نارندرا مودی؛ نخست وزیر هند که روز جمعه برای افتتاح ساختمان جدید پارلمان افغانستان و دیدار با مقامهای دولتی به کابل سفر کرد، اعلام نمود که امیدوار است پاکستان در آینده نقش یک پل را برای افغانستان بازی کند نه یک مانع برای اتصال این کشور به کشورهای آسیای جنوبی و فراتر از آن.
او گفت که افغانستان نیاز به همکاری و کمک تمام همسایگانش دارد. همه کشورها در منطقه همانند ایران، پاکستان و هند باید برای شناخت از سرنوشت مشترک شان همکاری کنند و متحد باشند.
به گفته آقای مودی زمانی که افغانستان به یک بهشت امن، مرکز ایدهها، تجارت، انرژی و سرمایهگذاری در منطقه تبدیل شود، همه کشورهای منطقه کامگار خواهند شد.
او گفت که به همین دلیل هند تلاش میکند تا افغانستان را از طریق زمینی و دریایی به بندر چابهار ایران متصل کند.
به گفته مودی، او امیدواراست، روزی برسد که انرژی آسیای میانه باعث استحکام رشد منطقه شود و یک کابلی دوباره قلب مردم هند را تسخیر کند.
کارشناسان می گویند که پیام نخست وزیر هند در سفر اخیر وی به کابل، بسیار سازنده و سرشار از امید و خوش بینی بود.
این نشان می داد که منظور اصلی او از این سفر، ایجاد اتحاد، همبستگی، تعامل و تعاون میان ملت های منطقه بوده است.
همچنین تاکید او بر همکاری های اقتصادی که بی تردید برای همه کشورها سودآور و ثمربخش خواهد بود، به معنای آن است که نخست وزیر هند، راه حل برقراری ثبات و آرامش پایدار در منطقه را توسعه همکاری های اقتصادی می داند که از این رهگذر افغانستان نیز می تواند با تکیه بر پتانسیل ها و قابلیت های بالقوه اش، به قطب همکاری های اقتصادی منطقه تبدیل شود.
تاکید صریح آقای مودی بر ظرفیت اقتصادی بندر چابهار ایران برای آغاز عملیاتی شدن این ایده، نمایانگر آن است که هند به چابهار اهمیت ویژه ای می دهد و این چیزی است که از نظر اقتصادی، ظرفیت تحقق این ایده بلندپروازانه و خوش آتیه را نیز داراست.
او گفت که در کنار شجاعت مردم افغانستان این کشور زمانی موفق خواهد شد که تروریزم بینالمللی دیگر صادر نشود و پروشگاه و پناهگاه تروریزم بسته شود و حامیان تروریزم دست از حمایت بردارند.
نخست وزیر هند گفت که تروریزم و خشونت نمیتواند وسیله ای باشد که آینده افغانستان را ترسیم و خواست مردم را برآورده کند. به این دلیل، آتشی که در افغانستان روشن شده محدود به این کشور باقی نخواهد ماند. مردم افغانستان همانطور که شهامت این را دارند که با همسایگان خود در صلح و آشتی زندگی کنند به همان اندازه، شهامت دفاع از آزادی خود را نیز دارند.
ناظران می گویند که مردم افغانستان، به صورت سنتی، نگاه خوش بینانه و مثبتی نسبت به هند دارند و این به همان اندازه نیرومند و ریشه دار است که نگاه نفرت آلود آنها در قبال پاکستان. با این حساب، سخنان اخیر نخست وزیر هند، به سرعت جای خود را در قلب ها و اذهان افغان ها باز خواهد کرد و به رغم تحولات سیاسی که پس از روی کار آمدن حکومت وحدت ملی در روابط دو کشور، رخ داد، هند همچنان جایگاهی بهتر از پاکستان در نگاه مردم افغانستان خواهد داشت.
به گفته او، افغان ها میتوانند همانند یک ملت کنار هم بیایند. اکنون زمان این است که همه کنار هم بیایند و آنهایی که از خارج به جنگ کمک میکنند باید به این سالون(پارلمان) راه یابند.
