نقش همسایگان در چشم‌انداز توسعه اقتصادی افغانستان

 

آقای عزیزی در مصاحبه‌ با خبرگزاری رویترز گفته کشورهای منطقه در زمینه سرمایه‌گذاری در برخی از پروژه‌ها از جمله ایجاد پارک‌های صنعتی و نیروگاه‌های حرارتی تولید برق ابراز علاقه کرده‌اند. 

 

او گفته است: «ایران به کشت فراسرزمینی خیلی علاقه‌مند است. می‌خواهد در زمین‌های افغانستان که نزدیک به آب‌های افغانستان است سرمایه‌گذاری بزرگ کند. همچنین کشور چین می‌خواهد در این عرصه سرمایه‌گذاری داشته باشد. بعضی از کشورهای همسایه دیگر هم الحمدلله متقاضی هستند که در بخش زراعت، مالداری و در برنامه‌های صنعت افغانستان سرمایه‌گذاری کنند.»

 

آقای عزیزی می‌گوید عموما در این اواخر مجوزهای صادرشده برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در بخش «معادن بزرگ» بوده است. 

 

کشت فراسرزمینی، کشت در کشور دیگر و واردات محصول آن است، به ویژه برای کشورهایی که با خشکسالی مواجه هستند و به عنوان شیوه ای تازه در سال‌های اخیر در حال گسترش است. این برای کشوری مانند افغانستان که ستون اصلی اقتصاد آن را درآمدهای حاصل از زراعت و زمین تشکیل می دهد، اهمیت حیاتی دارد.

 

افغانستان با وجود آنکه یک کشور زراعتی است، هوا و خاک مساعد و مستعدی برای توسعه زراعت دارد؛ اما از نظر صنعتی، منابع، زیرساخت و شیوه های علمی کاشت و برداشت همچنان یک کشور عقب افتاده محسوب می شود و بخش عمده زراعت آن مبتنی بر شیوه های سنتی است که بازخورد اقتصادی بسیار اندکی نسبت به زراعت مدرن و علمی و صنعی دارد.

 

به عنوان نمونه، هنوز تقریبا هیچ کار بنیادی و بزرگی برای توسعه زراعت براساس آب و خاک و هوا در افغانستان صورت نگرفته است. به بیان بهتر، بسیاری از کشاورزان هنوز نمی دانند که چه محصولی در کدام فصل برای آنها مساعد است و بازدهی بهتری نسبت به محصولات دیگر دارد. درباره اینکه آب و خاک و هوای کدام ولایت، ولسوالی، زون و منطقه زراعتی برای چه نوع محصولات، بهتر است و ثمر ارزشمندتری دارد، از نظر علمی، مطالعات و تحقیقات زیادی صورت نگرفته و کشاورزان خود براساس تجربه زیسته و اندوخته های نیاکان شان در این زمینه عمل می کنند که در برخی موارد، ممکن است درست هم نباشد.

 

نکته دیگر این است که افغانستان یک کشور محصور در خشکی و فاقد راه مستقیم به منابع آبی پایدار است. تغییرات آب و هوایی در مقیاس جهانی نیز هزینه های سنگینی را بر کشت و زراعت در کشور ما تحمیل کرده، به خشکسالی های طولانی و چندین ساله منجر شده و بخش زراعت را به شدت تحت تاثیر مخرب خود قرار داده است. بنابراین، یکی از بزرگترین اولویت ها در شرایط کنونی، مدیریت منابع آبی کشور و بهره وری از آن در راستای رشد و توسعه زراعت به عنوان استوانه اصلی اقتصاد ملی می باشد.

 

در این زمینه، جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورهای همسایه افغانستان به دلیل جغرافیا، آب و هوا، طبیعت و خاک تقریبا مشابه افغانستان، تجارب ارزشمندی کسب کرده و به پیشرفت های عظیم علمی رسیده اند.

 

اغلب این کشورها به ویژه ایران، اکنون خود از اقطاب تولید و تامین و صادرات محصولات زراعتی مورد نیاز بازارهای منطقه و جهان به حساب می آیند؛ زیرا در طول سالیان، توانسته اند ظرفیت ها، زمینه ها و منابع خود را شناسایی کنند و زیرساخت ها و نیازهای علمی و صنعتی مورد نیاز برای تبدیل قوه به فعل را فراهم سازند.

 

بنابراین، اکنون این بستر به خوبی فراهم شده تا همسایگان افغانستان با سرمایه گذاری بر اقتصاد بکر و دست نخورده کشور به ویژه در حوزه زراعت و کشت فراسرزمینی، نقشی سازنده ایفا کنند و به این ترتیب، هم افغانستان به جهش در توسعه اقتصادی و مدرنیزه کردن سیستم سنتی زراعت و زمین داری و دیگر عرصه های اقتصاد بسیط و توسعه نیافته خود دست یابد و هم سرمایه گذاران بزرگ همسایه از این رهگذر، منتفع شوند.

 

انتظار می رود که در شعاع سیاست های آینده نگرانه مقام های وزارت صنعت و تجارت، وزارت زراعت و دیگر دستگاه های مرتبط، هرچه سریع تر از ظرفیت های عظیم کشورهای همسایه در زمینه رشد و توسعه اقتصادی کشور، استفاده شود و به این ترتیب، هم کشور ما هم در مسیر پیشرفت و ترقی و رفاه اقتصادی قرار بگیرد و هم دستیابی به این مهم، زمینه ساز استقرار صلح و امنیت پایدار و جلوگیری از جنگ و خشونت و خون ریزی و افراط گرایی شود.