حجت الاسلام و المسلمین سیدعیسی حسینی مزاری، کارشناس مسائل سیاسی-مذهبی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس ایران درخصوص ابهامات موجود در روند صلح افغانستان اظهار داشت: با توجه به اینکه در حال حاضر هم گروههای مخالف دولت کابل و هم خود دولت افغانستان از استقلال کامل برای تصمیم‌گیری برخوردار نیستند، به نظر می‌رسد به این زودی‌ها نباید انتظار برقراری صلحی فراگیر در افغانستان را داشت.
وی نبود آدرس مشخص از جانب مخالفان مسلح و همچنین دخالت عوامل خارجی و بیرونی را از مهم‌ترین عوامل وجود چالش در روند صلح افغانستان دانست.
همچنین رئیس خبرگزاری صدای افغان( آوا)، تشکیل نهضت ملی و مشارکت و حمایت مردم از دولت افغانستان به رهبری شخصیت‌های دینی و مذهبی را از راهکارهای مؤثر خروج افغانستان از بن بست کنونی برشمرد.
در ادام متن کامل مصاحبه فارس با ایشان تقدیم می‌شود.
فارس: با توجه به نشست‌های اخیر طالبان و نشانه‌هایی که از علاقمندی آنان برای مشارکت در روند صلح افغانستان دیده شده است ،آیا واقعاً طالبان در باطن هم می‌خواهند در روند صلح افغانستان شریک شوند؟
اکنون دولت افغانستان برای برقراری صلح در این کشور تمایل زیادی نشان داده است و دولت افغانستان در نظر دارد تا سال ۲۰۱۴ با زمینه‌سازی‌های لازم همه جریان‌ها و گروههای علاقمند به تمامیت ارضی و استقلال افغانستان را در عرصه‌های سیاسی افغانستان دخیل کند.
در مقابل تلاش‌های دولت افغانستان برای برقراری صلح، عوامل مختلفی دخیل هستند که در برابر ایجاد صلح دلخواه در این کشور موانع و مشکلاتی را ایجاد می‌کنند.
در همین خصوص، نبود آدرس مشخصی از طالبان و مخالفان دولت افغانستان، یکی از این مشکلات است. کارشناسان و محافل سیاسی در افغانستان معتقدند که یک گروه یا ۲ گروه مخالف مشخص در افغانستان فعال نیستند که دولت افغانستان بر اساس همان آدرس با آنان به تفاهم رسیده و مشکلات را حل کند.
اگر گروهی از مخالفان دولت افغانستان در پاریس و یا مناطق دیگر برای شرکت در روند صلح افغانستان اعلام آمادگی کنند و در تفاهم با دولت افغانستان برای حضور در عرصه‌های سیاسی افغانستان نیز حاضر به مذاکره شوند، فردا ممکن است یک گروه دیگر از نقطه دیگری از افغانستان سر برداشته و ادعای مخالفت با دولت افغانستان را داشته باشند و توافق دولت افغانستان با طالبان را به رسمیت نشناسد.
سرنوشت افغانستان اکنون با دخالت‌های بیرونی و حضور کشورهای منطقه و جهان گره خورده است و برخی از کشورهای همسایه مانند پاکستان، هرگز خواهان برقراری صلح در افغانستان نیستند و به همین خاطر نیز در این زمینه تاکنون به شکل جدی با دولت افغانستان همکاری نکرده‌اند.
علاوه بر آن، ممکن است گروهی از طالبان که قصد مصالحه با دولت افغانستان را کرده‌اند، مورد خشم و غضب دولت پاکستان قرار گیرند و هنگامی که پاکستان متوجه شود آنان می‌خواهند به شکل مستقل با دولت افغانستان مذاکره کنند، گروههای دیگری را تحریک کرده و عوامل دیگری را در افغانستان سازماندهی کند.
علاوه بر پاکستان، نیروهای خارجی نیز در افغانستان در زمینه دامنه‌دار شدن روند ناامنی و جنگ دخیل هستند.
اگر نیروهای خارجی که تحت عنوان مبارزه علیه تروریسم، رشد اقتصاد افغانستان و بهبود وضع معیشتی مردم وارد افغانستان شدند از همان زمان صادقانه وارد عمل شده بودند، ناامنی و جنگ و درگیری به وجود نمی‌آمد تا امروز به دنبال برقراری صلح باشیم.
صلح افغانستان با عوامل مختلفی گره خورده و به این زودی‌ها نیز به نتیجه نمی‌رسد زیرا با ابهامات و سؤالات جدی مواجه است.