آنهایی که از طریق تفنگ، قدرت میخواهند باید از طریق رای به قدرت برسند. آنهایی که خانه را خراب کردند باید در بازسازی سهیم باشند.
او گفت که این کار باید به خواست افغانستان باشد نه براساس محاسبات دیگران. این سالون باید جای همه افغان ها و جای برای آرمان های همگی افغان ها باشد. حقوق تمام شهروندان افغانستان باید در این سالون محفوظ و آنان از آینده خود مطمئن باشند.
این سخنان آقای مودی، حمایت ضمنی او از برقراری صلح میان حکومت افغانستان و طالبان را نشان می دهد؛ اما صلحی مشروط، صلحی که در آن، دولت افغانستان مجبور به امتیاز دادن به پاکستان نشده باشد، صلحی که به تعمیم سلطه خارجی بر سرنوشت سیاسی کشور، منجر نشود، صلحی به رهبری خود افغان ها، صلحی که برآیند آن استقرار دموکراسی، مردم سالاری، رقابت سیاسی و کنار گذاشتن تفنگ به مثابه اهرم دست یافتن به قدرت باشد.
آقای مودی گفت:"افرادی هستند که حضور ما را دوست ندارند و از قدرت مشارکت ما راحت نیستند و حتی تلاش کردند مانع شوند؛ ولی ما اینجا هستیم چون مردم افغانستان به ما اعتماد کردند. بر تعهدات ما شک نکرده و نتایج مشارکت ما را مشاهده کردند. براساس یافتههای خود قضاوت کردند نه براساس گفته دیگران."
او گفت که حضور هند در افغانستان برای همکاری است و نه برای رقابت. برای بنیان نهادن آینده افغانستان است، نه برای شعله ورد کردن جنگ، برای احیای زندگی است نه برای تخریب کشور. هندیها و افغانها همواره کنار هم ایستاده اند نه بر علیه همدیگر.
این بخش از سخنان آقای مودی، پیام واضحی به پاکستان بود؛ کشوری که ظاهرا از حضور و همکاری راهبردی هند با افغانستان، ناراضی و ناراحت است. اینکه با وجود ممانعت ها و مخالفت های پیدا و پنهان پاکستان با استفاده از هر اهرم مشروع و نامشروع، هند در افغانستان حضور خواهد داشت و این حضور، بر پایه منافع دوجانبه تعریف شده و مبتنی بر یک تاریخ رابطه و پیوند و علاقه و دوستی است.
او گفت هند اعلام میکند که علاوه بر ادامه ۱۰۰۰ بورسیه تحصیلی که قبلا سالانه به دانشجویان افغان داده بود، اکنون ۵۰۰ بورسیه تحصیلی دیگر را نیز برای خانوادههای شهدای نیروهای مسلح افغانستان سالانه خواهد داد.
این اقدام هند به معنای نوعی تقدیر این کشور از نیروهایی است که در برابر تروریزم پاکستانی می جنگند و شهید می شوند و آشکارا به معنای حمایت هند از مبارزه با تروریزم پاکستانی در افغانستان است.
محمد اشرف غنی؛ رئیس جمهوری نیز در این مراسم گفت که امسال سالی دشوار برای افغانستان بود. روزانه نیروهای امنیتی افغان قربانی دادند "دلیلش هم این بود که ما به آینده باور داریم و حس وطن پرستی در تار و پود ماست."
او گفت که افغانستان آرزو دارد مرکز همکاری منطقه ای و چهار راه آسیا باشد؛ ولی مشکل این کشور دیدگاه فرسوده گذشته است که فکر میکند افغانستان ساحه جنگ نیابتی است و یا باید زیر سایه دولت دیگر باشد.
او تاکید کرد که تا یک افغان جان داشته باشد، استقلال افغانستان حفظ خواهد شد. اساس همکاری افغانستان با دیگران استقلال کامل و داشتن اراده مستقل، احترام به قانون اساسی و همکاری با دولت مشروع حکومت وحدت ملی است.
