پروین سادات حسنی/ ایده مهدویت چنان ایدهی کلانی است که ما را وادار به حرکت و تلاش برای تحقق عدالت جهانی و تبدیل شدن به جامعهای الگو و امیدبخش میسازد، چرا که ایدۀ مهدودیت منحصر به شیعیان نیست بلکه همۀ مسلمانان به آن اعتقاد دارند و این اعتقاد ریشه در فطرت و عقلانیت همۀ انسانها دارد.
با توجه به جایگاه مهدویت و امام زمان (عج) باید دانست که دیدگاه شیعیان در فلسفهی تاریخ با ایدۀ مهدویت رقم میخورد. این گروه همچون بسیاری از ادیان الهی معتقدند که انتهای تاریخِ انسان و بشریت بر خلاف نظر برخی فلاسفه که تاریخ بشر را تاریک میدانند، پایانی مثبت و نورانی خواهد داشت.
از این رو مهدویت در مقالات و کتب دیگر فِرق و ادیان از جمله یهودیان، مسیحیان زرتشتیان و حتی سرخپوستان، ایدهی منجی کل و نهایی مطرح شده است. لذا باید به عنوان یک اصل اعتقادی و باور عقلانی به این مسئله نگاه شود.
چنانچه جامعهی دینی و اسلامی نیز باید رویکرد خود را نسبت به مهدویت تغییر دهد و اولین گام مهمِ این امر برنامهریزی بر اساس آیندهی مطلوب خود و دیدهبانی از آسیبهای موجود در جامعه که مانع ظهور میشوند خواهد بود.
با این اوصاف اگر به توان شیعه نگاهی بیاندازیم، شیعه آینده را بسیار روشن و امیدآفرینتر بیان کرده است، اما متاسفانه در برخی موارد به بحث مهدویت از زاویۀ درون دینی نگاه میشود، در صورتی که مهدویت ظرفیت بزرگی دارد و میتواند کمککاری جدی برای آینده پژوهی بشریت در بحث مهدویت باشد.
هرچند آیندهپژوهی بالاترین رصدی که داشته 50 تا 100 سال بوده، اما مهدویت آیندهای را ترسیم کرده که در افق تاریخ توانسته وقایع دوربُرد تاریخ را تا انتها بسط دهد و تا آخرین لحظهی حیات را آیندهنگری کند.
در عصر حاضر نیز نباید مردم را سمبلگرا و نشانهگرا بار آوردیم بلکه باید عملگرا و راهبردپذیر تربیت کنیم و جای آنکه ببینیم چه بشود که امام زمان ظهور کند باید یاد بدهیم که چه کاری کنیم تا امام زمانمان بیاید.
در این راستا نباید شیعیان را منتظرانی تربیت کنیم که تنها به انتظار بنشینند، بلکه باید طوری تربیت شوند که با عمل به انتظار ایستاده باشند.
با توجه به فرمودهی امام خمینی (ره)، انقلاب اسلامی زمینهساز ظهور امام عصر (عج) است و مسئولین باید طرحی داشته باشند که هر روز چند قدم به ظهور نزدیکتر شویم.
با این حال نباید فراموش کنیم که انتظارِ فرج به عمل است، یعنی نباید تنها حرف زد بلکه برای تحقق ظهور بایستی وارد عمل شده و زمینه و زمانه را آماده کنیم و با آن این ایدهی آینده را بسازیم و بتوانیم با آیندهنگری تحولات آینده را نیز تغییر دهیم.
در همین راستا امام صادق (ع) فرمودند که اگر مردم به شرایط ظهور نزدیک میشدند ظهور نه یک لحظه دیرتر و نه یک لحظه زودتر میشد و خداوند با شتابِ مردم شتاب نمیکند که ظهور امام زمان را زودتر بیاندازد؛ بلکه بر اساس آمادگی زمینهی ظهور را نزدیک میسازد و این در حالی است که ما انسانهای شتابگری هستیم و فقط دعا میکنیم که امام زمان زودتر ظهور کند، در حالی که ظهور مهدی موعود (عج) نیازمند زمینهسازی، بصیرت و آگاهی به امور زمان و پیروی از ولایت فقیه و قرارگیری در مسیر درست انتظار است تا بتوان جزو پیروان حقیقی آن حضرت قرار گرفت.
