گفتمان علمیپژوهشی جستجوی راه تعالی با موضوع "بررسی شاخصههای انقلاب اسلامی و تاثیر آن بر جهان معاصر" با حضور جمعی از اهالی حوزه و دانشگاه در دفتر خبرگزاری صدای افغان در شهر مقدس قم برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری آوا؛ حجتالاسلام والمسلمین امیری که به عنوان کارشناس در این گفتمان صحبت میکرد ابتدا در بیان تعریف لغوی و اصطلاحی انقلاب گفت: انقلاب از ماده قلب به معنای تغییر و تحول بوده و در اصطلاح با توجه به اینکه از چه بُعدی مورد بررسی قرار بگیرد تعریفهای متفاوتی خواهد داشت.
وی سپس به تعریف جامعی از انقلاب از نگاه شهید مطهری پرداخت که با توجه به بُعد هدف تعریف شده است؛ "انقلاب یعنی طغیان مردم یک سرزمین علیه نظم حاکم برای ایجاد نظم مطلوب."
حجتالاسلام والمسلمین امیری با بیان اینکه در جهان فعلی از واژههای مختلفی برای تغییر ساختار یک حکومت استفاده میشود به توضیح تفاوتهای تعابیر مختلف با تعبیر انقلاب اشاره کرد: تفاوت کودتا با انقلاب در این است که کودتا از طرف یک ارگان نظامی مثل ارتش به وقوع میپیوندد. در کودتا در صورت پیروزی، حکومت به دست اشخاص نظامی خواهد افتاد؛ به تعبیر دیگر انقلاب از بطن مردم و کودتا از بطن نظم حاکم است.
وی در توضیح تفاوت اصلاحات و انقلاب بیان کرد: اصلاحات بیشتر معطوف به ایجاد تغییر و تحولات در درون نظم حاکم است، در صورتی که مبنای انقلاب تغییر ساختار نظام مدنظر است.
این آگاه امور دینی در بیان تفاوتهای شورش و انقلاب گفت: شورش به پدیدهای گفته میشود که در واکنش به موضوع خاص سیاسی، اقتصادی یا امثال آن اتفاق میافتد. در حالی که انقلاب مستلزم یک ایدئولوژی و نقد گذشته و برنامهریزی برای حال و آینده است.
موصوف همچنین در توضیح تعبیر جنگهای استقلالطلبانه و تجزیهطلبانه و تفاوت آنها با انقلاب بیان کرد: چنین جنگهایی عموما بر مبنای ایدئولوژیهای ناسیونالیستی و اهداف جداسازی بخش خاصی از سرزمین انجام میشوند ولی در انقلاب، همه با هم و با هر نژاد و تباری به پا میخیزند و برای آیندهی سرزمین واحدشان برنامه و هدف دارند.
حجتالاسلام والمسلمین امیری در ادامه به بررسی شاخصههای انقلاب اسلامی پرداخته و آن را حرکتی بر مبنای دین با همراهی مردم دانست.
وی، اولین ویژگی انقلاب اسلامی را بحث ایدئولوژیک بودن آن دانست و گفت: عنصر دین، انقلاب اسلامی را از سایر انقلابها جدا میسازد.
این کارشناس مسایل دینی، دومین ویژگی انقلاب اسلامی را که نقش بیبدیلی در پیروزی و استمرار و بقای آن داشته و دارد عنصر رهبری انقلاب اسلامی دانست که در آن رهبر، یک فقیه جامعالشرایط میباشد که هم فقاهت و هم عدالت و نیز شاخصهای دیگری نظیر شجاعت، هوشیاری و فراست و ایستادگی در برابر ظالمان و نظیر آن را دارد.
موصوف، داشتن هدف مشخص را سومین ویژگی انقلاب اسلامی عنوان نمود و بیان کرد: هدف از انقلاب اسلامی، استقرار جمهوری اسلامی و سپس تشکیل حکومت اسلامی میباشد. مردم در انقلاب اسلامی به دنبال آزادی از قیود شیطانی، نفی ظلم و ستم و نیز اجرای احکام اسلامی و حاکمیت همهجانبهی اسلام در همهی ابعاد است.