فارس: با توجه به اظهارات نماینده طالبان در نشست پاریس و اینکه طالبان اعلام کرد که دولت افغانستان را به رسمیت نمی‌شناسند که با آن گفت‌وگو کند و همچنین پس از این نشست دولت افغانستان واکنش‌هایی را در مقابل نشست‌های اینچنینی نشان داد، آیا مجموعه این عوامل نشان نمی‌دهند که روند صلح افغانستان با چالش‌های جدیدی مواجه شده است؟
این روند از قبل با چالش مواجه بود اما اکنون سعی بر این است که روند صلح افغانستان روند عادی و معقول خود را طی نکند.
زمانی که دولت افغانستان پارلمان و تمام نهادهای سیاسی، اداری، اقتصادی و نظامی را داراست و شخصیت‌های مختلف سیاسی و دینی در افغانستان فعال هستند، چه ضرورتی بر ایجاد نشست‌های صلح در خارج از افغانستان است؟ چه در ترکمنستان چه قطر یا پاریس و...
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران افغان مسئله برقراری صلح زمانی به نتیجه می‌رسد که بین الافغانی و در داخل خاک افغانستان باشد.
فارس: با توجه به مواضع طالبان و به حاشیه رفتن نقش دولت افغانستان، به نظر شما دولت افغانستان چه راهکاری را برای ترغیب طالبان به مذاکره با خود می‌تواند اتخاذ کند؟
راهکار دولت افغانستان متأسفانه خیلی محدود است. زیرا نمی‌تواند از امکانات زیادی در این زمینه استفاده کند، چون نیروهای خارجی و محافل غربی حاضر در افغانستان در خصوص مسائل داخلی افغانستان اعمال نظر می‌کنند.
تا زمانی که دولت افغانستان از استقلال تام برخوردار نباشد، نمی‌تواند امور داخلی خود را ساماندهی کرده و به نتیجه برساند.
کرزی در این مورد مجبور است از حمایت‌های جامعه‌جهانی استفاده کند، بخصوص کشورهایی که در افغانستان حضور دارند، وی باید نظر آنان را جلب کند تا اینکه بتواند با قدرت این مسئله را مطرح کرده و به نتیجه برساند.
به اعتقاد من، اگر دولت افغانستان این قدرت را داشت تا با گروههای مخالف مطابق میل خود و منافع دینی و ملی افغانستان عمل می‌کرد، وضعیت جنگ و صلح در افغانستان اکنون در وضعیت کنونی قرار نداشت.
فارس: در مواضع خود طالبان اکنون تناقضاتی دیده می‌شود، مثلاً در نشست پاریس عنوان کردند که برای مذاکره باید تمام نیروهای خارجی از افغانستان خارج شوند، اما از طرف دیگر، از دفتر قطر و مذاکرات مستقیم با امریکا سخن می‌گویند. چرا؟
یکی از چالش‌هایی که دولت افغانستان با آن درگیر است، نبود آدرس مشخص از جانب طالبان و دخالت‌های عوامل بیرونی و کشورهای خارجی است.
نکته مهم این است که گروههای مخالف که ادعا دارند دولت افغانستان استقلال ندارد، خودشان نیز از استقلال کامل برخوردار نیستند و آنها نیز مطابق میل و رقبت کشورهای منطقه‌ای و حتی فرامنطقه‌ای عمل می‌کنند.
با توجه به اینکه در گذشته نخست وزیر پاکستان اعلام کرده بود که گروه طالبان با میل و رغبت امریکا و انگلیس، با پول‌های عربستان و اجرای پاکستان به وجود آمده است، اعلام نظر طالبان در مورد وابستگی دولت افغانستان نادرست است و اگر این مسئله در مورد دولت افغانستان صادق باشد درخصوص گروههای مخالف مسلح دولت بیشتر صدق خواهد کرد.
در حال حاضر، بازی‌هایی که در صحنه افغانستان جریان دارد، در راستای خواست و منافع کشورهای خارجی است و اگر قرار بود در افغانستان صلح و امنیت به وجود آید، کشورهای خارجی به شکل همه جانبه در این زمینه از دولت افغانستان حمایت می‌کردند و امکانات بیشتری در اختیار دولت افغانستان قرار می‌دادند.
فارس: با توجه به سلسله مسائل و مواردی که شما درخصوص روند صلح افغانستان مطرح کردید، آینده این روند در افغانستان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تا زمانی که دولت افغانستان بر اساس منافع دینی و ملی افغانستان تصمیم قاطعی نگیرد و شخصیت‌های دینی و ملی افغانستان در صحنه حضور نداشته باشند و مردم افغانستان تحت رهبری شخصیت‌های دینی و مذهبی حامی دولت نباشند و یک نهضت فراگیر ملی در افغانستان به وجود نیاید، به طور قطع افغانستان به این زودی‌ها به صلح و آرامش دست پیدا نخواهد کرد.
