست نسبت به نشستهای قبلی نتیجه بخش‌تر باشد.
بر اساس گفته‌های آنان اما این توجهات به‌هیچ وجه راهکار مورد نظر برای ختم جنگ و پایین آمدن میزان ناامنی نخواهد بود و نمی تواند راه حل دائمی تلقی شود.
اما با همه اینها و با آن‌که هیچ تغییری در نحو عملکرد مقامات پاکستانی نسبت به اوضاع افغانستان و آمدن صلح احساس نمی‌شود؛ اما آغاز مذاکرات خود امیدی برای تفاهم بیشتر و رفع تنش‌ها میان دو کشور محسوب می‌شود".
اما برخی دیگر صاحب نظران، این مقدار فایده را هم نسبت به این گونه نشست ها باور ندارند و به این باورند که برگزاری آنها جز اتلاف وقت و ضیاع آن اثر دیگری ندارد. آنان می گویند برگزاری چنین نشست‌ها، هیچ نتیجه‌یی ملموسی را در پی‌نخواهد داشت. در شرایط کنونی، نه پاکستان به تعهدات خود صادق است و نه آن قدر نفوذ بالای طالبان دارد که بتواند آنان را بر سر میز مذاکره حاضر کند.
پاکستان به تعهداتی که در چهار نشست گذشته چهارجانبه کرده بود عمل نکرده است؛ که این بیچارگی ما افغانها را نشان می‌دهد که از بیگانه‌ها تقاضای صلح می‌کنیم."
صرف نظر از گفته های این دو دسته از کارشناسان، اما برخی دیگر از صاحب نظران مسائل دیگری را مطرح می کنند. آنان معتقدند در اساس برگزاری یک چنین نشست هایی برای افغانستان و در جهت حل و فصل مسائل آن نیست؛ بلکه هدف از برپایی آنها پیش از همه اجرای نمایش و تئاتر دروغین صلح خواهی قدرتهای بیرونی از جمله امریکا و پاکستان برای افغانستان و مردم آن است و پس از آن تعامل و تبانی دولتهای درگیر در موضوع افغانستان را در جهت منافع و اغراض تعریف شده ی خود آنان، تبارز می دهد.
از دید این دسته از صاحب نظران نه امریکا و نه پاکستان و نه هم چین، هیچکدام دل شان بحال افغانستان و مردم آن نسوخته و علاقه ندارند تا برای دولت و ملت این کشور کاری انجام بدهند؛ چرا که کار برای دیگران اساساً با اهداف و نیات استعماری و سلطه جویانه دولتهای مذکور، سازگاری ندارد و چندان به سود آنان تمام نمی شود.
بنابراین دیدگاه، همه اطراف درگیر در قضیه کشور، سود و منافع تعریف شده ی خویش را دنبال می کنند و این منافع اگر با افغانستان با ثبات و امن تامین شود، برای استیفای آن منافع، افغانستان را به خانه امنی برای همگان تبدیل خواهند کرد و اما اگر حاکمیت فقر و بحران و جنگ در این کشور، استعمار گران چین و پاکستان و امریکا را به اهداف شان نزدیک می کند، تردیدی وجود ندارد که وضعیت جنگی و بحران و نابسامانی، برای افغانستان تا سالهای سال حفظ خواهد شد و به هیچ دولت و کشوری هم اجازه داده نخواهد شد تا دولت و مردم افغانستان را در رسیدن به صلح و رفاه و آرامش، کمک و یاری کنند.
بنابراین دیدگاه، تا زمانی که دولت و ملت افغانستان، خود قوی نشده و ابتکار فکر و عمل برای کشور خویش را در دست نگیرند و به تعبیر معروف، همه چیز افغانیزه نشود، اوضاع همین است که هست و چشم توقع و انتظار از دیگران، هیچ گرهِ کوری از کار افغانها را نخواهد گشود و دربی از موفقیت و امنیت و رفاه را بر روی دولت و ملت افغانستان نمی گشاید.
