رئیس جمهور اشرف غنی در نشست سران سارک در نپال گفت که اجازه نمی دهیم افغانستان به صحنه جنگ نیابتی تبدیل شود.
رئیس جمهور در نشست سران کشورهای جنوب آسیا(سارک) در نپال که نارندرا مودی؛ نخست وزیر هند و نواز شریف؛ نخست وزیر پاکستان نیز در آن حضور داشتند، اعلام کرد:«ما نخواهیم گذاشت سرزمین ما علیه یکی از همسایگان مان مورد استفاده قرار بگیرد. ما به هیچکس اجازه نخواهیم داد جنگی نیابتی در خاک ما به راه بیندازد".
غنی بدون اشاره به نام کشور پاکستان خاطرنشان کرد که حمایت یک کشور از عناصر غیر دولتی می تواند پیامدهای مخربی داشته باشد.
وی افزود:«باید روشن شود که چنین تدابیری تأثیراتی منفی دارند و نظام حکومتی را بی ثبات می کنند.»
پاکستان یکی از سه کشوری بود که در زمان حاکمیت طالبان بر افغانستان این رژیم را به رسمیت می شناخت و اکنون نیز گفته می شود رهبران ارشد و تمامی اعضای این گروه در خاک پاکستان اقامت دارند، آموزش می بینند و به منظور راه اندازی جنگ و ناامنی و ترور به افغانستان فرستاده می شوند.
همچنین گفته می شود پاکستان به دنبال آغاز خروج نیروهای نظامی غربی از افغانستان و تمایل حکومت جدید به توسعه روابط و همکاری های منطقه ای، حملات بیشتری را علیه منافع هند در افغانستان صورت خواهد داد.
این نگرانی طی هفته های اخیر بارها از سوی مراجع مختلف مطرح شده و به ویژه پس از سفر اشرف غنی به چین که به تصور می شود او در این سفر تلاش کرد، جای خالی حضور گسترده نظامی غرب در افغانستان را با توسعه همکاری های منطقه ای مانند چین و احتمالا هند پر کند، بیشتر شده است.
در اجلاس سران سارک در نپال، همه چشم ها به اشرف غنی بود؛ تا در یکی از مهم ترین نشست های منطقه ای که همزمان سران هند و پاکستان نیز در آن حضور دارند و افغانستان هم از اعضای دایم آن است، او در قبال دو دشمن، چگونه موضع می گیرد.
کارشناسان می گویند که فحوای سخنان او در این اجلاس، نسبت به پاکستان، تهاجمی تر بود. او همچنین با هشدار به پاکستان، به نگرانی های هند در زمینه احتمال تشدید جنگ نیابتی پاکستان در افغانستان علیه منافع هند نیز پاسخ داد و به آن کشور این پیام را منتقل کرد که حکومت جدید افغانستان، به پاکستان اجازه نخواهد داد کشور را به میدان رقابت و جنگ نیابتی با هند تبدیل کند.
به باور ناظران، این موضع گیری او تا حدود زیادی به حدس و گمان هایی که پیشتر در خصوص احتمال ابراز تمایل او به پاکستان نسبت به هند مطرح می شد، پایان خواهد داد و موجبات دوری و بی اعتمادی پاکستان به دولت تحت رهبری او را فراهم خواهد کرد.
همچنین آقای غنی احتمالا پس از سفر بی دستاورد اخیرش به پاکستان به این نتیجه رسیده است که مهار زیاده خواهی ها و سلطه جویی های اسلام آباد در افغانستان، بدون برقراری یک توازن قدرت در سیاست خارجی افغانستان در این زمینه، میسر نیست و هند گزینه ای مناسب در این خصوص است.
پاکستان اگر همچنان به رویکرد خرابکارانه و ضد امنیتی خود در افغانستان ادامه دهد حکومت کابل ناگزیر خواهد بود برای مهار این زیاده خواهی ها، با توسعه روابط با هند و دیگر بدیل های ضد پاکستانی در منطقه، در صدد مهار این بلندپروازی ها برآید؛ کاری که کرزی نخستین آغازگر آن بود.
کرزی وقتی از جلب همکاری صادقانه پاکستان در تامین امنیت و برقراری صلح در افغانستان ناامید شد و به رغم سفرهای پی در پی به آن کشور، نتوانست مانع از حمایت های مستقیم و گسترده اسلام آباد از تروریزم شود، ناگزیر شد، کفه ترازوی رابطه را به سمت هند، سنگین تر کند.
هندی ها هم در این میان، علاقه مند اند پاسخ اسلام آباد در جایی غیر از قلمرو جغرافیایی خود بدهند.
فاجعه بمبئی هنوز فراموش نشده است و برای پیشگیری از تکرار آن، باید جغرافیای جنگ را به جایی غیر از هند برد.
همچنین این کشور به عنوان یک قدرت اقتصادی و نظامی کم نظیر در منطقه، به هدف تحکیم پایه های قدرت و پیشرفت خود، نیازمند حضوری مؤثر و همه جانبه در افغانستان است؛ امری که بدون معارضه با پاکستان امکان پذیر نیست.