با توجه به جایگاه مهدویت و امام زمان (عج) باید دانست که دیدگاه شیعیان در فلسفهی تاریخ با ایدۀ مهدویت رقم میخورد. این گروه همچون بسیاری از ادیان الهی معتقدند که انتهای تاریخِ انسان و بشریت بر خلاف نظر برخی فلاسفه که تاریخ بشر را تاریک میدانند، پایانی مثبت و نورانی خواهد داشت.
از این رو مهدویت در مقالات و کتب دیگر فِرق و ادیان از جمله یهودیان، مسیحیان زرتشتیان و حتی سرخپوستان، ایدهی منجی کل و نهایی مطرح شده است. لذا باید به عنوان یک اصل اعتقادی و باور عقلانی به این مسئله نگاه شود.
چنانچه جامعهی دینی و اسلامی نیز باید رویکرد خود را نسبت به مهدویت تغییر دهد و اولین گام مهمِ این امر برنامهریزی بر اساس آیندهی مطلوب خود و دیدهبانی از آسیبهای موجود در جامعه که مانع ظهور میشوند خواهد بود.
با این اوصاف اگر به توان شیعه نگاهی بیاندازیم، شیعه آینده را بسیار روشن و امیدآفرینتر بیان کرده است، اما متاسفانه در برخی موارد به بحث مهدویت از زاویۀ درون دینی نگاه میشود، در صورتی که مهدویت ظرفیت بزرگی دارد و میتواند کمککاری جدی برای آینده پژوهی بشریت در بحث مهدویت باشد.
هرچند آیندهپژوهی بالاترین رصدی که داشته 50 تا 100 سال بوده، اما مهدویت آیندهای را ترسیم کرده که در افق تاریخ توانسته وقایع دوربُرد تاریخ را تا انتها بسط دهد و تا آخرین لحظهی حیات را آیندهنگری کند.
در عصر حاضر نیز نباید مردم را سمبلگرا و نشانهگرا بار آوردیم بلکه باید عملگرا و راهبردپذیر تربیت کنیم و جای آنکه ببینیم چه بشود که امام زمان ظهور کند باید یاد بدهیم که چه کاری کنیم تا امام زمانمان بیاید.
در این راستا نباید شیعیان را منتظرانی تربیت کنیم که تنها به انتظار بنشینند، بلکه باید طوری تربیت شوند که با عمل به انتظار ایستاده باشند.
با توجه به فرمودهی امام خمینی (ره)، انقلاب اسلامی زمینهساز ظهور امام عصر (عج) است و مسئولین باید طرحی داشته باشند که هر روز چند قدم به ظهور نزدیکتر شویم.
با این حال نباید فراموش کنیم که انتظارِ فرج به عمل است، یعنی نباید تنها حرف زد بلکه برای تحقق ظهور بایستی وارد عمل شده و زمینه و زمانه را آماده کنیم و با آن این ایدهی آینده را بسازیم و بتوانیم با آیندهنگری تحولات آینده را نیز تغییر دهیم.
در همین راستا امام صادق (ع) فرمودند که اگر مردم به شرایط ظهور نزدیک میشدند ظهور نه یک لحظه دیرتر و نه یک لحظه زودتر میشد و خداوند با شتابِ مردم شتاب نمیکند که ظهور امام زمان را زودتر بیاندازد؛ بلکه بر اساس آمادگی زمینهی ظهور را نزدیک میسازد و این در حالی است که ما انسانهای شتابگری هستیم و فقط دعا میکنیم که امام زمان زودتر ظهور کند، در حالی که ظهور مهدی موعود (عج) نیازمند زمینهسازی، بصیرت و آگاهی به امور زمان و پیروی از ولایت فقیه و قرارگیری در مسیر درست انتظار است تا بتوان جزو پیروان حقیقی آن حضرت قرار گرفت.
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) قم