به گفته او علاوه بر این اصول اساسی، حقوق زنان افغانستان نیز قابل معامله نیست.
آقای غنی گفت که صلح خواست مردم افغانستان است؛ ولی صلح باعزت و دوامدار، به گفته او بعد اول جنگ افغانستان حرکتهای تروریستی منطقهای است که نه تنها افغانستان؛ بلکه تمام دنیا و منطقه را به خطر مواجه میکند.
او گفت کسانی که شدیدترین جنگ را در افغانستان انجام میدهند افغان نیستند. افغان ها به عنوان تروریزم صادر نشده و این کشور ختم صدور تروریزم را به افغانستان خواستار است.
او گفت که دادن پناهگاه و آموزش افراد انتحاری نباید جزء داد و ستد بینالمللی باشد.
سخنان آقای غنی هم از دید تحلیلگران، همسو با مواضع نخست وزیر هند در این مراسم بود.
اگرچه موضع جدیدی بر مواضع پیشین رییس جمهور اضافه نشده بود. با این حال، از دید ناظران، این عملکرد حکومت است که به سیاست گذاری های آن، اعتبار و اهمیت می بخشد و مایه اتکا و اطمینان مردم به آن محسوب می شود.
در عمل باید در روند صلح به گونه ای اقدام شود که سخنان پیشگفته، یک به یک مد نظر قرار گیرد و در جنگ میدانی نیز به تروریست های دست آموز پاکستان، گوشزد شود که با جنگ نمی توانند به قدرت برسند و آن گروه از عناصر تروریستی که همچنان، جنگ را راه حل می دانند باید پیام قاطعی دریافت کنند؛ این چیزی است که از دید ناظران، تاکنون اتفاق نیفتاده است.
آقای غنی همچنین اعلام کرد که کشور هند برای کمک به امنیت افغانستان سه فروند هلیکوپتر MI۲۵ را به افغانستان تحویل داده است.
این به نظر می رسد بخشی از همان کمک های نظامی هند به افغانستان است که در زمان حامد کرزی، استارت خورده بود و با سفر اخیر مشاور امنیت ملی اشرف غنی و معین سیاسی وزارت خارجه به آن کشور، نهایی شد.
او گفت که افغانستان نیاز به همکاری و کمک تمام همسایگانش دارد. همه کشورها در منطقه همانند ایران، پاکستان و هند باید برای شناخت از سرنوشت مشترک شان همکاری کنند و متحد باشند.
به گفته آقای مودی زمانی که افغانستان به یک بهشت امن، مرکز ایدهها، تجارت، انرژی و سرمایهگذاری در منطقه تبدیل شود، همه کشورهای منطقه کامگار خواهند شد.
او گفت که به همین دلیل هند تلاش میکند تا افغانستان را از طریق زمینی و دریایی به بندر چابهار ایران متصل کند.
به گفته مودی، او امیدواراست، روزی برسد که انرژی آسیای میانه باعث استحکام رشد منطقه شود و یک کابلی دوباره قلب مردم هند را تسخیر کند.
کارشناسان می گویند که پیام نخست وزیر هند در سفر اخیر وی به کابل، بسیار سازنده و سرشار از امید و خوش بینی بود.
این نشان می داد که منظور اصلی او از این سفر، ایجاد اتحاد، همبستگی، تعامل و تعاون میان ملت های منطقه بوده است.
همچنین تاکید او بر همکاری های اقتصادی که بی تردید برای همه کشورها سودآور و ثمربخش خواهد بود، به معنای آن است که نخست وزیر هند، راه حل برقراری ثبات و آرامش پایدار در منطقه را توسعه همکاری های اقتصادی می داند که از این رهگذر افغانستان نیز می تواند با تکیه بر پتانسیل ها و قابلیت های بالقوه اش، به قطب همکاری های اقتصادی منطقه تبدیل شود.