به این ترتیب، مدیریت رابطه دوستانه همزمان با دو دشمن، یکی از سنگین ترین دشواری های حکومت اشرف غنی خواهد بود.
رئیس جمهور در نشست سران کشورهای جنوب آسیا(سارک) در نپال که نارندرا مودی؛ نخست وزیر هند و نواز شریف؛ نخست وزیر پاکستان نیز در آن حضور داشتند، اعلام کرد:«ما نخواهیم گذاشت سرزمین ما علیه یکی از همسایگان مان مورد استفاده قرار بگیرد. ما به هیچکس اجازه نخواهیم داد جنگی نیابتی در خاک ما به راه بیندازد".
غنی بدون اشاره به نام کشور پاکستان خاطرنشان کرد که حمایت یک کشور از عناصر غیر دولتی می تواند پیامدهای مخربی داشته باشد.
وی افزود:«باید روشن شود که چنین تدابیری تأثیراتی منفی دارند و نظام حکومتی را بی ثبات می کنند.»
پاکستان یکی از سه کشوری بود که در زمان حاکمیت طالبان بر افغانستان این رژیم را به رسمیت می شناخت و اکنون نیز گفته می شود رهبران ارشد و تمامی اعضای این گروه در خاک پاکستان اقامت دارند، آموزش می بینند و به منظور راه اندازی جنگ و ناامنی و ترور به افغانستان فرستاده می شوند.
همچنین گفته می شود پاکستان به دنبال آغاز خروج نیروهای نظامی غربی از افغانستان و تمایل حکومت جدید به توسعه روابط و همکاری های منطقه ای، حملات بیشتری را علیه منافع هند در افغانستان صورت خواهد داد.
این نگرانی طی هفته های اخیر بارها از سوی مراجع مختلف مطرح شده و به ویژه پس از سفر اشرف غنی به چین که به تصور می شود او در این سفر تلاش کرد، جای خالی حضور گسترده نظامی غرب در افغانستان را با توسعه همکاری های منطقه ای مانند چین و احتمالا هند پر کند، بیشتر شده است.
در اجلاس سران سارک در نپال، همه چشم ها به اشرف غنی بود؛ تا در یکی از مهم ترین نشست های منطقه ای که همزمان سران هند و پاکستان نیز در آن حضور دارند و افغانستان هم از اعضای دایم آن است، او در قبال دو دشمن، چگونه موضع می گیرد.
کارشناسان می گویند که فحوای سخنان او در این اجلاس، نسبت به پاکستان، تهاجمی تر بود. او همچنین با هشدار به پاکستان، به نگرانی های هند در زمینه احتمال تشدید جنگ نیابتی پاکستان در افغانستان علیه منافع هند نیز پاسخ داد و به آن کشور این پیام را منتقل کرد که حکومت جدید افغانستان، به پاکستان اجازه نخواهد داد کشور را به میدان رقابت و جنگ نیابتی با هند تبدیل کند.
به باور ناظران، این موضع گیری او تا حدود زیادی به حدس و گمان هایی که پیشتر در خصوص احتمال ابراز تمایل او به پاکستان نسبت به هند مطرح می شد، پایان خواهد داد و موجبات دوری و بی اعتمادی پاکستان به دولت تحت رهبری او را فراهم خواهد کرد.
همچنین آقای غنی احتمالا پس از سفر بی دستاورد اخیرش به پاکستان به این نتیجه رسیده است که مهار زیاده خواهی ها و سلطه جویی های اسلام آباد در افغانستان، بدون برقراری یک توازن قدرت در سیاست خارجی افغانستان در این زمینه، میسر نیست و هند گزینه ای مناسب در این خصوص است.
پاکستان اگر همچنان به رویکرد خرابکارانه و ضد امنیتی خود در افغانستان ادامه دهد حکومت کابل ناگزیر خواهد بود برای مهار این زیاده خواهی ها، با توسعه روابط با هند و دیگر بدیل های ضد پاکستانی در منطقه، در صدد مهار این بلندپروازی ها برآید؛ کاری که کرزی نخستین آغازگر آن بود.
کرزی وقتی از جلب همکاری صادقانه پاکستان در تامین امنیت و برقراری صلح در افغانستان ناامید شد و به رغم سفرهای پی در پی به آن کشور، نتوانست مانع از حمایت های مستقیم و گسترده اسلام آباد از تروریزم شود، ناگزیر شد، کفه ترازوی رابطه را به سمت هند، سنگین تر کند.
هندی ها هم در این میان، علاقه مند اند پاسخ اسلام آباد در جایی غیر از قلمرو جغرافیایی خود بدهند.
فاجعه بمبئی هنوز فراموش نشده است و برای پیشگیری از تکرار آن، باید جغرافیای جنگ را به جایی غیر از هند برد.
همچنین این کشور به عنوان یک قدرت اقتصادی و نظامی کم نظیر در منطقه، به هدف تحکیم پایه های قدرت و پیشرفت خود، نیازمند حضوری مؤثر و همه جانبه در افغانستان است؛ امری که بدون معارضه با پاکستان امکان پذیر نیست.
به این ترتیب، مدیریت رابطه دوستانه همزمان با دو دشمن، یکی از سنگین ترین دشواری های حکومت اشرف غنی خواهد بود.
