باراک اوباما؛ رئیس جمهور سابق امریکا که توافق هستهای با ایران در زمان او منعقد شد در بیانیهای مفصل به تصمیم دونالد ترامپ واکنش نشان داده و آن را پشت کردن به نزدیکترین متحدان امریکا خوانده است.
همزمان اتحادیه اروپا از ماندن در برجام خبر داده است.
به گزارش آوا به نقل از رسانه ها، دونالد ترامپ، رسما کشورش را از توافق هستهای میان ایران و شش قدرت جهانی خارج کرد. او سهشنبهشب، فرمانی را امضا کرد که بنا بر آن تحریمهای هستهای ایران که بر اساس برجام تعلیق شده بود، طی یک دوره زمانی برمیگردد.
آقای اوباما که بسیاری امضای او در پای برجام را یکی از انگیزههای اصلی آقای ترامپ برای ضدیت با آن میدانند، ساعتی پس از اعلام رسمی خروج امریکا از این توافق در بیانیهای نوشته: "در عرصه امنیت ملی، کمتر چیزی وجود دارد که از تهدید سلاح هستهای برای امریکا مهمتر تلقی شود."
رئیس جمهور سابق امریکا در ادامه بیانیه خود خطاب به مردم کشورش گفته است: "در کشورها مباحث عمومی باید برپایه واقعیتها شکل بگیرد به ویژه اگر ثابت شود این مباحث به قصد تفرقهافکنی طرح شده است."
باراک اوباما نوشته: "بر اساس این حقایق، تصمیم امروز برای ترک برجام آنهم بدون این که ایران آن را نقض کرده باشد، یک اشتباه است. بدون برجام، امریکا در نهایت باید با دو گزینه روبرو شود؛ ایران هستهای و یا جنگ در خاورمیانه."
بیانیه اتحادیه اروپا: اروپا در برجام باقی میماند
دقایقی پس از تصمیم آقای ترامپ برای ترک برجام، اتحادیه اروپا در بیانیهای دوباره تاکید کرد که "برجام یک توافق چندجانبه است و نمیتوان آن را به طور یکطرفه ترک و ملغی کرد".
در بیانیه اتحادیه اروپا آمده: "ما از تصمیم امروز آمریکا برای ترک برجام متاسفیم و چنانچه ایالات متحده نظرش را در این باره تغییر دهد، از آن استقبال خواهیم کرد."
در ادامه این بیانیه با توجه به امضای آن از سوی قدرت های جهانی و حمایت از آن در شورای امنیت سازمان ملل متحد آمده: "تا زمانی که ایران به تعهداتش در این توافق پایبند بماند، چنانچه تاکنون چنین کرده، اتحادیه اروپا هم به برجام متعهد خواهد ماند."
بیانیه وزارت خارجه آمریکا
تنها دقایقی بعد از سخنان آقای ترامپ، وزارت خارجه امریکا با صدور بیانیه ای نسبت به خروج از برجام واکنش نشان داد و گفت: "حالا که از این توافق خارج شدهایم، ایالات متحده در سایه همکاری با متحدانش برای دستیابی به یک یافتن یک راه حل واقعی و دایمی برای مقابله با تهدید ایران خواهیم رفت."
روسیه: خروج آمریکا از برجام توهین به قواعد بینالمللی بود
روسیه که یکی از اصلیترین امضاکنندگان توافق هستهای با ایران و از متحدان اصلی این کشور است در واکنشی تند به تصمیم دونالد ترامپ، اعلام کرده "خروج امریکا از برجام بیاعتنایی توهینآمیزی به قواعد بینالمللی" است.
در بیانیه وزارت خارجه روسیه آمده: "امریکا یکبار دیگر برخلاف خواست و اراده دیگر کشورها گام برداشته" است.
کرملین ضمن محکوم کردن تصمیم رئیس جمهوری آمریکا برای خارج کردن کشورش از برجام گفته: "این تازهترین گواه بر این است که آمریکا قابلیت مذاکره کردن را ندارد".
واکنش روحانی: اگر برجام کاغذپاره شود راه روشن است
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در واکنش به سخنان دونالد ترامپ گفته "من به سازمان انرژی اتمی، دستور دادم آمادگی لازم را برای اقدامات بعدی در صورت نیاز داشته باشند، تا در صورت مورد نیاز غنی سازی صنعتی را بدون محدودیت آغاز کنیم، تا اجرای این تصمیم چند هفته صبر می کنیم. با دوستان و متحدان که توافق برجام را امضا کرده و وفادار خواهند بود به رایزنی می پردازیم، همه چیز وابسته به منافع ماست. اگر برجام بخواهد کاغذی باشد بدون اینکه منافع ملت ایران را تضمین کند آنگاه راه روشنی پیش روی خود داریم."
او بلافاصله بعد از اظهارات دونالد ترامپ در نطقی تلویزیونی از ایرانیان خواست نگران تبعات اقتصادی تصمیم ترامپ نباشند.
آقای روحانی میگوید که با وجود خروج آمریکا از توافق هستهای، ایران فعلا از آن خارج نخواهد شد تا پیامدهای تصمیم آمریکا را ارزیابی کند.
واکنش فرانسه
امانوئل مکرون تنها لحظاتی پس از سخنان ترامپ در توییتر نوشت: "فرانسه، بریتانیا و آلمان از تصمیم آمریکا برای ترک برجام متاسف اند". رئیسجمهور فرانسه که روابط صمیمانهای با ترامپ دارد در توییت خود نوشته: "اکنون پروتکل الحاقی مورد تهدید قرار گرفته" است.
آغاز تلاشها برای دوران "پسابرجام"
روز سهشنبه و حتی پیش از سخنرانی ترامپ در کاخ سفید بسیاری از ناظران مسایل آمریکا بخش مهمی از تحلیلهای خود را متوجه پیامدهای احتمالی این تصمیم رئیسجمهوری آمریکا کردند و تلاش کردند درباره پیامدهای آن گمانهزنی کنند.
روزنامه واشنگتنپست پیشبینی کرد جزئیات اینکه وزارت دارایی آمریکا چگونه باید تحریمهای جدید را اعلام کند به زودی مشخص نخواهد شد و به زمان نیاز دارد.
اگرچه بسیاری تصمیم ترامپ برای خروج از برجام را حتمی میدانستند؛ اما جزئیات استراتژی رئیسجمهور آمریکا برای مواجهه با ایران پس از فروپاشی برجام روشن نیست.