بر اساس گزارش کمیسیون مالی و امور بودجه مجلس، حکومت در بودجه سال مالی ۱۳۹۸ ایجاد سه واحد بودجوی مستقل را در کنار ادغام اداره اراضی به وزارت شهرسازی پیشنهاد کردهاست.
عظیم محسنی؛ رئیس کمیسیون مالی و امور بودجه مجلس گفت که حکومت ایجاد "اداره مستقبل شهدا و معلولین -جدا شده از وزارت کار و امور اجتماعی"، "اداره مستقل تعلمیمات تخنیکی -جدا شده از وزارت معارف" و "اداره ثبت و احوال نفوس -جدا شده از وزارت داخله" را پیشنهاد کردهاست.
او اضافه کرد که مدغم شدن اداره اراضی افغانستان به وزارت شهر سازی و مسکن از دیگر پیشنهادات حکومت در بودجه سال مالی ۱۳۹۸ میباشد.
او اشاره کرد که چندی پیش کمیسیون مالی و امور بودجه، موضوع را به کمیسیونهای عمومی مجلس جهت نظر خواهی ارسال کرده بود که تعداد از کمیسیون های نظریات خود را ارایه کرده است.
محسنی اضافه کرد که ۵ کمیسیون خواهان مستقل شدن این ادارات و ۳ کمیسیون دیگر خواستار رد شدهاند. باقیمانده کمیسیونها هیچ نظری ارسال نکردهاند.
او اما تاکید کرد که کمیسیون مالی و بودجه مجلس بخاطر پاسخگو بودن این ادارات به خانه ملت، خواستار تبدیلی آنان به وزارت شدهاست.
پس از ارایه گزارش کمیسیون مالی و امور بودجه مجلس، نمایندگان اما اکثرا مخالفت خود را با مستقل شدن ادارات یاد شده اعلام کردند.
به گفتهی نمایندگان منتقد این پیشنهاد؛ حکومت میخواهد با مستقل ساختن ادارات نقش نظارتی مجلس را کمرنگ کند.
انعامی نماینده بدخشان در مجلس گفت که این پیشنهاد خلاف قانون اساسی است و فلسفه وجودی مجلس را زیر پا می سازد چون صلاحیت نظارتی را از نمایندگان میگیرد.
او بابیاناینکه مجلس نباید روی اجنداهای خلاف قانون اساسی بحث کند اشاره کرد که این پیشنهادات مواد ۸۹ و ۸۰ قانوناساسی را زیر پا میکند.
انعامی اما تاکید کرد که بهتر است تا کمیته مشترک روی ارتقاع این ادارات به وزارت بحث کند.
داکتر مهدی عضو دیگر مجلس نیز تاکید کرد که ایجاد اداره مستقل تعلیمات تخنیکی با وزارت معارف و تحصیلات عالی در موازات قرار دارد و تورم ایجاد میکند.
او اضافه کرد که از سوی دیگر انشقاق وزارتخانه ها به ادارات مستقل به معنی تجزیه است و ما با تجزیه به دلیلی موافق نیستیم که از ساحات نظارت مجلس خارج میشود.
صمیم عضو کمیسیون اقتصاد ملی مجلس نیز گفت که مستقل ساختن ادارات چون پاسخ گو نیستند مخالف هستیم.
او اضافه کرد که از سوی هم ریاست تعلیمات تخنیکی و مسلکی در موازات با وزارت های معارف و تحصیلات عالی قرار دارد و در سیستم کاری آنات مشکل آفرینی میکند.
صمیم تاکید کرد که بهتر است تا تمام ادارات پیشنهاد شده با وزارتهای قبلی شان باشد و مجلس نیز با بحث نکردن روی این مورد به حق مردم افغانستان جفا نکند.
فکوری بهشتی عضو کمیسیون روابط بین الملل نیز مخالفت خود را با این پیشنهاد اعلام کرد و افزود که با مستقل شدن ادارات دیگر انان به مجلس پاسخگو نیستند. همچنین مستقل شدن ادارات بودجه بیشتر میخواهد و بار سنگین بر بودجه ملی میباشند.
سایر نمایندگان نیز با تایید اظهارات این نمایندگان مخالفت خود را با ایجاد سه اداره مستقل بودجوی اعلام کردند.
در فرجام عبدالرووف ابراهیمی؛ رئیس مجلس نمایندگان گفت که از بحث امروز نتیجه میگیریم که همهی نمایندگان به دلیل فرار ادارات مستقل از نظارت مخالف هستند.
او اما یاد اور شد که در جلسه امروزی به دلیل تکمیل نبودن نصاب نمیتوانیم روی ایجاد سه واحد بودجوی جدید رایگیری کنیم. در روز دوشنبه روی این مورد رایگیری میشود.