حجتالاسلام والمسلمین امیری در ادامه به 26 دلو و شکست ارتش سرخ شوروی در افغانستان اشاره کرده و تاکید کرد: روز بیست و ششم دلو، نقطهی زرین در کارنامهی مردم مسلمان افغانستان بوده و خواهد بود. بر تک تک مردم نیز واجب است تا روایت این افتخار و دلاوریها را به نسلهای بعدی انتقال دهند. روایتی که در آن مردم افغانستان با دستان خالی، قدرتی را که جهانیان از نام بردن آن واهمه داشتند شکست دادند.
وی، رهبری دینی علما، آگاهی و بیداری مردم، ایمان راسخ به خداوند متعال و الگوگیری از انقلاب اسلامی ایران را از جمله عوامل روحیهبخشی دانست که موجبات پیروزی افغانستان بر شوروی سابق را فراهم ساخت.
امیری در پایان سخنان خود ابراز داشت: اگر مردم افغانستان میخواهند که در آینده به موفقیت برسند و صاحب کشوری شوند که در آن عدالت و آموزههای دینی برقرار باشد، باید تلاش کنند تا دین اسلام و آموزههای اسلامی به معنای حقیقی در کشور حاکم شود.
در ادامه، حجتالاسلام والمسلمین دکتر مصباح که به عنوان کارشناس در این گفتمان صحبت میکرد، دو عنصر اسلامی بودن و مردم بودن را از شاخصههای اصلی انقلاب اسلامی ایران عنوان نمود.
وی در بیان ویژگیهای انقلاب اسلامی گفت: میتوان از دو منظر، یکی بزرگان انقلاب و دیگری از نگاه مخالفین یا معاندین به ویژگیهای انقلاب پرداخت.
دکتر مصباح ادامه داد: پیامبر گرامی اسلام (ص)، 1400 سال قبل در احادیث مختلفی ویژگیهای یک انقلاب و نظام اسلامی را بیان فرمودهاند.
وی با اشاره به نظرات دشمنان انقلاب و نیز برخی نظریهپردازان بیطرف در زمینهی انقلابها، گفت: اشخاصی مانند جان اسپوزیتو که از کارشناسان امور بینالملل و مطالعات اسلامی بوده و یا میشل فوکو فیلسوف فرانسوی در مورد انقلاب اسلامی ایران اظهارات عجیبی دارند.
حجتالاسلام مصباح ادامه داد: جان اسپوزیتو در کتاب "انقلاب ایران و بازتاب جهانی" مینویسد که امام خمینی سازشناپذیری خود با استبداد را از قم شروع کرد و منجر به انقلاب شد، رخدادی که کاملا فراطبیعی بود. میشل فوکو برای درک واقعیت انقلاب به ایران آمد و با مردم گفتگو کرد. او در مقالات خود نوشته است که هیچ عامل دیگری جز باور دینی نمیتوانست اینگونه مردم را بسیج کرده و به خیابانها بیاورد.
دکتر مصباح در توصیف شخصیت امام خمینی گفت: ایشان عامل به وظیفه و زمانشناس بود و از شرایط زمانی بهترین استفاده را میکرد. در آن زمان، دنیا به دو بلوک غرب و شرق تقسیم و ضدیت با دین کاملا علنی شده بود. خون مردم ایران به جوش آمده بود. امام خمینی نیز از این زمینهها استفاده کرد. وقتی برخی جرقهها مانند تصویب لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و ترویج کشف حجاب و به دنبال آن تصویب کاپیتولاسیون رخ دادند، امام به صورت کاملا آشکار مخالفت خود را اعلام کرد و با درک درست از شرایط زمانه زمینههای انقلاب را فراهم نمود.
وی در ادامه با بیان اینکه بسیاری از علما در انقلاب اسلامی ایران نقش داشتند، بیان کرد: در زمانی که پخش رسالهی امام خمینی ممنوع بود، شهید مصباح در شمال افغانستان رسالهی ایشان را نشر میداد. نمونهی دیگر شهید مزاری بود. همچنین عموم مردم افغانستان نیز به امام ارادت خاصی داشتند و بخش زیادی از شهدای افغانستان به جرم خمینیست بودن به شهادت رسیدند.