وی نبود آدرس مشخص از جانب مخالفان مسلح و همچنین دخالت عوامل خارجی و بیرونی را از مهم‌ترین عوامل وجود چالش در روند صلح افغانستان دانست.
همچنین رئیس خبرگزاری صدای افغان( آوا)، تشکیل نهضت ملی و مشارکت و حمایت مردم از دولت افغانستان به رهبری شخصیت‌های دینی و مذهبی را از راهکارهای مؤثر خروج افغانستان از بن بست کنونی برشمرد.
در ادام متن کامل مصاحبه فارس با ایشان تقدیم می‌شود.
فارس: با توجه به نشست‌های اخیر طالبان و نشانه‌هایی که از علاقمندی آنان برای مشارکت در روند صلح افغانستان دیده شده است ،آیا واقعاً طالبان در باطن هم می‌خواهند در روند صلح افغانستان شریک شوند؟
اکنون دولت افغانستان برای برقراری صلح در این کشور تمایل زیادی نشان داده است و دولت افغانستان در نظر دارد تا سال ۲۰۱۴ با زمینه‌سازی‌های لازم همه جریان‌ها و گروههای علاقمند به تمامیت ارضی و استقلال افغانستان را در عرصه‌های سیاسی افغانستان دخیل کند.
در مقابل تلاش‌های دولت افغانستان برای برقراری صلح، عوامل مختلفی دخیل هستند که در برابر ایجاد صلح دلخواه در این کشور موانع و مشکلاتی را ایجاد می‌کنند.
در همین خصوص، نبود آدرس مشخصی از طالبان و مخالفان دولت افغانستان، یکی از این مشکلات است. کارشناسان و محافل سیاسی در افغانستان معتقدند که یک گروه یا ۲ گروه مخالف مشخص در افغانستان فعال نیستند که دولت افغانستان بر اساس همان آدرس با آنان به تفاهم رسیده و مشکلات را حل کند.
اگر گروهی از مخالفان دولت افغانستان در پاریس و یا مناطق دیگر برای شرکت در روند صلح افغانستان اعلام آمادگی کنند و در تفاهم با دولت افغانستان برای حضور در عرصه‌های سیاسی افغانستان نیز حاضر به مذاکره شوند، فردا ممکن است یک گروه دیگر از نقطه دیگری از افغانستان سر برداشته و ادعای مخالفت با دولت افغانستان را داشته باشند و توافق دولت افغانستان با طالبان را به رسمیت نشناسد.
سرنوشت افغانستان اکنون با دخالت‌های بیرونی و حضور کشورهای منطقه و جهان گره خورده است و برخی از کشورهای همسایه مانند پاکستان، هرگز خواهان برقراری صلح در افغانستان نیستند و به همین خاطر نیز در این زمینه تاکنون به شکل جدی با دولت افغانستان همکاری نکرده‌اند.
علاوه بر آن، ممکن است گروهی از طالبان که قصد مصالحه با دولت افغانستان را کرده‌اند، مورد خشم و غضب دولت پاکستان قرار گیرند و هنگامی که پاکستان متوجه شود آنان می‌خواهند به شکل مستقل با دولت افغانستان مذاکره کنند، گروههای دیگری را تحریک کرده و عوامل دیگری را در افغانستان سازماندهی کند.
علاوه بر پاکستان، نیروهای خارجی نیز در افغانستان در زمینه دامنه‌دار شدن روند ناامنی و جنگ دخیل هستند.
اگر نیروهای خارجی که تحت عنوان مبارزه علیه تروریسم، رشد اقتصاد افغانستان و بهبود وضع معیشتی مردم وارد افغانستان شدند از همان زمان صادقانه وارد عمل شده بودند، ناامنی و جنگ و درگیری به وجود نمی‌آمد تا امروز به دنبال برقراری صلح باشیم.
صلح افغانستان با عوامل مختلفی گره خورده و به این زودی‌ها نیز به نتیجه نمی‌رسد زیرا با ابهامات و سؤالات جدی مواجه است.
فارس: با توجه به اظهارات نماینده طالبان در نشست پاریس و اینکه طالبان اعلام کرد که دولت افغانستان را به رسمیت نمی‌شناسند که با آن گفت‌وگو کند و همچنین پس از این نشست دولت افغانستان واکنش‌هایی را در مقابل نشست‌های اینچنینی نشان داد، آیا مجموعه این عوامل نشان نمی‌دهند که روند صلح افغانستان با چالش‌های جدیدی مواجه شده است؟
این روند از قبل با چالش مواجه بود اما اکنون سعی بر این است که روند صلح افغانستان روند عادی و معقول خود را طی نکند.