تاکید صریح آقای مودی بر ظرفیت اقتصادی بندر چابهار ایران برای آغاز عملیاتی شدن این ایده، نمایانگر آن است که هند به چابهار اهمیت ویژه ای می دهد و این چیزی است که از نظر اقتصادی، ظرفیت تحقق این ایده بلندپروازانه و خوش آتیه را نیز داراست.
او گفت که در کنار شجاعت مردم افغانستان این کشور زمانی موفق خواهد شد که تروریزم بینالمللی دیگر صادر نشود و پروشگاه و پناهگاه تروریزم بسته شود و حامیان تروریزم دست از حمایت بردارند.
نخست وزیر هند گفت که تروریزم و خشونت نمیتواند وسیله ای باشد که آینده افغانستان را ترسیم و خواست مردم را برآورده کند. به این دلیل، آتشی که در افغانستان روشن شده محدود به این کشور باقی نخواهد ماند. مردم افغانستان همانطور که شهامت این را دارند که با همسایگان خود در صلح و آشتی زندگی کنند به همان اندازه، شهامت دفاع از آزادی خود را نیز دارند.
ناظران می گویند که مردم افغانستان، به صورت سنتی، نگاه خوش بینانه و مثبتی نسبت به هند دارند و این به همان اندازه نیرومند و ریشه دار است که نگاه نفرت آلود آنها در قبال پاکستان. با این حساب، سخنان اخیر نخست وزیر هند، به سرعت جای خود را در قلب ها و اذهان افغان ها باز خواهد کرد و به رغم تحولات سیاسی که پس از روی کار آمدن حکومت وحدت ملی در روابط دو کشور، رخ داد، هند همچنان جایگاهی بهتر از پاکستان در نگاه مردم افغانستان خواهد داشت.
به گفته او، افغان ها میتوانند همانند یک ملت کنار هم بیایند. اکنون زمان این است که همه کنار هم بیایند و آنهایی که از خارج به جنگ کمک میکنند باید به این سالون(پارلمان) راه یابند.
آنهایی که از طریق تفنگ، قدرت میخواهند باید از طریق رای به قدرت برسند. آنهایی که خانه را خراب کردند باید در بازسازی سهیم باشند.
او گفت که این کار باید به خواست افغانستان باشد نه براساس محاسبات دیگران. این سالون باید جای همه افغان ها و جای برای آرمان های همگی افغان ها باشد. حقوق تمام شهروندان افغانستان باید در این سالون محفوظ و آنان از آینده خود مطمئن باشند.
این سخنان آقای مودی، حمایت ضمنی او از برقراری صلح میان حکومت افغانستان و طالبان را نشان می دهد؛ اما صلحی مشروط، صلحی که در آن، دولت افغانستان مجبور به امتیاز دادن به پاکستان نشده باشد، صلحی که به تعمیم سلطه خارجی بر سرنوشت سیاسی کشور، منجر نشود، صلحی به رهبری خود افغان ها، صلحی که برآیند آن استقرار دموکراسی، مردم سالاری، رقابت سیاسی و کنار گذاشتن تفنگ به مثابه اهرم دست یافتن به قدرت باشد.
آقای مودی گفت:"افرادی هستند که حضور ما را دوست ندارند و از قدرت مشارکت ما راحت نیستند و حتی تلاش کردند مانع شوند؛ ولی ما اینجا هستیم چون مردم افغانستان به ما اعتماد کردند. بر تعهدات ما شک نکرده و نتایج مشارکت ما را مشاهده کردند. براساس یافتههای خود قضاوت کردند نه براساس گفته دیگران."
او گفت که حضور هند در افغانستان برای همکاری است و نه برای رقابت. برای بنیان نهادن آینده افغانستان است، نه برای شعله ورد کردن جنگ، برای احیای زندگی است نه برای تخریب کشور. هندیها و افغانها همواره کنار هم ایستاده اند نه بر علیه همدیگر.
