رسانه ها از تفهیم اتهام بطور رسمی به سرباز قاتل امریکایی خبر می دهند. به نقل از آسوشیتدپرس، مقامات امریکایی اعلام کرده اند که به طور رسمی به سرباز خاطی امریکایی که اقدام به کشتار 16 تن از افغانهای بیگناه کرده بود، تفهیم اتهام شده است. بنا بر قوانین جزایی ارتش امریکا، هر گاه یکی از نیروهای ارتش امریکا با طرح و نقشه قبلی اقدام به قتل افراد بیگناه بکند، در بالاترین درجه به اعدام و در پایین ترین درجه به حبس ابد محکوم خواهد شد. البته اخراج از ارتش و سلب تمامی امتیازات قبلی از لوازم قهری مجازات نیروی خاطی خواهد بود.
در باره علل و انگیزه این سرباز خاطی از ارتکاب این عمل جنایت بار و ظالمانه، تفسیر و تحلیلهای متفاوتی ارائه شده است: برخی بر این اعتقادند که پروژه مذکور بوسیله مخالفان اوباما و به دو منظور، طراحی و اجرا شده است: یک آنکه مخالفان اوبامای دموکرات در آستانه برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری امریکا، قصد تخریب وجهه وی و حزبش را در اذهان امریکایی ها و در انظار جهانیان دارند و در این راستا کشته شدن 16 تن از افغانهای بیگناه بوسیله نیروهای تحت فرمان اوباما کمک شایان توجهی به آنان می کند.
بنابر این دیدگاه، مخالفان دموکراتها می خواهند به مردم امریکا چنین تلقین کنند که اوباما و همکاران دموکرات وی قدرت کنترول اوضاع در افغانستان را ندارند.
آنها می گویند تکرار چنین حوادثی در افغانستان بوسیله نیروهای ارتش امریکا، به وجهه و پرستیژ امریکایی ها آسیبهای جدی وارد ساخته است و در صورت تکرار دیگر بار حوادثی از این دست، اعتبار دولت امریکا در نزد مردم افغانستان و جهان به صفر تقلیل خواهد کرد.
هدف دیگر از طراحی یک چنین حادثه دلخراش، جلوگیری از امضاء پیمان راهبردی میان دو دولت اوباما و حامد کرزی است.
بنابراین نظریه، مخالفان اوباما می دانند که امضاء یک چنین سندی بدست اوبامای دموکرات و آنهم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری امریکا، می تواند برگ برنده ای در دستان رییس جمهور کنونی امریکا باشد؛ بطوری که بدون هیچ شک و شبهه ای، ضامن پیروزی وی در انتخابات آتی ریاست جمهوری در امریکا خواهد بود.
تحلیل دیگر بیشتر جنبه عاطفی و احساسی دارد؛ نظری که وکیل سرباز خاطی امریکایی در دادگاه و در هنگام کیفر خواست وی ادعا و مطرح کرده است. جان هنری براون، وکیل متهم رابرت بیلز گفته است که آقای بیلز چیزهای خیلی کمی از آن شب را بیاد میاورد و مقامهای امریکایی شواهدی برای اثبات مجرمیت وی در اختیار ندارند و او هم اعترافی نکرده است.
به گفته وکیلِ رابرت بیلز، سرباز مذکور در جنگ عراق آسیب های بدنی و مغزی دیده است و از شرکت در یک عملیات نظامی دیگر ناخوشنود بوده است.
چنانچه می بینیم اظهارات وکیل سرباز خاطی امریکایی، صرف احساسی بوده و از هیچگونه مبنای حقوقی برخوردار نمی باشد؛ صرف نظر از اینکه اظهارات این چنینی، نه تنها موجب برائت طرف از لحاظ حقوق جزا نمی شود که به تعیبر معروف، عذر بدتر از گناه نیز به حساب می آید.
عذرتراشی های این گونه، تقصیر مقامات نظامی ایالات متحده را برجسته تر می کند؛ چرا که این آنها هستند که با سهل انگاری و یا بی تفاوتی در وظایف محوله، به جلب و جذب افرادی اقدام می کنند که جای آنان نه در ارتش به ظاهر متمدن امریکا که در بیمارستانهای روانی آن کشور است.
به هر تقدیر، چه آن باشد و چه این؛ چه تحلیل اولی درست باشد و چه تفسیر دومی، در اصل قضیه تغییری وارد نخواهد شد و آن تکرار چنین وقایع دردناک و ظالمانه ای است نسبت به مردم مظلوم و بی دفاع افغانستان.
بی اعتنایی مقامات امریکایی به خواسته های بر حق دولت و مردم افغانستان غیر قابل توجیه است.
با آنکه رییس جمهور کشور ما در دیدارش از محل حادثه و در ملاقاتش با ریش سفیدان پنجوایی، قاتل بودن یک سرباز امریکایی را مورد شک و تردید قرار داده و احتمال دخیل بودن سربازان بیشتر در حادثه پنجوایی را مطرح کرده بود، اما با این حال، مقامات امریکایی با بی اعتنایی تمام، گفته های حامد کرزی را مردود اعلام کرده اند.
نکته دیگر، محاکمه سرباز جانی در بیرون از افغانستان است؛ اقدامی که از طرف بسیاری از نهادهای موجود در کشور شدیدا مردود اعلام شده است. اگر بپذیریم که افغانستان یک کشور آزاد و دارای قانون اساسی است، پس تصمیم گیری در باره عساکر خاطی و جانی خارجی نیز باید بر عهده دولتمردان ما باشد و گر نه استقلال و حاکمیت ملی چه تفسیری خواهد داشت؟!
موضع اخیر دولت اسلامی افغانستان در حادثه تاسفبار پنجوایی، شاید مناسبترین موضعی است که بشود اتخاذ کرد. در این موضع گیری رییس جمهور محترم افغانستان بطور بسیار شفاف و جدی طرف ملت مظلومش را گرفت و شجاعانه از آن دفاع کرد؛ کاری که به یقین خوشامد مقامات امریکایی نخواهد بود و باید منتظر ماند و دید که حرکت بعدی امریکایی ها در مواجهه با رییس جمهور افغانستان چگونه خواهد بود.
واقعیت آنست که رییس جمهور حامد کرزی، در برابر خارجی ها خیلی هم اهل سازش و کرنش نیست و این واقعیت را در بسیاری از سخنان تند و گزنده رییس جمهور و موضع جدی وی نسبت به خارجی ها به وضوح می توان مشاهده کرد و همین معنا انسان را به آینده ملت و کشور هرچه بیشتر امیدوار می کند؛ چرا که تجربه ثابت کرده است که حاکمی موفق و پیروز است که در هر میدانی، دوشادوش مردم و منافع ملی آنان پیش رفته است.
نویسنده: سید فاضل محجوب
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) - کابل