این آگاه امور دینی افزود: شهید ربانی که گرایشات اخوانی داشت در جمع طلاب پاکستان گفته بود: انقلاب اسلامی ایران، یأس و ناامیدی را در جوامع اسلامی از بین برد.
حجتالاسلام والمسلمین مصباح، با اشاره به سرسپردگیهای حکام جهان عرب به استکبار جهانی گفت: انقلاب اسلامی تاثیرات خود را بر جهان عرب و تمام دنیا بر جای گذاشت. یکی از این تاثیرات زنده کردن بارقههای امید در دل عدالتخواهان بود. مردم دنیا مشاهده کردند که میتوان بین دین و سیاست رابطه برقرار کرد.
به باور آقای مصباح، انقلاب اسلامی ایران، ساختار دوقطبی جهان را به هم ریخت و برای استکبار جهانی چالشی عظیم ایجاد کرد. انقلاب اسلامی میگفت ما مسلمانیم و شرق و غرب برای ما مطرح نیست و هر جا ندای مظلومی بلند شود ما به یاریاش خواهیم شتافت.
دکتر مصباح با اشاره به سالروز 26 دلو و خروج ارتش سرخ شوروی از افغانستان، گفت: مردم در دوران اشغال افغانستان در نقاط مختلف کشور دست به قیام علیه متجاوزین زدند. در این زمینه میتوان قیام مردم هرات و درهصوف و بلخاب و بقیهی قیامها را در کشور نام برد.
موصوف در پایان بیان کرد: انقلاب اسلامی ایران و افغانستان همزمان صورت پذیرفت، اما متاسفانه مردم کشور ما نتوانستند دستاوردهای انقلاب را حفظ کنند. وی اظهار امیدواری کرد تا یک امنیت پایدار و بادوام در افغانستان به وجود بیاید.
گفتنی است که سلسلهگفتمانهای جستجوی راه تعالی به صورت هفتهوار در محل دفتر خبرگزاری آوا در شهر مقدس قم به آدرس خیابان توحید، نبش توحید 9، مجتمع سبحان، طبقه پنجم برگزار میشود.
به گزارش خبرگزاری آوا؛ حجتالاسلام والمسلمین امیری که به عنوان کارشناس در این گفتمان صحبت میکرد ابتدا در بیان تعریف لغوی و اصطلاحی انقلاب گفت: انقلاب از ماده قلب به معنای تغییر و تحول بوده و در اصطلاح با توجه به اینکه از چه بُعدی مورد بررسی قرار بگیرد تعریفهای متفاوتی خواهد داشت.
وی سپس به تعریف جامعی از انقلاب از نگاه شهید مطهری پرداخت که با توجه به بُعد هدف تعریف شده است؛ "انقلاب یعنی طغیان مردم یک سرزمین علیه نظم حاکم برای ایجاد نظم مطلوب."
حجتالاسلام والمسلمین امیری با بیان اینکه در جهان فعلی از واژههای مختلفی برای تغییر ساختار یک حکومت استفاده میشود به توضیح تفاوتهای تعابیر مختلف با تعبیر انقلاب اشاره کرد: تفاوت کودتا با انقلاب در این است که کودتا از طرف یک ارگان نظامی مثل ارتش به وقوع میپیوندد. در کودتا در صورت پیروزی، حکومت به دست اشخاص نظامی خواهد افتاد؛ به تعبیر دیگر انقلاب از بطن مردم و کودتا از بطن نظم حاکم است.
وی در توضیح تفاوت اصلاحات و انقلاب بیان کرد: اصلاحات بیشتر معطوف به ایجاد تغییر و تحولات در درون نظم حاکم است، در صورتی که مبنای انقلاب تغییر ساختار نظام مدنظر است.
این آگاه امور دینی در بیان تفاوتهای شورش و انقلاب گفت: شورش به پدیدهای گفته میشود که در واکنش به موضوع خاص سیاسی، اقتصادی یا امثال آن اتفاق میافتد. در حالی که انقلاب مستلزم یک ایدئولوژی و نقد گذشته و برنامهریزی برای حال و آینده است.