زمانی که دولت افغانستان پارلمان و تمام نهادهای سیاسی، اداری، اقتصادی و نظامی را داراست و شخصیت‌های مختلف سیاسی و دینی در افغانستان فعال هستند، چه ضرورتی بر ایجاد نشست‌های صلح در خارج از افغانستان است؟ چه در ترکمنستان چه قطر یا پاریس و...
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران افغان مسئله برقراری صلح زمانی به نتیجه می‌رسد که بین الافغانی و در داخل خاک افغانستان باشد.
فارس: با توجه به مواضع طالبان و به حاشیه رفتن نقش دولت افغانستان، به نظر شما دولت افغانستان چه راهکاری را برای ترغیب طالبان به مذاکره با خود می‌تواند اتخاذ کند؟
راهکار دولت افغانستان متأسفانه خیلی محدود است. زیرا نمی‌تواند از امکانات زیادی در این زمینه استفاده کند، چون نیروهای خارجی و محافل غربی حاضر در افغانستان در خصوص مسائل داخلی افغانستان اعمال نظر می‌کنند.
تا زمانی که دولت افغانستان از استقلال تام برخوردار نباشد، نمی‌تواند امور داخلی خود را ساماندهی کرده و به نتیجه برساند.
کرزی در این مورد مجبور است از حمایت‌های جامعه‌جهانی استفاده کند، بخصوص کشورهایی که در افغانستان حضور دارند، وی باید نظر آنان را جلب کند تا اینکه بتواند با قدرت این مسئله را مطرح کرده و به نتیجه برساند.
به اعتقاد من، اگر دولت افغانستان این قدرت را داشت تا با گروههای مخالف مطابق میل خود و منافع دینی و ملی افغانستان عمل می‌کرد، وضعیت جنگ و صلح در افغانستان اکنون در وضعیت کنونی قرار نداشت.
فارس: در مواضع خود طالبان اکنون تناقضاتی دیده می‌شود، مثلاً در نشست پاریس عنوان کردند که برای مذاکره باید تمام نیروهای خارجی از افغانستان خارج شوند، اما از طرف دیگر، از دفتر قطر و مذاکرات مستقیم با امریکا سخن می‌گویند. چرا؟
یکی از چالش‌هایی که دولت افغانستان با آن درگیر است، نبود آدرس مشخص از جانب طالبان و دخالت‌های عوامل بیرونی و کشورهای خارجی است.
نکته مهم این است که گروههای مخالف که ادعا دارند دولت افغانستان استقلال ندارد، خودشان نیز از استقلال کامل برخوردار نیستند و آنها نیز مطابق میل و رقبت کشورهای منطقه‌ای و حتی فرامنطقه‌ای عمل می‌کنند.
با توجه به اینکه در گذشته نخست وزیر پاکستان اعلام کرده بود که گروه طالبان با میل و رغبت امریکا و انگلیس، با پول‌های عربستان و اجرای پاکستان به وجود آمده است، اعلام نظر طالبان در مورد وابستگی دولت افغانستان نادرست است و اگر این مسئله در مورد دولت افغانستان صادق باشد درخصوص گروههای مخالف مسلح دولت بیشتر صدق خواهد کرد.
در حال حاضر، بازی‌هایی که در صحنه افغانستان جریان دارد، در راستای خواست و منافع کشورهای خارجی است و اگر قرار بود در افغانستان صلح و امنیت به وجود آید، کشورهای خارجی به شکل همه جانبه در این زمینه از دولت افغانستان حمایت می‌کردند و امکانات بیشتری در اختیار دولت افغانستان قرار می‌دادند.
فارس: با توجه به سلسله مسائل و مواردی که شما درخصوص روند صلح افغانستان مطرح کردید، آینده این روند در افغانستان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تا زمانی که دولت افغانستان بر اساس منافع دینی و ملی افغانستان تصمیم قاطعی نگیرد و شخصیت‌های دینی و ملی افغانستان در صحنه حضور نداشته باشند و مردم افغانستان تحت رهبری شخصیت‌های دینی و مذهبی حامی دولت نباشند و یک نهضت فراگیر ملی در افغانستان به وجود نیاید، به طور قطع افغانستان به این زودی‌ها به صلح و آرامش دست پیدا نخواهد کرد.
منبع : خبرگزاری آوا- کابل