این بخش از سخنان آقای مودی، پیام واضحی به پاکستان بود؛ کشوری که ظاهرا از حضور و همکاری راهبردی هند با افغانستان، ناراضی و ناراحت است. اینکه با وجود ممانعت ها و مخالفت های پیدا و پنهان پاکستان با استفاده از هر اهرم مشروع و نامشروع، هند در افغانستان حضور خواهد داشت و این حضور، بر پایه منافع دوجانبه تعریف شده و مبتنی بر یک تاریخ رابطه و پیوند و علاقه و دوستی است.
او گفت هند اعلام میکند که علاوه بر ادامه ۱۰۰۰ بورسیه تحصیلی که قبلا سالانه به دانشجویان افغان داده بود، اکنون ۵۰۰ بورسیه تحصیلی دیگر را نیز برای خانوادههای شهدای نیروهای مسلح افغانستان سالانه خواهد داد.
این اقدام هند به معنای نوعی تقدیر این کشور از نیروهایی است که در برابر تروریزم پاکستانی می جنگند و شهید می شوند و آشکارا به معنای حمایت هند از مبارزه با تروریزم پاکستانی در افغانستان است.
محمد اشرف غنی؛ رئیس جمهوری نیز در این مراسم گفت که امسال سالی دشوار برای افغانستان بود. روزانه نیروهای امنیتی افغان قربانی دادند "دلیلش هم این بود که ما به آینده باور داریم و حس وطن پرستی در تار و پود ماست."
او گفت که افغانستان آرزو دارد مرکز همکاری منطقه ای و چهار راه آسیا باشد؛ ولی مشکل این کشور دیدگاه فرسوده گذشته است که فکر میکند افغانستان ساحه جنگ نیابتی است و یا باید زیر سایه دولت دیگر باشد.
او تاکید کرد که تا یک افغان جان داشته باشد، استقلال افغانستان حفظ خواهد شد. اساس همکاری افغانستان با دیگران استقلال کامل و داشتن اراده مستقل، احترام به قانون اساسی و همکاری با دولت مشروع حکومت وحدت ملی است.
به گفته او علاوه بر این اصول اساسی، حقوق زنان افغانستان نیز قابل معامله نیست.
آقای غنی گفت که صلح خواست مردم افغانستان است؛ ولی صلح باعزت و دوامدار، به گفته او بعد اول جنگ افغانستان حرکتهای تروریستی منطقهای است که نه تنها افغانستان؛ بلکه تمام دنیا و منطقه را به خطر مواجه میکند.
او گفت کسانی که شدیدترین جنگ را در افغانستان انجام میدهند افغان نیستند. افغان ها به عنوان تروریزم صادر نشده و این کشور ختم صدور تروریزم را به افغانستان خواستار است.
او گفت که دادن پناهگاه و آموزش افراد انتحاری نباید جزء داد و ستد بینالمللی باشد.
سخنان آقای غنی هم از دید تحلیلگران، همسو با مواضع نخست وزیر هند در این مراسم بود.
اگرچه موضع جدیدی بر مواضع پیشین رییس جمهور اضافه نشده بود. با این حال، از دید ناظران، این عملکرد حکومت است که به سیاست گذاری های آن، اعتبار و اهمیت می بخشد و مایه اتکا و اطمینان مردم به آن محسوب می شود.
در عمل باید در روند صلح به گونه ای اقدام شود که سخنان پیشگفته، یک به یک مد نظر قرار گیرد و در جنگ میدانی نیز به تروریست های دست آموز پاکستان، گوشزد شود که با جنگ نمی توانند به قدرت برسند و آن گروه از عناصر تروریستی که همچنان، جنگ را راه حل می دانند باید پیام قاطعی دریافت کنند؛ این چیزی است که از دید ناظران، تاکنون اتفاق نیفتاده است.
آقای غنی همچنین اعلام کرد که کشور هند برای کمک به امنیت افغانستان سه فروند هلیکوپتر MI۲۵ را به افغانستان تحویل داده است.
این به نظر می رسد بخشی از همان کمک های نظامی هند به افغانستان است که در زمان حامد کرزی، استارت خورده بود و با سفر اخیر مشاور امنیت ملی اشرف غنی و معین سیاسی وزارت خارجه به آن کشور، نهایی شد.