موصوف همچنین در توضیح تعبیر جنگهای استقلالطلبانه و تجزیهطلبانه و تفاوت آنها با انقلاب بیان کرد: چنین جنگهایی عموما بر مبنای ایدئولوژیهای ناسیونالیستی و اهداف جداسازی بخش خاصی از سرزمین انجام میشوند ولی در انقلاب، همه با هم و با هر نژاد و تباری به پا میخیزند و برای آیندهی سرزمین واحدشان برنامه و هدف دارند.
حجتالاسلام والمسلمین امیری در ادامه به بررسی شاخصههای انقلاب اسلامی پرداخته و آن را حرکتی بر مبنای دین با همراهی مردم دانست.
وی، اولین ویژگی انقلاب اسلامی را بحث ایدئولوژیک بودن آن دانست و گفت: عنصر دین، انقلاب اسلامی را از سایر انقلابها جدا میسازد.
این کارشناس مسایل دینی، دومین ویژگی انقلاب اسلامی را که نقش بیبدیلی در پیروزی و استمرار و بقای آن داشته و دارد عنصر رهبری انقلاب اسلامی دانست که در آن رهبر، یک فقیه جامعالشرایط میباشد که هم فقاهت و هم عدالت و نیز شاخصهای دیگری نظیر شجاعت، هوشیاری و فراست و ایستادگی در برابر ظالمان و نظیر آن را دارد.
موصوف، داشتن هدف مشخص را سومین ویژگی انقلاب اسلامی عنوان نمود و بیان کرد: هدف از انقلاب اسلامی، استقرار جمهوری اسلامی و سپس تشکیل حکومت اسلامی میباشد. مردم در انقلاب اسلامی به دنبال آزادی از قیود شیطانی، نفی ظلم و ستم و نیز اجرای احکام اسلامی و حاکمیت همهجانبهی اسلام در همهی ابعاد است.
حجتالاسلام والمسلمین امیری در ادامه به 26 دلو و شکست ارتش سرخ شوروی در افغانستان اشاره کرده و تاکید کرد: روز بیست و ششم دلو، نقطهی زرین در کارنامهی مردم مسلمان افغانستان بوده و خواهد بود. بر تک تک مردم نیز واجب است تا روایت این افتخار و دلاوریها را به نسلهای بعدی انتقال دهند. روایتی که در آن مردم افغانستان با دستان خالی، قدرتی را که جهانیان از نام بردن آن واهمه داشتند شکست دادند.
وی، رهبری دینی علما، آگاهی و بیداری مردم، ایمان راسخ به خداوند متعال و الگوگیری از انقلاب اسلامی ایران را از جمله عوامل روحیهبخشی دانست که موجبات پیروزی افغانستان بر شوروی سابق را فراهم ساخت.
امیری در پایان سخنان خود ابراز داشت: اگر مردم افغانستان میخواهند که در آینده به موفقیت برسند و صاحب کشوری شوند که در آن عدالت و آموزههای دینی برقرار باشد، باید تلاش کنند تا دین اسلام و آموزههای اسلامی به معنای حقیقی در کشور حاکم شود.
در ادامه، حجتالاسلام والمسلمین دکتر مصباح که به عنوان کارشناس در این گفتمان صحبت میکرد، دو عنصر اسلامی بودن و مردم بودن را از شاخصههای اصلی انقلاب اسلامی ایران عنوان نمود.
وی در بیان ویژگیهای انقلاب اسلامی گفت: میتوان از دو منظر، یکی بزرگان انقلاب و دیگری از نگاه مخالفین یا معاندین به ویژگیهای انقلاب پرداخت.
دکتر مصباح ادامه داد: پیامبر گرامی اسلام (ص)، 1400 سال قبل در احادیث مختلفی ویژگیهای یک انقلاب و نظام اسلامی را بیان فرمودهاند.
وی با اشاره به نظرات دشمنان انقلاب و نیز برخی نظریهپردازان بیطرف در زمینهی انقلابها، گفت: اشخاصی مانند جان اسپوزیتو که از کارشناسان امور بینالملل و مطالعات اسلامی بوده و یا میشل فوکو فیلسوف فرانسوی در مورد انقلاب اسلامی ایران اظهارات عجیبی دارند.
حجتالاسلام مصباح ادامه داد: جان اسپوزیتو در کتاب "انقلاب ایران و بازتاب جهانی" مینویسد که امام خمینی سازشناپذیری خود با استبداد را از قم شروع کرد و منجر به انقلاب شد، رخدادی که کاملا فراطبیعی بود. میشل فوکو برای درک واقعیت انقلاب به ایران آمد و با مردم گفتگو کرد. او در مقالات خود نوشته است که هیچ عامل دیگری جز باور دینی نمیتوانست اینگونه مردم را بسیج کرده و به خیابانها بیاورد.
دکتر مصباح در توصیف شخصیت امام خمینی گفت: ایشان عامل به وظیفه و زمانشناس بود و از شرایط زمانی بهترین استفاده را میکرد. در آن زمان، دنیا به دو بلوک غرب و شرق تقسیم و ضدیت با دین کاملا علنی شده بود. خون مردم ایران به جوش آمده بود. امام خمینی نیز از این زمینهها استفاده کرد. وقتی برخی جرقهها مانند تصویب لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و ترویج کشف حجاب و به دنبال آن تصویب کاپیتولاسیون رخ دادند، امام به صورت کاملا آشکار مخالفت خود را اعلام کرد و با درک درست از شرایط زمانه زمینههای انقلاب را فراهم نمود.
وی در ادامه با بیان اینکه بسیاری از علما در انقلاب اسلامی ایران نقش داشتند، بیان کرد: در زمانی که پخش رسالهی امام خمینی ممنوع بود، شهید مصباح در شمال افغانستان رسالهی ایشان را نشر میداد. نمونهی دیگر شهید مزاری بود. همچنین عموم مردم افغانستان نیز به امام ارادت خاصی داشتند و بخش زیادی از شهدای افغانستان به جرم خمینیست بودن به شهادت رسیدند.
این آگاه امور دینی افزود: شهید ربانی که گرایشات اخوانی داشت در جمع طلاب پاکستان گفته بود: انقلاب اسلامی ایران، یأس و ناامیدی را در جوامع اسلامی از بین برد.
حجتالاسلام والمسلمین مصباح، با اشاره به سرسپردگیهای حکام جهان عرب به استکبار جهانی گفت: انقلاب اسلامی تاثیرات خود را بر جهان عرب و تمام دنیا بر جای گذاشت. یکی از این تاثیرات زنده کردن بارقههای امید در دل عدالتخواهان بود. مردم دنیا مشاهده کردند که میتوان بین دین و سیاست رابطه برقرار کرد.
به باور آقای مصباح، انقلاب اسلامی ایران، ساختار دوقطبی جهان را به هم ریخت و برای استکبار جهانی چالشی عظیم ایجاد کرد. انقلاب اسلامی میگفت ما مسلمانیم و شرق و غرب برای ما مطرح نیست و هر جا ندای مظلومی بلند شود ما به یاریاش خواهیم شتافت.
دکتر مصباح با اشاره به سالروز 26 دلو و خروج ارتش سرخ شوروی از افغانستان، گفت: مردم در دوران اشغال افغانستان در نقاط مختلف کشور دست به قیام علیه متجاوزین زدند. در این زمینه میتوان قیام مردم هرات و درهصوف و بلخاب و بقیهی قیامها را در کشور نام برد.
موصوف در پایان بیان کرد: انقلاب اسلامی ایران و افغانستان همزمان صورت پذیرفت، اما متاسفانه مردم کشور ما نتوانستند دستاوردهای انقلاب را حفظ کنند. وی اظهار امیدواری کرد تا یک امنیت پایدار و بادوام در افغانستان به وجود بیاید.
گفتنی است که سلسلهگفتمانهای جستجوی راه تعالی به صورت هفتهوار در محل دفتر خبرگزاری آوا در شهر مقدس قم به آدرس خیابان توحید، نبش توحید 9، مجتمع سبحان، طبقه پنجم برگزار میشود.
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) قم